شهرهای چاق!
تاثیر نقش شهرها و نوع طراحی آنها بیشتر از آن چیزی که فکر میکنیم در زندگی روزمره شهروندان تاثیر دارد.
اگر تا پیش از این در فراگیری بیماریهای عفونی همچون کرونا نقش مهم طراحی شهری به چشم آمد، اگر اکنون تاثیر طراحی شهری بر میزان آلودگی هوای شهرها برایمان آشکار شده است، حالا مشخص شده حتی بیشتر از اینها و در میزان چاقی و لاغری شهروندان هم تاثیر بسزایی دارد! چاقی یا اضافهوزن یکی از مهمترین بحرانهای حاکم بر دنیای امروز بشر بهشمار میرود که با سرعتی باورنکردنی رو به افزایش است؛ آمارهای ایران هم در این زمینه هشداردهنده است. طراحی شهری اما میتواند نقش مهمی در رفع این بحران ایفا کند. تغذیه ناسالم و نداشتن تحرک جسمی کافی به عنوان مهمترین عوامل مؤثر بر ترویج اضافهوزن میان مردم شناخته شده که همواره مانند یک اپیدمی فراگیر بر شیوع آن میافزاید. با این حال محققان بر این باورند که طراحی شهری نقشی بسیار پررنگتر از تغذیه و شیوع اضافهوزن در شهرها ایفا میکند و چنانچه تدبیری برای آن اندیشیده نشود، نرخ مرگهای ناشی از این بحران حتی بالاتر از مرگهای کرونایی نیز خواهد شد. بدیهی است که تا پیش از صنعتی شدن جهان و شروع حاکمیت خودروها بر شهرها، مردم برای انجام امور روزمره خود، حتی سپری کردن مسیرهای طولانی از پیادهروی یا دوچرخهسواری بهره میگرفتند که همین امر به افزایش فعالیت جسمی آنها کمک زیادی میکرد. با اینحال دنیای مدرن امروزی و ماشینی شدن انجام اغلب امور، تحرک بشر را به طور قابلتوجهی کاهش داده است و همین امر به سهم خود به شیوع پاندمی چاقی و مشکلات ناشی از آن مانند دیابت و بیماریهای قلبی منجر شده است؛ بهویژه کودکان در بسیاری از کشورهای دنیا بیشترین آسیب را از این بحران متحمل میشوند، چراکه شرایط حاکم بر محیط، کمترین فرصت را برای تحرک جسمی آنها فراهم آورده است. مدیران شهری در بسیاری از نقاط دنیا عزم خود را جزم کردهاند تا استراتژیهایی برای افزایش فعالیتهای جسمی میان شهروندان پیاده کنند و از این طریق، نرخ اضافهوزن و پیامدهای ناشی از آن را به حداقل برسانند. در این راستا، توسعه مسیرهای دوچرخهسواری، پیادهراهها و حتی وسایل حملونقل عمومی بسیار اثربخش است که البته قوانین ویژهای را میطلبد. از سوی دیگر، توسعه فضاهای سبز و مراکز تفریحی باکیفیت، میتواند شهروندان را به حضور در خود جذب کند که این امر به سهم خود در افزایش فعالیتهای جسمی میان آنها و به دنبال آن، کاهش شیوع چاقی و سایر بیماریهای مرتبط اثربخش خواهد بود. بستن خیابانها به روی خودروها، دستکم در روزهای تعطیل سال میتواند به حضور دستهجمعی مردم برای برقراری ارتباط با یکدیگر منجر شود و افزایش گرایش آنها را به تداوم پیادهروی و دوچرخهسواری به دنبال داشته باشد.