مکث مخاطبان با بازپرس و پاورقی

«جام‌جم» از پیامک‌های مردمی به سامانه 162 گزارش می‌دهد

مکث مخاطبان با بازپرس و پاورقی

ارتباط متقابل میان مخاطبان و تلویزیون از راه‌های مختلفی انجام می‌شود که شاید مهم‌ترین آن سامانه 162 باشد. این سامانه با دریافت صوت و پیام از مردم، مسیر خود را هربار اصلاح می‌کند تا مجموعه‌ها و برنامه‌های روی آنتن را مطابق خواسته و استقبال مخاطبان قرار دهد. ارزیابی تمایل مخاطبان به پخش یا بازپخش برنامه‌ها، به رسانه‌ملی کمک می‌کند تا یک مسیر درست را طبق خواسته تماشاگران پیش‌ببرد.

پیامک‌های مردمی که هفته گذشته به سامانه162 ارسال شده، کلیدواژه پرتکراری برای برنامه‌ها و سریال‌های مکث، پاورقی، بازپرس، آقای قاضی و گاندو داشته است. جام‌جم در گزارش پیش‌رو، جزئیات برنامه‌های پرطرفدار مردمی را مرور می‌کند که رد و نشانی از آن در میان پیامک‌های مردمی دیده می‌شود. 
آن‌طور که نگاهی به پیامک‌های مردمی ارسال‌شده به سامانه162 در هفته گذشته نشان می‌دهد، میزان استقبال مخاطبان از برنامه‌های تبیینی مثل «مکث» و «پاورقی» بیشتر از دیگر برنامه‌ها بوده است.
     
یک «مکث» پرطرفدار
برنامه مکث که چند وقتی است با هدف افشای پشت‌پرده‌های سیاسی مسائل فرهنگی پخش می‌شود، با استقبال مخاطبان همراه شده است. بسیاری از مخاطبان با ارسال پیامک به سامانه 162، از پخش این برنامه تشکر کرده و خواستار ادامه پخش آن و بازپخش از شبکه‌های دیگر سیما شدند. یونس محمدی، تهیه‌کننده و مجری برنامه، آن را در یک اتاق 9 متری و با امکانات محدود تولید می‌کند. خودش درباره تولید این برنامه به جام‌جم گفته بود: «پیش از مکث، یعنی حدود 4 ــ 3 سال قبل، پادکست تولید می‌کردم، کسی هم من را نمی‌شناخت و بیشتر دوستانم، مخاطب من بودند. البته من این دوستان را در دسته افراد تأثیرگذار در این کار قرار می‌دهم چون اغلب یا تهیه‌کننده و کارگردان بودند یا دستی بر آتش رسانه و پرورش داشتند. من همیشه جوینده‌ام و آنچه را که کشف می‌کنم با مخاطبانم در میان می‌گذارم. به مرور شروع کردم به ساختن کولاژ‌هایی که از آرشیو تاریخی تا امروز می‌توانست کنار هم به یک موضوع واحد برسد. به‌تدریج احساس کردم بد نیست که جلوی دوربین بنشینم و برخی محتوا‌ها را در یوتیوب به اشتراک بگذارم. این محتوا‌ها با استقبال روبه‌رو شد. البته بخشی از این دیده‌شدن به‌واسطه به‌اشتراک‌گذاشتن این محتوا‌ها توسط دیگران بود که در کانال‌های دیگر منتشر می‌شد.»
   
 باز هم «پاورقی»
برنامه پاورقی که در چند وقت اخیر با برخی حاشیه‌های مخالفان چند روزی روی آنتن نرفته بود، باز هم در میان برنامه‌‎های پرمخاطب قرار گرفته و می‌توان رد و نشانی از آن را در میان پیامک‌های مردمی گرفت. این برنامه در تلوبیون هم پربازدید بوده و رکورد سه‌میلیون مخاطب را پشت‌سر گذاشته است. محمدرضا شهبازی، مجری برنامه در مصاحبه‌های پیشین خود با جام‌جم تاکید داشت: «دروغ اخبار رسانه‌های خارجی، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی از فرط بدیهی‌بودن مغفول واقع شده است. درواقع هجمه رسانه‌ای همه‌جانبه، هماهنگی اغراق‌شده و کاریکاتوری میان نیرو‌های مخالف جمهوری اسلامی، از سلبریتی‌های خارج‌نشین تا دولت‌ها، سیاسیون، فعالان مدنی، فضای مجازی و ... ایجاد شده است. آن‌قدر هجمه سنگین است و ابهت پوشالی برایش درست شده که کسی درباره‌اش حرف نمی‌زند و سوتی‌های عجیب‌وغریبی که در این زمینه وجود دارد را بیان نمی‌کند.»
     
