پاسخ به چند سؤال مهم درباره حضرت خدیجه(س) در سالروز وفات ایشان
همسفر رسول(ص)
«او مرا تصدیق كرد هنگامی كه مردم تكذیبم كردند، با ثروتش مرا یاری رساند آن هنگام كه مردم مرا تحریم كردند.» پیامبر، سالها بعد از خدیجه هنوز دلتنگ همسرش بود. همسری كه در روزهای سختی و تنگدستی و نامهربانی مردم، همسری و همراهی پسر عبدا... را پذیرفته بود؛ پسر زنی كه از بز شیر میدوشید و حالا رفتن یار وفادار او آنقدر برایش سخت آمده بود كه سال رفتن او و عمویش ابوطالب را «سال اندوه» (عام الحزن) بنامد. خدیجه(س) بعد از علی(ع)، نخستین ایمان آورندگان زن و مرد به پیامبری بودند كه حالا تعداد قابل توجهی از جمعیت جهان را پیروان او تشكیل میدهند. امروز روز وفات و درگذشت یار وفادار رسولا...(ص) است و عجیب آنكه از همان نخستین لحظات رسالت، یك «زن» دوشادوش رسول بود. یك «زن» كه البته برای رسول(ص) چیزی بیش از یك زن بود. در سالروز درگذشت وفات مادر مومنان حضرت خدیجه(س) نیمنگاهی انداختهایم به زندگی زنی كه خیلی رد و نشانی از او در تاریخ نیست، اما كارهای تاریخی بزرگی انجام داده. پیامبر را تصدیق كرده، زمانی كه مردم تكذیبش میكردند و او را یاری رسانده، زمانی كه تحریمش كرده بودند.
در تاریخ و اسناد تاریخی از آن حضرت با نام كامل «خدیجه بنت خویلد» یاد شده است. پدر حضرت، خویلد بن اسد عبدالعزی بن قصی است. جد سوم حضرت خدیجه(س) كه قصی نام دارد از بزرگان و نیكنامان خاندان قریش و از موحدان بوده. جالب است بدانید كه نسب پیامبر(ص) و خدیجه(س) در جناب قصی به هم میرسد. به عبارت دیگر، این دو بزرگوار از طرف جناب قصی به نسب مشترك میرسند. سلسله این خاندان در ادامه جناب قصی هم به حضرت ابراهیم(ع) میرسد. به همین جهت سلسله نسب پیامبر(ص) و حضرت خدیجه(س) بعد از 27 جد به حضرت اسماعیل(ع) و در ادامه به حضرت ابراهیم(ع) میرسد.
پیش از اسلام چه دینی داشت؟
ازدواج پیامبر(ص) با حضرت خدیجه(س) 15 سال قبل از بعثت حضرت محمد(ص) به پیامبری و نزول وحی به ایشان صورت گرفته است. با این توصیف اولین سؤالی كه پیش میآید آن است كه حضرت خدیجه(س) چه دین و آیینی داشته است. همانطور كه در نسب پیامبر(ص) و حضرت خدیجه(س) عنوان شد، نسل این دو بزرگوار با 28 واسطه به حضرت ابراهیم(ع) میرسد. خاندان پیامبر و حضرت خدیجه(ص) از انساب حضرت ابراهیم(ع) محسوب میشدند و مومن به شریعت این پیامبر اولوالعزم بوده و به همین دلیل یكتاپرست به شمار میرفتند. در مراسم ازدواج ایشان هم ابوطالب چنین گفته است: «سپاس پروردگار كعبه! او كه ما را از نسل ابراهیم و فرزندان اسماعیل قرار داد و در حرم امن خود ساكن ساخت. او ما را حاكمان خود قرار داد و به سرزمینی كه در آن هستیم، بركت بخشید.» خاندان پیامبر(ص) و خانواده پدری حضرت خدیجه(س) در زمره یكتاپرست بودند كه در قرآن هم از آنها به عنوان پیروان دین حنیف ابراهیمی یاد شده است. از این جهت، حضرت خدیجه و خاندان پدری او مشرك نبودند. خویلد و همسرش بعد از تولد خدیجه، نه تنها دخترشان را زنده به گور نكرده، بلكه آن را گرامی داشته و نامش را خدیجه گذاشتند كه به معنای یگانه از زشتیها و ناپسندیهاست.
آشناییاش با پیامبر(ص) چگونه صورت گرفت؟
برحسب بعضی منابع، خدیجه(س) از مبعوث شدن آخرین پیامبر خداوند اطلاع داشت. از این جهت چندان با نشانههای پیامبری بیگانه نبود. مساله دیگر، فعالیتهای تجاری و بازرگانی خدیجه(س) بود. غالب اهالی مكه در آن دوران به بازرگانی و تجارت مشغول بودند و از این طریق امرار معاش میكردند. طبق اسناد تاریخی، خدیجه(س) از بزرگان ثروتمند و تجارت و بازرگانی در مكه بوده و دستگاه بزرگی را هم اداره میكرده. بعضا حتی او را ثروتمندترین فرد مكه میدانستند كه خدم و حشم زیادی هم دارد. پیامبر(ص) یكی از كارمندان و كارگزاران مجموعه بازرگانی حضرت خدیجه(س) محسوب میشده. به سبب امانت و صداقت و دستپاكی، به مرور به جایگاهی در خور دست پیدا میكند تا جایی كه به عنوان امین خدیجه(س) در كاروان تجارتی او به شام رفت. متخلق بودن به چنین صفاتی باعث میشود تا در نهایت اشتیاقی در او نسبت به پیامبر(ص) ایجاد شود. در نهایت هم این مساله باعث پیشنهاد ازدواج از طرف خدیجه(س) به پیامبر(ص) شده است. جالب است كه بدانید خدیجه(س) پیش از پیشنهاد ازدواج به پیامبر(ص)، پیشنهاد بسیاری از بزرگان عرب و قریش را برای ازدواج رد كرده بود. افرادی مانند ابوجهل و ابوسفیان هم در این فهرست بودهاند.
