آمار فروش فیلمهای سینمایی در سال 98 نشان میدهد فیلمهای غیرکمدی بیشتر مورد اقبال مخاطبان قرار گرفتهاند
خشك شدن لبخند روی لبهای گیشه
در چند سال اخیر و در سینمای بیتوجه بهگونه ایران، اغلب فیلمهای كمدی یا به عبارت درستتر فیلمهای شبهكمدی، نبض گیشه را در اختیار داشتند و بیشترین فروشها را به خود اختصاص دادند. آثاری كه از استاندارد و جذابیت كمدیهای تماشایی و ماندگار سینمای ایران همچون اجارهنشینها، نان عشق موتور 1000، لیلی با من است، مارمولك، ورود آقایان ممنوع، آپارتمان شماره 13، دایره زنگی و ... فاصله دارند و بیشتر میكوشند در غیاب فیلمنامهای دقیق و حسابشده با ترفندهایی چون شوخیهای سطح پایین و مبتذل یا به هر تمهید ضعیف و پیش پاافتاده دیگر، از تماشاگر خنده بگیرند. اما مثل اینكه حنای این نوع كمدیها دیگر چندان در سینمای ایران رنگی ندارد و مخاطبان دلزده از نمونههای ناموفق قبلی ترجیح میدهند بیشتر به تماشای گونه دیگری از فیلمها بنشینند. سینمایی كه قصهاش را در فضایی جدی و اجتماعی روایت میكند و مهمتر از آن اینكه، سازندگان در آنها استاندارد و جاذبههای سینمایی و قصهگویی را هم كم و بیش رعایت میكنند و به مخاطبان خود احترام میگذارند.
نگاهی اجمالی به گیشه سینما در همین نوبتهای اخیر اكران نشان میدهد مخاطبان اقبال بهتری به فیلمهای جدی و خوشساخت نشان دادهاند و تماشای این آثار، عموما با رضایت تماشاگران همراه بود. در میان فیلمهایی كه از چهار هفته پیش تاكنون به نمایش درآمدهاند، بیشترین میزان فروش از آن فیلم شبی كه ماه كامل شد بود كه یك اثر كاملا جدی است. فیلم سرخپوست هم جزو پرفروشترینهای گیشه است. اما فیلمهای كمدی با اینكه به دلیل استفاده از چهرههای شناخته شده و فضای ظاهرا شاد و مفرح، مخاطبان را برای تماشای خود كنجكاو میكنند و به سینما میكشانند و همین هم مهمترین عامل فروش آنهاست، اما در نهایت به دلیل ساخت و كیفیت بد و روایتی با قصههای غیرجذاب نمیتوانند رضایت تماشاگران را تامین كنند و بیشتر مخاطبان از تماشای آنها سرخورده میشوند.
این وضع، تنها منحصر به این دو سه نوبت اخیر اكران نیست و میتوانیم آن را به اكرانهای قبلی هم تعمیم دهیم. پرفروشترین فیلم امسال سینمای ایران تا اینجا، متری شیش و نیم است؛ یك فیلم خوشساخت و جذاب كه قصهاش را در فضایی اجتماعی روایت میكند و موفق میشود بهخوبی مخاطب را با خود همراه كند و رضایت او را به دست آورد. این فیلم سعید روستایی كه فعلا حدود 27 میلیارد تومان در گیشه فروش داشته است، به عنوان یك فیلم جدی و تاثیرگذار موفق شده كمدیهای ضعیفی چون رحمان 1400 با فروش حدود 23 میلیارد تومان و تگزاس 2 با فروش تا اینجا حدود 19میلیارد تومانی را كنار بزند و بر صدر جدول فروش سینمای ایران در سال 98 تكیه بزند.
