وسوسه تماشا 

نگاهی به حواشی روز اول جشنواره فیلم فجر

وسوسه تماشا 

آن‌طور که می‌توان از جدول منتشر شده برنامه‌های اکران فیلم‌ها در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر متوجه شد، دیروز دو فیلم «شماره‌10» به کارگردانی حمید زرگرنژاد و البته «استاد» ساخته سید عماد حسینی روی پرده سینماها رفته است.

فارغ از محتوا و چیستی روایت فیلم‌ها باید یکی از تفاوت‌های عجیب جشنواره فجر را با دیگر جشنواره‌های سینمایی جهان در همین فیلم افتتاحیه دانست. کلیشه‌ای بدیهی در جشنواره‌های جهان رواج دارد که اتفاقا مورد پسند تماشاگران است و حتی موقعیتی فراتر از خود ارزش جشنواره‌ها دارد. کلیشه‌ای به نام «فیلم افتتاحیه». بسیاری از جشنواره‌ها بیرون از فضای رقابتی فیلم‌های حاضر، فیلم آغازین جشنواره را عموما به کارگردانانی اختصاص می‌دهند که به نوعی قصد پاسداشت او را دارند یا نگاهی فراتر از یک رقابت سینمایی برای آن قائل هستند اما آغاز جشنواره را به‌نوعی به نام این کارگردان و اثرش گره می‌زنند.جشنواره فیلم فجر در طول همه سال‌های برگزاری‌اش در هیچ دوره‌ای چنین رویه‌ای نداشته است. البته همچون روال‌های عجیب دیگر آن به عنوان مثال این‌که بدانیم تقریبا هر دوره از جشنواره با یک دبیر متفاوت رنگ اجرایی به خود می‌گیرد در حالی که بازه زمانی مدیریت دبیران جشنواره‌های سینمایی جهان اغلب بیش از یک دهه است. 

 روایت یک تعرض!
روز اول جشنواره اما همه چیز درباره فیلم استاد است. فیلم سید عماد حسینی که البته برای وسوسه دیدنش نام‌های دیگری هم  به آن پیوست شده است. درواقع بهروز افخمی به‌عنوان تهیه‌کننده و محمدحسین مهدویان به‌عنوان مشاور کارگردان در این پروژه حضور دارند و البته که نام حسن معجونی به‌عنوان بازیگر هم می‌تواند به این وسوسه تماشا اضافه کند. البته داستان یک خطی فیلم چیزی از تمام این وسوسه را بازنمایی نمی‌کند. «فیلم داستان دختری ۲۴ ساله را روایت می‌کند که دانشجوی رشته معماری است و قصد دارد برای دانشگاهی در اتریش اپلای کند.» اما آنچه به جذابیت احتمالی فیلم اضافه کرده، این است که بدانیم فیلم با موضوع ناآرامی‌های اخیر بی‌ارتباط نیست و البته در روایت خود به موضوع تعرض به زنان اشاره‌های پررنگی دارد. حرف‌های کارگردان پیش از نمایش فیلم هم کم حواشی نداشته است. به عنوان مثال، این حرف که گفته است « برای این فیلم از سوی برخی بازیگران تهدید شدم». همه حواشی هم مربوط به بیرون از فیلم نیست و خود فیلم هم مصائب بسیاری داشته است، مهم‌ترینش بیماری نقش اصلی یعنی حسن معجونی که منجر به توفق سه ماهه فیلمبرداری شد. ماجرا این بود که در جریان ساخت فیلم، بینایی یکی از چشم‌های حسن معجونی از بین می‌رود و معاینات پزشکی نشان می‌دهد او دچار تومور مغزی است و نیاز به جراحی دارد. البته که با پایان روند درمان حسن معجونی فیلم با حضور دوباره او پایان گرفت. 

 ساعت شلوغی 
چهره روز اول اما بدون شک نامش بهروز افخمی است. سینماگری که البته ثابت کرده از حاشیه‌سازی هم چندان بدش نمی‌آید. او حالا به‌عنوان تهیه‌کننده اولین فیلم به نمایش درآمده در جشنواره حضور دارد و هر سینماگری می‌داند باید در انتظار گفته‌های صریحش درباره سینما و البته موضوعات روز جامعه هم باشد. او از امروز روزهای شلوغی را پشت‌سر می‌گذارد. دیروز در جایگاه تهیه‌کننده در نشست خبری فیلم استاد شرکت کرده و فقط چند ساعت بعد به‌عنوان مجری برنامه «هفت» روی آنتن قرار گرفت. بر هیچ‌کسی پوشیده نیست که طی 10روز آینده از بهروز افخمی بیش از اینها خواهیم شنید.

جدال‌های واقعی در رویدادی سینمایی
جدال‌های سینمایی همیشه جزو حواشی پرتکرار جشنواره فیلم فجر بوده است، البته پیش از این، جدال‌ها همواره در جریان جشنواره اتفاق می‌افتاده اما امسال این حواشی پیش از آغاز رسمی جشنواره کلید خورده است. دو روز پیش گفت‌وگوی رضا محقق، تهیه‌کننده فیلم سینمایی «چرا گریه نمی‌کنی؟» بازتاب بسیار گسترده‌ای در میان سینمایی‌ها داشت.گفت‌وگویی که محقق در آن به نقد موضع‌گیری بازیگران فیلمش پرداخت و همزمان از همراهی علیرضا معتمدی، کارگردان این فیلم با رونمایی از آن در جشنواره فیلم فجر گفت. 
محقق در اظهارات تند و تیز خود بیانیه جمعی از بازیگران فیلم را در راستای تحریم جشنواره، مایه آبروریزی توصیف و تأکید کرد حتی اگر لازم باشد در صورت عدم همراهی عوامل، به‌تنهایی در نشست رسانه‌ای این فیلم در جشنواره حضور پیدا می‌کند.ساعتی بعد از انتشار این گفت‌وگو بود که علیرضا معتمدی، کارگردان جوان فیلم چرا گریه نمی‌کنی؟ متنی را در صفحه شخصی خود در اینستاگرام منتشر و به‌صراحت بخشی از روایت تهیه‌کننده فیلم از جریان حضور آن در جشنواره فجر را تکذیب کرد. عجیب‌تر این‌که معتمدی به این اندازه بسنده نکرد و از اساس حضور تهیه‌کننده فیلم را «دردسر» برای فیلم عنوان کرد. این موارد یک یادآوری جالب توجه هم برای اهالی سینما دارد. 
آنها حتما نشست پرحاشیه فیلم «قاتل اهلی» را از یاد نبرده‌اند، همان نشستی‌که مسعودکیمیایی درمقام کارگردان و منصور لشگری‌قوچانی در مقام تهیه‌کننده این فیلم، در مقابل چشم اصحاب رسانه حسابی از خجالت یکدیگر درآمدند و همدیگر را متهم به دخالت در کار خود کردند.
​​​​​​​در آن نشست بود که کیمیایی در مقام یک فیلمساز پیشکسوت تأکید کرد صاحب اقتصاد فیلم تهیه‌کننده بوده اما صاحب هویت و مالک محتوای فیلم کارگردان است.

میثم اسماعیلی - روزنامه نگار