گفت‌وگو با مجید قناد به بهانه حضور در «صبح بخیر ایران»
با عمو قناد «بیدار شو»
بچه‌های دهه‌های 60 و 70 هنوز هم مجید قناد را با عنوان «عمو قناد» می‌شناسند. مجری و تهیه‌كننده و كارگردان برنامه‌های كودك و نوجوان كه بیشتر سال‌های عمرش را برای بچه‌ها و با بچه‌ها سپری كرده است. وی یكی از افرادی است كه مهم‌ترین دغدغه‌اش برای بچه‌ها بحث آموزش و تربیت در كنار سرگرمی بود و سعی می‌كرد در هر برنامه‌ای كه حضور داشت، مفاهیم اخلاقی و تربیتی را به بچه‌ها منتقل كند. از جمله برنامه فیتیله‌ای‌های شبکه دو که در آن حضور داشت و در قالب طنز و نمایش، مفاهیم اخلاقی و تربیتی مهمی را به بچه‌ها یادآوری می‌کرد. گرچه مدتی از تلویزیون و فضای كار برای بچه‌ها دور و در این مدت مشغول تدریس در چند دانشگاه بود؛ تا این‌كه پس از مدتی دوری از تلویزیون و برنامه‌های كودك و نوجوان چند وقتی است بخش كوتاهی در سری جدید برنامه «صبح بخیر ایران» دارد كه در همین مدت كوتاه توانسته مورد توجه قرار بگیرد و نه تنها بچه‌ها كه خانواده‌ها را نیز با خود همراه كرده است. می‌توان گفت یكی از ویژگی‌های سری جدید برنامه صبحگاهی شبكه یك همین نكته است كه سعی كرده برای هر گروه سنی و با هر سلیقه‌ای برنامه‌ای را تدارك ببیند. البته قناد در كنار اجرای این برنامه در چند دانشگاه نیز كار تدریس را برعهده دارد. از این رو جام‌جم با وی گفت‌وگویی درباره حضورش در این برنامه داشته كه در ادامه می‌خوانید:
ادامه از صفحه 5
خوشبختانه پس از مدت‌ها با برنامه «صبح بخیر ایران» باز هم مهمان خانه‌های مردم شدید.
بله من هم خوشحالم كه در كنار دوستان و همكاران خوبم در شبكه یك برای بچه‌ها برنامه دارم. بخش ما در برنامه صبح بخیر ایران هر روز صبح قبل از رفتن بچه‌ها به مدرسه و معمولا ساعت ۶ و 30 دقیقه صبح شروع می‌شود و سعی می‌كنیم بچه‌ها را به سوی مدرسه هدایت كنیم. ما در این بخش برای بچه‌ها مسابقه تلفنی داریم و با گروه «بیدارشو» كه چهار نفر هستند، نمایش اجرا می‌كنیم.
در كنار این برنامه خودتان برنامه‌ای در دست تولید ندارید؟
واقعیت این است كه خیلی دوست دارم این اتفاق بیفتد و فكر می‌كنم جای برنامه‌های كودك و نوجوان در شبكه‌های سیما مثل دهه 60 خالی است. گرچه شبكه‌هایی مختص گروه‌های سنی كودك و نوجوان در تلویزیون وجود دارد. با این حال باید برای بچه‌ها برنامه‌های متعددی در قالب مسابقه، جنگ و نمایشی داشت كه آنها بتوانند انتخاب كنند و جذب این برنامه‌ها شوند. البته باعث خوشحالی است كه مدیران شبكه یك برنامه زیبایی را برای
صبح بخیر ایران تدارك دیده و سعی كرده‌اند كه مخاطبان خود را ببینند و به آنها توجه كرده و برای هر گروه سنی برنامه‌ای داشته باشند؛ از جمله برای بچه‌هایی كه صبح با یك انرژی خوب باید به مدرسه بروند.
