جامجم در گفتوگو با كارشناسان وضعیت فروش نفت در بورس در شرایط تحریم را بررسی میكند
مانع فروش نفت در بورس چیست؟
سومین مرحله عرضه نفت در بورس انرژی این هفته انجام شد كه خریداری نداشت، این مساله موجب شده برخی جریانهای داخلی مدعی شوند كه فروش نفت در بورس بیفایده است؛ این در حالی است كه به گفته كارشناسان، در شرایط تحریم كنونی، فروش نفت در بورس به مراتب، مفیدتر از فروش به روشهای غیررسمی دیگر است كه به علت فسادهای احتمالی به آنها فروش در اتاق تاریك گفته میشود.
ششم آبان امسال برای اولین بار یك میلیون بشكه نفت خام سبك در بورس انرژی عرضه شد كه درنهایت سهخریدار، ۲۸۰ هزار بشكه نفت را به قیمت هر بشكه ۷۴ دلار و ۸۵ سنت خریدند. در ادامه عرضه نفت در بورس انرژی، ۲۰ آبان امسال ۷۰۰ هزار بشكه نفت خام سبك ایران برای دومین مرحله عرضه شد و به قیمت هر بشكه 97/64 دلار به فروش رسید. درنتیجه قیمت هر بشكه نفت در بورس ایران تقریبا ده دلار نسبت به بار اول كاهش یافت. سومین مرحله نیز این هفته انجام شد اما خریداری نداشت. با این حال، بر اساس اطلاعات خبرنگار جامجم، یك خریدار خواستار خرید همه یك میلیون بشكه نفت عرضهشده در بورس انرژی بوده اما چون پولش دلاری بوده و نتوانسته در موعد مقرر آن را به ریال تبدیل كند، موفق نشد كه اقدام به خرید نفت در بورس كند.
وزارت نفت نخواست
این در حالی است كه به گفته نصرا... پژمانفر نماینده مجلس شورای اسلامی، وزیر نفت در جلسه شنبه كمیسیون تلفیق بودجه مجلس عنوان كرد كه خودمان به خریداران گفته بودیم نفت را از بورس انرژی بخرند اما حالا میگوییم كه نخرند! به گزارش فارس، پژمانفر با بیان اینكه عدم خریداری نفت در بورس سناریوی شركت ملی نفت برای مسدود كردن مسیر فروش این كالای استراتژیك از طریق بازار متشكل و تحت نظارت بورس انرژی است، عنوان كرد: انحصار در فروش نفت خام اقدام خطرناكی است كه از سالهای قبل و در اتاقهای تاریك به وسیله شوراهای هفت نفره بر سر قیمت و نحوه معامله نفت خام ایران تصمیمگیری میكردند. این نماینده مجلس با ابراز نگرانی از به راه افتادن جریانهایی مشابه بابك زنجانی در فرآیند فروش نفت خام ایران گفت: به نظر میرسد با مسدود كردن مسیر فروش نفت در بورس انرژی، جریانهایی به دنبال تحمیل بابك زنجانیها از طریق مجوزهای دستساز به كشور هستند.
عضــــــــو كمیسیون تلفیــــق مجلـــــــــس افزود: اینكه موازی با بورس انـــــــــرژی، فروش نفت خام از طریق واسطهها در اتاق تاریك نیز ادامه یابد، به طور حتم به ضرر منافع ملی خواهد بود. اگرچه بر اساس مصالح ملی كشور گاهی برخی تصمیمها قابل توجیه خواهد بود، اما نباید موازی با بورس انرژی اقدامهایی صورت گیرد كه به شكست این بازار شفاف نسبت به واسطهگری و تصمیمگیریها در اتاق تاریك منجر شود.
