آداب معاشرت با عروسک‌ها

گفت‌وگوی کافه میرداماد با مرضیه برومند به مناسبت روز جهانی عروسک

آداب معاشرت با عروسک‌ها

 می‌دانم همه آنهایی که مرضیه برومند را از نزدیک می‌شناسند و یا آثار او را پیگیری می‌کنند، باور دارند که او یکی از دوست‌‌داشتنی‌ترین آدم‌هایی است که دغدغه‌‌های خاص خودش را دارد و پای همه آنها ایستاده.از روابط بین آدم‌ها بگیر تا اخلاق‌مداری و حفظ محیط زیست و بقیه تفکراتی که باعث می‌شود حال آدم‌ها و جامعه بهتر شود.همه آن‌هایی که برومند را می‌شناسند، می‌دانند آدم رُک و صادقی است.می‌توان برای استفاده از نظرات او درباره یک موضوع به برومند تلفن کرد اگر بداند که حرفش درباره آن موضوع موثر خواهد بود صحبت خواهد کرد و گرنه خیلی دوستانه مثلا می‌گوید: آشیانی خداحافظ... و بوق ممتد.
دیروز ، روز جهانی عروسک بود، باید با یک نفر صحبت می‌کردم درباره اهمیت عروسک در زندگی آدم‌ها و این‌که این اهمیت آنقدر زیاد است که روزی را به‌نامش کرده‌اند. 
اولین کسی که به ذهنم می‌رسد، مرضیه برومند است.تلفن می‌کنم، موضوع را که می‌گویم، جواب می‌دهد تلفن را می‌گذارم روی اسپیکر( بلند گو) خانم پوپک عظیم‌پور مهمانم هست، به مناسبت روز عروسک برایم عروسک آورده، اطلاعاتش در این‌باره خیلی زیاد است...
خوش‌شانسم که می‌توانم درباره عروسک با دو نفر صحبت کنم که این موجود دوست‌داشتنی را خوب می‌شناسند، خانم برومند که متخصص نمایش عروسکی است و خانم عظیم‌پور استاد دانشگاه و پژوهشگر آیین‌های ایرانی، آیین‌هایی که به گفته این استاد دانشگاه در همه آنها می‌توان ردپایی از عروسک‌ها را دید.
عظیم‌پور می‌گوید:روز هشتم ژوئن 1986 بود که خانمی عروسک‌دوست به این فکر افتاد که روزی را به‌نام عروسک ثبت کند  که موفق هم شد و حالا در سراسر دنیا این روز گرامی داشته می‌‌شود و آدم‌ها به یکدیگر عروسک هدیه می‌دهند تا مهربانی و شادی را ترویج کنند.
آن عروسک مونس من بود 
مرضیه برومند در یک خانواده پرجمعیت متولد و بزرگ شده،اما یک عروسک داشته که مونس خلوت‌هایش بوده.خودش می‌گوید: آن عروسک را دوست داشتم چون به او جان می‌دادم و تخیلم را با آن تقسیم می‌کردم و در خلوتم جهانی متفاوت می‌ساختم.تخیل و افسانه‌‌های ذهنم را با کمک این عروسک گسترده می‌کردم.همنشینی بی‌آزار بود که کنترلش دست من بود و من به او شخصیت می‌دادم با لباسی که تنش می‌کردم و با دنیایی که برایش می‌ساختم.
مرضیه برومند در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که با دنیای نمایش عروسکی آشنا می‌شود.خودش می‌گوید: قبل از ورود به کانون با کارهای عروسکی آقای نصرت کریمی بخصوص عروسک آقای شاکی متوجه شدم که عروسک می‌تواند عنصر موفق نمایشی باشد، وقتی وارد کانون شدم با دنیای حرفه‌ای نمایش عروسکی بیشتر آشنا شدم و کارم را ادامه دادم.

قدمتی به اندازه تاریخ 
از برومند می‌پرسم به نظرتان چرا دخترها بیشتر از پسرها عروسک بازی می‌‌کنند؟ این کارگردان تلویزیون و سینما می‌گوید: نباید این موضوع را جنسیتی کنیم.به نظرم ماشین‌های اسباب‌بازی که پسرها بیشتر به سمتش می‌روند هم یک جور عروسک است.اما در باور ما ایرانی‌ها فقط به اسباب‌بازی‌هایی که شبیه آدم باشند می‌گویند عروسک ! این باور گمراه کننده است که عروسک را فقط اسباب‌بازی‌هایی بدانیم که شبیه زن هستند و گیس بلند دارند و مخصوص دخترها هستند.
برومند درباره اهمیت عروسک در دنیای کهن و مدرن می‌گوید: در همه تمدن‌ها عروسک‌ها، اهمیت ویژه‌ای دارند چون به عنوان نماد از آنها استفاده می‌شده و در همه آیین‌ها حضور داشته و دارد.بشر اولیه نادانسته‌ها و اطلاعاتی که در غریزه و ذهن خود داشته به وسیله عروسک‌ها بیان می‌کرده.در تمدن ایران هم به‌شدت ردپای عروسک دیده می‌شود.
در دعای باران کُردها که بوکه باران نام دارد عروسک‌ها حضور موثری دارد.عروسک‌هایی که دست بچه‌هاست و می‌تواند نماد آناهیتا باشد.عروسک‌ها در همه آیین‌های جهانی نماد‌های خیر و شر هم هستند و  از همان ابتدا در مراسم مختلف حضور داشته و وسیله‌ای بوده‌اند برای بیان اندیشه و اعتقاد آدم‌ها.