ازدواج چگونه صورت گرفت؟
ازدواج پیامبر(ص) و خدیجه(س) 15 سال قبل از آن صورت گرفت كه فرشته وحی در غار حرا به حضرت محمد(ص) نازل شده و پیام وحی را به ایشان ابلاغ كند. پیامبر 25 ساله بود كه با خدیجه(س) پیمان همسری بست. هرچند عمده تصور میكنند كه خدیجه(س) در زمان ازدواج حدود 40 سال سن داشته و دو بار ازدواج كرده بوده با این حال استنادات تاریخی قویتر حاكی از آن است كه او بین 26 تا 31 سال داشته و تا پیش از ازدواج با پیامبر(ص)، ازدواج هم نكرده بوده است. جالب است بدانید كه تمام فرزندان پیامبر(ص) حاصل ازدواج ایشان با خدیجه(س) است كه بهجز حضرت زهرا(س) همگی پیش از بزرگسالی از دنیا رفتند. ازدواج ایشان با پیامبر(ص) در دهم ربیعالاول سال عامالفیل (15 سال قبل از بعثت) صورت گرفته است؛ همان سالی كه ابرهه پادشاه یمن با لشكری عزم تخریب كعبه را كرده بود.
اولین ایمان آورندگان به پیامبر(ص)
چه كسانی بودند؟
پیامبر(ص) یكتاپرست بود. اخلاق نیكو و پسندیدهاش و بهویژه امانتداریاش باعث شده بود پیش از پیامبری به «محمد امین» مشهور شود.
ایشان از چند سال قبل از نزول فرشته وحی و ابلاغ پیام الهی به تدریج حالات روحانی ویژهای یافته و دریچهها غریب به رویش باز شده بود. بعضا در این نیایشها، حضرت علی(ع) همراه پیامبر بوده است. در نهایت 13 سال قبل از هجرت در غار حرا، جبرئیل بر او نازل شد و آیاتی از سوره علق را برای ایشان قرائت كرد.
پیامبر بعد از این واقعه به منزل بازمیگردد و خدیجه(س) را از موضوع آگاه میكند. حضرت علی(ع) و خدیجه(س) اولین ایمانآورندگان به پیامبر بودند و نخستین افرادی كه با آن حضرت بیعت كردند.
شمشیر علی و ثروت خدیجه؟
با دعوت علنی پیامبر، دشمنی مشركان قریش و اعراب با پیامبر و مسلمانان بالا گرفت. در نهایت مسلمانان برای رهایی از آزار و اذیت مشركان دستهجمعی به منطقه تحت سكونت پیامبر پناه آوردند. جایی كه فاصله كمی به مكه داشته و خانه خدیجه و پیامبر هم محسوب میشد و تحت تملك عبدالمطلب قرار داشت. سران قریش برای فشار بیشتر بین همپیماننامهای امضا كردند كه دیگر احدی از اعراب با پیامبر و مسلمانان هیچ خرید و فروش و معاشرت و ارتباطی نداشته باشد. اینجا بود كه دوباره خدیجه(س) به یاری پیامبر آمد. دوران سه ساله تحریم مسلمانان و پیامبر با ثروث خدیجه گذشت. خدمتی كه خدیجه(س) در این دوران به اسلام كرد به حدی بود كه پیامبر در تشریح این خدمت بزرگ آن را همردیف و همسنگ شمشیر علی(ع) دانسته است.
چه زمانی وفات كردند؟
محاصره شدید اقتصادی پیامبر و تعدادی از مسلمانان كه به او ایمان آورده بودند از سال هفتم بعثت شروع شد و تا سه چهار سال بعد ادامه یافت. آنها جز در چهار ماه حرام در سال، محصور بودند و گرمای داغ تابستان در صحرایی خشك و بیآب و علف بدون هر گونه وسایل گرسنگی و تشنگی طاقتفرسا را تحمل كردند. بیشتر اموال خدیجه(س) در این سه یا چهارسال مصرف شد. در نهایت بعد از برداشته شدن تحریم، خدیجه(س) نیز كه رنجها و مشقتهای این دوران او را فرسوده كرده بود، چند ماه بعد از دنیا رفت. مرقد مطهر حضرت خدیجه سلاما... علیها در بالای مكه در قبرستان حجون كه امروز به نام «قبرستان معلی» معروف است قرار دارد. بارگاه عبدالمطلب، ابوطالب و خدیجه سلاما... علیها در كنار هم با فاصله چند متر قرار دارند.
-
نذر «مناجات»
-
همسفر رسول(ص)
-
زمین اصلی بازی ایران
-
گفتوگوی سمی
-
جــــــــــــــام در جــــــــــــــم
-
شیب ، بام، جنگ !؟
-
آنلاین میمانیم
-
تجربه ترس و هیجان با آروارهها
-
من واژه واژه عطر تو را پخش میکنم...
-
چرا مذاكره «سمّ» است؟
-
ماس: همه تلاشمان را برای جلوگیری از تشدید تنشها با ایران به کار میبندیم
-
شیب ، بام، جنگ !؟
-
پوتین: ایران امروز شفافترین برنامه هستهای دنیا را دارد
-
بغداد از روسیه اس- ۴۰۰ میخرد