دیگر فیلمهای كمدی اكران شده مثل ما همه با هم هستیم، ایكسلارج، چهار انگشت، زندانیها، سامورایی در برلین و فیلمهایی كه نیمنگاهی هم به كمدی دارند مثل دختر شیطان، ژن خوك و زهرمار، دستكم در ساخت، نه واجد ویژگی قابل اشارهای هستند و نه حرفی برای گفتن دارند و بعید است كه رضایت تماشاگران هم پس از تماشای این فیلمها برآورده شده و دستكم تعداد زیادی از مخاطبان، متفقالقول این آثار را دوست داشته باشند. اما این رضایتمندی كلی نسبت به فیلمهای جدی چون متری شیش و نیم، شبی كه ماه كامل شد و سرخپوست به مراتب بیشتر است و این آثار در مجموع مورد پسند تماشاگران قرار گرفتهاند. درواقع اگر بخواهیم نسبت فروش و میزان رضایتمندی و ارزش و اعتبار هنری آثار اكران شده در این چند وقت اخیر سینمای ایران را تحلیل و بررسی كنیم، فیلمهای جدی و اجتماعی، عملكرد موفقتری داشتهاند.
چرایی برتری فیلم جدی
كاش اینطور نبود و سازندگان فیلمهای كمدی سینمای ما ساخت این نوع آثار را مهم و اتفاقا كاملا جدی تلقی میكردند، نه اینكه به شكل سرسری، تولید و نمایش این فیلمها را به شكل یك سفره پهن كردن سینمایی در گیشه و فروش به هر قیمتی بدانند. متاسفانه برخی تهیهكنندگان و كارگردانها، بدون اینكه فیلمنامه مناسب و جذابی دراختیار داشته باشند، به فكر تولید فیلم كمدی در سریعترین زمان ممكن میافتند و صرفا روی حضور چند بازیگر مشهور و محبوب حساب میكنند و بعد از ساخت سرسری هم سعی میكنند در كمترین زمان ممكن آن را به اكران برسانند. این شیوه البته كار سازندگان آثار را راه میاندازد و به دلیل كنجكاوی و استقبال مردم و چون فیلم كمدی خوب و استانداردی هم وجود ندارد، به فروش خوبی هم در گیشه دست پیدا میكنند و این چرخه معیوب همینطور ادامه مییابد. درحالیكه یك فیلم كمدی خوب به معنای واقعی كلمه بهاندازه و حتی بیش از یك فیلم جدی، نیاز به تحقیق، پژوهش و نگارش یك فیلمنامه دقیق و جذاب دارد و در تولید و ساخت آن هم باید به استانداردها و مهمتر از آن به شعور و ذوق و سلیقه مخاطبان احترام گذاشت.
اما این چند فیلم جدی كه خوشبختانه با اقبال مخاطبان هم مواجه شده اند و در گیشه هم پرفروش هستند، هم براساس فیلمنامههایی درست ساخته شدند و هم بسیاری از نكات فنی و ساختاری در آنها رعایت شده است. همین احترامی كه سازندگان این آثار به سینما و مخاطبان گذاشتهاند، نتیجه بخش هم بوده و به جز فروش، رضایتمندی عمومی و غالب تماشاگران را در پی داشته است.
نكته دیگر اینكه كارگردانهای این سه فیلم جدی و اجتماعی پرفروش، باوجود جوانی، كارنامه موفق و معتبری هم در سینما دارند و این آثار هم در ادامه این روند موفق ساخته شده است و باز نكته دیگر اینكه این سه كارگردان، سعید روستایی، نرگس آبیار و نیما جاویدی، نویسندگی فیلمهای خود را هم برعهده داشتهاند.
شبی كه ماه كامل شد
تعداد هفته نمایش: 4
میزان فروش: 000/561/406/10 تومان
دلیل فروش: پیشینه موفق سینمایی نرگس آبیار، نویسنده و كارگردان فیلم كه فیلمهای محبوب و تاثیرگذاری چون شیار143 و نفس را در كارنامه دارد. او نه تنها از اعتماد مخاطب كه با فیلمهای قبلی ایجاد شده، سوءاستفاده نمیكند، بلكه در شبی كه ماه كامل شد برگ برنده دیگری را رو میكند و با روایت جذاب یك ماجرای واقعی و ملتهب، رضایت تماشاگران را فراهم میكند. حضور الناز شاكردوست و بازیهای خوب هوتن شكیبا و فرشته صدرعرفایی هم از دلایل موفقیت فیلم است.