فكر می‌كنید با توجه به رسانه‌های مختلف، بچه‌های امروز نیاز به چه برنامه‌هایی دارند تا جذب آن شوند؟
چون امكانات و رسانه‌ها به نسبت گذشته بیشتر شده، نباید بگوییم كه باید در برابر این همه رسانه و سرگرمی عقب‌نشینی كنیم؛ بلكه ما هم باید با زمان پیش رفته و سعی كنیم كه با همان شكل با بچه‌ها جلو برویم. یعنی ببینیم كه خردسال، كودك و نوجوان ما چه می‌خواهد و با بار آموزشی، تربیتی و اخلاقی همراه باشد. منظورم این است تمام توجه ما در برنامه‌ها به سرگرم كردن بچه‌ها نباشد و از بحث آموزش و تربیت آنها غافل نشویم؛ چون یكی از مهم‌ترین نكاتی كه باید در برنامه‌های كودك مدنظر داشته باشیم، تربیت و اخلاق
است.
با توجه به این همه سال سابقه و تجربه چرا خودتان سعی نمی‌كنید برنامه مستقلی در این حوزه داشته باشید؟
خیلی دلم می‌خواهد این اتفاق بیفتد اما هر كاری نیاز به حمایت مالی یا اسپانسر و مشاركت دارد. البته مشاركت و اسپانسر در همه جای دنیا وجود دارد. اما ما برای كودك محدودیت‌هایی باید در این زمینه داشته باشیم؛ به عنوان مثال تبلیغ بانك كه نمی‌تواند برای كودك مفید باشد. باید موضوعاتی در این زمینه مشاركت كنند كه به درد بچه‌ها بخورد و برای آنها مفید باشد. به همین دلیل چون اسپانسری كه این ویژگی را داشته باشد، هنوز پیدا نكردم، شرایط برای تولید برنامه مستقل فراهم نشده است. به همین دلیل وقتی كسی یا جایی قصد مشاركت با برنامه‌ای را دارد، در ازای آن توقع تبلیغ دارد. برای من هم اسپانسر است، اما آن چیزی كه دلم می‌خواهد و برای بچه‌ها مفید باشد، نیست.
مثالی در این باره می‌زنید؟
بله به عنوان مثال كتاب كه بسیار برای بچه‌ها مفید است. ما باید همزمان با آموزش و پرورش و خانواده‌ها پیش برویم و سلایق بچه‌ها را ببینیم و بشناسیم. گرچه بچه‌ها آب و رنگ دوست دارند، اما ما می‌توانیم همان آب و رنگ و زیبایی را در چارچوب فرهنگی خودمان به بچه‌ها ارائه كنیم. نباید به صرف این‌كه فقط تلویزیون روشن باشد، هر چیزی را به خورد بچه‌ها بدهیم.
البته ارتباط برقرار كردن با بچه‌های امروزی و نشاندن آنها پای تلویزیون و این‌كه آنچه را كه ما دوست داریم، ببینند و بشنوند كار بسیار سختی شده است؟
بله سخت شده اما هنرمندانمان را نباید دست‌كم بگیریم. هنرمندان ما خیلی خوب می‌توانند خودشان را به‌روز كنند و بچه‌ها را جذب كنند. به شرط این‌كه فرصت به آنها داده شود. البته این را هم نباید فراموش كرد همه چیز به پول بستگی ندارد. در اصل هدایت‌كننده باید صاحب اندیشه باشد. من اگر روزی مدیر گروه كودك باشم و این فرصت به من داده شود، می‌توانم با همین قابلیت بسیاری از هنرمندان قدیم و جدید را دور هم جمع كنم و برنامه كودك بسازم.
