ماجرای احیای حیات در زمین بعد از نابودی دایناسورها
پس از مرگ دایناسورها چه شد؟!
كورال بلافز (Corral Bluffs) منطقه‌ای آزاد واقع در شرق كلرادو اسپرینگز (Colorado Springs شهری در ایالت كلرادو در آمریكا) است كه مساحتی بالغ بر 700 هكتار را در برمی‌گیرد. این منطقه دشتی سیلابی است كه با انباشته شدن رسوبات در بازه زمانی یك میلیون ساله، تاریخچه كاملی از حیات و محیط‌زیست را در خود حفظ‌كرده است. تاریخچه‌ای كه به ما اطلاعات جالبی درباره چگونگی احیای جهان بعد از برخورد بزرگ، مرگ دایناسورها و همچنین اولین پستانداران یك میلیون ساله خواهد داد.
داستان كشف گنجینه با ارزش فسیل‌ها
در سال 1393/ 2014 وقتی دو دیرینه‌شناس به نام‌های لَن میلر و تایلر لایسون برای اولین بار از منطقه كورال بلافز بازدید كردند و چند فسیل مهره‌دار پیدا كردند. با این حال آنها گمان نمی‌كردند كشف مهمی كرده باشند. آنها در سفر بعدی به این منطقه و با كشف ده‌ها جمجمه به این نتیجه رسیدند كه به گنجینه باارزشی از فسیل‌های گیاهان و جانوران دست یافته‌اند. علتش این بود كه بررسی این فسیل‌ها به همراه جزئیات وقایع‌نگاری لایه‌های سنگی می‌توانست وقایع مختلف در طول این دوران را به تاریخ-های دقیق زمانی (Chronology) آنها مربوط كند. این امر می‌تواند به نوبه خود اطلاعات مهمی را برای ما آشكار سازد. از جمله این‌كه بعد از برخورد سیاركی به زمین در حدود
66 میلیون سال پیش كه پیامدهایش منجر به نابودی دایناسورها شد، حیات روی زمین دوباره چگونه
احیا شد؟!
مطالعات این تیم نشان داد گیاهان و جانوران بسیار سریع‌تر از آنچه كه فكر می‌كردیم به چرخه حیات بازگشتند. به دنبال تغییراتی كه در زمین رخ داد گیاهان متنوع‌تر شدند كه این تغییرات، ایجاد تنوع در جمعیت جانداران دیگر را هم در پی داشت.
در طی مطالعات جدید جزئیات دقیقی از این تغییرات مشخص شد. با برخورد آن سیارك به زمین، مثلا معلوم شد حدود 75 درصد موجودات زنده آن زمان از بین رفت كه شامل نیمی از گیاهان و همه انواع جاندارانی بود كه جثه‌ای بزرگ‌تر از موش صحرایی داشتند. همچنین با از بین‌رفتن دایناسورهای بزرگ بر تعداد پستاندارانی اضافه شد كه خوراك آنها بودند. گردآوری چنین اطلاعاتی كار آسانی نبود اما میلر و همكارانش با گردآوری ذراتی شامل 37 هزار نوع گرده و هاگ، مدارك آشكاری از برخورد آن سیارك به‌دست آورند. این مدارك موجی در رشد سرخس‌ها را نشان داد كه این رشد معمولا در محیط‌های آشفته اتفاق می‌افتد. همچنین نشان داد با برخورد این سیارك پستاندارانی كه جثه‌ای به اندازه راكون داشتند به این مكان هجوم آوردند. اما طی هزار سال بعد از آن تعداد كمی جاندار خزدار با وزنی در حدود 600 گرم (به اندازه جثه موش صحرایی) در زمین پوشیده از سرخسی زندگی می‌كردند كه در آن گیاهان با میوه‌ها و دانه‌های مغذی‌شان كمیاب بودند. چیزی در حدود 100 هزار سال بعد گونه‌های مختلف پستانداران تغییر كردند و به اندازه راكون‌ها بازگشتند. این جانداران جدید در جنگل‌هایی از نخل تغذیه می‌شدند كه در آن زمان جایگزین سرخس‌ها شده بودند.
حیات این گونه احیا شد...
در طی 200 هزار سال بعد، كه میلر آن را دوره پالم
(Palm Period به معنی دوره نخل) می‌نامد، زمینه‌ای فراهم شد تا دوره بعدی حیات شكل گیرد. دوره‌ای كه در آن گیاهان گردو رشد كردند و به دنبال آن پستانداران در واكنش با تغییر گیاهان به طور شگفت‌آوری به تغییر در اندازه و تنوع‌شان رسیدند. تنوع پستانداران سه برابر شد و وزن بزرگ‌ترین گونه آنها (سگ آبی) به 25 كیلوگرم رسید.
