هشتگ‌هایی برای بانوی عمارت

گزارش جام‌جم از واکنش‌های مجازی به یک سریال تلویزیونی

هشتگ‌هایی برای بانوی عمارت

‭ ‬مثل‭ ‬خیلی‭ ‬از‭ ‬سریال‌های‭ ‬تلویزیون،‭ ‬كم‭ ‬سر‭ ‬و‭ ‬صدا‭ ‬شروع‭ ‬و‭ ‬پر‭ ‬هیاهو‭ ‬تمام‭ ‬شد‭. ‬چند‭ ‬قسمتی‭ ‬زمان‭ ‬برد‭ ‬تا‭ ‬آرام‭ ‬آرام‭ ‬كنار‭ ‬سریال‌های‭ ‬جالب‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬ماندگار‭ ‬ثبت‭ ‬شود‭.‬

ساخت‭ ‬سریال‌های‭ ‬تاریخی‭ ‬مانند‭ ‬راه‭ ‬رفتن‭ ‬روی‭ ‬لبه‭ ‬تیز‭ ‬تیغ‭ ‬است‭. ‬دوگانه‌ای‭ ‬پدید‭ ‬می‌آورند‭ ‬كه‭ ‬ذهن‭ ‬و‭ ‬روان‭ ‬سازنده‭ ‬را‭ ‬چنان‭ ‬بازی‭ ‬می‌گیرند‭ ‬كه‭ ‬این‭ ‬ژانر‭ ‬را‭ ‬فراموش‭ ‬كند‭ ‬یا‭ ‬ابتكار‭ ‬و‭ ‬خلاقیتش‭ ‬را‭ ‬صرف‭ ‬پرداختن‭ ‬به‭ ‬حواشی‭ ‬و‭ ‬ذائقه‌ای‭ ‬كند‭ ‬تا‭ ‬اصل‭ ‬محتوای‭ ‬تاریخی‭ ‬به‭ ‬حاشیه‭ ‬رود‭. ‬ابانوی‌عمارتب‭ ‬اما‭ ‬تجربه‭ ‬شیرینی‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬مدد‭ ‬یك‭ ‬منطق‭ ‬داستانی‭ ‬جذاب،‭ ‬متن‭ ‬محكم‭ ‬و‭ ‬دكور‭ ‬و‭ ‬لباس‭ ‬تماشایی‭ ‬توانست‭ ‬در‭ ‬خانه‌های‭ ‬ایرانیان‭ ‬جاگیر‭ ‬شود‭. ‬ایرانی‌ها‭ ‬مخاطبان‭ ‬سخت‌پسندی‭ ‬هستند‭ ‬و‭ ‬هر‭ ‬سریال‭ ‬یا‭ ‬اثر‭ ‬نمایشی‭ ‬آنان‭ ‬را‭ ‬جذب‭ ‬نمی‌كند‭. ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬سریال‌ها‭ ‬در‭ ‬ادبیات‭ ‬روزمره‭ ‬مردم‭ ‬وارد‭ ‬نمی‌شود‭ ‬و‭ ‬تماشاگر‭ ‬را‭ ‬درگیر‭ ‬نمی‌كند‭. ‬

بانوی‭ ‬عمارت،‭ ‬آرام‭ ‬و‭ ‬آهسته،‭ ‬جای‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬میان‭ ‬سریال‌های‭ ‬متعدد‭ ‬تلویزیون‭ ‬باز‭ ‬كرد‭ ‬و‭ ‬نشان‭ ‬داد‭ ‬یك‭ ‬اثر‭ ‬تلویزیونی‭ ‬می‌تواند‭ ‬رقبای‭ ‬وطنی‭ ‬و‭ ‬خارجی‌اش‭ ‬را‭ ‬پشت‭ ‬سر‭ ‬بگذارد‭ ‬و‭ ‬مورد‭ ‬استقبال‭ ‬قرار‭ ‬گیرد‭. ‬گرچه‭ ‬این‭ ‬گزاره‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬نیز‭ ‬اثبات‭ ‬شده‭ ‬بود،‭ ‬اما‭ ‬این‭ ‬بار‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬یك‭ ‬اثر‭ ‬تاریخی‭ ‬كه‭ ‬مسؤولیت‭ ‬آموزشی‭ ‬دارد‭ ‬نیز‭ ‬به‭ ‬اثبات‭ ‬رسید‭. ‬یكی‭ ‬از‭ ‬نشانه‌های‭ ‬استقبال‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬سریال،‭ ‬درگیر‭ ‬شدن‭ ‬كاربران‭ ‬فضای‭ ‬مجازی‭ ‬با‭ ‬سریال‭ ‬است‭. ‬وقتی‭ ‬كاربران‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬سریال‭ ‬حرف‭ ‬می‌زنند،‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬نقد‭ ‬می‌كنند‭ ‬یا‭ ‬بخش‌هایی‭ ‬از‭ ‬سریال‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬فضا‭ ‬و‭ ‬شرایط‭ ‬امروز‭ ‬منطبق‭ ‬می‌سازند،‭ ‬یعنی‭ ‬سریال‭ ‬وارد‭ ‬جهان‭ ‬مخاطب‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬به‭ ‬مناسبت‭ ‬پایان‭ ‬سریال‭ ‬بانوی‭ ‬عمارت‭ ‬نمونه‌هایی‭ ‬از‭ ‬توییت‌های‭ ‬كاربران‭ ‬و‭ ‬میزان‭ ‬و‭ ‬نمودار‭ ‬پرداخت‭ ‬كاربران‭ ‬توییتر‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬سریال‭ ‬را‭ ‬آورده‌ایم‭:‬