منظورتان این است كه تولید برنامه‌های مناسب كودك نیاز به بودجه‌های عجیب و نجومی ندارد؟
دقیقا منظورم همین است. نیاز به یك تفكر و اندیشه و هدایت كننده خوب دارد. اصلا آرشیو ما كوهی از برنامه است و بستگی دارد چگونه از آن استفاده كنیم. من در حال حاضر در چند دانشگاه تدریس می‌كنم و در اصل به بچه‌هایی كه آنجا تحصیل می‌كنند، این آموزش را می‌دهم. به هر حال بچه‌ها هم خلاقیت‌هایی دارند كه باید آنها را بارور ساخت و آورد و به تصویر كشید تا بچه‌ها وارد این مجموعه شوند و شروع به فعالیت كنند. بنابراین همه چیز بستگی به این دارد كه به بچه‌ها چقدر بها داده و این فرصت را به آنها بدهیم. چون بچه‌های ما خیلی جلوتر از بزرگ‌ترها هستند. در گذشته فقط پدرها و مادرها به بچه‌ها یاد می‌دادند. اما الان بچه‌ها هستند كه برخی موارد را به پدر و مادر یادآوری می‌كنند.
با توجه به خاطراتی كه برخی پدرها و مادرها از اجرای شما دارند، فكر می‌كنم به‌جز بچه‌ها بزرگ‌ترها هم مخاطب برنامه شما در صبح بخیر ایران هستند. این طور نیست؟
بخشی كه من در صبح بخیر ایران دارم یك بیدار شو است برای صبحگاهی بچه‌ها تا با انرژی هدایت شوند و به مدرسه بروند. البته با آموزش‌های خیلی ظریف و پل ارتباطی بین یك معلم و والدین بچه‌ها است.
وقت بچه‌ها را نمی‌گیریم
خوشبختانه استقبال خوبی از برنامه «بیدارشو» شد. البته مجری برنامه آقای پدرام كریمی است. با این حال خوشحالم كه استقبال خوبی از برنامه شده و به نظرم مدیر شبكه و مدیر گروه اجتماعی شبكه
آقای شریعت پناهی هدایت خوبی در این زمینه كردند. از پدرها و مادرها و آموزش و پرورش هم می‌خواهم در این راه به ما كمك كنند كه راهكارهایی برای تربیت و آموزش بچه‌ها به ما بدهند. یعنی ما سعی می‌كنیم با این برنامه و بخش‌‌های نمایشی به نوعی به درس و آموزش بچه‌ها كمك كنیم. ضمن این‌كه وقت بچه‌ها را هم نمی‌گیریم و كودك را مقابل تلویزیون نگه نمی‌داریم. بلكه می‌خواهیم همراه او باشیم تا به مدرسه برود. ضمن این‌كه فكر می‌كنم در برنامه‌های صبحگاهی چنین برنامه‌ای با رویكرد توجه به مدرسه بچه‌ها نداشته‌ایم، در قالب سریال و كارهای داستانی، مجموعه‌هایی مثل «بازم مدرسه‌ام دیر شد» بوده اما در قالب برنامه‌سازی نبوده است كه خوشبختانه این اتفاق در برنامه صبح بخیر ایران افتاد.
خوشبختانه پس از مدت‌ها با برنامه «صبح بخیر ایران» باز هم مهمان خانه‌های مردم شدید.
بله من هم خوشحالم كه در كنار دوستان و همكاران خوبم در شبكه یك برای بچه‌ها برنامه دارم. بخش ما در برنامه صبح بخیر ایران هر روز صبح قبل از رفتن بچه‌ها به مدرسه و معمولا ساعت ۶ و 30 دقیقه صبح شروع می‌شود و سعی می‌كنیم بچه‌ها را به سوی مدرسه هدایت كنیم. ما در این بخش برای بچه‌ها مسابقه تلفنی داریم و با گروه «بیدارشو» كه چهار نفر هستند، نمایش اجرا می‌كنیم.
