رها شدن سیم برق در پارك‌ها می‌تواند به شدت خطرآفرین باشد
بوستــان حادثه
خطر در بوستان‌ها بازی می‌كند. این را از گفته‌های رئیس كمیسیون محیط‌زیست و سلامت و خدمات شهری شورای شهر تهران می‌توان نتیجه گرفت؛ واقعیتی تلخ كه حوادث ریز و درشت صفحات حوادث روزنامه‌ها نیز بر آن مهر تائید می‌زند. شناسایی ده هزار خطر در بوستان‌های تهران مساله‌ای ساده نیست كه بتوان از كنارش به‌سادگی عبور كرد. بوستان‌ها كه در كلانشهر دود گرفته و بتونی تهران حكم پنجره‌های شهر را دارند، این روزها برای كودكان و سالمندان شاخ و شانه می‌كشند با حوادثی مانند سقوط، برق گرفتگی و غرق‌شدگی.
هنوز وقتی از حوادث بوستان‌های تهران صحبتی به میان می‌آید، بی‌درنگ ذهن‌مان به اردیبهشت ماه 16سال پیش و حادثه غرق شدن شش دختر و یك مرد در دریاچه پارك شهر پرتاب می‌شود. دخترانی كه آمده بودند تا خارج از مدرسه و زنگ ریاضی و علوم ساعاتی را به تفریح سر كنند، اما تنها مرگ نصیب‌شان شد. داستان حوادث در بوستان‌های تهران فقط به پارك شهر محدود نمی‌شود، آبشار بوستان كوهسار هم هنوز بوی حادثه می‌دهد حادثه‌ای كه خرداد 95 رقم خورد در آن فاطمه پنج ساله به شكلی دلخراش جانش را از دست داد. گرچه در دو سال اخیر حوادث در بوستان‌های تهران به شومی سالهای گذشته نبوده است، اما شهریور امسال پسر بچه‌ای كه برای برداشتن توپ خود به داخل حوضچه آب مخرن محوطه فضای سبز بزرگراه ستاری رفته بود، بار دیگر خبرساز شد.
10 هزار خطر
رئیس كمیسیون محیط‌زیست و سلامت و خدمات شهری شورای شهر تهران چند روز پیش از وجود ده هزار خطر در بوستان‌های پایتخت خبر داد و گفت ۷۰۰۰ خطر مربوط به مخاطرات ایمنی و بهداشتی و ۳۰۰۰ مخاطره مربوط به مسائل محیط‌زیست است. به گفته او ۶۵ درصد مخاطرات فیزیكی و ۲۱ درصد مخاطرات مربوط به تأسیسات برق
است.
زهرا صدراعظم نوری درباره نحوه شناسایی این خطرات با اشاره به این‌كه در سال ۹۶ از طریق چهار دانشگاه شهر تهران تقسیم‌بندی و حدوده ۳۵۰ پارك انتخاب شدند تا مورد بازدید و ارزیابی قرار بگیرند، به جام‌جم می‌گوید: در این بازدید و ارزیابی‌ها، ایمنی بهداشت و محیط‌زیست این بوستان‌ها توسط این چهار دانشگاه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و در نهایت گزارش‌هایی استخراج شد كه نشان می‌داد این پارک‌ها دارای مشكلاتی هستند و تا حدودی ضریب ناایمنی‌شان بالاست و باید حتما نسبت به رفع این وضعیت ناایمن فضاها و وسایل ناایمن اقداماتی انجام شود. رئیس كمیسیون محیط‌زیست و سلامت و خدمات شهری شورای شهر با اشاره به این‌كه ایمنی كودكان در زمین‌های بازی پارك‌های شهری اعم از پارك‌های محلی ناحیه‌ای منتخب ۵ منطقه در نواحی شمال، جنوب، مركز، شرق و غرب تهران در این خصوص بررسی شده است، می‌افزاید: نتایج حاكی است كه بیش از ۶۸درصد وسایل بازی پارك‌ها می‌تواند مخاطرات و آسیب‌هایی را برای كودكان به همراه داشته باشد. همچنین نتایج مطالعات دیگری نیز روی وضعیت ایمنی، بهداشتی و محیط‌زیستی تعدادی از پارك‌های تهران به ترتیب میزان مطلوبیت شاخص ایمنی را ۲/۵۹ و ۹/۵۲ درصد نشان داده است. به طور كلی ضعف ملاحظات ایمنی در سیستم‌های برقی و مكانیكی آبنماها و همچنین نبود امكانات مناسب بهداشتی و امدادی، عمده‌‌ترین خطرات و مشكلاتی است كه در سالهای اخیر حوادث ناگواری را متوجه كودكان و حتی بزرگسالان در بوستان‌های شهری كرده است.
