زنان‌هالیوود در دنیایی از تبعیض و ناامنی
جین فاندا، بازیگر قدیمی و مشهور سینمای هالیوود و برنده دو جایزه اسکار در گفت‌و‌گویی در دوم مارس2017 اعتراف کرد که سینمای آمریکا از زنان سوء‌استفاده جنسی می‌کند.
جین فاندا که از فعالان حقوق زنان هم به‌شمار می‌رود، در این مصاحبه که در وب‌سایت «بی‌بی‌سی» انتشار یافت، گفت: « با توجه به نگاه جنسیتی حاکم بر سینما و تاکید بر نمایش زنان در زمینه‌های جنسی باعث شده که بازیگر زن جوان بودن کاری «وحشتناک» باشد.»او افزود، یک‌بار هم به‌دلیل این‌که به درخواست رئیسش برای برقراری رابطه جنسی توجه نکرد، شغلش را از دست داد. فاندا فاش کرد که در دوران کودکی مورد سوء‌استفاده و تجاوز جنسی قرار گرفته و مادرش فرانسیس فورد سیمور نیز در هشت سالگی مورد سوء‌استفاده جنسی قرار گرفت و در ۴۲ سالگی خود را کشت.جین فوندا هفت بار نامزد جایزه اسکار شده که دو بار در سال‌های ۱۹۷۱ و ۱۹۷۹ اسکار بهترین بازیگری را دریافت کرد. این‌که این مقدار تعرضات جنسی و نگاه برده‌دارانه به زن در هالیوود از کجا ناشی می‌شود، برخی دست‌اندرکاران بازیگری در این کارخانه به اصطلاح رویاسازی سعی داشته‌اند به آن پاسخ گویند؛ پاسخ‌هایی که اینک از سوی گروهی از پرکارترین و مطرح‌ترین هنرپیشگان هالیوودی که به‌هیچ‌وجه در قالب تبعیض جنسیتی نمی‌گنجند، می‌تواند همه آن ادعاهای برابری زن و مرد را در ایدئولوژی لیبرال سرمایه‌داری باطل سازد.
در یکی از میزگردهای بازیگران معروف زن هالیوود، پس از مراسم اسکار سال 2017، مجموع این بازیگران بر «وجود تبعیض جنسی، زن‌ستیزی، افسردگی، بی‌عفتی و تجاوز جنسی» در سینمای هالیوود تاکید داشتند. در این میزگرد که بازیگران مشهوری همچون «نیکول کیدمن» (برنده اسکار بهترین بازیگر مراسم 2017)، «جسیکا لنگ» (یکی دیگر از برندگان اسکار)، «ریز ویترسپون» (دیگر بازیگر اسکاری) و «اپرا وینفری»(زن به اصطلاح قدرتمند رسانه‌های آمریکایی) حضور داشتند، به‌دنبال حضور یک بازیگر دست‌چندم اسرائیلی به نام «گل گدوت» (که یک سرگرد ارتش اسرائیل در جریان تجاوز به لبنان هم بوده) در نقش اول یکی از پروژه‌های پرهزینه هالیوود به نام «زن شگفت‌انگیز» برگزار شد، موجی از اعتراض‌ها و انتقادها به صنعت سینمای آمریکا را به همراه داشت. (نمایش فیلم یاد شده در برخی کشورهای اسلامی ممنوع شد و بعضا در خود آمریکا نیز بحث‌برانگیز بود) در بخشی از این میزگرد که پیرامون «قدرت و رنج زنان در میان فرهنگ تبعیض‌آمیز صنعت سینما» بحث شد، جسیکا لنگ گفت: «فکر نمی‌کنم تا امروز این حجم از زن‌ستیزی و تبعیض جنسیتی را دیده باشیم!»
او اضافه کرد که سازنده برنامه تلویزیونی‌اش در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا قرار بوده قسمتی را درباره «زن‌ستیزی، تبعیض جنسی، سن‌گرایی» یا همه اینها بسازد اما نتوانسته چنین کاری را انجام دهد!
اپرا وینفری (که 25 سال یکی از پر‌سر‌و‌صدا‌ترین شوهای تلویزیونی را در آمریکا اجرا می‌کرد و اخیرا نیز شخصا یک شبکه تلویزیونی تاسیس کرده) با تایید سخن جسیکا لنگ، اضافه کرد: «من فردی بودم که ارزش زیادی برای هنرپیشگی قائل بود و سال‌ها بازی بازیگران زن را می‌دیدم ولی پیشرفتی حس نمی‌کردم. می‌ترسیدم که این کار را انجام دهم و احمق به‌نظر برسم.»