«بازپرس» محبوب
اما در میان کلیدواژه‌های پیامک‌های مردمی، مجموعه‌های تلویزیونی هم دیده می‌شوند. به‌عنوان‌مثال سریال بازپرس که چند وقتی است ماجرای بازپرسی به نام صدرا حسینی را به تصویر کشیده است. این سریال روایتی از فسادی است که یک سر آن به آقازاده‌ها و سر دیگر به تهیه‌کننده‌ای مطرح در سینما می‌رسد. سریال بازپرس در حالی در میان کلیدواژه‌های پرتکرار پیامک‌های مردمی دیده می‌شود که در روزهای گذشته هم اعلام شده بود این مجموعه توانسته رضایت 83.9 درصدی تماشاگران را از آن خود کند. بر این اساس، مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما گزارشی پیرامون وضعیت «سریال‌های سیما از نگاه مخاطبان» (نیمه دوم مردادماه) تهیه کرده است که براساس‌آن بازپرس با 22.5درصد بیننده در میان پاسخگویان این نظرسنجی، پرمخاطب‌ترین سریال سیما شده و توانسته رضایت 83.9درصدی تماشاگران را از آن خود کند.
حسین تراب‌نژاد، نویسنده سریال بازپرس به جام‌جم گفته بود: «تلاش کردیم شخصیت صدرا حسینی باهوش و مردمی باشد. درعین‌حال، نکته‌ای که در فیلمنامه به آن پرداختیم، جذابیت شخصیت بازپرس بود که می‌خواستیم نشان دهیم بین زندگی خانوادگی و کاری خود تعادل را رعایت می‌کند و همه‌جا مهربان و دلسوز است. در این رابطه، خود محسن قصابیان کمک بسیاری کرد. چند جلسه با او داشتم. آقای قصابیان خودش می‌نویسد و الزامات درام را می‌داند. مواردی را مطرح می‌کرد و با فروتنی می‌گفت اگر در راستای قصه است، وارد کنید. اگر می‌خواستیم در پردازش شخصیت صدرا حسینی، بازپرس قصه ساختارشکنی کنیم، باید او را فردی به‌شدت جدی در کار نشان می‌دادیم اما تلاش کردیم شخصیت او را بالانس کنیم.»
     
بازپخش‌های پرمخاطب 
اما نگاهی به پیامک‌های مردمی نشان از آن دارد که دو مجموعه «گاندو» و «آقای قاضی» که بازپخش آن روی آنتن رفته هم با استقبال مجدد مخاطبان همراه شده است. گاندو که سری اول و دوم آن از آی‌فیلم بازپخش شد، روایت مستندات و وقایع تاریخی و کشف جاسوس‌های داخل و خارج از ایران است که اشاره‌ای هم به آقازاده‌ها دارد. جواد افشار، کارگردان گاندو پیش از این درباره انتخاب نام گاندو برای این مجموعه گفته بود: «گاندو موجودی است که می‌تواند مدت‌ها با صبر و حوصله‌ای زیاد به کمین شکارش بنشیند و در لحظه مناسب، ضربه خودش را بزند که بر همین اساس به شکارچی کمین‌گر هم مشهور است. ویژگی جاسوسان و حتی ضدجاسوس‌ها نیز همین است که بیشتر در کمین، جست‌وجو، کشف‌وشهود، طرح و برنامه‌ریزی، کسب اطلاعات، چیدن منابع و سرنخ‌ها و درنهایت تکمیل پازل‌ها به سر می‌برند.»
مجموعه دیگری که با وجود بازپخش، باز هم تماشاگران بسیاری را به سمت خود کشاند، مجموعه آقای قاضی است که در هر قسمت از سریال، دو ماجرای کاملا مجزا را پخش می‌کند. در هر اپیزود دو فرد یا گروه شاکی و متشاکی (شکایت کیفری) یا خواهان و خوانده (شکایت حقوقی) وارد دادگاه می‌شوند و بعد از بیان مطالب‌شان قاضی حکم را صادر می‌کند. موارد شکایت موضوعات مختلفی مثل سرقت، ضرب‌وشتم، خیانت در امانت، آزار کلامی و امثال اینها را شامل می‌شود. بیان ساده و بازی جذابی که بهزاد خلج دارد، باعث شده بود این مجموعه به یک برنامه پرمخاطب تبدیل شود و نام آن در میان پیامک‌های رضایت مردم دیده شود.

سپیده اشرفی - گروه رسانه