آموزش و کمی پرورش

ریشه حاشیه‌های اخیر مدارس را باید در کم‌توجهی به پرورش و تربیت در کنار آموزش جست‌وجو کرد

آموزش و کمی پرورش

حدود یك هفته از ماجرای پخش كلیپ‌های نامتعارف در مدارس می‌گذرد، اما حاشیه‌های آن هنوز تمام نشده. هر روز یك نفر از مدیران آموزشی كشور در این باره اظهارنظر می‌كند و توپ را به زمین سازمان دیگری می‌اندازد. موضوع این كلیپ اما شاید ساده باشد ولی این گروه از مدیران با ارائه آدرس اشتباه و به حاشیه كشاندن موضوع سعی دارند صورت مساله را پاك كنند. وقتی این فرافكنی مدیران وزارت آموزش و پرورش را با كارشناسان درمیان گذاشتیم آنها روی این نكته دست گذاشتند كه در وزارتخانه‌ای با عنوان آموزش‌و‌پرورش دغدغه مدیران در درس و مشق یا همان كنكور خلاصه شده و به پرورش و تربیت دانش آموزان کم‌توجهی می‌شود.

در تازه‌ترین اظهارنظر، علی رمضانی، مدیركل فرهنگی و هنری آموزش و پرورش، درباره ابلاغ دستورالعمل سرود مدارس گفته:‌ «به‌كارگیری نیروی آزاد در بخش سرود مدارس حتماً باید با مجوز و تایید حراست آموزش و پرورش باشد.» او با اشاره به كلیپ منتشر شده در فضای مجازی هم توضیح داده است كه هنوز مشخص نشده این كلیپ برای مدارس زیرنظر آموزش و پرورش باشد.
رمضانی افكار عمومی را به سمت نیاز جامعه دانش‌آموزی به شادی و امید كشانده و درباره تلاش وزارتخانه برای ایجاد شادی عنوان كرده است:‌ «وزیر آموزش و پرورش نگاه مناسب و شایسته‌ای به موضوعات مختلف دارند به‌طور مثال اقداماتی نظیر برداشتن آزمون‌های زائد در مدارس باعث شد فضا برای اقدامات حوزه پرورشی مناسب‌تر شود.»
هرچند محمد بطحائی، وزیر آموزش و پرورش در واكنش به انتشار ویدئوهایی از پخش آهنگ در برخی مدارس گفته بود: «سه نفر از متخصصان را مأمور ریشه‌یابی تولید و پخش نمآهنگ‌های بی‌نام‌ونشان در مدارس كرده‌ام.»
مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش و پرورش استان تهران نیز ادعا كرده: «به نظر می‌رسد این كلیپ‌ها به‌صورت هدفمند در فضای مجازی منتشر شده است.»
آیت‌ا... عباس كعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری هم به ایرنا گفته است: «قطعاً پشت پرده این قضایا، همان آرایش جنگ فرهنگی دشمن است و ما در مقابل این هنجارشكنی‌ها نباید بی‌تفاوت باشیم.» موضوع اما ریشه‌ای‌تر از اینهاست.
 تربیت مغفول مانده است
 تورج امیری، كارشناس آموزش و پرورش، با اشاره به مجموعه كلیپ‌هایی كه در فضای مجازی منتشر شده است، به ما می‌گوید: ‌«قید استفاده از فرهنگ و هنر در مدارس ما وجود ندارد. قوانین وضع شده در چارچوب مناسبی در مدارس اجرا نمی‌شود.» او معتقد است كه آیین‌نامه‌های زیادی هر سال در آموزش و پرورش به تصویب می‌رسد و بخشی از این آیین‌نامه‌ها هم فراموش می‌شود یا شكل دیگری اجرا می‌شود. مثال او، آیین‌نامه سرود است كه از معلمان خارج از مدارس استفاده می‌شود، در صورتی كه در آموزش و پرورش، معلمانی كه مورد تأیید حراست هستند، زیادند اما ترجیح مدارس این است كه از آنها استفاده نكنند. او با اشاره به نقش آموزش و پرورش در تربیت نیز می‌گوید: «در وزارتخانه، نقش تربیتی مدارس و معلمان مغفول مانده.» امیری دلیل این اتفاق را هم شرایط جامعه می‌داند و معتقد است دانش‌آموزان امروز به دلیل وجود فضای مجازی، كتاب‌ها و وسایل كمك‌درسی از كتب آموزشی كه در مدارس آموزش می‌شود، جلوتر هستند.