در مقابل این اعتراف وینفری و در برابر شگفتی حاضران، نیکول کیدمن گفت: «من هر روز همین احساس را دارم!»
سپس ریز ویترسپون اظهار کرد: «در حقیقت ما زنده‌ایم؛ زندگانی هستیم که در ناامنی زندگی می‌کنیم.»
کریستین متز یکی دیگر از بازیگران حاضر در میزگرد با تایید صحبت دیگران، گفت: «برای من و دیگر زنانی که در زیر گریم و موی مصنوعی هستیم، این سؤال وجود دارد که چرا؟ چرا باید به‌خاطر ظاهرمان قضاوت شویم در حالی‌که ظاهر ما تنها جسمی است که در آن جای گرفته‌ایم و با یک جزر و مد تغییر می‌کند.»
متز ادامه داد: «من هرگز هیکل خود را از تلویزیون ندیده‌ام، چون می‌دانستم که مال من نیست!»
سیاهپوشی گلدن‌گلوب در اعتراض به تعرضات جنسی
اعتراض عمومی حتی در میان هالیوودی‌ها با گسترش افشاگری‌های پی‌در‌پی و رسوایی‌های دست‌اندرکاران این کارخانه به اصطلاح رویاسازی وسیع‌تر شد و دامنه بیشتری یافت. یکشنبه 8ژانویه2018 در لس‌آنجلس، بازیگران و هنرپیشه‌های حاضر در هفتاد و پنجمین دوره مراسم گلدن‌گلوب (جوایز اتحادیه مطبوعات خارجی هالیوود) در اعتراض به بحران تعرضات جنسی که هالیوود را دربر گرفته، با لباس‌های سیاه روی فرش قرمز ظاهر شدند. این واکنش عجیب به‌دنبال خبرهای فاجعه‌باری انجام شد که در طول سال 2017 انتشار یافت و نشان داد بسیاری از عوامل شناخته شده و معروف کمپانی‌های هالیوودی در تعرض و تجاوز به زنان زیر‌دست خود و همچنین هنرپیشه‌های زن نقش داشته‌اند. گرچه اطلاع از موضوع بی‌بند‌و‌باری و روابط نامشروع در سینمای غرب و به‌خصوص هالیوود آنچنان‌که بر پرده فیلم‌های این کارخانه به اصطلاح رویاسازی بارها دیده شده، اتفاق غریبی نیست ولی تاکنون این‌چنین علنی و بی‌پرده اخبارش منتشر نشده بود اما مسأله تعرضات جنسی در غرب محدود به هالیوود نشده و طی سال‌های 2015 به این‌سو، گزارش‌ها و مستندهای متعددی از سوی برخی مؤسسات اجتماعی، آکادمیک و پژوهشی در غرب انتشار یافت که آمارهای بسیار تکان‌دهنده‌ای درباره رشد این فاجعه ارائه می‌دهد؛ آمارهایی که علاوه بر هالیوود، مراکز دانشگاهی، ورزشی، هنری و حتی سیاسی مانند پارلمان اروپا را هم دربر گرفت.طی همین چند سال اخیر، برگزیدگان مراسم هنری و سینمایی در غرب و آمریکا از‌جمله اسکار و همین مراسم گلدن‌گلوب، از میان فیلم‌هایی بود که به مسأله تعرض جنسی می‌پرداختند همچون«Spotlight» و «مهتاب» و فیلم «سه بیلبورد خارج از ایبینگ میزوری» که گلدن‌گلوب بهترین فیلم درام را دریافت کرد و حتی باعث شد فیلم کاندیدا شده دیگری به نام«مرا با نام خودت صدا بزن» که محتوایی درباره همجنس‌گرایی و انحرافات اخلاقی داشت و در پیش‌بینی‌ها، شانس اصلی محسوب می‌شد، به‌طور کامل از جوایز کنار بماند.