سرخپوست
تعداد هفته نمایش: 4
میزان فروش: 000/544/378/8 تومان
دلیل فروش: سرخپوست نخستین بار در جشنواره سال گذشته فیلم فجر رونمایی شد و تماشاگران جشنواره را غافلگیر كرد. نیما جاویدی با تجربه موفق ملبورن ـ كه البته مخالفان فیلم هم كم نیستند ـ در سرخپوست موفق شد یك جهان تماشایی و منحصربهفرد خلق و با معمایی سینمایی تماشاگر را تا پایان فیلم همراه كند. تعریف و تمجید عجیب و غریب مسعود فراستی، منتقد سختگیر و بدقلق هم كه معمولا به كمتر فیلم ایرانی روی خوش نشان میدهد، از نكات جالب توجه درباره سرخپوست بود. كنجكاویها برای تماشای این فیلم هنگام اكران عمومی، شدت گرفته و بخشی از فروش فیلم به این دلیل است. با این حال قصه جذاب سرخپوست و آن فضای منحصربهفرد و بازی درست و متفاوت نوید محمدزاده و پیش از آن حضور او به عنوان یك بازیگر محبوب، از مهمترین دلایل اقبال و رضایتمندی مخاطبان و فروش خوب فیلم است.
ما همه با هم هستیم
تعداد هفته نمایش: 4
میزان فروش: 000/523/440/8 تومان
دلیل فروش: طبیعتا حضور پرتعداد چهرههای محبوب و شناخته شده از محمدرضا گلزار، مهران مدیری، لیلا حاتمی، جواد عزتی، هانیه توسلی، مهران غفوریان و پژمان جمشیدی و دیگران و كارنامه موفق كمال تبریزی در سالیان دور به ویژه به خاطر ساخت فیلمهای كمدی موفقی چون لیلی با من است و مارمولك. اما دستاورد مخاطبان تقریبا هیچ است و دلیل فروش به همینقدر بسنده میشود و چیزی از خود فیلم و قصه، نصیب تماشاگران نمیشود. ما همه با هم هستیم تا اینجا فقط كمی بیشتر از سرخپوست در گیشه فروخته، اما ممكن است در ادامه جای آنها در جدول فروش جابهجا شود. اگر هم این اتفاق نیفتد و ما همه با هم هستیم، این برتری اندك را در گیشه حفظ كند، در بحث موفقیت و رضایتمندی تماشاگران، قطعا این كمدی در مقابل فیلم جدی و خوشساخت سرخپوست، بازنده است.
زهرمار
تعداد هفته نمایش: 2
میزان فروش: 000/745/919/1 تومان
دلیل فروش: اسم خود سیدجواد رضویان و هیاهوی تبلیغاتی پیرامون فیلم و كنجكاوی برای تماشای سیامك انصاری در نقش یك مداح. اگر فیلم تا اینجا فروش بدی نداشته، دلیلش همینهاست، اما قطعا بسیاری از تماشاگران از اینكه تصور میكنند چون كارگردان فیلم (رضویان)، یك كمدین است، فیلمی كمدی خواهند دید، سرخورده میشوند. چون فیلم كمدی نیست و به قول و ادعای فیلمساز، اثری اجتماعی است. اما با این حال، فیلم نشانی غلطی به تماشاگر میدهد و حتی گاهی هم میخواهد بخنداند، كه موفق نمیشود. درواقع اینكه رضویان به عنوان یك كمدین، ظاهرا فیلمی جدی و اجتماعی ساخته هم در راستای همین گزارش ما، انگار یك پاس گل یا حتی گل بخودی به كمدی است!
دختر شیطان
تعداد هفته نمایش: 4
میزان فروش: 000/677/781 تومان
دلیل فروش: حاشیههایی كه پیرامون دختر شیطان ایجاد شد، فیلم را از تك و تا انداخت و باعث شد فیلم برخلاف پیش بینیها در گیشه شكست بخورد. خیلیها تصور میكردند باتوجه به فروش بالای فیلم قبلی قربان محمدپور، این ساخته او هم رونقی به گیشه سینما میدهد، اما فیلم از بخت بد در زمانی روی پرده رفت كه چند فیلم گردن كلفت، از فیلمهای خوب جدی تا كمدیهایی با ظرفیت بالای فروش همچون تگزاس 2 روی پرده بودند. نتیجه تا اینجا همین میزان فروشی شده كه میبینید. فیلمنامه و ساختار ضعیف و بازی دور از انتظار حمید فرخنژاد، در كنار حاشیههای پیرامون فیلم و از دست دادن سینماها به دلیل رسیدن به كف فروش، باعث شده دختر شیطان به چنین حال و روزی بیفتد.
