خطر جنگ بر دامن كشمیر

منطقه مورد مناقشه کشمیر دوباره ملتهب شده است؛ آیا دولت نارندا مودی با لغو استقلال این ناحیه در پی نسل كشی مسلمانان است؟

خطر جنگ بر دامن كشمیر

لغو استقلال جامو و كشمیر از سوی دولت نارندا مودی درهندوستان موجی از نگرانی و خطر جنگ را در این منطقه پدید آورده است. دولت پاكستان در واكنش به این اقدام تلاش می‌كند با متوسل شدن به نهادهای بین‌المللی ازجمله سازمان ملل جلوی توسعه طلبی‌های هند را بگیرد. درهمین حال هندوستان با اعمال حكومت نظامی وگسیل داشتن هزاران سرباز تلاش می‌كند كنترل اوضاع را در این منطقه حساس از دست ندهد. همه این‌ها در حالی است كه مقامات پاكستانی می‌گویند اگر هندوستان از تصمیم خود باز نگردد، خطر یك جنگ بزرگ بر سر این منطقه وجود دارد.

نارندا مودی، نخست‌وزیر هندوستان مدعی است اقدام جدید وی در خصوص كشمیر، سبب نیك‌بختی مردم خواهد شد و توسعه منطقه را به دنبال خواهد داشت. وی با ارسال چند پیام توییتری خطاب به مردم كشمیر گفته است: «به خواهران و برادرانم در جامو، كشمیر و لداخ، جهت بردباری و شجاعت‌شان تهنیت می‌گویم. جامو و كشمیر اكنون از قید و بند رها شده است؛ سپیده‌دمی جدید و فردایی بهتر در انتظار است!» چند روز پیش پارلمان هند در پاسخ به درخواست نخست وزیر با لغو «وضعیت ویژه» جامو و كشمیر- كه در قانون اساسی هند به این منطقه اعطا شده بود- موافقت كرد و این ایالت، به دو سرزمین فدرال تقسیم شد. نمایندگان پارلمان هند با زدن بر روی دسته صندلی‌های خود، این اتفاق را جشن گرفتند و برای آن شادمانی كردند.
 هشدار عمران‌خان
عمران‌خان، نخست‌وزیر پاكستان در نشست فوق‌العاده پارلمان این كشور برای بررسی نقض قوانین حمایتی از مردم كشمیر توسط هند اعلام كرد: در صورت ادامه این رفتار خطر جنگ جدی است. وی ضمن محكوم كردن نقض قوانین حمایت از تناسب جمعیت در كشمیر توسط دولت دهلی نو اعلام كرد: در صورت نیاز به دیوان كیفری بین‌المللی مراجعه خواهیم كرد. وی تصریح كرد: رفتار غیردوستانه هند در كشمیر اشغالی خطر بازگشت به جنگ‌های تاریخی میان اسلام‌آباد و دهلی‌نو را افزایش داده است. عمران‌خان گفت: نقض قانون 370 و 35، در اصل زیرپا گذاشتن تمام قوانین بین‌المللی است و دولتمردان هند با انجام این كار نشان دادند كه برای تعصب نژادی و مذهبی هر كاری خواهند كرد. عمران‌خان تاكید كرد: اگر ما پس از ساقط كردن جنگنده هندی خلبان را آزاد كردیم تنها یك هدف داشتیم و هدف ما این بود كه از جنگ جلوگیری كنیم.
نخست‌وزیر پاكستان همچنین با ولیعهد عربستان تماس تلفنی برقرار كرد و وی را در جریان آخرین تحولات كشمیر قرار داد. پاكستان بر سر كشمیر با هند اختلاف دیرینه دارد و تا به حال به دو جنگ میان دو همسایه منجر شده است. در ماه فوریه گذشته، انفجار یك بمب در كشمیر تحت كنترل هند،‌ به مرگ ۴۰ سرباز هندی منجر شد. هند كه یك گروه پاكستانی را عامل حمله می‌دانست،‌ با حمله هوایی به خاك پاكستان به این بمبگذاری پاسخ داد.