فیلمساز معروف هالیوودی در بن‌بست اتهامات جنسی
اتهامات و خبرهای تعرضات جنسی در هالیوود، کوچک و بزرگ و خرد و ریز و معروف و ناشناس نمی‌شناخت و تقریبا بسیاری از طیف‌های مختلف سینماگر و بازیگر و تهیه‌کننده را در بر گرفت. روابط غیر‌اخلاقی در هالیوود حرف تازه‌ای نبود اما در این حد سخیف و آلوده و افسارگسیخته، سابقه نداشت. یکی از آن فیلمسازان که گرفتار اتهامات تعرض جنسی شد، وودی آلن، فیلمساز مشهور هالیوودی بود که خودش نیز در برخی فیلم‌هایش پرده از این‌گونه روابط غیر‌اخلاقی و نامشروع برداشته بود از‌جمله آخرین آنها در فیلم کافه سوسایتی بود که یک عمو و برادرزاده‌اش به‌عنوان صاحبان یکی از استودیوهای هالیوود، به‌طور همزمان، با یکی از منشی‌های استودیو رابطه نامشروع برقرار می‌کنند. تقریبا می‌توان گفت وودی آلن در کمتر آثارش به روابط نامشروع جنسی نپرداخت و حالا همان روابط به‌طور زننده‌ای گریبانش را در خارج از فیلم‌ها هم گرفته به‌طوری‌که پس از 40 سال که تقریبا هر‌ساله فیلمی را روانه پرده سینماها می‌کرد، به‌دلیل اتهامات جنسی که متوجه وی شد، در سال 2017 موفق به اکران فیلم دیگری نشد.
این در حالی بود که او به مدت یک سال فیلم جدید خود به نام «یک‌روز بارانی در نیویورک» را آماده نمایش داشت اما پخش‌کنندگان آمریکایی مانند «آمازون»، حاضر به توزیع و نمایش این فیلم در طول آن یک سال نشدند و علت این امر را پرونده‌های تعرضات جنسی ذکر شده که علیه این فیلمساز معروف تشکیل شده از‌جمله تجاوز به دخترخوانده خود در هفت سالگی و چند پرونده دیگر.
پرونده‌های تعرضات جنسی وودی آلن، بعد از رسوایی‌های گسترده جنسی در غرب و به‌خصوص هالیوود و به‌راه افتادن جنبش موسوم به «#من هم»، اوج تازه‌ای گرفت. پس از آن بود که وودی آلن تصمیم گرفت برای نمایش فیلمش سراغ تهیه‌کنندگان اروپایی برود، یعنی همان‌ها که زمانی وی در یکی از فیلم‌های خود به نام «پایان هالیوودی» به مضحکه و سخره‌شان گرفته بود.
لازم به ذکر است پس از موج عظیم انتقادها و اعتراض‌ها نسبت به حجم بالای تعرضات و جنایات جنسی در غرب که حتی به مراکز مهم سیاسی کشورهای اروپایی و پارلمان اروپا و آکادمی نوبل هم کشیده شد، افشاگری‌های عجیب و غریبی در هالیوود علیه فیلمسازان و دست‌اندرکاران این مرکز فیلمسازی در آمریکا به راه افتاد که بسیاری از فیلمسازان و بازیگران مشهور همچون «هاروی واینشتاین»، «رومن پولانسکی»، «کوین اسپیسی» و «سامی دیویس» و... را به دادگاه و محرومیت از فعالیت‌های سینمایی و حتی اخراج از آکادمی اسکار کشانید. طرفه آن‌که تام هنکس، بازیگر و تهیه‌کننده مشهور هالیوودی که بالاترین مدال افتخار آمریکا را هم از دست اوباما دریافت کرد، در دفاع از تعرضات جنسی در هالیوود گفته بود که در یک اتاق موضوع تعرض جنسی را با ۴۰ زن مورد بحث قرار داده که درصد زن‌هایی که تجربه آزار جنسی از سوی آدم‌های منحرف بالادست‌شان داشتند، صد‌درصد بوده است!
سعید مستغاثی - مستندساز و کارشناس سینما
در یکی از میزگردهای بازیگران معروف زن هالیوود، پس از مراسم اسکار سال 2017، مجموع این بازیگران بر «وجود تبعیض جنسی، زن‌ستیزی، افسردگی، بی‌عفتی و تجاوز جنسی» در سینمای هالیوود تاکید داشتند. در این میزگرد که بازیگران مشهوری همچون «نیکول کیدمن» (برنده اسکار بهترین بازیگر مراسم 2017)، «جسیکا لنگ» (یکی دیگر از برندگان اسکار)، «ریز ویترسپون» (دیگر بازیگر اسکاری) و «اپرا وینفری»(زن به اصطلاح قدرتمند رسانه‌های آمریکایی) حضور داشتند، به‌دنبال حضور یک بازیگر دست‌چندم اسرائیلی به نام «گل گدوت» (که یک سرگرد ارتش اسرائیل در جریان تجاوز به لبنان هم بوده) در نقش اول یکی از پروژه‌های پرهزینه هالیوود به نام «زن شگفت‌انگیز» برگزار شد، موجی از اعتراض‌ها و انتقادها به صنعت سینمای آمریکا را به همراه داشت. (نمایش فیلم یاد شده در برخی کشورهای اسلامی ممنوع شد و بعضا در خود آمریکا نیز بحث‌برانگیز بود) در بخشی از این میزگرد که پیرامون «قدرت و رنج زنان در میان فرهنگ تبعیض‌آمیز صنعت سینما» بحث شد، جسیکا لنگ گفت: «فکر نمی‌کنم تا امروز این حجم از زن‌ستیزی و تبعیض جنسیتی را دیده باشیم!»
