نخبه حوزه معدن مطرح کرد
4راهکار نخبگانی برای تحول در بهرهبرداری از معادن
دیدار نخبگان با رهبر معظم انقلاب و طرحها و راهکارهایی که 27 مهر 1401 از سوی فعالان برگزیده و نخبه علمی کشور مطرح شد، میتواند فرصت خوبی برای تامل در مسائل و چالشهای ایرانمان باشد. چالشهایی که از سوی متخصصان و افراد شاخص دانشگاهی شناسایی شده و حالا مجالی برای بیانش فراهم آمده است. این فرصت میتواند برای دستگاههای اجرایی کشور بسیار ارزشمند باشد تا نقاط ضعف و قوت خود را بهتر بشناسند و از راهکارهای نخبهها برای حل بحرانها و معضلات خود استفاده کنند. برخی از این راهکارها نیاز به همکاری و همدلی چند دستگاه اجرایی دارد و باید با تعامل حل شود، برخی نیاز به تهیه زیرساخت و تخصیص بودجه دارد که باید در سیاستگذاریهای کلان اجرایی کشور گنجانده شود، بعضی مستلزم تغییر رویه و اصلاح رویکرد سازمانها و دستگاهها است که امید میرود با جلسات همفکری و بهرهگیری از متخصصان ایرانی با تجربه داخل یا خارج کشور برطرف شود. همه این موارد بدون اعتماد به نخبهها و توجه به ایدهها و راهکارهایشان میسر نمیشود. اعتمادی که نتیجهاش هم شکوفایی کشور در زمینههای مختلف است و هم حفظ سرمایههای انسانی ایران را در داخل کشور در پی دارد. از حوزههای بسیار مهمی که در دیدار نخبگان با رهبری در خصوص آن صحبت شد، حوزه تاثیرگذار معدن بود. حمیده مجد، فعال حوزه معدن که هماکنون مدیریت مجموعه معدنی در استان خراسان رضوی را بر عهده دارد در گفتوگو با جامجم، جزئیات نظرات و راهکارهای خود را برای حل چالشهای معدن در ایران بیان میکند.
لزوم کاهش هزینه گمرک برای واردات ماشینآلات
کار در زمینه معدن در دورانی که فشارهای اقتصادی زیادی وجود دارد کار پیچیدهای است اما از آنجا که باید درآمدهای اقتصادی کشور را در حوزههای متنوع گسترش داد، نیاز داریم تا چرخهای صنعت به حرکت دربیاید. نیروی اولیه این چرخها باید از معادن تامین شود اما تجهیزات و ماشینآلات مورد استفاده در معادن مشکلات و معضلاتی دارند که نیاز به توجه ویژه دولت و سیاستگذاران دارد. مجد در پاسخ به این سوال که مهمترین چالش زمینه کاریاش چیست، میگوید: «متاسفانه بخشی از ماشینآلات حوزه معدن بسیار فرسوده و مستهلک هستند. از بین ماشینآلات سنگین هیچ تولیدکنندهای در داخل کشور نداریم و برای ماشینآلات سبک هم تنها یک تولیدکننده در ایران وجود دارد. با وجود این برای واردات ماشینآلاتی که تولید داخل ندارد عوارض گمرکی گرفته میشود. نکته اینجاست که این ماشینها لوکس نیستند پس چرا برای آنها عوارض گمرکی تعیین شده است.»
او تاکید میکند: «این در حالی است که این ماشینآلات در کشور همسایه، با قیمت یکسوم خریداری میشود و بعد که وارد کشور میشود قیمت آن سه برابر میشود. وقتی تولیدکنندهای نداریم پس در این محصول خاص، حمایت از تولید داخل هم نخواهیم داشت بنابراین باید واردات داشته باشیم تا بتوانیم زمینهای را فراهم کنیم تا اولین زنجیره تولید که معدن است را بیشتر از قبل جان بگیرد و انقلابی در این حوزه داشته باشیم.»
تحول در زیرساختهای بخش معدن برای ارزآوری بیشتر
به گفته حمیده مجد، حوزه معدن به این پنج بخش تقسیم میشود؛ زمینشناسی، اکتشاف، استخراج، کانهآرایی و فرآوری. او با مقایسه ارزآوری نفت و معدن میگوید: «هماکنون ارزآوری معدن در ایران 9 میلیارد دلار است. اگر بخواهیم این 9میلیارد دلار برسد به 50میلیارد دلار که معادل ارزآوری نفت است ، باید تمام زیرساختهای این پنج حوزه متحول شود.»
