شیب ، بام، جنگ !؟

شیب ، بام، جنگ !؟

پس از چند هفته تهدیدات فزاینده آمریكایی‌ها و ارسال سیگنال‌هایی كه در معادلات بین‌المللی به آمادگی برای رویارویی نظامی تعبیر می‌شد، به‌واسطه سیاست قاطعانه نظام جمهوری اسلامی، آمریكایی‌ها مجبور شدند با عقب‌نشینی از مواضع تندشان، اعلام كنند به دنبال جنگ نیستند. تا جایی که در دو روز گذشته جمله «به دنبال جنگ با ایران نیستیم» از زبان سه مقام بلندپایه آمریکایی به فاصله چند ساعت از یکدیگر بیان شد.
مایك پمپئو، وزیر خارجه آمریكا كه در هفته های گذشته بیشترین لفاظی‌ و تهدید زبانی را متوجه ایران کرده بود، طی سفری كه در روزهای اخیر به سوچی روسیه داشت در كنفرانس خبری مشترك با سرگئی لاوروف تاكید كرد آمریكا به‌دنبال جنگ با ایران نیست. البته طبق اخبار غیررسمی، پمپئو در سفر چندی پیش خود به عراق نیز این جمله را به مقامات عراقی گفته بود و از آنها خواسته بود به ایران اطمینان دهند که آمریکا برنامه ای برای نبرد نظامی با ایران ندارد.
البته وزیر خارجه آمریكا تنها مقام آمریكایی نیست كه در روزهای گذشته، ژست جنگ‌افروزانه خود را تعدیل كرده چرا كه برایان هوك، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریكا در امور ایران هم در موضعی مشابه اعلام كرده آمریكا خواهان جنگ با ایران نیست. وی كه با بی‌بی‌سی مصاحبه می‌كرد درباره دلیل اعزام ناو هواپیمابر و سامانه موشكی پاتریوت به منطقه هم این‌گونه توضیح داد كه ما موقعیت نیروهایمان را تغییر دادیم تا آماده و در حالت دفاعی باشیم.
سومین مقام آمریكایی كه در كمتر از چند ساعت به فاصله دو مقام دیگر تلاش كرده زمینه را برای تغییر موضع جنگ‌طلبانه و بی‌حاصل آمریكا مهیا كند جان ابی زید، سفیر جدید آمریكا در عربستان سعودی است.
ابی زید، ژنرال بازنشسته آمریكایی است كه چند سال فرماندهی ستاد مركزی نیروهای تروریستی آمریكا در خاورمیانه (سنتكام) را بر عهده داشته است. وی كه در اولین نشست خبری خود در ریاض صحبت می‌كرد گفت: ما به دنبال جنگ نیستیم و تشدید تنش‌ها در منطقه غرب آسیا به نفع هیچ كس نیست.
 توقف آبراهام لینکلن در دریای عمان
اظهارات یک مقام نظامی کشورمان درباره وضعیت نیروهای نظامی آمریکا در آب‌های جنوبی ایران هم موید عقب‌نشینی صورت گرفته در مواضع آمریکایی‌هاست. به گزارش مرکز ارتباطات و تبلیغات دفاعی ستادکل نیروهای مسلح، یک مقام آگاه در نیروهای مسلح درخصوص تحرکات نظامی آمریکا در منطقه اعلام کرد که حرکات آمریکا در منطقه برای حفظ و ایمن‌سازی واحدهای خود بوده و سایر مطالب عنوان شده از طرف آمریکا «عملیات روانی دشمن»‌ برای تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی داخلی و خارجی است.
وی گفت: براساس برآوردهای اطلاعاتی و نظامی، آنچه که این روزها در فضای رسانه‌ای دشمن و برخی دولت‌های وابسته به آمریکا درباره تحرکات نظامی آمریکا در منطقه دنبال می‌شود، اساساً ارزش عملیاتی ندارد و وضعیت واحدهای زمینی، دریایی و هوایی ارتش آمریکا گویای این واقعیت است که آنها در حالت تدافعی و حفظ نیروهای خود از خطرات احتمالی قرار دارند.
این مقام نظامی افزود: ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن در دریای عربی متوقف شده و به خلیج فارس نیامده و سایر واحدهای شناور رزمی‌شان هم خارج شده و خلیج فارس از همیشه خالی‌تر است و لذا ادعای آمریکا که ناوگان فرستاده دروغ است.