به بخش خصوصی تخفیف دهید
حسن بهرام نیا، عضو كمیسیون انــــــــرژی مجلس شـــــــــــورای اسلامی با بیان اینكه ابتدای شـــــــــــــــــروع فعالیت بورس نفت مشكلاتی برای خرید وجود داشت، به خبرنگار ما گفت: زمانی كه بحث فروش نفت در بورس مطرح شد آنقدر شرایط سخت بود كه هیچ شركتی توانایی ورود به این بازار را نداشت، اما با این حال خریدارانی در كشور بودند كه با همان شرایط اقدام به خرید كردند اما فروش نفت آنقدر محدود انجام شد كه با تغییرات قوانین مسؤولان سعی كردند راه را برای ورود بخش خصوصی به بازار نفت باز كنند. وی با تاكید بر اینكه وزارت نفت به مشتریان خارجی خود تخفیف زیادی اعطا میكند افزود: وزارت نفت برای فروش نفت به مشتریان خارجی تخفیفهای زیادی در نظر میگیرد اما در عین حال برخی شركتها این ریسك را نمیپذیرند كه با دولت ایران مراوده اقتصادی داشته باشند؛ زیرا در فهرست تحریمهای آمریكا قرار میگیرند. به نظر میرسد اگر همین تخفیفهایی را كه وزارت نفت برای فروش نفت به مشتریان خارجی در نظر میگیرد برای بخش خصوصی كشور لحاظ كند، فروش نفت در بورس افزایش چشمگیری خواهد داشت. این عضو كمیسیون انرژی ادامه داد: اكنون فروش نفت بهسختی انجام میشود و وزارت نفت باید از مسیر بخش خصوصی برای فروش نفت بهره ببرد. بهرامنیا به مزایای ورود بخش خصوصی به بحث خرید و فروش نفت اشاره كرد و گفت: اگر نفت ایران توسط بخش خصوصی عرضه شود امكان ردیابی معاملات از سوی آمریكا به سختی انجام میشود و با توجه به اینكه بخشی از بودجه كشور نیازمند فروش نفت است دولت باید این تخفیف و امتیاز را به بخش خصوصی كشور بدهد.
در همین ارتباط با بهروز نعمتی، عضو هیاترئیسه مجلس و عضو كمیسیون انرژی تماس گرفتیم تا نظر وی را درباره عرضه نفت در بورس انرژی جویا شویم كه وی اعلام كرد مشكلی نیست و شما هم این موضوع را پیگیری نكنید تا فضا ملتهب نشود. وی افزود: راهكارهایی برای هموار شدن عرضه نفت در بورس نفت در نظر داریم كه در روزهای آینده اعلام میشود.
احمد صفری و كوروش كرمپور اعضای دیگر كمیسیون انرژی مجلس هستند كه از وضعیت عرضه نفت در مرحله سوم اطلاعی نداشتند و مصاحبه را به زمانی كه گزارش گرفتند موكول كردند.
فروش نرفتن نفت
در بورس طبیعی بود
علــــــی حســــــــــینی، مدیرعامل بورس انرژی درباره علت ناموفق بودن مرحله سوم فروش نفت در بورس گفت: در این خصوص وزارت نفت هیچ كارشكنی نكرده و شركت ملی نفت و این وزارتخانه و حتی خود زنگنه كمال همكاری را با بورس داشتند. وی گفت: مثل همه روزهای سال ممكن است روزی جنسی خریدار بالایی داشته باشد و روزی اصلا خریداری نداشته باشد كه در این مساله هم همین اتفاق افتاده است.
وزارت نفت، عامل شكست مرحله سوم بورس نفت است
این در حالی است كه محمدصـــــــــــــــادق معماریان، رئیــــس ســــــــــــــــــــــــابق اداره بررسیهای بازار نفت وزارت نفت گفت: آقای وزیر كه خودشان اعلام كرده بودند مشتریها را خودمان معرفی میكردیم ولی در حال حاضر به آنها سفارش كردهایم كه از بورس نفت خریداری نكنند البته این چیزی است كه در اخبار از قول ایشان نقل شده است. وی افزود: گفتند مشتریان را خودمان میگفتیم بروند از بورس نفت خریداری كنند حالا میگوییم این كار را نكنند، حالا معلوم میشود بورس همچنین كاراییای كه فكر میكردید، ندارد.
قیمت بالا، دلیل اصلی شكست مرحله سوم بورس نفت
نرســــــــی قربــــــــــان، كارشناس برجسته نفتی نیز در این باره گفت: در جریان روند خرید و فروش و نحوه انجام آن نیستیم ولی احتمال این كه قیمت بالا بوده یا شرایط فراهم نبوده یا اصلا كسی پولی نداشته بخرد و یا این كه وزارت نفت كارشكنی كرده است وجود دارد.
پای چشمبادامیها در میان است
علیاصغر زرگر، كارشناس مسائل نفت هم در این باره گفت: اطلاع خیلی دقیقی در این خصوص ندارم ولی میتوان حدس و گمانهایی زد چون قیمتی كه بورس اعلام كرده بود 52 دلار بوده است كه این قیمت از قیمت دو بار قبلی بسیار پایینتر بود، منتها به نظر میرسد احتمالا فروشهای قبلی به فروشندگان به اشكال برخورده بود، چون اگر به اشكال برنخورده و این میزان نفت به فروش رفته بود حتما مشتریانی پیدا میكرد.
