ماجرای اسهال، انگلی خطرناك
انگلهای جنس كریپتوسپوریدیوم نوعی تكیاخته رودهای هستند كه گونه هومینیس مختص انسان بوده و گونه پارووم مشترك بین انسان و نشخواركنندگان اهلی است. علائم بیماری دو تا چهار روز پس از ورود انگل به بدن آغاز میشود. اسهال مهمترین علامت این بیماری انگلی به شمار میرود و البته استفراغ و دلدرد نیز محتمل است. در افراد عادی، پس از چند روز تا چند هفته بهبود خودبهخود حاصل میشود؛ اما در افراد دچار نقص سیستم ایمنی مثل مبتلایان به ایدز خطر مرگ وجود دارد. همچنین آسیب مزمن انگل به سلولهای پوششی روده انسان احتمال بروز سرطان روده را به همراه دارد. آلودگی در پاییز شایعتر است، زیرا بارندگی موجب ورود ذرات مدفوعی حاوی انگل به داخل منابع آبی میشود.
آب و غذاهایی نظیر سبزی و گوشت كه با آب شسته میشوند مهمترین ناقلان انگل كریپتوسپوریدیوم هستند. آب غیرلولهكشی و مشكوك باید قبل از مصرف جوشانده شود. مصرف شیر غیرپاستوریزه نیز خطرناك است. آلودگی دست دستفروشان موجب انتقال آلودگی از طریق غذاهایی نظیر ساندویچ و آب سیب میشود. آبیاری مزارع با فاضلاب، آلودگی سبزیجات را در پی دارد. طبق پژوهشی این انگل در 6درصد از نمونههای سبزی خوردن در تهران یافت شده است؛ آلودگی در سبزیجات ریشهای نظیر پیازچه بیشتر از سبزیجات برگدار نظیر ریحان است. همچنین حدود 23 درصد از نمونههای كاهو در شیراز آلوده به این انگل بودند. دمای انجماد طی چند روز انگل را نابود كرده، لذا گوشت منجمد، سبزی منجمد، بستنی و... معمولا ایمن هستند. البته پخت كامل غذا بهترین راه حصول ایمنی است.
شیوع آلودگی در بزرگسالان ایرانی از حدود یك تا 25درصد متغیر بوده و میانگین آن حدود 3 درصد است. آلودگی در استانهای خراسان رضوی، یزد و كردستان بیشتر بوده و تراكم جمعیت، حضور مسافران و اتباع كشورهای همسایه از دلایل احتمالی آن است. آلودگی در استان بوشهر نیز شیوع قابل توجهی داشته كه احتمالا به دلیل آب و هوای گرم و مرطوب این منطقه است.
شیوع انگل كریپتوسپوریدیوم در كودكان زیر پنجسال بیشتر از بزرگسالان است. بنابراین افراد شاغل در مهدكودك باید احتیاط بیشتری كنند. كمتوجهی به موازین بهداشتی مثلا نشستن كامل دست بعد از تعویض كهنه یا پوشك اطفال موجب انتقال بیماری میشود. گفتنی است بیماری در مبتلایان به نقص سیستم ایمنی نظیر ایدز شایعتر بوده و حدود 8 درصد گزارش شده است.