در كنار این برنامه خودتان برنامه‌ای در دست تولید ندارید؟
واقعیت این است كه خیلی دوست دارم این اتفاق بیفتد و فكر می‌كنم جای برنامه‌های كودك و نوجوان در شبكه‌های سیما مثل دهه 60 خالی است. گرچه شبكه‌هایی مختص گروه‌های سنی كودك و نوجوان در تلویزیون وجود دارد. با این حال باید برای بچه‌ها برنامه‌های متعددی در قالب مسابقه، جنگ و نمایشی داشت كه آنها بتوانند انتخاب كنند و جذب این برنامه‌ها شوند. البته باعث خوشحالی است كه مدیران شبكه یك برنامه زیبایی را برای
صبح بخیر ایران تدارك دیده و سعی كرده‌اند كه مخاطبان خود را ببینند و به آنها توجه كرده و برای هر گروه سنی برنامه‌ای داشته باشند؛ از جمله برای بچه‌هایی كه صبح با یك انرژی خوب باید به مدرسه بروند.
فكر می‌كنید با توجه به رسانه‌های مختلف، بچه‌های امروز نیاز به چه برنامه‌هایی دارند تا جذب آن شوند؟
چون امكانات و رسانه‌ها به نسبت گذشته بیشتر شده، نباید بگوییم كه باید در برابر این همه رسانه و سرگرمی عقب‌نشینی كنیم؛ بلكه ما هم باید با زمان پیش رفته و سعی كنیم كه با همان شكل با بچه‌ها جلو برویم. یعنی ببینیم كه خردسال، كودك و نوجوان ما چه می‌خواهد و با بار آموزشی، تربیتی و اخلاقی همراه باشد. منظورم این است تمام توجه ما در برنامه‌ها به سرگرم كردن بچه‌ها نباشد و از بحث آموزش و تربیت آنها غافل نشویم؛ چون یكی از مهم‌ترین نكاتی كه باید در برنامه‌های كودك مدنظر داشته باشیم، تربیت و اخلاق
است.
با توجه به این همه سال سابقه و تجربه چرا خودتان سعی نمی‌كنید برنامه مستقلی در این حوزه داشته باشید؟
خیلی دلم می‌خواهد این اتفاق بیفتد اما هر كاری نیاز به حمایت مالی یا اسپانسر و مشاركت دارد. البته مشاركت و اسپانسر در همه جای دنیا وجود دارد. اما ما برای كودك محدودیت‌هایی باید در این زمینه داشته باشیم؛ به عنوان مثال تبلیغ بانك كه نمی‌تواند برای كودك مفید باشد. باید موضوعاتی در این زمینه مشاركت كنند كه به درد بچه‌ها بخورد و برای آنها مفید باشد. به همین دلیل چون اسپانسری كه این ویژگی را داشته باشد، هنوز پیدا نكردم، شرایط برای تولید برنامه مستقل فراهم نشده است. به همین دلیل وقتی كسی یا جایی قصد مشاركت با برنامه‌ای را دارد، در ازای آن توقع تبلیغ دارد. برای من هم اسپانسر است، اما آن چیزی كه دلم می‌خواهد و برای بچه‌ها مفید باشد، نیست.
مثالی در این باره می‌زنید؟
بله به عنوان مثال كتاب كه بسیار برای بچه‌ها مفید است. ما باید همزمان با آموزش و پرورش و خانواده‌ها پیش برویم و سلایق بچه‌ها را ببینیم و بشناسیم. گرچه بچه‌ها آب و رنگ دوست دارند، اما ما می‌توانیم همان آب و رنگ و زیبایی را در چارچوب فرهنگی خودمان به بچه‌ها ارائه كنیم. نباید به صرف این‌كه فقط تلویزیون روشن باشد، هر چیزی را به خورد بچه‌ها بدهیم.
