یک اشتباه ساده

ماجرای تصاویر مشترک در پوشش تلویزیونی انتخابات چه بود؟

یک اشتباه ساده

 جمعه انتخابات مجلس بود و صداوسیما هم مثل همیشه به پوشش این رویداد پرداخت و از حضور هموطنان پای صندوق‌های رای، تصاویر و گزارش‌هایی را روی آنتن فرستاد. در این پوشش تصاویر حوزه‌های مختلف رای‌گیری در سطح شهر تهران و همچنین مراکز استان‌ها، اشکالی هم رخ داد که تصویر آن در فضای مجازی دیده شد. جام‌جم در گفت‌وگو با مدیر پخش یکی از شبکه‌های سیما به عنوان کارشناس در این زمینه، از سازوکار کلی انتخاب حوزه‌ها برای تصویربرداری و همچنین شیوه دریافت و پخش تصاویر از دیگر استان‌ها پرسید و دلیل این اتفاق را هم جویا شد.
 چه شد؟
در پوشش تلویزیون از انتخابات مجلس که روز جمعه برگزار شد، خطایی در تصویر شبکه‌ای تلویزیونی وجود داشت که در شبکه‌های اجتماعی بازتاب پیدا کرد. در واقع تصویری از یک حوزه رای‌گیری در شهرستان با نام دو شهر متفاوت روی آنتن رفت.  عکس و فیلم‌هایی از این اشتباه پخش هم، سوژه فضای مجازی شد.
 چه گفتند؟
در واکنش به آن، برخی گفتند گاف بوده و بعضی بیان کردند هنگام سوئیچ تصاویر زنده این اتفاق رخ می‌دهد و چند ثانیه‌ای که زیرنویس‌ها و تصاویر هنوز تغییری نکردند، مخاطبان این عکس‌ها و فیلم‌ها را از صفحه تلویزیون ضبط کرده‌اند. عده‌ای هم گفتند کارگردان تلویزیونی در چنین مواقعی با حدود 40 منبع تصویری روبه‌رو می‌شود و هر دقیقه حدود ۱۰ تا ۱۵ کات دارد که در هر کات باید سه الی چهار قاب و گاه حتی بیشتر از آن را در تصویر جا بدهد. اگر درصد خطا را فقط یک درصد در نظر بگیریم ده‌ها بار در ساعت باید این اشتباه‌ها تکرار شود اما به ندرت شاهد این موضوع بوده‌ایم. برای رسیدن به پاسخ، پیگیری کردیم و مشخص شد که این ایراد به پخش برخی از شبکه‌های سیما بازمی‌گرد نه استان‌ها. ماجرا از این قرار است که سیمای استان‌ها تصاویر را در اختیار نودال قرار می‌دهد، این تصاویر برای پخش در شبکه‌های مختلف از نودال تحویل گرفته می‌شوند و هنگام پخش عنوان شهر و استان‌ها به اشتباه مشابه درج شده است.