رئیس كمیسیون محیط‌زیست و سلامت و خدمات شهری شورای شهر تهران با تاكید بر این‌كه موضوع ایمنی یك موضوع مستمر است كه باید دائما به آن پرداخت چراكه ممكن است هر آن، ضریب ریسك ایمنی كاهش یابد، ادامه می‌دهد: امكان دارد فضایی در حال حاضر ایمن باشد و چند روز بعد ناایمن شود بنابراین وقتی جایی مورد بازدید قرار می‌گیرد و ایمنی آن تائید می‌شود به این معنا نیست كه فضای مذكور برای همیشه ایمن است.
كاهش استانداردها به مرور زمان
رها شدن سیم برق در پارك‌ها می‌تواند به شدت خطرآفرین باشد، چندی پیش ویدئویی با عنوان «لحظه برق‌گرفتگی كودك پنج ساله در بوستان قاصدك» در شبكه‌های مجازی دست به دست شد. در این ویدئوی كوتاه، دختر پنج سالهای مشغول بازی در بوستان قاصدك است كه دچار برق‌گرفتگی می‌شود؛ واقعه‌ای كه طبق گزارش شهرداری منطقه۱۶ حدود ساعت یک بامداد ۳۱شهریور از طریق سامانه۱۳۷ گزارش شده و شهرداری منطقه همان روز پیگیر بررسی این اتفاق و وضعیت كودك مصدوم شده است. این كودك به دلیل تبعات ناشی از برق‌گرفتگی 24 ساعت در بیمارستان بستری می‌شود و به گفته مهرداد زنگنه، معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه۱۶ تا مشخص شدن ابعاد این اتفاق فعالیت پیمانكار به حالت تعلیق در آمده است.
صدراعظم نوری با بیان این‌كه فضاهی شهری و عمومی ابتدای تاسیس، فضای ایمنی هستند و استانداردها در آنها رعایت می‌شود، اما ایمنی می‌تواند در یك بازه زمانی كاهش پیدا كند و مشكلاتی ایجاد شود، تصریح می‌كند: به عنوان مثال وسایل بازی كودكان در یك پارك وسایل نو و سالمی‌اند كه نصب شده‌اند، اما قسمتی از این وسایل بازی بر اثر بهره‌برداری آسیب می‌بینند.
او با اشاره به این‌كه حتی شاید وجود یك آبنما بدون
در نظر گرفتن تمهیدات ایمنی لازم را بتوان یك خطر بالقوه و بالفعل نامید كه قطعا مشكل‌آفرین خواهد بود، می‌گوید: هم‌اكنون موارد خطرآفرین به تمامی مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران ابلاغ شده تا طی دستورالعملی مسؤولان مرتبط نسبت به رفع موارد ناایمنی اقدام كنند.در هر یك از مناطق شهرداری تهران كمیته‌ای با عنوان كمیته ایمنی وجود دارد كه به صورت هفتگی جلساتی را تشكیل می‌دهند و مباحث مطرح شده پیرامون این موضوع در آن جلسات مورد بحث و پیگیری قرار می‌گیرد.
لزوم نظارت مستمر بر پارك‌ها
رئیس كمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با تأكید بر لزوم نظارت مستمر بر پارك‌ها، مطرح می‌كند: پیمانكاران موظفند فضای شهری را به نوعی مدیریت كنند كه نظارت مستمر داشته باشند و قرارداد با پیمانكار بر مبنای آنالیزها و با قیمت پایه تعیین شده، منعقد می‌شود. اگر قصورها و تاخیری در شروع و ادامه كار وجود داشته باشد از صورت وضعیت پیمانكار كسر خواهد شد.
او با اشاره به وجود بیش از 2000 پارك در تهران ادامه می‌دهد: كوچك‌ترین اتفاق می‌تواند هر یك از حوزه‌های ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست پارك‌ها را به خطر بیندازد؛
به عنوان مثال اگر دریچه شكسته‌ای در یك معبر باشد، ایمنی پیاده‌روها به مخاطره می‌افتد و در پارك‌ها نیز به همین شكل است.