بازنشر‭ ‬دیالوگ‌های‭ ‬سریال‭: ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬كاربران‭ ‬دیالوگ‌های‭ ‬جذاب‭ ‬ادبی،‭ ‬اشعار‭ ‬و‭ ‬ضرب‌المثل‌های‭ ‬بازیگران‭ ‬سریال‭ ‬را‭ ‬بازنشر‭ ‬دادند‭. ‬یكی‭ ‬از‭ ‬كاربران‭ ‬از‭ ‬دیالوگ‌های‭ ‬این‭ ‬سریال‭ ‬با‭ ‬عنوان‭ ‬ادیالوگ‭ ‬ماندگارب‭ ‬تمجید‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬نوشته‭: ‬ادیالوگ‌های‭ ‬ماندگاری‭ ‬داره‭ ‬این‭ #‬بانوی‭_‬عمارت‭! ‬از‭ ‬میرزا‭ ‬اسد‭ ‬زیرشكنجه‭ ‬می‌پرسد‭ ‬اعتراف‭ ‬كن‭ ‬قاتل‭ ‬مظفرالدین‭ ‬شاه‭ ‬كیست؟‭ ‬گفت‭: ‬قاتل‭ ‬شاه‭ ‬چیزی‭ ‬نیست‭ ‬جز‭ ‬ظلم‭ ‬حكومت‭ ‬و‭ ‬دربار،‭ ‬فساد‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬دیوان،‭ ‬بی‌نظمی‭ ‬نظمیه،‭ ‬بی‌عدلی‭ ‬عدلیه،‭ ‬بی‌مبالاتی‭ ‬لشكر،‭ ‬به‌هم‌ریختگی‭ ‬كشور‭...‬ب‭ ‬دیگری‭ ‬نوشته‭: ‬ااز‭ ‬دیالوگ‭ ‬ادور‭ ‬و‭ ‬دعاگوب‭ ‬در‭ ‬بانوی‭ ‬عمارت‭ ‬خوشم‭ ‬اومد؛‭ ‬اجبار‭ ‬و‭ ‬دلتنگی‭ ‬رو‭ ‬با‭ ‬هم‭ ‬داشت‭ ‬انگار؛‭ ‬یك‭ ‬جورهایی‭ ‬توصیف‭ ‬وضعیت‭ ‬دوست‭ ‬داشتن‌های‭ ‬یك‭ ‬سویه‭..‬‌‭.‬ب‭ ‬یك‭ ‬كاربر‭ ‬هم‭ ‬فقط‭ ‬توییت‭ ‬كرده‭ ‬است‭: ‬اترك‭ ‬آرزو‭ ‬كردم‭ ‬رنج‭ ‬هستی‭ ‬آسان‭ ‬شد‭...‬ب