در ادامه پس از حدود 700 هزار سال حبوبات ظاهر شدند. نخود و لوبیا وعده‌های غذایی سرشار از پروتئینی را فراهم كردند كه به نوبه خود به تنوع و بزرگ‌جثه‌شدن پستانداران كمك كرد. وزن حیوانات به چیزی حدود 50 كیلوگرم رسید كه این میزان بیش از 100 برابر وزن جاندارانی بود كه پس از برخورد سیارك جان سالم به‌در برده بودند! جنگل‌ها نیز به حالت اول درآمدند. این تیم همچنین شش‌هزار برگ را طبقه‌بندی كرد. این طبقه‌بندی به آنها كمك كرد تا بتوانند تعیین كنند در هر بازه‌زمانی برگ‌ها در گونه‌های مختلف، لبه‌های صاف یا دندانه‌دار داشته‌اند.
برگ‌هایی با لبه‌های صاف معمولا در آب و هوای گرم رشد می‌كنند. این تیم با بررسی بیشتر متوجه شد كه این منطقه دستخوش سه دوره گرمایی شده است كه اولین دوره گرمایی با افزایش دمایی در حدود
5 درجه سانتی گراد، درست پس از برخورد بوده است. این اطلاعات یافته‌های قبلی را تایید می‌كند؛ محققان پیشتر دریافته بودند كه این دوره گرمایی همزمان با فوران آتشفشان بزرگ دكان ترپس (Deccan Traps) هند بوده است كه زمین را با انتشار گاز دی‌اكسیدكربن گرم كرده بود. لیسون اعتقاد دارد تغییرات دمایی كه تغییرات گیاهان و به دنبال آن تغییرات جانوران را به همراه داشت منجر به احیای مرحله به مرحله زمین شده‌است. با این‌حال این فرض نیز مطرح است كه نابودی دایناسورها نیز به تنهایی توانسته حیات جاندارانی بزرگ‌تر و متنوع‌تری را فراهم كند كه خوراك آنها بوده‌اند.
درسی برای امروز
این اطلاعات به ما كمك كرده است كه دریابیم احیای زمین پس از برخورد مرگبار آن سیارك چقدر سریع انجام شده و تا چه حد زندگی گیاهان و جانوران به هم وابسته است. همچنین می‌توان دریافت این اطلاعات چه پیام مهم و هوشمندانه‌ای را در خصوص آینده برای بشر امروز دارد. این پیام كه چگونه اكوسیستم‌ها پس از انقراض‌هایی به دست طبیعت یا با اقدام‌های بشر احیا می‌شوند. اما حتی احیایی كه زمین‌شناسان آن را سریع می‌خوانند صدها هزار سال به طول انجامیده‌است و حیاتی كه پس از آن متولد شده، دیگر مانند قبل نبوده است. بنابراین نمی‌دانیم اكوسیستم زمین در آینده چگونه تغییر خواهد کرد. این موضوع بسیار جذابی برای دانشمندان است.
منبع: Science Mag
داستان كشف گنجینه با ارزش فسیل‌ها
در سال 1393/ 2014 وقتی دو دیرینه‌شناس به نام‌های لَن میلر و تایلر لایسون برای اولین بار از منطقه كورال بلافز بازدید كردند و چند فسیل مهره‌دار پیدا كردند. با این حال آنها گمان نمی‌كردند كشف مهمی كرده باشند. آنها در سفر بعدی به این منطقه و با كشف ده‌ها جمجمه به این نتیجه رسیدند كه به گنجینه باارزشی از فسیل‌های گیاهان و جانوران دست یافته‌اند. علتش این بود كه بررسی این فسیل‌ها به همراه جزئیات وقایع‌نگاری لایه‌های سنگی می‌توانست وقایع مختلف در طول این دوران را به تاریخ-های دقیق زمانی (Chronology) آنها مربوط كند. این امر می‌تواند به نوبه خود اطلاعات مهمی را برای ما آشكار سازد. از جمله این‌كه بعد از برخورد سیاركی به زمین در حدود
66 میلیون سال پیش كه پیامدهایش منجر به نابودی دایناسورها شد، حیات روی زمین دوباره چگونه
احیا شد؟!
مطالعات این تیم نشان داد گیاهان و جانوران بسیار سریع‌تر از آنچه كه فكر می‌كردیم به چرخه حیات بازگشتند. به دنبال تغییراتی كه در زمین رخ داد گیاهان متنوع‌تر شدند كه این تغییرات، ایجاد تنوع در جمعیت جانداران دیگر را هم در پی داشت.