او اضافه کرد که سازنده برنامه تلویزیونی‌اش در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا قرار بوده قسمتی را درباره «زن‌ستیزی، تبعیض جنسی، سن‌گرایی» یا همه اینها بسازد اما نتوانسته چنین کاری را انجام دهد!
اپرا وینفری (که 25 سال یکی از پر‌سر‌و‌صدا‌ترین شوهای تلویزیونی را در آمریکا اجرا می‌کرد و اخیرا نیز شخصا یک شبکه تلویزیونی تاسیس کرده) با تایید سخن جسیکا لنگ، اضافه کرد: «من فردی بودم که ارزش زیادی برای هنرپیشگی قائل بود و سال‌ها بازی بازیگران زن را می‌دیدم ولی پیشرفتی حس نمی‌کردم. می‌ترسیدم که این کار را انجام دهم و احمق به‌نظر برسم.»
در مقابل این اعتراف وینفری و در برابر شگفتی حاضران، نیکول کیدمن گفت: «من هر روز همین احساس را دارم!»
سپس ریز ویترسپون اظهار کرد: «در حقیقت ما زنده‌ایم؛ زندگانی هستیم که در ناامنی زندگی می‌کنیم.»
کریستین متز یکی دیگر از بازیگران حاضر در میزگرد با تایید صحبت دیگران، گفت: «برای من و دیگر زنانی که در زیر گریم و موی مصنوعی هستیم، این سؤال وجود دارد که چرا؟ چرا باید به‌خاطر ظاهرمان قضاوت شویم در حالی‌که ظاهر ما تنها جسمی است که در آن جای گرفته‌ایم و با یک جزر و مد تغییر می‌کند.»
متز ادامه داد: «من هرگز هیکل خود را از تلویزیون ندیده‌ام، چون می‌دانستم که مال من نیست!»
سیاهپوشی گلدن‌گلوب در اعتراض به تعرضات جنسی
اعتراض عمومی حتی در میان هالیوودی‌ها با گسترش افشاگری‌های پی‌در‌پی و رسوایی‌های دست‌اندرکاران این کارخانه به اصطلاح رویاسازی وسیع‌تر شد و دامنه بیشتری یافت. یکشنبه 8ژانویه2018 در لس‌آنجلس، بازیگران و هنرپیشه‌های حاضر در هفتاد و پنجمین دوره مراسم گلدن‌گلوب (جوایز اتحادیه مطبوعات خارجی هالیوود) در اعتراض به بحران تعرضات جنسی که هالیوود را دربر گرفته، با لباس‌های سیاه روی فرش قرمز ظاهر شدند. این واکنش عجیب به‌دنبال خبرهای فاجعه‌باری انجام شد که در طول سال 2017 انتشار یافت و نشان داد بسیاری از عوامل شناخته شده و معروف کمپانی‌های هالیوودی در تعرض و تجاوز به زنان زیر‌دست خود و همچنین هنرپیشه‌های زن نقش داشته‌اند. گرچه اطلاع از موضوع بی‌بند‌و‌باری و روابط نامشروع در سینمای غرب و به‌خصوص هالیوود آنچنان‌که بر پرده فیلم‌های این کارخانه به اصطلاح رویاسازی بارها دیده شده، اتفاق غریبی نیست ولی تاکنون این‌چنین علنی و بی‌پرده اخبارش منتشر نشده بود اما مسأله تعرضات جنسی در غرب محدود به هالیوود نشده و طی سال‌های 2015 به این‌سو، گزارش‌ها و مستندهای متعددی از سوی برخی مؤسسات اجتماعی، آکادمیک و پژوهشی در غرب انتشار یافت که آمارهای بسیار تکان‌دهنده‌ای درباره رشد این فاجعه ارائه می‌دهد؛ آمارهایی که علاوه بر هالیوود، مراکز دانشگاهی، ورزشی، هنری و حتی سیاسی مانند پارلمان اروپا را هم دربر گرفت.طی همین چند سال اخیر، برگزیدگان مراسم هنری و سینمایی در غرب و آمریکا از‌جمله اسکار و همین مراسم گلدن‌گلوب، از میان فیلم‌هایی بود که به مسأله تعرض جنسی می‌پرداختند همچون«Spotlight» و «مهتاب» و فیلم «سه بیلبورد خارج از ایبینگ میزوری» که گلدن‌گلوب بهترین فیلم درام را دریافت کرد و حتی باعث شد فیلم کاندیدا شده دیگری به نام«مرا با نام خودت صدا بزن» که محتوایی درباره همجنس‌گرایی و انحرافات اخلاقی داشت و در پیش‌بینی‌ها، شانس اصلی محسوب می‌شد، به‌طور کامل از جوایز کنار بماند.
