مصرف بیش از حد مغزهای آجیلی و شیرینی‌ها به جهت طبع گرم توسط گرم‌مزاج‌ها- یعنی کسانی که بدنی پرخون و گرم و عضلانی دارند- به‌خصوص در بهار می‌تواند آنها را دچار مشکلاتی چون جوش‌های پوستی، خارش و خشکی پوست، سردردهای کششی، تحریک‌پذیری، یبوست، داغی و التهاب بدن و در برخی موارد دچار تنگی‌نفس ناشی از مصرف گرمی‌ها کند. در میان تنقلات آجیلی، مغزهایی وجود دارند که طبع رو به اعتدالی داشته و مزاج‌های گرم می‌توانند بیشتر از آنها استفاده کنند. پسته، گردو، بادام زمینی و بادام هندی دارای مزاج گرم و خشک اما تخمه کدو و هندوانه مزاج سرد و البته بادام درختی مزاجی رو به اعتدال دارد. در هر 100 گرم مغز آجیلی حدود 700-600 کیلوکالری انرژی نهفته است که در میان مغزهای آجیلی به ترتیب گردو، فندق و بادام بیشترین کالری را دارند. برخی کارشناسان بر این عقیده‌اند که آجیل سویا و ترکیبی از گندمک و برنجک و عدسک یا دانه‌های کنجد و کتان بهتر از آجیل مغزها‌ست. از نظر طب سنتی برنج و عدس دارای مزاج سرد و دانه کنجد و بذر کتان دارای مزاج گرم است.

شیرینی‌های با طبع گرم را بشناسید

اغلب شیرینی‌ها مزاج گرم دارند و بسته به مواد تشکیل‌دهنده و چاشنی‌هایی که در آن استفاده می‌شود درجات گرمی‌شان متفاوت است. شیرینی گردویی، نارگیلی و حلواهای تهیه شده از مغزها و شیرینی‌جات زنجبیلی مزاج گرم‌تری نسبت به سایر شیرینی‌های عید دارند و توجه داشته باشید که هر نوع شیرینی، آبنبات، بیسکویت، کیک و خوراکی دیگری که در آن از چاشنی‌هایی چون دارچین، کاکائو و زنجبیل استفاده شده باشد درجاتی از گرمی را دارد. در‌خصوص میزان کالری‌زایی شیرینی‌ها، شیرینی خشک نسبت به شیرینی تر و شیرینی‌های مربایی و شربتی از‌جمله باقلوا کالری کمتری دارد. در‌خصوص شکلات تلخ این باور نادرست وجود دارد که سبب افزایش وزن نمی‌شود در صورتی‌که این شکلات‌ها دارای چربی اشباع شده بوده و از نظر کالری تفاوت چندانی بین شکلات‌های کاکائویی شیرین و تلخ وجود ندارد. بد نیست بدانید هر100 گرم سوهان حدود600-500 کیلوکالری و هر100 گرم گز حدود 450 -400 کیلوکالری انرژی دارد.

تدابیری برای پاکسازی و سم‌زدایی بدن

با توجه به طبع گرم خوراکی‌های نوروز و ازدیاد مواد زائد در بدن بهتر است برای پا‌کسازی و سم‌زدایی بدن پس از خوردن خوراکی‌ها و تنقلات نوروزی از ماءالشعیر طبی استفاده شود. جو را 24 ساعت بخیسانید و با20-15 برابر آن آب روی حرارت قرار دهید، به محض شکفته شدن جو، آن را از روی حرارت برداشته و بلافاصله آب روی آن را صاف و مصرف کنید. کاهو با شربت سکنجبین و مرکبات با توجه به این‌که دارای مزاج سرد و تر هستند گزینه مناسبی برای رفع فوری گرمی ناشی از مصرف تنقلات نوروزی است. افزایش دریافت مایعات، استفاده از غذاهای آبکی مانند انواع سوپ‌ و آش‌ به‌خصوص انواعی که با سبزیجات تازه محلی هر منطقه و آلو تهیه شده باشد و مصرف برگه‌ها، لواشک ترش و کم‌نمک خانگی و انجیر برای لینت‌مزاج و ‌خروج سموم از بدن مفید است.

فاخره بهبهانی - گروه دانش و سلامت