از نظر  این كارشناس آموزشی، آموزش و پرورش باید فعالیت‌های خود را هم در زمینه‌های آموزشی و هم در زمینه‌های تربیتی قوی كند وگرنه شكاف بین دانش‌آموزان و نظام آموزشی و تربیتی بیش از این خواهد شد.
 نظر بنیادین تربیتی وجود ندارد
علی‌اصغر احمدی، استاد دانشگاه و روان‌شناس و كارشناس دیگری است كه درگفت‌وگو با ما به مجموعه كلیپ‌هایی كه اخیرا در فضای مجازی منتشر شده، اشاره می‌كند و می‌گوید شادی و نشاطی كه می‌تواند در مدارس آموزش داده شود، هنوز شناخته نشده و آن شادی كه در مدارس به‌عنوان زنگ شادی، شاهدش هستیم، نشاط واقعی نیست. او توضیح می‌دهد:‌ «این شعر و این آهنگ، با هویت و فرهنگ ما مغایر است و درواقع خلاف اخلاق جامعه ماست.» به گفته احمدی اگر به مسائل تربیتی در مدارس توجه می‌شد، شاهد انتشار این آهنگ‌ها در مدارس نبودیم.
مشكل از اینجاست كه هیچ توصیفی از نشاط و شادمانی در مدارس وجود ندارد. به گفته او، كارشناس روان‌شناسی وزارتخانه آموزش و پرورش با فقدان امور تربیتی مواجه هستند. آموزش و پرورش با مربیان فوق‌برنامه و پرورشی كه در بسیاری از موارد شخصی و با ایده خود، تربیت دانش‌آموزان را در پیش می‌گیرند، مواجه است.
آن‌طور كه احمدی می‌گوید نقشه راهی برای تربیت و آموزش یكسان در مدارس وجود ندارد و مربیان پرورشی در صورت تعویض یا بازنشستگی، متد تربیتی خود را با خود می‌برند و مربی دیگر متد تربیتی خود را روی دانش‌آموزان پیاده می‌كند.
 سندی با اشاره به تربیت
هفت، هشت سالی می‌شود كه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش منتشر شده؛ سندی كه درست در مقدمه آن از تعلیم و تربیت انسان‌ها گفته شده است.
داوود محمدی، عضو كمیسیون آموزش و تحقیقات و فناوری، با اشاره به رسالت آموزش و پرورش در زمینه تحقیق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، به ما می‌گوید:‌ «یكی از بندهای مهم سند تحول بنیادین، توجه به مساله آموزش و پرورش با هم است و بر طبق این سند آموزش و پرورش موظف به اجرای آن است.»
براساس این سند، آموزش و پرورش باید برای ایجاد بستر لازم برای ارتقای مسائل آموزشی و تربیتی گام بردارد و مشكلاتی را كه دراین خصوص وجود دارد، برطرف كند. اتفاقی كه از نظر محمدی، آموزش و پرورش تا به حال انجام نداده است.
 مشكل كمبود بودجه است
محمدی با اشاره به كلیپ‌های پخش شده در فضای مجازی می‌گوید:‌ «نیاز جامعه امروزی ما شادی است. البته شادی‌ای كه از نظر عرف جامعه ایرانی مورد قبول و شناخته شده باشد.»  او معتقد است كه در این باره امور تربیتی آموزش و پرورشی باید مطالعه و كار كارشناسی انجام دهند. كاری كه پیچیده است و نیاز به بررسی‌های فرهنگی، روان‌شناسی و تربیتی دارد. به گفته او متولیان آموزشی كشور باید در زمینه تربیتی مطالعات بیشتری داشته باشند . عضو كمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس آموزش و پرورش دلایل بی‌توجهی آموزش و پرورش به مسائل تربیتی را نبود نیروی كارآمد و مشكلات اقتصادی  می‌داند.