البته ارتباط برقرار كردن با بچه‌های امروزی و نشاندن آنها پای تلویزیون و این‌كه آنچه را كه ما دوست داریم، ببینند و بشنوند كار بسیار سختی شده است؟
بله سخت شده اما هنرمندانمان را نباید دست‌كم بگیریم. هنرمندان ما خیلی خوب می‌توانند خودشان را به‌روز كنند و بچه‌ها را جذب كنند. به شرط این‌كه فرصت به آنها داده شود. البته این را هم نباید فراموش كرد همه چیز به پول بستگی ندارد. در اصل هدایت‌كننده باید صاحب اندیشه باشد. من اگر روزی مدیر گروه كودك باشم و این فرصت به من داده شود، می‌توانم با همین قابلیت بسیاری از هنرمندان قدیم و جدید را دور هم جمع كنم و برنامه كودك بسازم.
منظورتان این است كه تولید برنامه‌های مناسب كودك نیاز به بودجه‌های عجیب و نجومی ندارد؟
دقیقا منظورم همین است. نیاز به یك تفكر و اندیشه و هدایت كننده خوب دارد. اصلا آرشیو ما كوهی از برنامه است و بستگی دارد چگونه از آن استفاده كنیم. من در حال حاضر در چند دانشگاه تدریس می‌كنم و در اصل به بچه‌هایی كه آنجا تحصیل می‌كنند، این آموزش را می‌دهم. به هر حال بچه‌ها هم خلاقیت‌هایی دارند كه باید آنها را بارور ساخت و آورد و به تصویر كشید تا بچه‌ها وارد این مجموعه شوند و شروع به فعالیت كنند. بنابراین همه چیز بستگی به این دارد كه به بچه‌ها چقدر بها داده و این فرصت را به آنها بدهیم. چون بچه‌های ما خیلی جلوتر از بزرگ‌ترها هستند. در گذشته فقط پدرها و مادرها به بچه‌ها یاد می‌دادند. اما الان بچه‌ها هستند كه برخی موارد را به پدر و مادر یادآوری می‌كنند.
با توجه به خاطراتی كه برخی پدرها و مادرها از اجرای شما دارند، فكر می‌كنم به‌جز بچه‌ها بزرگ‌ترها هم مخاطب برنامه شما در صبح بخیر ایران هستند. این طور نیست؟
بخشی كه من در صبح بخیر ایران دارم یك بیدار شو است برای صبحگاهی بچه‌ها تا با انرژی هدایت شوند و به مدرسه بروند. البته با آموزش‌های خیلی ظریف و پل ارتباطی بین یك معلم و والدین بچه‌ها است.
وقت بچه‌ها را نمی‌گیریم
خوشبختانه استقبال خوبی از برنامه «بیدارشو» شد. البته مجری برنامه آقای پدرام كریمی است. با این حال خوشحالم كه استقبال خوبی از برنامه شده و به نظرم مدیر شبكه و مدیر گروه اجتماعی شبكه
آقای شریعت پناهی هدایت خوبی در این زمینه كردند. از پدرها و مادرها و آموزش و پرورش هم می‌خواهم در این راه به ما كمك كنند كه راهكارهایی برای تربیت و آموزش بچه‌ها به ما بدهند. یعنی ما سعی می‌كنیم با این برنامه و بخش‌‌های نمایشی به نوعی به درس و آموزش بچه‌ها كمك كنیم. ضمن این‌كه وقت بچه‌ها را هم نمی‌گیریم و كودك را مقابل تلویزیون نگه نمی‌داریم. بلكه می‌خواهیم همراه او باشیم تا به مدرسه برود. ضمن این‌كه فكر می‌كنم در برنامه‌های صبحگاهی چنین برنامه‌ای با رویكرد توجه به مدرسه بچه‌ها نداشته‌ایم، در قالب سریال و كارهای داستانی، مجموعه‌هایی مثل «بازم مدرسه‌ام دیر شد» بوده اما در قالب برنامه‌سازی نبوده است كه خوشبختانه این اتفاق در برنامه صبح بخیر ایران افتاد.