كشمیر در حال حاضر میان هند و پاكستان تقسیم شده ولی هر دو كشور خواهان تملك كامل آن هستند. از سه جنگ میان هند و پاكستان طی ۷۰ سالی كه از استقلال آنها می‌گذرد، دو جنگ بر سر كشمیر بوده است. پاكستان با این استدلال كه كشمیر عمدتا یك ناحیه مسلمان‌نشین است، آن را متعلق به خود می‌داند، اما كشمیر برای هندوستان از این نظر اهمیت دارد كه زادگاه جواهر لعل نهرو،‌ از رهبران جنبش استقلال این كشور است.
 كنترل نظامی
تصمیم جدید دولت هند مورد مخالفت گسترده مردم مسلمان كشمیر قرار گرفته است. دولت هند برای كنترل اوضاع بلافاصله بعد از لغو خودمختاری ابتدا ده هزار و بعد
25 هزار نیروی نظامی به این منطقه فرستاد و به نوعی این منطقه را تحت شرایط یك حكومت نظامی قرار داد. استقرار نیروهای شبه‌نظامی باعث ترس و نگرانی شدید در كشمیر تحت كنترل هند شد. برخی خبرها تاكنون حاكی از آن است كه طی درگیری‌ها در سرینگر، بزرگ‌ترین شهر جامو و كشمیر حداقل یك نفر كشته و شش نفر زخمی شده‌اند.
پلیس هند می‌گوید یك فرد جوان بعد از بی‌توجهی به مقررات حكومت نظامی مورد تعقیب نیروهای پلیس قرار گرفت و سعی كرد از رودخانه «جهلم» بپرد اما به درون رودخانه سقوط كرد و جانش را از دست داد. ملیحه لودهی، سفیر پاكستان در سازمان ملل به روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی گفته است: تصمیم جدید هند بیشتر شبیه اقدامات اسرائیل در خاك فلسطین است. آیا تشابه بین اقدامات اسرائیل درباره الحاق اراضی فلسطینی و اقدامات هند در كشمیر را كه هر دو نقض قوانین بین‌المللی هستند، نمی‌بینید؟
سیدعلی گیلانی، رهبر احزاب كنفرانس حریت و طرفدار استقلال كشمیر نیز از مسلمانان جهان خواست به نجات جان مردم منطقه كشمیر از «بزرگ‌ترین نسل‌كشی» هند كمك كنند. وی گفت: اگر ما بمیریم و شما ساكت بنشینید، در برابر خداوند بزرگ مسؤول هستید. گیلانی در این توییت افزود، هند تصمیم دارد در آینده نزدیك مرتكب بزرگ‌ترین نسل‌كشی تاریخ بشریت شود. به گزارش بی.بی.سی، یكشنبه‌شب دو وزیر بلندپایه سابق در منطقه كشمیر بازداشت خانگی شدند و ارتباطات تلفنی و اینترنتی این ایالت كاملا قطع شده است؛ از همین‌رو رسانه‌های جهانی به‌سختی می‌توانند خبری از آنجا به‌دست آورند.
 زخمی تاریخی
«آمیت شاه»، وزیر كشور هند می‌گوید قرار است ایالت جامو و كشمیر به دو منطقه به نام‌های جامو و كشمیر با پارلمان محلی «لداك» بدون پارلمان محلی تقسیم شود. كشمیر منطقه‌ای واقع در شمال شبه‌قاره هند در دامنه كوه‌های هیمالیاست كه تا پیش از استقلال پاكستان، امیرنشینی تحت‌الحمایه بریتانیا بود. این منطقه در زمان استعمار هند به‌عنوان یك منطقه مستقل شناخته و به‌صورت پادشاهی اداره می‌شد. اما در سال ۱۹۴۷ مهاراجه جامو و كشمیر با الحاق این ایالت به هند موافقت كرد. سابقه تاریخی حضور تشیع در كشمیر به سده هشتم بازمی‌گردد. در این دوران برخی از صوفیان و علمای شیعه ایرانی و گروهی از سادات به این منطقه مهاجرت كردند. گسترش تشیع با تأسیس سلسله چك‌ها در كشمیر به اوج خود رسید. بعد از چك‌ها با این‌كه شیعیان تا امروز از قدرت سیاسی به‌دور بوده‌اند، همچنان به حیات اجتماعی خود در كشمیر ادامه می‌دهند. امروزه شهرهای كارگیل، سرینگر، بدگام و دره كشمیر در بخش كشمیر تحت نظارت هند و مناطق بلتستان و گلگت در كشمیر تحت نظارت پاكستان، ازجمله مراكز مهم تشیع در كشمیر به‌شمار می‌آید.