ایكس لارج
تعداد هفته نمایش: 1
میزان فروش: 000/320/604 تومان
دلیل فروش: اینكه هنوز فروشی نیست كه بخواهیم برایش دنبال دلیل بگردیم، اما همین میزان فروش در یك هفته اكران، به خاطر حضور بازیگرانی چون سحر قریشی، علی صادقی و بهاره رهنما، اكبر عبدی و دیگر چهرههای شناخته شده و البته فضای شاد و مفرح فیلم است.
كارنامه حاجی فرحبخش و دیگر كارهای پویا فیلم سابق و پارسا فیلم فعلی هم البته در كنجكاوی تماشاگران برای تماشای فیلم موثر است. اما وقتی با خود فیلم مواجه میشوید، توقعتان به هیچ وجه برآورده نمیشود و فیلم حتی به پای دشمن زن، ساخته قبلی فرحبخش به عنوان تهیه كننده هم نمیرسد. فروش فیلم حتما در هفتههای بعدی بیشتر خواهد شد اما این مصادف با رضایتمندی تماشاگران نخواهد بود.
نكوداشت تهامینژاد و مختاری
نخستین آیین شب كارگردانان سینمای مستند با نكوداشت استاد محمد تهامینژاد و ابراهیم مختاری برگزار میشود.
آنطور كه ایسنا گزارش داده، هیاتمدیره انجمن صنفی كارگردانان سینمای مستند در راستای نكوداشت پیشكسوتان و پاسداشت جایگاه كارگردان در سینمای مستند، شب كارگردانان را برای نخستین بار برگزار میكنند و اعضای انجمن در این شب گردهم میآیند تا نام كسانی را كه بیش از یك سده تاریخآفرین بودند و با آفرینش فیلمهای به یادماندنی و فرهنگساز، رهآوردی ارزشمند را به سرزمینمان اهدا كردهاند، گرامی بدارند.
هیاتمدیره انجمن صنفی كارگردانان سینمای مستند با این رویكرد كه استادان تهامینژاد و مختاری از پیشروان و بنیانگذاران انجمن بودند و اكنون استوار ماندن پایگاهی به نام انجمن، وامدار تلاشهای این دو پیشكسوت بوده، تصمیم گرفتند نخستین دوره برگزاری آیین شب كارگردانان را با نكوداشت خالقِ مشروطیت تا سپنتا و چابكسواری كه در جستوجوی زینتِ یك روز بهخصوص بوده، آغاز كنند.
محمد تهامینژاد، مستندساز و پژوهشگر مستندهایی چون «مشروطیت تا سپنتا»، «یادی از دكتر فاطمی» و «دیماه ۵۹ در بوشهر» را ساخته است.
ابراهیم مختاری فارغالتحصیل مدرسه عالی تلویزیون و سینما و دانشگاه پاریس است و از آثارش میتوان به زینت یك روز بهخصوص، خاویار و اجارهنشینی اشاره كرد.
آیین شب كارگردانان سینمای مستند، اواخر تیرماه با حضور اعضای انجمن برگزار میگردد.
-
«خبر خوب» را رواج دهیم
-
رونمایی از درجهیکها
-
سربازی با خشاب پر از کلمه
-
خشك شدن لبخند روی لبهای گیشه
-
عملیات علیه بیعملی اروپا
-
گول هیکلم را خوردم!
-
زایمانهای اعتباری
-
عاقبت دروغ 8 میلیونی
-
پیامدهای مثبت ابتکار عمل ایران
-
تخریب 3 کارخانه با انفجار مخزن هیدروژن
-
بانک ها بايد با یک ضامن معتبر و سفته وام ازدواج پرداخت کنند
-
تجارت ایران و اروپا یک دهم تجارت ما با عراق هم نیست
-
نگرانی سازمانهای حقوق بشری از اعدام و شکنجهگری در عربستان
-
بوریس جانسون: مهاجران به انگلیس باید زبان انگلیسی فرا گیرند
-
کشف مواد رادیواکتیو «بمب هستهای» در خودرویی در ترکیه