با موسیقی بومی از شمال تا جنوب
حسن دهقان کمارجی نویسنده، تهیه کننده وکارگردان این مجموعه مستند تلویزیونی در گفت‌وگو با جام‌جم به جزئیات این مستند می‌پردازد.
دهقان که تاکنون مستندهای زیادی ساخته، می‌گوید: مستند شاعرانه ساحل‌نشینان به موسیقی بومی و فولکلوریک، صنایع دستی، طبیعت بوم گردی، گردشگری، زندگی، آداب و رسوم و غذای محلی مردمان ساحل‌نشین ایران از شمال تا جنوب در استان‌های گیلان، مازندران، گلستان، هرمزگان، بوشهر، خوزستان و سیستان و بلوچستان می‌پردازد. نوازندگان بومی و خوانندگان بومی پیشکسوت و گمنام استان‌های شمالی و جنوبی به اجرای این موسیقی‌ها می‌پردازند.
 در این مستند به تمام سازهای موسیقی استان هرمزگان پرداخته می‌شود. دهقان که تاکنون تهیه‌کنندگی، کارگردانی و نویسندگی حدود 65 اثر مستند ملی در پرونده هنری خود دارد، اضافه می‌کند: درمستند ساحل‌نشینان تلاش کردیم که بتوانیم تمام زوایای زندگی مردم استان‌های ساحلی از جمله هرمزگان را در بخش‌های مختلف مورد کنکاش قرار دهیم که امیدوارم این مستند مورد رضایت مردم سراسر ایران به ویژه ساکنان هفت استان ساحلی قرار بگیرد. در این مستند، راوی که روایت کننده زندگی و آداب و رسوم مردمان ساحل‌نشین شمال و جنوب کشورمان است به بررسی ساختار موسیقی سازی و آوازی این استان‌ها می‌پردازد.
 این مستندساز تلویزیون معتقد است: فرهنگ و ادبیات و قابلیت‌های موسیقی و فضای فولکلوریک استان هرمزگان به لحاظ تنوع و گستردگی بی‌نظیر و باورنکردنی است. می‌توان گفت استان هرمزگان در موسیقی و انتوموزیکولوژی یک دانشگاه است که می‌توان سال‌ها در این حوزه مستند سازی کرد.
 موسیقی چه در بخش سازی و آوازی تنوع و گستردگی خاصی دارد که در کمتر منطقه‌ای می‌توان یافت که آن نشات گرفته از استقرار اقوام مختلف در این استان است که خصوصیات بسیار متفاوت و پیچیده‌ای در موسیقی هرمزگان پدید آورده است.


شکل گیری موسیقی هرمزگان در طول تاریخ
دهقان می‌گوید: آنچه موسیقی این استان را با موسیقی دیگر استان‌ها متفاوت کرده به دلیل استقرار اقوام سیاه پوست،هندی، اعراب و... و تبادل‌های فرهنگی و از همه
مهم‌تر این‌که استان هرمزگان با غنای موسیقی خود، موسیقی‌های مهاجر را در خود هضم کرده و تاثیرات خود را بر این نوع موسیقی گذاشته و در طول تاریخ موسیقی خود را شکل داده است. به دلیل همین گستردگی و غنای موسیقی، بیشترین زمان این مستند به استان هرمزگان اختصاص دارد.



سهم 5 قسمتی هرمزگان از ساحل‌نشینان
مستندساز ساحل‌نشینان، موسیقی هرمزگان را منحصر به فرد می‌خواند و می‌گوید: با سال‌ها تجربه در ساخت مستندهای مختلف، تاکنون با چنین گستردگی و تنوع در حوزه فرهنگ و ادبیات عامه و موسیقی فولکلور مواجه نشده بودم. در برخی صحنه‌ها و سکانس ها، اینقدر همه چیز در این استان زیباست که نمی‌دانم چه قابی ببندم.  از ساحل زیبا گرفته تا لباس، اکوسیستم و طبیعت بکر و... که سعی کرده ایم همه چیز زیبا را کنار هم قرار دهم. از این 13 قسمت، پنج قسمت آن به استان هرمزگان اختصاص دارد.



اجراهای جذاب نوازندگان و خوانندگان بومی
دهقان می‌گوید: در این مستند گروه‌های مختلف موسیقایی از اقصی نقاط استان هرمزگان به اجرای برنامه می‌پردازند که می‌توان به اجرای گروه رزیف بندر کنگ، گروه زار و نوبان بندر لنگه، گروه لیوا جزیره هرمز، گروه موسیقی بربط بندرعباس، گروه موسیقی بستک، گروه موسیقی بندر مقام، گروه موسیقی لوطی‌ها روستای تیرور شهرستان میناب، چاووشی خوانان میناب و گروه لوطی‌های بندر اشاره کرد. همچنین سازهای جفتی، سرنا، دهل، کسر، پیپه، نی انبان، چنگ، تنبیره، عود، قیچک، چاکه، منویر و جهله مورد توجه و بررسی قرار می‌گیرد. در مستند ساحل‌نشینان، استاد قنبر راستگو جفتی می‌نوازد.اسماعیل محرابی چاوش خوانی می‌کند و علی ذاکری تعزیه خوان به نوحه خوانی و شروه خوانی می‌پردازد. همچنین در این مستند شاهد اجرای هنرمندان دیگر هرمزگان همچون علی جمشید نوازنده سرنا و چنگ، اشعری نوازنده عود، سعدون و عقیل صالح جناحی نوازنده نی انبان هستیم.



ساحل‌نشینان در مرحله تدوین
دهقان زمان پخش مستند ساحل‌نشینان را دی یا بهمن سال جاری می‌داند و اضافه می‌کند: به دلیل گستردگی موضوع، زمان تصویربرداری آن سه سال و نیم طول کشید و هم اکنون در مرحله تدوین و صدابرداری است. در این مستند، صفرعلی رمضانی صدابردار، امیر گنجی و جلال حبیب مهر تدوین، آیسان والی راوی، بهرنگ عباسپور کارشناس راوی، دکتر کیوان پهلوان، بهرنگ عباسپور، دکتر چراغی، حسن دی پیر، دکتر صدری و لیلا موسوی به عنوان کارشناس، دهقان را یاری کرده‌اند.