شرکت دانشبنیان «کشت و توسعه گیاهان دارویی بیستون شفا» برای اولینبار در ایران روغن خوراکی سالمی از گیاه کاملینا تهیه کردهاست
با روغن کاملینا سالم زندگی کن
روغن یکی از مواد غذایی مورد نیاز روزانه در هر خانهای است که این روزها انتخابش بسیار دشوار شده است؛ زیرا تنوع محصولات زیاد شده است و شعارهای تبلیغاتی غیر واقعی هم فراوان به چشم میخورد. این محصول غیر از جنبه سلامتی و مصرف برای مردم، محصول بسیار مهمی برای اقلیم و محیطزیست کشور به حساب میآید. از آن جایی که کشور ما با بحران کمآبی مواجه است و یکی از دغدغههای قدیمی و مهم در کشاورزی اصولی و علمی، توجه به نیاز آبی محصولات است، دقت در انتخاب بذرهای روغنی برای کاشت هم اهمیت فراوانی پیدا میکند. اضطرار کمآبی در کشور حکم میکند که هر گیاهی با هر ویژگی و نیاز آبی در زمینهای کشاورزی کاشته نشود و برای محصولاتی که مصرفشان در کشور ضروری است جایگزینهای مناسبی پیدا شود. در این رابطه شرکت دانشبنیان «کشت و توسعه گیاهان دارویی بیستون شفا» با در نظر گرفتن نیاز مردم به روغن سالم و همچنین شناسایی انواع گیاهان و دانههای روغنی، برای اولین بار در ایران بذر گیاه کاملینا را در مقیاس وسیع تولید کردهاست. گیاهی که متناسب با شرایط کمآبی کشور برای کاشت انتخاب شده و میتواند بدون ایجاد هیچ مشکلی نیاز افراد را به روغن خوراکی برطرف کند.
شناخت نیاز کشور و توجه به کمآبی
دکتر کهریزی عضو هئیت مدیره شرکت بیستون شفا درباره این که چه شد در این شرکت سراغ گیاه کاملینا رفتند به جامجم میگوید: «در زمینه کشاورزی در ایران دو معضل بزرگ وجود دارد که باید با توجه به آنها و شناسایی دقیق و بررسی جوانب مختلفش ایدههای نو را ارائه داد. مسأله اول این است که 95 درصد روغن خوراکی که ما در ایران مصرف میکنیم وارداتی است. مسأله دوم این که بیشتر از 70 درصد اراضی کشور تحت کشت محصولات دیم هستند.
دانههای روغنی که تولید داخل هستند معمولا در مناطق بسیار پرآب کشت میشوند و نیاز به آب زیادی دارند، این باعث میشود در تمام سطح کشور امکان کشت و زراعتشان وجود نداشتهباشد.
زمانی که در سفر تحقیقاتیام به کشورهای اروپایی با گیاه کاملینا آشنا شدم به این فکر افتادم که این گیاه علاوه بر صرفهجویی در مصرف منابع آبی کشور میتواند نیاز مردم به روغن سالم را هم برطرف کند و به همین خاطر تلاش کردم تا بستر لازم برای اجراییکردن این ایده را فراهم کنم. تا اینکه بالاخره در سال 93 با اخذ مجوز دانشبنیانی شرکت در مسیر تولید و توسعه بذر کاملینا قرار گرفتیم.
چالشهای کارآفرینی در حوزه مواد غذایی
دکتر رستمی، مدیرعامل شرکت بیستون شفا میگوید: «متاسفانه در مسیر تولید و توسعه اراضی تحت کشت کاملینا با مشکلات زیادی مواجه بوده و هستیم. گیاه کلزا نمونه وارداتی دانههای روغنی است که بسیار حمایت شده و در حال حاضر هم شرکتهای زیادی از این گیاه روغن تولید میکنند.
این در حالی است که در مراحل معرفی و تولید بذر آن در کشور حمایت چندانی از ما صورت نگرفت و ناچار شدیم تمام موارد را با هزینه شخصی پیش ببریم و گاهی با کمک پایاننامههای دانشجویی حوزه عملی و کاشت آن را ارتقا دهیم.
گیاه کاملینا در حال حاضر کاملا با شرایط کشور ما تناسب پیدا کرده و تولید داخل به حساب میآید. فرآیند تایید و بررسی در سازمان غذا و دارو به دلیل حساسیتهایی که برای مواد خوراکی وجود دارد معمولا طولانی است به همین خاطر تا دو سال زمان لازم است تا بتوانیم این محصول را به شکل گستردهتر در بازار ارائه کنیم.»
روغن گیاه کاملینا جزو با کیفیتترین روغنها محسوب میشود زیرا مرکب از ۴۰ درصد امگا ۳ و ۲۰ درصد امگا ۶ بوده و ۹۵ درصد اسیدهای چرب اشباع مفید، در روغن آن موجود است که برای سلامت مغز، چشم و اعصاب مفید است و از بروز بیماریهای عصبی و آلزایمر جلوگیری میکند. از طرفی این روغن با کاهش تری گلیسیرید خون، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد. ترکیب روغن کاملینا با عصاره رزماری برای کاهش درد، التهاب و تورم مفاصل مفید است.
2-مقاومت بالای گیاه
این گیاه در برابر سرما، گرما، خشکی، شوری خاک، آفتهای نباتات و امراض گیاهی بسیار مقاوم است.
3-قابل استفاده در صنایع آرایشی و بهداشتی
خواص مفید و اثرگذار کاملینا برای پوست و سلامتی میتواند آن را به یکی از پر کاربردترین مواد لازم برای صنایع آرایشی و بهداشتی تبدیل کند. این روغن همانند روغن زیتون برای ماساژ پوست سر استفاده میشود و باعث جلوگیری از خشکی پوست سر و شوره شده و از شکنندگی تارهای مو جلوگیری میکند. از طرفی ماساژ پوست با استفاده از این روغن به دلیل مقدار کافی ویتامین E، اسیدهای چرب امگا 3 و عطر ملایم پوستی صاف و مرطوب را برای مصرف کننده به ارمغان می آورد.
4- امکان کشت دیم در مناطق کم آب
با توجه به بحران خشکسالی در کشور و لزوم حفظ منابع ارشمند آبی لازم است از گیاهانی برای صنایع غذایی استفاده شود که آب کمتری نیاز دارند. کاملینا گیاهی است که به شکل دیم و با آب بسیار کم به عمل میآید و امکان بهرهبرداری بهینه از زمینهای بلااستفاده را فراهم میکند.