صدر اعظم نوری با بیان این‌كه مقیاس، محله و پراكنش در سطح شهر تهران از جمله مواردی بوده كه برای انتخاب بوستان‌ها مورد توجه قرار گرفته است، می‌افزاید: همه خطرها در یك سطح نیست و خطرهای كوچك تا بزرگ را شامل می‌شود. همه مشكلات این حوزه به مناطق و نواحی مربوط ابلاغ می‌شود و پیمانكاران موظف به رفع آنها در كوتاه‌‌ترین زمان ممكن هستند.
تفاهم برای كاهش خطر
البته رعایت ایمنی از طرف شهروندان هم الزامی است. صدراعظم نوری در این‌خصوص به فوت پسر 17 ساله در فضای سبز اتوبان ستاری اشاره می‌كند و می‌گوید: این پسر شیطنت به خرج داده بود و با بالا رفتن از حصار خود را به مخزن پمپ رسانده و متاسفانه در آنجا
غرق شده بود.
او با بیان این‌كه مجموعه مدیریت شهری تلاش می‌كند در پارك‌ها استانداردهای لازم رعایت شود، می‌گوید: براساس تاكید كمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، سازمان بوستان‌ها با سازمان ملی استاندارد تفاهم‌نامه‌ای را به امضا رسانده تا بتوانند براین اساس استانداردهای لازم را دریافت كنند و برمبنای آن، وسایل بازی كودكان و سایر تجهیزات شهری تهیه شود و در قرارداد با پیمانكاران رعایت این استانداردها قید می‌شود.
افزایش ایمنی با بخشنامه
اصغر عطایی، مدیركل امور خدمات شهری شهرداری تهران با بیان این‌كه بخشنامه افزایش ایمنی بوستان‌ها به منظور ارتقای ایمنی و سلامت تدوین شده و جهت اجرا به مناطق 22گانه ابلاغ شده است، می‌گوید: این بخشنامه برنامه‌های خود را در سه قالب كوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت درنظر گرفته كه به‌ترتیب عبارتند از: شناسایی و جمع‌آوری سریع و ایمن‌سازی منابع ریسك بحرانی، انجام بازرسی‌های لازم توسط شركت‌های طرف قرارداد سازمان ملی استاندارد و بازرسان HSE شركت شهر سالم شهرداری و مناطق و همچنین استاندارد الزامات استقرار سیستم ایمنی بهداشت و محیط‌زیست در بوستان‌ها.
به گفته او موارد ارزیابی در بوستان‌ها شامل سرویس‌های بهداشتی (چشمه)، رفع موانع زائد و خطرزا، پایه چراغ و سیستم روشنایی، رفع نقص آبنماها، سیم كشی تابلو برق، كفپوش معابر، كفپوش زمین بازی، وسایل بازی، وسایل بدنسازی، ایمن سازی دریچه‌های موجود در بوستان‌ها، ایجاد حفاظ و نرده در محل‌های خطرزا، هرس سر شاخه‌های خشك و خطرزای درختان و نصب كپسول آتش نشانی در دفاتر و اسكان‌ها می‌شود.
10 هزار خطر
رئیس كمیسیون محیط‌زیست و سلامت و خدمات شهری شورای شهر تهران چند روز پیش از وجود ده هزار خطر در بوستان‌های پایتخت خبر داد و گفت ۷۰۰۰ خطر مربوط به مخاطرات ایمنی و بهداشتی و ۳۰۰۰ مخاطره مربوط به مسائل محیط‌زیست است. به گفته او ۶۵ درصد مخاطرات فیزیكی و ۲۱ درصد مخاطرات مربوط به تأسیسات برق
است.
