آرامش مبهم در الجزایر

آیا معترضان الجزایری به خواسته‌هایشان رسیدند‌؟

آرامش مبهم در الجزایر

با عقب‌نشینی عبدالعزیز بوتفلیقه از نامزدی ریاست‌جمهوری كه عامل اصلی اعتراضات در الجزایر بود، شرایط جدیدی بر این كشور حاكم شده است. از یك‌سو معترضان احساس می‌كنند به مهم‌ترین خواسته‌شان رسیده‌اند و از سوی دیگر آنها می‌گویند هنوز بوتفلیقه از قدرت كنار نرفته است، بنابراین همچنان قدرت در دست او بوده و می‌تواند آینده كشور را مطابق با میل خود ترسیم كند. مجموع این كنش و واكنش‌ها شرایطی آرام، اما توام با احتیاط و ابهام را بر این كشور حاكم كرده است. آیا اعتراضات باز هم ادامه پیدا خواهد كرد‌؟

شامگاه دوشنبه عبدالعزیز بوتفلیقه، رئیس‌جمهور سالخورده و معلول الجزایر یك گام دیگر عقب نشست و اعلام كرد در انتخابات پیش رو نامزد نخواهد شد. او پیشتر نیز در برابر معترضان یك گام دیگر عقب نشسته و گفته بود تنها برای یك‌سال دیگر رئیس‌جمهور خواهد بود. با این حال معترضان همچنان خواستار كناره‌گیری او از دور رقابت‌های ریاست‌جمهوری بوده و شعار می‌دادند زمانی كه او انصراف ندهد به اعتراضات خود ادامه خواهند داد. شامگاه دوشنبه بوتفلیقه از نامزدی خود برای پنجمین دوره انصراف داد و انتخابات ریاست‌جمهوری را كه قرار بود ۱۸ آوریل برگزار شود به تاخیر انداخت. همچنین او كابینه فعلی به ریاست احمد اویحیی را بركنار و نور‌الدین بدوی را به عنوان نخست‌وزیر جدید منصوب كرد. طبق آنچه كاخ ریاست‌جمهوری الجزایر اعلام كرد قرار است نخست‌وزیر جدید با كمك مردم و نخبگان كشور یك قانون اساسی جدید برای كشور تهیه كرده و در نهایت آن را به همه‌پرسی بگذارد. در صورت تصویب این قانون بر مبنای آن انتخابات ریاست‌جمهوری نیز طبق شرایط معین برگزار خواهد شد. به این ترتیب عبدالعزیز بوتفلیقه نه‌تنها خود از دور رقابت‌های انتخاباتی كنار كشیده، بلكه طبق آنچه اعلام شده دست به یك انقلاب نرم در ساختار نظام حاكم بر این كشور زده است.
دوران گذار
بوتفلیقه پس از اعلام تصمیمات جدید خود دیداری با رئیس ستاد ارتش داشت. پس از آن نیز با اخضر ابراهیمی از سیاستمداران قدیمی این كشور دیدار كرد و او را به ریاست یك كنفرانس پیشنهادی برای تدوین قانون اساسی جدید تعیین كرد. اخضر ابراهیمی پس از دیدار با بوتفلیقه گفت: به زودی مرحله جدیدی آغاز می‌شود. او ضمن ابراز خوشبینی نسبت به این تحولات گفت: صدای مردم به‌ویژه جوانان شنیده شده است و یك مرحله جدید و سازنده كه بسیاری از مشكلات ما را رفع كند، خیلی زود آغاز خواهد شد. ابراهیمی در ادامه تاكید كرد: ما این بحران را به یك اتفاق سازنده تبدیل می‌كنیم.
به گزارش رویترز قرار است ابراهیمی به همراه نمایندگان مخالفان یك كنفرانس خبری برگزاری كرده و در باره نحوه مرحله «گذار انتقالی» طبق برنامه رئیس‌جمهور توضیح دهند. درهمین حال امانوئل ماكرون،‌ رئیس‌جمهور فرانسه نیز كه سعی می‌كند خود را طرفدار تحولات الجزایر معرفی كند خواستار یك گذار برای مدتی معقول در این كشور شد. عبدالعزیز بوتفلیقه شامگاه یكشنبه بعد از یك دوره درمانی از سوئیس به كشور بازگشت. از سه هفته پیش به دنبال اعلام تمایل بوتفلیقه برای نامزدی برای پنجمین بار موجی از اعتراضات سراسر كشور را فرا گرفت. این اعتراضات ابتدا در سطح شهرها و شهرستان‌ها بود، اما بعد به درون نهادهای حاكم منتقل شد و بخش‌هایی از قضات، پزشكان، اساتید دانشگاه‌ها و حتی اعضای حزب حاكم الجزایر نیز به معترضان پیوسته و خواسته‌های آنها را مورد تایید قرار دادند. عبدالعزیز بوتفلیقه از سال ۱۹۹۹ تاكنون قدرت را در الجزایر در دست دارد.
تاثیر‌گذاری بر مصر
ناظران می‌گویند تحولات الجزایر بر كشور مصر تاثیری مستقیم خواهد داشت. به گفته سعید محمد، مدیر سایت «مباشر اروپا» اعتراضات الجزایری‌ها می‌تواند مانند تونس شراره جدیدی در کشورهای عربی را ایجاد كند. در همین راستا محمد عبدالشكور نویسنده، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی گفت كه الجزایر درس خوبی به دیگر كشورها داد و احتمالا ملت مصر و مخالفان مصر نیز در صورتی كه متحد شوند و اختلافات میان خود را كنار بگذارند، می‌توانند معجزه‌ای كه در 25 ژانویه اتفاق افتاد، ولی متاسفانه با پاتك ضد‌انقلابی مواجه شد و بار دیگر نظامیان را به قدرت رساند، محقق كنند. كشور مصر در 25 ژانویه 2013 صحنه اعتراضات ملی علیه رژیم حسنی مبارك بود. با پیروزی مردم در این انقلاب شرایط جدیدی در مصر به وجود آمد و در انتخابات سال بعد محمد مرسی، یكی از اعضای اخوان‌المسلمین در این كشور به قدرت رسید. یك سال بعد نظامیان علیه مرسی كودتا كرده و عبدالفتاح السیسی را به جای او نشاندند. بخشی از مردم مصر به خصوص اسلامگرایان السیسی را یك كودتاچی دانسته و خواستار بازگشتن محمد مرسی به قدرت هستند. این درحالی است كه السیسی به‌شدت با جریان اخوان‌المسلمین مبارزه كرده و گفته تا زنده است اجازه نخواهد داد آنها در مصر فعالیتی رسمی و علنی داشته باشند.