فیلمساز معروف هالیوودی در بن‌بست اتهامات جنسی
اتهامات و خبرهای تعرضات جنسی در هالیوود، کوچک و بزرگ و خرد و ریز و معروف و ناشناس نمی‌شناخت و تقریبا بسیاری از طیف‌های مختلف سینماگر و بازیگر و تهیه‌کننده را در بر گرفت. روابط غیر‌اخلاقی در هالیوود حرف تازه‌ای نبود اما در این حد سخیف و آلوده و افسارگسیخته، سابقه نداشت. یکی از آن فیلمسازان که گرفتار اتهامات تعرض جنسی شد، وودی آلن، فیلمساز مشهور هالیوودی بود که خودش نیز در برخی فیلم‌هایش پرده از این‌گونه روابط غیر‌اخلاقی و نامشروع برداشته بود از‌جمله آخرین آنها در فیلم کافه سوسایتی بود که یک عمو و برادرزاده‌اش به‌عنوان صاحبان یکی از استودیوهای هالیوود، به‌طور همزمان، با یکی از منشی‌های استودیو رابطه نامشروع برقرار می‌کنند. تقریبا می‌توان گفت وودی آلن در کمتر آثارش به روابط نامشروع جنسی نپرداخت و حالا همان روابط به‌طور زننده‌ای گریبانش را در خارج از فیلم‌ها هم گرفته به‌طوری‌که پس از 40 سال که تقریبا هر‌ساله فیلمی را روانه پرده سینماها می‌کرد، به‌دلیل اتهامات جنسی که متوجه وی شد، در سال 2017 موفق به اکران فیلم دیگری نشد.
این در حالی بود که او به مدت یک سال فیلم جدید خود به نام «یک‌روز بارانی در نیویورک» را آماده نمایش داشت اما پخش‌کنندگان آمریکایی مانند «آمازون»، حاضر به توزیع و نمایش این فیلم در طول آن یک سال نشدند و علت این امر را پرونده‌های تعرضات جنسی ذکر شده که علیه این فیلمساز معروف تشکیل شده از‌جمله تجاوز به دخترخوانده خود در هفت سالگی و چند پرونده دیگر.
پرونده‌های تعرضات جنسی وودی آلن، بعد از رسوایی‌های گسترده جنسی در غرب و به‌خصوص هالیوود و به‌راه افتادن جنبش موسوم به «#من هم»، اوج تازه‌ای گرفت. پس از آن بود که وودی آلن تصمیم گرفت برای نمایش فیلمش سراغ تهیه‌کنندگان اروپایی برود، یعنی همان‌ها که زمانی وی در یکی از فیلم‌های خود به نام «پایان هالیوودی» به مضحکه و سخره‌شان گرفته بود.
لازم به ذکر است پس از موج عظیم انتقادها و اعتراض‌ها نسبت به حجم بالای تعرضات و جنایات جنسی در غرب که حتی به مراکز مهم سیاسی کشورهای اروپایی و پارلمان اروپا و آکادمی نوبل هم کشیده شد، افشاگری‌های عجیب و غریبی در هالیوود علیه فیلمسازان و دست‌اندرکاران این مرکز فیلمسازی در آمریکا به راه افتاد که بسیاری از فیلمسازان و بازیگران مشهور همچون «هاروی واینشتاین»، «رومن پولانسکی»، «کوین اسپیسی» و «سامی دیویس» و... را به دادگاه و محرومیت از فعالیت‌های سینمایی و حتی اخراج از آکادمی اسکار کشانید. طرفه آن‌که تام هنکس، بازیگر و تهیه‌کننده مشهور هالیوودی که بالاترین مدال افتخار آمریکا را هم از دست اوباما دریافت کرد، در دفاع از تعرضات جنسی در هالیوود گفته بود که در یک اتاق موضوع تعرض جنسی را با ۴۰ زن مورد بحث قرار داده که درصد زن‌هایی که تجربه آزار جنسی از سوی آدم‌های منحرف بالادست‌شان داشتند، صد‌درصد بوده است!
سعید مستغاثی - مستندساز و کارشناس سینما