زهرا صدراعظم نوری درباره نحوه شناسایی این خطرات با اشاره به این‌كه در سال ۹۶ از طریق چهار دانشگاه شهر تهران تقسیم‌بندی و حدوده ۳۵۰ پارك انتخاب شدند تا مورد بازدید و ارزیابی قرار بگیرند، به جام‌جم می‌گوید: در این بازدید و ارزیابی‌ها، ایمنی بهداشت و محیط‌زیست این بوستان‌ها توسط این چهار دانشگاه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و در نهایت گزارش‌هایی استخراج شد كه نشان می‌داد این پارک‌ها دارای مشكلاتی هستند و تا حدودی ضریب ناایمنی‌شان بالاست و باید حتما نسبت به رفع این وضعیت ناایمن فضاها و وسایل ناایمن اقداماتی انجام شود. رئیس كمیسیون محیط‌زیست و سلامت و خدمات شهری شورای شهر با اشاره به این‌كه ایمنی كودكان در زمین‌های بازی پارك‌های شهری اعم از پارك‌های محلی ناحیه‌ای منتخب ۵ منطقه در نواحی شمال، جنوب، مركز، شرق و غرب تهران در این خصوص بررسی شده است، می‌افزاید: نتایج حاكی است كه بیش از ۶۸درصد وسایل بازی پارك‌ها می‌تواند مخاطرات و آسیب‌هایی را برای كودكان به همراه داشته باشد. همچنین نتایج مطالعات دیگری نیز روی وضعیت ایمنی، بهداشتی و محیط‌زیستی تعدادی از پارك‌های تهران به ترتیب میزان مطلوبیت شاخص ایمنی را ۲/۵۹ و ۹/۵۲ درصد نشان داده است. به طور كلی ضعف ملاحظات ایمنی در سیستم‌های برقی و مكانیكی آبنماها و همچنین نبود امكانات مناسب بهداشتی و امدادی، عمده‌‌ترین خطرات و مشكلاتی است كه در سالهای اخیر حوادث ناگواری را متوجه كودكان و حتی بزرگسالان در بوستان‌های شهری كرده است.
رئیس كمیسیون محیط‌زیست و سلامت و خدمات شهری شورای شهر تهران با تاكید بر این‌كه موضوع ایمنی یك موضوع مستمر است كه باید دائما به آن پرداخت چراكه ممكن است هر آن، ضریب ریسك ایمنی كاهش یابد، ادامه می‌دهد: امكان دارد فضایی در حال حاضر ایمن باشد و چند روز بعد ناایمن شود بنابراین وقتی جایی مورد بازدید قرار می‌گیرد و ایمنی آن تائید می‌شود به این معنا نیست كه فضای مذكور برای همیشه ایمن است.
كاهش استانداردها به مرور زمان
رها شدن سیم برق در پارك‌ها می‌تواند به شدت خطرآفرین باشد، چندی پیش ویدئویی با عنوان «لحظه برق‌گرفتگی كودك پنج ساله در بوستان قاصدك» در شبكه‌های مجازی دست به دست شد. در این ویدئوی كوتاه، دختر پنج سالهای مشغول بازی در بوستان قاصدك است كه دچار برق‌گرفتگی می‌شود؛ واقعه‌ای كه طبق گزارش شهرداری منطقه۱۶ حدود ساعت یک بامداد ۳۱شهریور از طریق سامانه۱۳۷ گزارش شده و شهرداری منطقه همان روز پیگیر بررسی این اتفاق و وضعیت كودك مصدوم شده است. این كودك به دلیل تبعات ناشی از برق‌گرفتگی 24 ساعت در بیمارستان بستری می‌شود و به گفته مهرداد زنگنه، معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه۱۶ تا مشخص شدن ابعاد این اتفاق فعالیت پیمانكار به حالت تعلیق در آمده است.
صدراعظم نوری با بیان این‌كه فضاهی شهری و عمومی ابتدای تاسیس، فضای ایمنی هستند و استانداردها در آنها رعایت می‌شود، اما ایمنی می‌تواند در یك بازه زمانی كاهش پیدا كند و مشكلاتی ایجاد شود، تصریح می‌كند: به عنوان مثال وسایل بازی كودكان در یك پارك وسایل نو و سالمی‌اند كه نصب شده‌اند، اما قسمتی از این وسایل بازی بر اثر بهره‌برداری آسیب می‌بینند.
او با اشاره به این‌كه حتی شاید وجود یك آبنما بدون
در نظر گرفتن تمهیدات ایمنی لازم را بتوان یك خطر بالقوه و بالفعل نامید كه قطعا مشكل‌آفرین خواهد بود، می‌گوید: هم‌اكنون موارد خطرآفرین به تمامی مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران ابلاغ شده تا طی دستورالعملی مسؤولان مرتبط نسبت به رفع موارد ناایمنی اقدام كنند.در هر یك از مناطق شهرداری تهران كمیته‌ای با عنوان كمیته ایمنی وجود دارد كه به صورت هفتگی جلساتی را تشكیل می‌دهند و مباحث مطرح شده پیرامون این موضوع در آن جلسات مورد بحث و پیگیری قرار می‌گیرد.
