داریوش ارجمند بازیگری نبود که نتواند مسیر خودش را در سینمای ایران پیدا کند. این را نگاهی به کارنامه او پیش از حضور جدی‌اش در سینمای ایران نشان می‌دهد. پیگیری آکادمیک تاریخ و جامعه‌شناسی، حضور فعال در بزنگاه‌های سیاسی و اجتماعی دهه‌های 40 و 50 و مهم‌تر از اینها فعالیت پیگیرانه در سینمای تجربی و ساخت یک فیلم پیش از رسیدن به شاه‌نقش فیلم «ناخداخورشید» به ما می‌گوید او به هر حال مسیر خود را می‌یافت. با این حال لابد خودش هم قبول دارد که همان شاه‌نقش، چقدر این مسیر را در آغاز راه هموار کرده‌است. البته حالا که از دفتر روزنامه تماس می‌گیریم که در این باره از خودش هم بپرسیم و سالروز تولدش را تبریک بگوییم، او را نمی‌یابیم.
بنا بر روایت‌هایی، داریوش ارجمند دو بار جایگزین محمدعلی فردین شده‌است؛ یک بار در همان آغاز مسیر یعنی در «ناخداخورشید» ناصر تقوایی و دیگر بار در مجموعه تلویزیونی «امام علی (ع)». اردیبهشت‌ سال گذشته‌بود که اکبر خامین، یکی از تهیه‌کنندگان فیلم ناخدا خورشید ناصرتقوایی، خودش را به محل اکران نسخه ترمیم‌شده و دیجیتال فیلم ناخدا خورشید در کانون فیلم‌خانه سینما ‌رساند و این بار به جای حرف‌های معمول چنین جلساتی، سخنانی به زبان ‌آورد که قابل توجه بود. او گفت: «برای بازی در نقش ناخدا ابتدا سراغ زنده‌یاد فردین رفتیم. مخالفت شد و طبعا ما مجبور شدیم به بازیگران دیگری فکر کنیم که سعید راد، مرحوم گرشا رئوفی و جمشید هاشم‌پور، تعدادی از آنها بودند. یکی دیگر از کسانی که برای اجرای نقش ناخدا با او صحبت شد زنده‌یاد جمشید مشایخی بود که آن وقت‌ها در حال بازی در سریال «هزاردستان» بود و پس از چند روز با اعلام نارضایتیِ مرحوم علی حاتمی از حضور او در این فیلم، چک پیش‌قسط را پس فرستاد و ما مجبور شدیم دایره‌ انتخاب بازیگران را به محدوده‌ بزرگ‌تری گسترش دهیم. حتی در مقطعی دنبال کسی گشتیم که فقط یک دست داشته‌باشد و بتواند این نقش را بازی کند. تا این که یک روز داریوش ارجمند برای تست گریم و بازی در نقش سرهنگ به دفتر تولید این فیلم آمد. از آنجا که تیپ و قیافه‌ ایشان مناسب بازی در نقش ناخدا بود تصمیم گرفتیم بدون این که ماجرا را از همان ابتدا با خود او در میان بگذاریم، چهره‌پردازی شخصیت ناخدا را روی چهره‌ ایشان امتحان کنیم. زمانی که داریوش ارجمند از اتاق چهره‌پردازی بیرون آمد لبخند رضایت بر چهره‌ ناصر تقوایی نشست و به او گفت: «مبارک باشد…شما ناخدای فیلم ما هستید.» و به این ترتیب بخش اصلی تولید ناخدا خورشید به جریان افتاد.»
جالب‌تر اینجاست که چندی بعد این بار تهیه‌کننده سریال امام علی (ع) با خبرگزاری خبرآنلاین به گفت‌وگو نشست و به نکاتی درباره انتخاب بازیگران این مجموعه تلویزیونی اشاره کرد که باز هم پای داریوش ارجمند و باز هم پای محمدعلی فردین در میان بود. محمد بیک‌زاده گفته‌بود قرار بوده محمدعلی فردین نقش مالک اشتر را در این سریال بازی کند.
هر دو نقش مالک اشتر در امام علی (ع) و ناخدا را در ناخدا خورشید، داریوش ارجمند بازی کرد؛ یک شاه‌نقش تلویزیونی و یک شاه‌نقش سینمایی. دو شانس کلیدی در مدیوم سینما و تلویزیون که شاید هر چند دهه یک‌بار در خانه بازیگری را بزند. بی‌تردید این دو نقش، مهم‌ترین نقش‌هایی هستند که داریوش ارجمند در کارنامه بازیگری‌اش ثبت کرده‌است. حتما داریوش ارجمند هر دو شخصیت را درست و درخشان پرداخت کرده‌است، اما خب حالا می‌تواند این را به عنوان شانس بزرگ کارنامه هنری‌اش نیز در نظر آورد.
البته در این میان، یک بار هم سکه روی دیگرش را به ارجمند نشان داده‌است. او قرار بود نقش کوچک جنگلی را در «میرزا کوچک‌خان جنگلی» ناصر تقوایی بازی کند که پروژه به سرانجام نرسید و کارگردانی دیگر، با بازیگرانی دیگر آن را پیش بردند.



امروز داریوش ارجمند در جایگاهی ایستاده که این حرف‌ و حدیث‌ها، تازه اگر همگی را درست بپنداریم، خدشه‌ای در کارنامه‌اش ایجاد نمی‌کند. به هر حال در آن دو نقش مهم، ارجمند جای هر کسی هم که نشسته، خوش نشسته‌است.
نــاصــر تقــوایی به عنــوان کــارگردان ناخداخورشید، چنان که خود اذعان کرده، و داوود میرباقری به عنوان کارگردان سریال امام علی (ع)، حتما از جایگزینِ کاربلدشان راضی هستند.