‭ ‬روزمرگی‌های‭ ‬مردم‭ ‬با‭ ‬بانوی‭ ‬عمارت‭: ‬برخی‭ ‬كاربران‭ ‬برداشت‌هایی‭ ‬از‭ ‬محتوا‭ ‬و‭ ‬روند‭ ‬سریال‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬اتفاقات‭ ‬سیاسی‭ ‬و‭ ‬اجتماعی‭ ‬و‭ ‬مسائل‭ ‬روز‭ ‬تركیب‭ ‬كردند‭ ‬و‭ ‬نكاتی‭ ‬از‭ ‬نظرات‭ ‬مردم‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬سریال‭ ‬را‭ ‬بازگو‭ ‬كردند‭. ‬كاربری‭ ‬نوشته‭: ‬احاجى‭ ‬داشتند‭ ‬باهام‭ ‬حرف‭ ‬می‌زدند،‭ ‬از‭ ‬سریال‭ ‬بانوى‭ ‬عمارت‭ ‬فكت‭ ‬می‌دادند‭ ‬بهم؛‭ ‬چه‭ ‬كرده‭ ‬سریال‭ ‬با‭ ‬زندگى‭ ‬ما‭ ‬مع‌الاسف‭.‬ب‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد‭ ‬سریال‭ ‬نه‌تنها‭ ‬به‭ ‬روزمره‭ ‬مردم‭ ‬تبدیل‭ ‬شده،‭ ‬بلكه‭ ‬اثرات‭ ‬آموزشی‭ ‬درخورتوجهی‭ ‬نیز‭ ‬ایجاد‭ ‬كرده‭ ‬است‭. ‬ظرفیتی‭ ‬كه‭ ‬می‌توان‭ ‬در‭ ‬قالب‭ ‬آن،‭ ‬توجهات‭ ‬پراكنده‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬رسانه‌های‭ ‬متعدد‭ ‬را‭ ‬جلب‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬یك‭ ‬نقطه‭ ‬كانونی‭ ‬متمركز‭ ‬كرد‭. ‬دیگری‭ ‬نوشته‭: ‬ابیاید‭ ‬براتون‭ ‬تحلیل‭ ‬سیاسی‭ ‬جدید‭ ‬آوردم‭ ‬در‭ ‬حد‭ ‬بنز‭. ‬راننده‭ ‬تاكسی‭ ‬می‌گفت‭ ‬اینا‭ ‬فیلم‭ ‬بانوی‭ ‬عمارت‭ ‬رو‭ ‬ساختن‭ ‬تا‭ ‬وجهه‭ ‬قاجار‭ ‬رو‭ ‬بین‭ ‬مردم‭ ‬خراب‭ ‬كنند‭. ‬آخه‭ ‬وجهه‭ ‬قاجار‭ ‬برادر‭ ‬من؟‭ ‬امروز‭ ‬فكر‭ ‬كنم‭ ‬تن‭ ‬خود‭ ‬پادشاهان‭ ‬قاجار‭ ‬تو‭ ‬گور‭ ‬لرزید‭:‬ب‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬نكته‭ ‬جدی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬فضای‭ ‬عمومی‭ ‬توییتر‭ ‬یك‭ ‬حالت‭ ‬مخالف‌خوانی‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬بانوی‭ ‬عمارت‭ ‬جو‭ ‬حاكم‭ ‬را‭ ‬شكسته‭ ‬و‭ ‬توییت‌های‭ ‬جانبدارانه‭ ‬به‭ ‬سوی‭ ‬خود‭ ‬جلب‭ ‬كرده‭ ‬است‭.‬

‭ ‬از‭ ‬دكور‭ ‬و‭ ‬لباس‭ ‬تا‭ ‬صورت‭ ‬و‭ ‬ظاهر‭ ‬بازیگران‭: ‬عمده‭ ‬توییت‌های‭ ‬انتقادی‭ ‬كاربران‭ ‬توییتر‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬دسته‭ ‬جای‭ ‬می‌گیرد‭. ‬برخی‭ ‬كاربران‭ ‬هزینه‭ ‬تولید‭ ‬دكور‭ ‬و‭ ‬دوخت‭ ‬لباس‭ ‬بازیگران‭ ‬را‭ ‬هنگفت‭ ‬می‌دانند‭ ‬و‭ ‬برخی‭ ‬دیگر‭ ‬نیز‭ ‬به‭ ‬نوع‭ ‬گریم‭ ‬بازیگران‭ ‬خرده‭ ‬گرفته‌اند‭. ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬توییت‌ها‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬عنوان‭ ‬می‌كنند‭ ‬كه‭ ‬بازیگران‭ ‬زنی‭ ‬كه‭ ‬جراحی‭ ‬زیبایی‭ ‬داشته‌اند،‭ ‬نباید‭ ‬نقش‌هایی‭ ‬بازی‭ ‬كنند‭ ‬كه‭ ‬نگاه‭ ‬و‭ ‬برداشت‭ ‬مخاطب‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬پوشش‭ ‬و‭ ‬آرایش‭ ‬زن‭ ‬قاجاری‭ ‬را‭ ‬تغییر‭ ‬دهد‭. ‬موضوعی‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬نگاه‭ ‬اول‭ ‬صحیح‭ ‬است‭ ‬اما‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬تغییر‭ ‬هنجارها‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬تعاریف‭ ‬رایج‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬زیبایی،‭ ‬گریزی‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬نیست‭. ‬كاربران‭ ‬توییتر‭ ‬همچنین‭ ‬تصریح‭ ‬كرده‌اند‭ ‬مطابق‭ ‬مستندات‭ ‬و‭ ‬تصاویر‭ ‬تاریخی،‭ ‬زنان‭ ‬قاجاری‭ ‬چنین‭ ‬سر‭ ‬و‭ ‬شكلی‭ ‬نداشته‌اند‭. ‬برخی‭ ‬نیز‭ ‬در‭ ‬نقطه‭ ‬مقابل‭ ‬نوشته‌اند‭ ‬حجاب‭ ‬متنوع‭ ‬و‭ ‬رنگارنگ‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬عین‭ ‬حال،‭ ‬محجوب‭ ‬و‭ ‬باحیای‭ ‬زن‭ ‬ایرانی‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬فرمان‭ ‬كشف‭ ‬حجاب‭ ‬رضاخان‭ ‬و‭ ‬تغییرات‭ ‬فرهنگی‭ ‬به‭ ‬سوی‭ ‬پوشش‭ ‬و‭ ‬آرایش‭ ‬اروپایی‭ ‬تا‭ ‬چه‭ ‬اندازه‭ ‬دوست‌داشتنی‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