اصل ماجرا
برای دریافت توضیحات بیشتر و آشنایی با روند گزینش، پخش تصاویر و به‌طور کلی پوشش رخدادهایی همون انتخابات که تصاویر گوناگون از شهرهای کشور دریافت و هم‌زمان روی آنتن می‌رود، با مجید خواجه‌نژاد، مدیر پخش شبکه یک سیما، گفت‎وگو کردیم.توضیحات او را بخوانید:
 چند قاب در یک قاب
ما در شبکه یک از حدود ساعت 7 یا 7 و 30 دقیقه برنامه انتخابات را با عنوان خیابان ایران آغاز کردیم. ابتدا و قبل از آغاز رای‌گیری تصاویری از حضور مردم بر سر مزار سردارشهید سلیمانی در کرمان را پخش کردیم. بعد از ساعت
 8 که رای‌گیری به صورت رسمی شروع شد، دو پایگاه شبکه یک در مسجد ابوذر و مسجد ارشاد در شهر ری را نشان دادیم. پخش رای‌گیری در استان‌های دیگر هم از 8 صبح شروع شد و شهرهایی مثل مشهد،‌ سنندج و... را نمایش دادیم. تعداد ارتباط‌هایمان بسیار بالا بود. برای این‌که بتوانیم هم‌ز‌مان چند نقطه را نشان دهیم و از وقت استفاده کنیم از چند قاب و مدالیون بهره بردیم. بیشتر مواقع دست‌کم سه منبع روی تصویر داشتیم. با توجه به رسالت ملی بودن شبکه یک، یک‌جا تهران بود و دوتای دیگر را از استان‌ها پخش می‌کردیم.
 تصاویر چگونه دریافت می‌شود؟
تصاویر خط ورودی تمام مراکز را در 33 قاب و شاید هم بیشتر داریم و طبق فرصتی که داریم، به همه استان‌ها سر می‌زنیم و خطی که بچه‌های مراکز استان تحویل نودال پخش دادند را انتخاب و پخش می‌کنیم. این تصاویر مستقیم پخش می‌شود. برخی می‌گویند با تاخیر است، اما واقع این‌گونه نیست. تصاویری که مراکز استان‌ها در سراسر ایران روی خط می‌گذارند و تحویل نودال می‌دهند، به نام آن شهر تحویل می‌گیریم و طبق برنامه‌ریزی در آن بازه زمانی،‌ به تمام استان‌ها سر می‌زنیم. تمام خط‌های استان‌ها به هر تعدادی که باشد. مثلا فکر می‌کنم از مشهد دو خط ورودی داشتیم، اما حساب کنید آنها ممکن است در استانشان ده‌ها پایگاه و مثلا ده خط ورودی داشته باشند. علاوه‌بر آن در تهران هم پایگاه‌های مختلف داشتیم. تعداد این خط‌ها خیلی می‌شود. شبکه‌های دیگر هم پایگاه داشتند. ما سعی کردیم در تهران و همه مراکز استان‌ها با گزارشگر هم ارتباط داشته باشیم.
 شرح ماجرا
خط‌های ورودی به نودال که ما دریافت می‌کنیم،‌ زیاد است. مثلا در شبکه یک شش خط ورودی داریم. 33 مرکز را هم باید پوشش بدیم. ده تا 15 خط هم از تهران داریم. یعنی تقریبا 50 خط ورودی داریم. نمی‌توانیم هم‌زمان 50 خط ورودی را داشته باشیم و باید شش تایش را انتخاب کنیم؛ محبوریم هر چند دقیقه خط‌ها را عوص کنیم. مثالش را با شبکه خودمان می‌زنم. حساب کنید در یک برنامه 17 ساعته زنده و باید میان 50 ورودی، شش ورودی را انتخاب کنیم. یعنی در هر پنج دقیقه مجبوریم اکثر خط‌ها را عوض کنیم که بتوانیم تصویر یک استان دیگر را ببینیم. به‌طور کلی در هر شبکه‌ای این تغییر تصاویر برای گرفتن تصاویر از استان‌های جدید می‌تواند بچه‌ها را به خطا بیندازد. البته این در حد چند ثانیه است که تا بیایند عنوان را تغییر دهند، یک تصویر با دو عنوان دیده می‌شود. اگر همه آمار و تعداد ورودی‌ها را بدانند، متوجه می‌شوند که این یک اشتباه فنی کوچک بوده است. البته به نظرم بهتر است برای جلوگیری از این اتفاق که در برخی شبکه‌ها افتاده است،‌ موقع خط عوض کردن عنوان‌ها را برداریم و بعد از روی آنتن رفتن تصویر عنوان را به آن اضافه کنیم. به هر روی کار دشواری است چون همه استان‌ها انتظار دارند، تصاویرشان را روی آنتن ببریم و ما هم در استانشان نیستیم و باید از اینجا هماهنگ شویم. پخش زنده است و شما تصور کنید به جای یک قاب سه چهار قاب زنده بخواهد روی آنتن برود. یعنی شما باید چهار برابر دقت کنید اشتباهی در عنوان، قاب‌بندی و... رخ ندهد. بیشتر تصاویری هم که از این اشتباه بیرون آمده از همین تصویرهای چند قاب است.