مجد میافزاید: «در بخش استخراج که تولیدکننده داخلی نداریم و اگر بخواهیم در این زمینه تولید را آغاز کنیم زمان زیادی میبرد، بنابراین در این مدت ناچاریم واردات داشته باشیم تا فعالیتهای معدنی متوقف نشود. به ازای هر ماشین که وارد میشود کلی کار صورت میگیرد و اینطور نیست که این ماشینها بدون استفاده و بیحرکت باقی بمانند.»
همزیستی مسالمتآمیز معدن و محیطزیست
مجد با اشاره به این نکته که معدن ذاتش تخریب است و بهرهبرداری از کوهها مسائل زیستمحیطی خود را دارد اما نمیشود فعالیتهای معدنی را متوقف کرد، میگوید: «باید سازمان صمت، سازمان حفاظت محیطزیست و منابع طبیعی با هم همکاری داشته باشند و از ظرفیتهای معدنکار استفاده کنند، چون در صورت جریمه معدنکار، معمولا مبالغ آن به حساب خزانهها منتقل میشود و در منطقهای که معدن قرار دارد خرج نمیشود. پس بهترین راهکار این است که با هم تعامل داشته باشند. مثلا معدنکار میتواند در حوزه کاشت گونههای گیاهی، با ماشینآلات در حوزه آبخیزداری و مدیریت آب فعالیت کند یا باطلهها را برای سدسازی به کار ببرد.» او با اشاره به طرح همزیستی مسالمتآمیز بین این دو دستگاه میگوید: «برای منافع منطقهای که معدن در آن قرار دارد نیاز داریم به قوانین معدن که قوانین کاملی است و قوانین محیطزیست -که آن هم دقیق و کامل است- پایبند باشیم و تلاش کنیم از ظرفیتها و امکانات معدنکاران استفاده کنیم.»
درآمدزایی از مواد معدنی مازاد
ذخایر کرومیت امروزه نقش اساسی در معادن و فعالیتهای معدنی در توسعه اقتصادی بسیاری از کشورها دارد. از آنجا که عنصر کروم بهصورت آزاد در طبیعت یافت نمیشود، مهمترین ماده معدنی حاوی کروم در طبیعت، کرومیت با فرمول FeO.Cr2O3 است.
مجد درباره این ماده معدنی و وضعیت استخراج و بهرهبرداری آن دغدغهای جدی را مطرح میکند: «ماده معدنی کرومیت به طور متوسط سالیانه 600 هزارتن از آن تولید میشود. 200 هزارتن آن به مصرف داخلی میرسد و 400 هزارتن مازاد باقی میماند. این مقدار مازاد را یا باید فرآوری یا صادر کرد. اگر بخواهیم آن را فرآوری کنیم، نیاز داریم که کارخانههای فروکروم احداث شود و برای توسعه این کارخانهها باید سرمایهگذاری کرد، اما از آنجا که هزینههای این کارخانهها، عوارض گمرکی تجهیزات و ماشینآلات آن بسیار بالاست ممکن است صرفه اقتصادی نداشته باشد و در نهایت کارخانه تعطیل شود.» این فعال حوزه معدن راهکار خود برای حال چالش را این طور توضیح میدهد: «ایده من این بود که عوارض گمرکی این ماده معدنی کاهش یابد و با توجه به این که در این برهه زمانی کشور به ارزآوری این محصول نیاز دارد، صادرات آن میتواند راه خوبی باشد.»
مریم ملی - گروه دانش و سلامت
-
فرصتسوزی ممنوع
-
واقعیت«بیبیسی» در «دیبیسی»
-
آشوب،سکوت،مصادره
-
کاسبی بایدن از زمستان سرد اروپا
-
بانوی ایرانی اولین مسافر پاریس
-
سانسور سینما علیه سینما در ایران
-
4راهکار نخبگانی برای تحول در بهرهبرداری از معادن
-
پنجره نیمهباز دولت الکترونیک
-
وقتی «واینرها» لیدر میشوند!
-
انتهای توان ناتوانان
-
تاثیر گسترده جشنواره بر آینده حرفهای جوانان
-
تحریممداران، معترضان صالح نیستند
-
شگفتی آفرینی فیلمسازان جوان زیر فشار تحریم
-
جدیدترین خبرها را در جام جم آنلاین بخوانید