زرگر اذعان كرد: متاسفانه قیمتگذاری در وزارت نفت به این صورت است كه مثلا یك هفته قبل با توجه به قیمت جهانی 52 دلار تعیین میكنند و زمانی كه به بورس گذاشته میشود، قیمتهای بینالمللی كاهش پیدا میكند و به 50 دلار میرسد. این امر به احتمال زیاد همین وضعیت را شامل شده است چون باید قیمت را شب قبل از واگذاری به بورس تعیین كنند. وی در پایان گفت: اما در همین زمان نیز اتفاق دیگری افتاد، آن هم اینكه كره جنوبی و ژاپن اعلام كردند از آمریكاییها مجوز لازم برای خرید نفت ایران را گرفتهاند طبیعتا وزارت نفت هم ترجیح داد ین ژاپن یا وون كرهجنوبی را بگیرند و با عملیاتی آن را به دلار تبدیل كنند به همین دلیل ارز این كشورها را به ریال ترجیح دادند به همین دلیل نرخ را 52 دلار اعلام كردند. از طرف دیگر گمانهزنی وجود دارد كه نفت را این وزارتخانه به قیمت 50 دلار به مشتریان خارجی میفروشد كه طبیعتا كسی دیگر آن را در بورس به 52دلار نمیخرد.
وزارت نفت نخواست
این در حالی است كه به گفته نصرا... پژمانفر نماینده مجلس شورای اسلامی، وزیر نفت در جلسه شنبه كمیسیون تلفیق بودجه مجلس عنوان كرد كه خودمان به خریداران گفته بودیم نفت را از بورس انرژی بخرند اما حالا میگوییم كه نخرند! به گزارش فارس، پژمانفر با بیان اینكه عدم خریداری نفت در بورس سناریوی شركت ملی نفت برای مسدود كردن مسیر فروش این كالای استراتژیك از طریق بازار متشكل و تحت نظارت بورس انرژی است، عنوان كرد: انحصار در فروش نفت خام اقدام خطرناكی است كه از سالهای قبل و در اتاقهای تاریك به وسیله شوراهای هفت نفره بر سر قیمت و نحوه معامله نفت خام ایران تصمیمگیری میكردند. این نماینده مجلس با ابراز نگرانی از به راه افتادن جریانهایی مشابه بابك زنجانی در فرآیند فروش نفت خام ایران گفت: به نظر میرسد با مسدود كردن مسیر فروش نفت در بورس انرژی، جریانهایی به دنبال تحمیل بابك زنجانیها از طریق مجوزهای دستساز به كشور هستند.
عضــــــــو كمیسیون تلفیــــق مجلـــــــــس افزود: اینكه موازی با بورس انـــــــــرژی، فروش نفت خام از طریق واسطهها در اتاق تاریك نیز ادامه یابد، به طور حتم به ضرر منافع ملی خواهد بود. اگرچه بر اساس مصالح ملی كشور گاهی برخی تصمیمها قابل توجیه خواهد بود، اما نباید موازی با بورس انرژی اقدامهایی صورت گیرد كه به شكست این بازار شفاف نسبت به واسطهگری و تصمیمگیریها در اتاق تاریك منجر شود.
به بخش خصوصی تخفیف دهید
حسن بهرام نیا، عضو كمیسیون انــــــــرژی مجلس شـــــــــــورای اسلامی با بیان اینكه ابتدای شـــــــــــــــــروع فعالیت بورس نفت مشكلاتی برای خرید وجود داشت، به خبرنگار ما گفت: زمانی كه بحث فروش نفت در بورس مطرح شد آنقدر شرایط سخت بود كه هیچ شركتی توانایی ورود به این بازار را نداشت، اما با این حال خریدارانی در كشور بودند كه با همان شرایط اقدام به خرید كردند اما فروش نفت آنقدر محدود انجام شد كه با تغییرات قوانین مسؤولان سعی كردند راه را برای ورود بخش خصوصی به بازار نفت باز كنند. وی با تاكید بر اینكه وزارت نفت به مشتریان خارجی خود تخفیف زیادی اعطا میكند افزود: وزارت نفت برای فروش نفت به مشتریان خارجی تخفیفهای زیادی در نظر میگیرد اما در عین حال برخی شركتها این ریسك را نمیپذیرند كه با دولت ایران مراوده اقتصادی داشته باشند؛ زیرا در فهرست تحریمهای آمریكا قرار میگیرند. به نظر میرسد اگر همین تخفیفهایی را كه وزارت نفت برای فروش نفت به مشتریان خارجی در نظر میگیرد برای بخش خصوصی كشور لحاظ كند، فروش نفت در بورس افزایش چشمگیری خواهد داشت. این عضو كمیسیون انرژی ادامه داد: اكنون فروش نفت بهسختی انجام میشود و وزارت نفت باید از مسیر بخش خصوصی برای فروش نفت بهره ببرد. بهرامنیا به مزایای ورود بخش خصوصی به بحث خرید و فروش نفت اشاره كرد و گفت: اگر نفت ایران توسط بخش خصوصی عرضه شود امكان ردیابی معاملات از سوی آمریكا به سختی انجام میشود و با توجه به اینكه بخشی از بودجه كشور نیازمند فروش نفت است دولت باید این تخفیف و امتیاز را به بخش خصوصی كشور بدهد.