در طی مطالعات جدید جزئیات دقیقی از این تغییرات مشخص شد. با برخورد آن سیارك به زمین، مثلا معلوم شد حدود 75 درصد موجودات زنده آن زمان از بین رفت كه شامل نیمی از گیاهان و همه انواع جاندارانی بود كه جثه‌ای بزرگ‌تر از موش صحرایی داشتند. همچنین با از بین‌رفتن دایناسورهای بزرگ بر تعداد پستاندارانی اضافه شد كه خوراك آنها بودند. گردآوری چنین اطلاعاتی كار آسانی نبود اما میلر و همكارانش با گردآوری ذراتی شامل 37 هزار نوع گرده و هاگ، مدارك آشكاری از برخورد آن سیارك به‌دست آورند. این مدارك موجی در رشد سرخس‌ها را نشان داد كه این رشد معمولا در محیط‌های آشفته اتفاق می‌افتد. همچنین نشان داد با برخورد این سیارك پستاندارانی كه جثه‌ای به اندازه راكون داشتند به این مكان هجوم آوردند. اما طی هزار سال بعد از آن تعداد كمی جاندار خزدار با وزنی در حدود 600 گرم (به اندازه جثه موش صحرایی) در زمین پوشیده از سرخسی زندگی می‌كردند كه در آن گیاهان با میوه‌ها و دانه‌های مغذی‌شان كمیاب بودند. چیزی در حدود 100 هزار سال بعد گونه‌های مختلف پستانداران تغییر كردند و به اندازه راكون‌ها بازگشتند. این جانداران جدید در جنگل‌هایی از نخل تغذیه می‌شدند كه در آن زمان جایگزین سرخس‌ها شده بودند.
حیات این گونه احیا شد...
در طی 200 هزار سال بعد، كه میلر آن را دوره پالم
(Palm Period به معنی دوره نخل) می‌نامد، زمینه‌ای فراهم شد تا دوره بعدی حیات شكل گیرد. دوره‌ای كه در آن گیاهان گردو رشد كردند و به دنبال آن پستانداران در واكنش با تغییر گیاهان به طور شگفت‌آوری به تغییر در اندازه و تنوع‌شان رسیدند. تنوع پستانداران سه برابر شد و وزن بزرگ‌ترین گونه آنها (سگ آبی) به 25 كیلوگرم رسید.
در ادامه پس از حدود 700 هزار سال حبوبات ظاهر شدند. نخود و لوبیا وعده‌های غذایی سرشار از پروتئینی را فراهم كردند كه به نوبه خود به تنوع و بزرگ‌جثه‌شدن پستانداران كمك كرد. وزن حیوانات به چیزی حدود 50 كیلوگرم رسید كه این میزان بیش از 100 برابر وزن جاندارانی بود كه پس از برخورد سیارك جان سالم به‌در برده بودند! جنگل‌ها نیز به حالت اول درآمدند. این تیم همچنین شش‌هزار برگ را طبقه‌بندی كرد. این طبقه‌بندی به آنها كمك كرد تا بتوانند تعیین كنند در هر بازه‌زمانی برگ‌ها در گونه‌های مختلف، لبه‌های صاف یا دندانه‌دار داشته‌اند.
برگ‌هایی با لبه‌های صاف معمولا در آب و هوای گرم رشد می‌كنند. این تیم با بررسی بیشتر متوجه شد كه این منطقه دستخوش سه دوره گرمایی شده است كه اولین دوره گرمایی با افزایش دمایی در حدود
5 درجه سانتی گراد، درست پس از برخورد بوده است. این اطلاعات یافته‌های قبلی را تایید می‌كند؛ محققان پیشتر دریافته بودند كه این دوره گرمایی همزمان با فوران آتشفشان بزرگ دكان ترپس (Deccan Traps) هند بوده است كه زمین را با انتشار گاز دی‌اكسیدكربن گرم كرده بود. لیسون اعتقاد دارد تغییرات دمایی كه تغییرات گیاهان و به دنبال آن تغییرات جانوران را به همراه داشت منجر به احیای مرحله به مرحله زمین شده‌است. با این‌حال این فرض نیز مطرح است كه نابودی دایناسورها نیز به تنهایی توانسته حیات جاندارانی بزرگ‌تر و متنوع‌تری را فراهم كند كه خوراك آنها بوده‌اند.
درسی برای امروز
این اطلاعات به ما كمك كرده است كه دریابیم احیای زمین پس از برخورد مرگبار آن سیارك چقدر سریع انجام شده و تا چه حد زندگی گیاهان و جانوران به هم وابسته است. همچنین می‌توان دریافت این اطلاعات چه پیام مهم و هوشمندانه‌ای را در خصوص آینده برای بشر امروز دارد. این پیام كه چگونه اكوسیستم‌ها پس از انقراض‌هایی به دست طبیعت یا با اقدام‌های بشر احیا می‌شوند. اما حتی احیایی كه زمین‌شناسان آن را سریع می‌خوانند صدها هزار سال به طول انجامیده‌است و حیاتی كه پس از آن متولد شده، دیگر مانند قبل نبوده است. بنابراین نمی‌دانیم اكوسیستم زمین در آینده چگونه تغییر خواهد کرد. این موضوع بسیار جذابی برای دانشمندان است.
منبع: Science Mag