لزوم نظارت مستمر بر پارك‌ها
رئیس كمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با تأكید بر لزوم نظارت مستمر بر پارك‌ها، مطرح می‌كند: پیمانكاران موظفند فضای شهری را به نوعی مدیریت كنند كه نظارت مستمر داشته باشند و قرارداد با پیمانكار بر مبنای آنالیزها و با قیمت پایه تعیین شده، منعقد می‌شود. اگر قصورها و تاخیری در شروع و ادامه كار وجود داشته باشد از صورت وضعیت پیمانكار كسر خواهد شد.
او با اشاره به وجود بیش از 2000 پارك در تهران ادامه می‌دهد: كوچك‌ترین اتفاق می‌تواند هر یك از حوزه‌های ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست پارك‌ها را به خطر بیندازد؛
به عنوان مثال اگر دریچه شكسته‌ای در یك معبر باشد، ایمنی پیاده‌روها به مخاطره می‌افتد و در پارك‌ها نیز به همین شكل است.
صدر اعظم نوری با بیان این‌كه مقیاس، محله و پراكنش در سطح شهر تهران از جمله مواردی بوده كه برای انتخاب بوستان‌ها مورد توجه قرار گرفته است، می‌افزاید: همه خطرها در یك سطح نیست و خطرهای كوچك تا بزرگ را شامل می‌شود. همه مشكلات این حوزه به مناطق و نواحی مربوط ابلاغ می‌شود و پیمانكاران موظف به رفع آنها در كوتاه‌‌ترین زمان ممكن هستند.
تفاهم برای كاهش خطر
البته رعایت ایمنی از طرف شهروندان هم الزامی است. صدراعظم نوری در این‌خصوص به فوت پسر 17 ساله در فضای سبز اتوبان ستاری اشاره می‌كند و می‌گوید: این پسر شیطنت به خرج داده بود و با بالا رفتن از حصار خود را به مخزن پمپ رسانده و متاسفانه در آنجا
غرق شده بود.
او با بیان این‌كه مجموعه مدیریت شهری تلاش می‌كند در پارك‌ها استانداردهای لازم رعایت شود، می‌گوید: براساس تاكید كمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، سازمان بوستان‌ها با سازمان ملی استاندارد تفاهم‌نامه‌ای را به امضا رسانده تا بتوانند براین اساس استانداردهای لازم را دریافت كنند و برمبنای آن، وسایل بازی كودكان و سایر تجهیزات شهری تهیه شود و در قرارداد با پیمانكاران رعایت این استانداردها قید می‌شود.
افزایش ایمنی با بخشنامه
اصغر عطایی، مدیركل امور خدمات شهری شهرداری تهران با بیان این‌كه بخشنامه افزایش ایمنی بوستان‌ها به منظور ارتقای ایمنی و سلامت تدوین شده و جهت اجرا به مناطق 22گانه ابلاغ شده است، می‌گوید: این بخشنامه برنامه‌های خود را در سه قالب كوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت درنظر گرفته كه به‌ترتیب عبارتند از: شناسایی و جمع‌آوری سریع و ایمن‌سازی منابع ریسك بحرانی، انجام بازرسی‌های لازم توسط شركت‌های طرف قرارداد سازمان ملی استاندارد و بازرسان HSE شركت شهر سالم شهرداری و مناطق و همچنین استاندارد الزامات استقرار سیستم ایمنی بهداشت و محیط‌زیست در بوستان‌ها.
به گفته او موارد ارزیابی در بوستان‌ها شامل سرویس‌های بهداشتی (چشمه)، رفع موانع زائد و خطرزا، پایه چراغ و سیستم روشنایی، رفع نقص آبنماها، سیم كشی تابلو برق، كفپوش معابر، كفپوش زمین بازی، وسایل بازی، وسایل بدنسازی، ایمن سازی دریچه‌های موجود در بوستان‌ها، ایجاد حفاظ و نرده در محل‌های خطرزا، هرس سر شاخه‌های خشك و خطرزای درختان و نصب كپسول آتش نشانی در دفاتر و اسكان‌ها می‌شود.