در همین ارتباط با بهروز نعمتی، عضو هیاترئیسه مجلس و عضو كمیسیون انرژی تماس گرفتیم تا نظر وی را درباره عرضه نفت در بورس انرژی جویا شویم كه وی اعلام كرد مشكلی نیست و شما هم این موضوع را پیگیری نكنید تا فضا ملتهب نشود. وی افزود: راهكارهایی برای هموار شدن عرضه نفت در بورس نفت در نظر داریم كه در روزهای آینده اعلام میشود.
احمد صفری و كوروش كرمپور اعضای دیگر كمیسیون انرژی مجلس هستند كه از وضعیت عرضه نفت در مرحله سوم اطلاعی نداشتند و مصاحبه را به زمانی كه گزارش گرفتند موكول كردند.
فروش نرفتن نفت
در بورس طبیعی بود
علــــــی حســــــــــینی، مدیرعامل بورس انرژی درباره علت ناموفق بودن مرحله سوم فروش نفت در بورس گفت: در این خصوص وزارت نفت هیچ كارشكنی نكرده و شركت ملی نفت و این وزارتخانه و حتی خود زنگنه كمال همكاری را با بورس داشتند. وی گفت: مثل همه روزهای سال ممكن است روزی جنسی خریدار بالایی داشته باشد و روزی اصلا خریداری نداشته باشد كه در این مساله هم همین اتفاق افتاده است.
وزارت نفت، عامل شكست مرحله سوم بورس نفت است
این در حالی است كه محمدصـــــــــــــــادق معماریان، رئیــــس ســــــــــــــــــــــــابق اداره بررسیهای بازار نفت وزارت نفت گفت: آقای وزیر كه خودشان اعلام كرده بودند مشتریها را خودمان معرفی میكردیم ولی در حال حاضر به آنها سفارش كردهایم كه از بورس نفت خریداری نكنند البته این چیزی است كه در اخبار از قول ایشان نقل شده است. وی افزود: گفتند مشتریان را خودمان میگفتیم بروند از بورس نفت خریداری كنند حالا میگوییم این كار را نكنند، حالا معلوم میشود بورس همچنین كاراییای كه فكر میكردید، ندارد.
قیمت بالا، دلیل اصلی شكست مرحله سوم بورس نفت
نرســــــــی قربــــــــــان، كارشناس برجسته نفتی نیز در این باره گفت: در جریان روند خرید و فروش و نحوه انجام آن نیستیم ولی احتمال این كه قیمت بالا بوده یا شرایط فراهم نبوده یا اصلا كسی پولی نداشته بخرد و یا این كه وزارت نفت كارشكنی كرده است وجود دارد.
پای چشمبادامیها در میان است
علیاصغر زرگر، كارشناس مسائل نفت هم در این باره گفت: اطلاع خیلی دقیقی در این خصوص ندارم ولی میتوان حدس و گمانهایی زد چون قیمتی كه بورس اعلام كرده بود 52 دلار بوده است كه این قیمت از قیمت دو بار قبلی بسیار پایینتر بود، منتها به نظر میرسد احتمالا فروشهای قبلی به فروشندگان به اشكال برخورده بود، چون اگر به اشكال برنخورده و این میزان نفت به فروش رفته بود حتما مشتریانی پیدا میكرد.
زرگر اذعان كرد: متاسفانه قیمتگذاری در وزارت نفت به این صورت است كه مثلا یك هفته قبل با توجه به قیمت جهانی 52 دلار تعیین میكنند و زمانی كه به بورس گذاشته میشود، قیمتهای بینالمللی كاهش پیدا میكند و به 50 دلار میرسد. این امر به احتمال زیاد همین وضعیت را شامل شده است چون باید قیمت را شب قبل از واگذاری به بورس تعیین كنند. وی در پایان گفت: اما در همین زمان نیز اتفاق دیگری افتاد، آن هم اینكه كره جنوبی و ژاپن اعلام كردند از آمریكاییها مجوز لازم برای خرید نفت ایران را گرفتهاند طبیعتا وزارت نفت هم ترجیح داد ین ژاپن یا وون كرهجنوبی را بگیرند و با عملیاتی آن را به دلار تبدیل كنند به همین دلیل ارز این كشورها را به ریال ترجیح دادند به همین دلیل نرخ را 52 دلار اعلام كردند. از طرف دیگر گمانهزنی وجود دارد كه نفت را این وزارتخانه به قیمت 50 دلار به مشتریان خارجی میفروشد كه طبیعتا كسی دیگر آن را در بورس به 52دلار نمیخرد.