 جنگ روانی؛ سقف اهداف آمریکا
این عقب‌نشینی‌ها از تهدیدات جنگ‌طلبانه پس از آن صورت می‌گیرد كه ایران در هفته‌های گذشته كوچك‌ترین توجهی به هشدارهای مقامات آمریكایی و اقدامات نمایشی آنها در منطقه نداشته و اصرارهای دونالد ترامپ برای مذاكره و تماس تلفنی را بی‌پاسخ گذاشته و در عوض، چهره‌ای قاطع‌تر از جمهوری اسلامی ایران در مقابل برجام و همچنین در عرصه بین‌الملل به نمایش گذاشته است.
مقامات نظامی كشورمان از ابتدای شروع دور تازه تهدیدات آمریكا همواره تاكید كرده‌اند كه این تهدیدات، تناسبی با فضای موجود ندارد و بر اساس اصول نظامی، با وجود هیاهوی فراوان از سوی آمریكا این كشور آمادگی راه انداختن جنگی جدید،‌ آن هم با حریفی مثل ایران را ندارد. سردار سرلشکر حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران در همین زمینه گفته بود: تحلیل راهبردی این است كه جنگ نمی‌شود چون نوع رفتار آمریكایی‌ها و رفتارهای میدانی‌شان نشان می‌دهد آنها دنبال جنگ نیستند و فقط فضای روانی جنگ را راه انداخته‌اند.
دلیل ایجاد این فضای روانی هم مشخص است و چیزی نیست جز این‌كه آمریكا می‌خواهد به هر طریق ممكن ایران را پای میز مذاكره و تسلیم بكشاند و در مقطع فعلی براساس نسخه‌های جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریكا، تصور كاخ سفید بر این است كه این اتفاق از طریق تهدید به حمله نظامی ممكن خواهد شد.
اما با وجود چنین تصوراتی در داخل آمریكا، ایران موضع خود را روشن كرده است و رهبر انقلاب بار دیگر به‌صراحت اعلام كردند مذاكره‌ای با آمریكا صورت نخواهد گرفت و جنگی هم واقع نخواهد شد، چرا كه رئیس‌جمهور تاجر مسلك آمریكا می‌داند این جنگ برای آنها به صرفه نیست.
 ادامه اقدامات نمایشی
البته آمریکا هنوز به اقدامات خود برای افزایش جنگ روانی علیه ایران پایان نداده است و در تازه‌ترین اقدام در این زمینه وزارت خارجه آمریکا برای ایجاد التهاب در منطقه، دستور خروج تمام کارکنان "غیر ضروری" دولتی را از عراق صادر کرد. وزارت خارجه آمریکا دلیل این مساله را تهدیداتی که ممکن است متوجه مقر نیروهای آمریکایی در عراق باشد، عنوان کرده است.
همین اقدامات است که باعث شده عده‌ای در آمریکا نگران باشند مبادا بر اثر یک اشتباه محاسباتی، اقداماتی که با هدف جنگ روانی انجام می‌شود باعث شود پای آمریکا به یک باتلاق کشیده شود و دیگر توان خروج از آن را نداشته باشد.
بر همین اساس است که این روزها شاهد موج هشدارها در داخل آمریکا نسبت به تبعات ناخواسته اقدامات کاخ سفید هستیم. از جمله اینها می‌توان به هشدار برنی سندرز، نامزد دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا اشاره کرد که با انتشار فیلمی در توئیتر به ترامپ یادآوری کرده است که جنگ با ایران قابل مقایسه با جنگ آمریکا و عراق نیست. شورای سردبیری روزنامه واشنگتن پست نیز به ترامپ در مورد جنگ هشدار داد و توصیه کرد از طریق دیپلماسی، از این شرایطی که خود ایجاد کرده است خارج شود.
البته در داخل آمریکا امیدواری‌هایی وجود دارد که با خروج جان بولتون، مشاور امنیت ملی از کاخ سفید، این کشور از افتادن به ورطه یک جنگ احتمالی دور شود. در همین زمینه پایگاه اینترنتی نشریه نشنال اینترست به نقل از دو منبع آگاه گزارش کرد که ممکن است به دلیل تصمیمات خطرناکی که بولتون اتخاذ می‌کند به زودی راه خروج از کاخ سفید به بولتون نشان داده شود.
اما فارغ از اینکه بولتون در مسؤولیت فعلی خود بماند یا برود آمریکایی‌ها باید به این واقعیت رسیده‌ باشند که نه توان اقدام نظامی علیه ایران را دارند و نه جمهوری اسلامی ایران بار دیگر پای میز مذاکره با آنها خواهد رفت بنابراین بهتر است به گزینه دیگری به جز اینها بیندیشند.