با مردم چه می‌کنید؟

درباره بیانیه‌ تعدادی از هنرمندان پیرامون ناآرامی‌های اخیر

با مردم چه می‌کنید؟

 یادی از جان‌باختگان
تا الان که مشغول خواندن این سطور هستید این بیانیه به امضای هنرمندانی مانند حسین علیزاده، شهاب حسینی، داریوش مهرجویی، الهام پاوه‌نژاد، سهراب پورناظری، امین حیایی، بهرام رادان، اصغر فرهادی، فرهاد اصلانی و محسن تنابنده رسیده است. در این بیانیه که اشارات مستقیمی به جان باختن تعدادی از هم‍وطنان در ناآرامی‌های اخیر شده آمده : «در این روزهای تلخ که از پسِ آبان ۹۸ گذشته‌است، لحظه‌ای چهره‌ جوانانِ جان‌باخته، مردمان زخم‌خورده، مادران داغدار و پدران بی‌تاب از برابر چشم دور نمی‌شود.»  در بخش دیگری از بیانیه هنرمندان اشاراتی هم به وضعیت نابسامان این روزهای معیشتی و اقتصادی شده و آمده: «آن‌ها فقط به‌جان‌آمدگانی بودند که چون هیچ گوش شنوایی نیافتند، ناکارآمدی‌ها را در کوی و برزن فریاد زدند.» خب نفس وجود چنین عبارتی در این بیانیه یعنی اینکه امضاکنندگان نیم‌نگاهی به وضعیت نابسامان اقتصادی و معیشتی داشته‌اند و چنین بستری را در ایجاد یک فضای ملتهب نادیده نگرفته‌اند. همچنین از نبود مجراهای مشخص برای نقد و اعتراض انتقاد شده و همین موضوع هم دلیلی معرفی شده بر آنکه معترضان، فریاد و اعتراض خودشان را در کوی و برزن عمومی کنند.


 عذرخواهم!
فارغ از نام‌ افرادی مانند حسین علیزاده، شهاب حسینی، داریوش مهرجویی و امثالهم که معمولا کنش‌های تند و تیز سیاسی ندارند اما لابلای امضاکنندگان بعضی اسامی هم به چشم می‌خورند که بعضی کاربران شبکه‌های اجتماعی با یادآوری کنش‌های سیاسی آنها در چند سال گذشته به خصوص در انتخابات سال 96، بیانیه فعلی را بدون پذیرفتن مسئولیت رفتارهای گذشته این چهره‎‌ها، رفتاری پارادوکسیکال و متناقض توصیف کرده‌اند. سایه این موضوع به اندازه‌ای سنگین بوده که بعضی چهره‌ها ترجیح داده‌اند از کنار این موضوع بی‌تفاوت نگذشته و حداقل از مردم عذرخواهی کنند. مثلا امیرمهدی ژوله در شنبه 25‌آبان با انتشار پستی در صفحه شخصی‌اش و انتقاد از تصمیم‌های اقتصادی اخیر اعلام کرده که اگر کسی رای و انتخابش را به خاطر نظر و دعوت در انتخابات 96 تغییر داده،‌ عذرخواهی می‌کند.


 ما همه با هم نیستیم
به جز ژوله معدود چهره‌های دیگری هم بودند که ترجیح دادند در چنین وضعیتی، مسیر دیگری را در پیش بگیرند. یغما گلرویی شاعر که نسبت به سال‌های پرحاشیه گذشته، در یکی دو سال اخیر ترجیح داده کمتر به چنین حوزه‌هایی ورود کند، در پاسخ به بعضی دعوت‌ها برای پیوستن به کمپین هنرمندان، با انتقاد تند از بعضی چهره‌هایی که دو سال قبل مردم را دعوت به حضور در اردوگاه انتخاباتی رئیس‌جمهور می‌کردند نوشته: «حالا که رییس جمهور منتخب‌شان فرمایش کرده تا صبحِ گران شدن بنزین از آن خبر نداشته واکنشی نشان نمی‌دهند چون نمی‌توانند پست‌های انتخاباتی خود را توجیه کنند. اگر بگویند کاندیدای اصلحمان را نمی‌شناختیم مخاطب می‌پرسد پس چرا ما را به رای تشویق می‌کردید، اگر بگویند رییس جمهور کاره‌ای نیست باز مخاطبِ به هوایشان رای داده یقه‌شان را می‌گیرد. پس همان بِه که یک متن جانگدازِ در باب این که «فریادهای در گلو مانده در تاریخ ماندگار می شوند» منتشر کنند و بروند پی همان عکس سلفی با همبرگر و دورهمی... اینها را نوشتم تا جواب دوستانی که مرا به امضای آن نامه دعوت می‌کنند را داده باشم و بگویم اینجا کسی‌ است که می‌ترسد، می‌لرزد و می داند ما همه با هم نیستیم.»


مطالبه مردم، حق است
حالا که آرام آرام از نقطه کانونی التهابات فاصله می‌گیریم گویی فضا برای طرح بعضی از موضوعات از جمله اتفاقات و جان باختن تعدادی از هم‌وطنان هم مساعد شده و می‌شود با بررسی مسائل، در حد امکان سره را از ناسره جدا کرد. مثلا روز گذشته، شورای شهر تهران میزبان سردار محمدرضا یزدی فرمانده سپاه محمد رسول ا...(ص) تهران بزرگ بوده. موضوع جلسه هم آنطور که خبرگزاری‌ها گزارش داده‌اند، بررسی ناآرامی‌ها و اعتراض‌های اخیر بوده.  با این حال در حاشیه این مراسم، یزدی حرف‌های مهم دیگری هم زده. آن طور که خبرگزاری مهر گزارش داده یزدی در پاسخ به این سوال خبرنگاران که آیا امکان دارد بعضی از جان باختگان به اشتباه از سوی ماموران و نیروهای امنیتی کشته شده باشند گفته: «این موضوع در حال بررسی است و در حال حاضر در این مورد نه می توانیم اظهار نظر کنیم و نه وقت آن است، اما این را باید بگویم که به دقت این موضوع در حال بررسی است که کسانی که کشته شده اند علت کشته شدنشان چه بوده است.» نکته جالب دیگر در صحبت‌های این مسئول امنیتی، تایید نارضایتی مردم از مسائل اقتصادی و اذعان او به مسالمت‌آمیز بودن اعتراض‌ها در روز اول بعد از گرانی سه برابری بنزین است: «مطالبه مردم راجع به مسائل معیشتی یک مطالبه و خواسته به حق است که هیچ کسی آن را انگار نکرده است و دولت هم آن را مورد تردید قرار نداده است... در روز اول وقتی که مردم وارد شدند بسیار مسالمت آمیز رفتار کردند ولی عده ای بر این موج سوار شدند و شروع به آتش زدن کردند و فیلم‌های آن هم موجود است. در برخی موارد حتی مردم به این افراد اعتراض می کنند و می گویند ما برای اعتراض آمده ایم چرا بانک را آتش می زنید.»