هشدار محیطزیستی در «دنیای وحشی زاگرس»
«دنیای وحشی زاگرس»، حاصل تجربیاتی است که طی 10سال مستندسازی به دست آوردم. میتوان گفت این کار به لحاظ محتوایی و دغدغهمندی به نوعی عصاره 4 مستند قبلیام است که آنها را نیز در حوزه زاگرس ساختم که با سه تا از این فیلمها هم در جشنواره فیلم فجر و هم جشنواره حقیقت حضور داشتم.
معتقدم خلاقیت و نوآوریای که در «دنیای وحشی زاگرس» وجود دارد در کارهای قبلی نبوده است. پس این مستند را کاملترین اثرم میدانم و خوشحالم موردتوجه مخاطبان و داوران جشنواره فیلم فجر و سینما حقیقت قرار گرفت. این مستند بخشی از سیمای طبیعی و حیات وحش کوهستان زاگرس را به تصویر میکشد. کوهستان زاگرس در سه کشور گسترده شده است و طول آن چیزی معادل 1700کیلومتر است که از هشت استان ایران عبور میکند. این وسعت، کار ما را برای پرداخت به موضوع و فیلمبرداری سخت کرد. مثلا برای ورود به کشورهای دیگر با چالشهایی روبهرو بودیم و بعد مکان اذیتمان میکرد، همین مسأله باعث طولانی شدن روند فیلمبرداری شد. این کوهستان یکی از 10 کوهستان برجسته و مهم دنیا به لحاظ زمینشناسی و از ارزشمندترین کوهستانهای جهان به لحاظ اقتصادی است. چون عظیمترین منابع نفتی و معادن را در اختیار دارد. درضمن طول این کوهستان با چینخوردگیهایی که دارد از فضا و کره ماه نیز قابل تشخیص است. تمام مواردی که ذکر کردم زیستگاه جنگلی زاگرس را به یکی از مهمترین مناطقی تبدیل کرده که نقش بسزایی در معرفی حیات وحش و جاذبههای طبیعی دارد.«دنیای وحشی زاگرس» را بر مبنای پژوهشهای مختلف ساختم. پژوهش درباره کوهستانها خیلی مشکل است و به همین علت منابع تخصصی در این باره کم بود. بنابراین وقتی من یا مستندساز دیگری فیلمی با این محوریت میسازد برای آیندگان هم میتواند به عنوان یک مرجع مورد استفاده پژوهشگران قرار بگیرد، زیرا مستندسازی معمولا عرصه کاوش و اکتشاف است.این گونه مستندها، مثل «دنیای وحشی زاگرس» چند کارکرد دارند. اولا با نمایش پتانسیل و ظرفیتهای یک منطقه میتوانند افکارعمومی و سرمایهگذاری را نسبت به آن منطقه جلب کند. مثلا وقتی مخاطب زوایای مختلف طبیعی و حیات وحش زاگرس را میبیند، بیشتر راجع به آن تحقیق میکند و متوجه میشود از بین بردن یک گونه گیاهی ممکن است کل اکوسیستم منطقه را از بین ببرد. همچنین ساخت این گونه مستندها به نوعی تشکر و قدردانی از دادههای الهی است. چراکه مستندهایی که درباره طبیعت و حیاتوحش ساخته میشود به نوعی به مخاطب یادآوری میکند دادههای خداوند قابل شمارش نیست. پیغام اصلی مستند دنیای وحشی زاگرس هم همین هشدار همیشگی است که چه خطری زمین و موجودات دیگرش را تهدید میکند و ما انسانها چگونه میتوانیم در حفظ آن بکوشیم.
فرشاد افشینپور - مستندساز
فرشاد افشینپور - مستندساز