یارانه ترمینالی

بخشی از سهمیه كاغذ و یارانه رسانه، صرف رسانه‌هایی می‌شود كه روی كیوسك‌ها دیده نمی‌شوند

یارانه ترمینالی

قصه از آنجا شروع شد كه چند روزی است در شبكه‌های اجتماعی صحبت از موسساتی است كه سهمیه كاغذ دولتی می‌گیرند. تا اینجای كار مشكلی نیست. مشكل آنجاست كه رد و نشانی از این موسسات روی دكه و كیوسك مطبوعات نیست. ما هم رد یكی از این موسسات را گرفتیم. موسسه‌ای بی‌نام و نشان به نام «دانش فرهنگ مینو» كه طبق یادداشتی كه 29 تیر سال جاری در روزنامه شرق منتشر شده، گفته می‌شود 311 تن كاغذ دریافت كرده است. این‌كه می‌گوییم «دانش فرهنگ مینو» یك موسسه بی‌نام و نشان است را حمل بر توهین نگذارید. خودتان وقت بگذارید و نام این موسسه را در یكی از همین موتورهای جست‌وجوگر، جست‌وجو كنید و نتیجه را ببینید. هیچ سایت و پایگاهی به این نام بالا نمی‌آید. این اما تمام ماجرا نیست. پیگیری برای اطلاع از جزئیات فعالیت این شركت ما را به فهرست یارانه‌هایی رساند كه معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به مطبوعات پرداخت كرده است. پیش از آن‌كه سراغ یافته‌هایمان از این شركت برویم اجمالا نتیجه را گزارش می‌كنیم. در فهرستی كه توسط وزارت ارشاد منتشر شده دقیقا نام 40رسانه با صاحب امتیازی این شركت به چشم می‌خورد. بله درست خواندید؛ 40رسانه! این رسانه‌ها در مجموع در شش ماهه دوم سال گذشته و شش‌ماهه علی‌الحساب سال جاری حدود 600 میلیون تومان یارانه از معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد دریافت كرده‌اند. این مبلغ به جز آن 311 تن كاغذ دولتی است كه در اختیار این شرکت‌های مطبوعاتی قرار گرفته است.
نكته جالب این موسسه، مرور نام نشریاتی است كه ذیل این عنوان صاحب امتیاز منتشر می‌شود. حجم كمیت و كیفیت و تنوع عناوین مجله‌ها و نشریات حاكی از آن است كه باید با یك مجموعه بزرگ مطبوعاتی سر و كار داشته باشیم كه از موضوعات خانوادگی و زنان تا امنیت شبكه و اینترنت را تحت پوشش قرار داده و نشریه منتشر می‌كند، اما این همه ماجرا نیست. بخش زیادی از این نشریات با عناوین عجیب و غریب است كه احتمالا نامشان هم به گوش كسی نخورده، چه برسد به آن‌كه روی دكه فروخته شوند. به بعضی از این عناوین دقت كنید: صبح بانوان، گل‌های اقتصاد، مهندسی امنیت، جدول شانس و... جمع این نشریات به 40 نشریه می‌رسد كه مبلغی برابر با 591 میلیون تومان از وزارت ارشاد یارانه دریافت كرده‌اند.
دانش فرهنگ مینوشناسی!
همان‌طور كه عنوان كردیم، جست‌وجو برای شناخت جزئیات اقدامات این شركت به جایی ختم نمی‌شود. با این حال اسناد ثبت شركت‌ها نشان می‌دهد این شركت در آبان 1387 با سرمایه صد هزار تومان ثبت شده است. موضوع فعالیت شركت هم «انتشار نشریه پس از اخذ مجوزهای لازم» ذكر شده است. یعنی در سامانه ثبت شركت‌ها با شركتی روبه‌رو هستیم كه موضوع فعالیت آن صرفا انتشار نشریه است. وحید نوری و سعید رساپور هم اولین مدیران این شركت ذكر شده‌اند. آخرین تغییرات این شركت مربوط به آبان 95 است. طبق این تغییرات آقایان محمد انصاری‌منش و حیدر انصاری‌منش شركای شركت معرفی شده‌اند. در نهایت هم دفتر این شركت در تیرماه 96 به منطقه دولت‌آباد شهرری نقل مكان كرده است.
مجلات ما در ترمینال‌ها توزیع می‌شود
از محمد انصاری‌منش، مدیرعامل شركت دانش فرهنگ مینو هم اطلاعات دقیقی در دست نیست. با این حال جست‌وجوی نام وی در موتورهای جست‌وجوگر حاكی از آن است كه در چند جا نام ایشان دیده شده. یكی از اینها مربوط به گزارشی با تیتر «گلایه مدیران مطبوعات از پرداختی‌های طرح اشتراك» است كه در پایگاه انجمن صنفی مدیران رسانه دیده می‌شود.
در بخشی از این گزارش در انتقاد از تاخیر پرداختی یارانه‌ طرح اشتراك به نقل از انصاری‌منش آمده است: «واقعا اگر چنین برنامه‌ای باشد، فاجعه‌ای برای همه پیش خواهد آمد، به‌خصوص این‌كه آخر سال معمولا همه انتظار تسویه حساب دارند.از چاپخانه و كاغذ فروش گرفته تا پرسنل كه علاوه بر حقوق خود، عیدی و پاداش را هم به حق مطالبه می‌كنند. كاش حداقل شفافیت به خرج دهند و در این خصوص توضیحاتی ارائه دهند كه در این روزهای پایانی سال فكری به حال خود كنیم.»
انصاری‌منش در مطلب دیگری كه در یكی از كانال‌های تلگرامی و در واكنش به مبهم بودن فعالیت‌های رسانه‌ای شركت دانش فرهنگ مینو منتشر شده، آورده است: «بیشتر نشریات این موسسه از نوع «سرگرمی» هستند كه معمولا در بسته‌های چندتایی با عنوان برگشتی در مراكزی مانند پایانه‌ها، مكان‌ها و مناطق و شهرهای حاشیه‌ای و فقیرنشین عرضه می‌شود و ناشر از این حضور به خود می‌بالد.» واقعیتش را بخواهید ما همان ابتدای گزارش می‌خواستیم عنوان كنیم مشابه نام بعضی از نشریات دانش فرهنگ مینو در پایانه‌ها دیده می‌شود كه با قیمت پایین به فروش می‌رسد و معمولا هم محتوای فرهنگی چندانی ندارند.
سؤال اصلی
محمد خدادی، معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد چند روز قبل در واكنش به این انتقادات در صفحه توییتر اعلام كرده بود یارانه مطبوعات با قواعد شفاف برای نشریات منتشر شده محاسبه و پرداخت می‌شود و دستور رسیدگی دقیق و اعلام نتیجه به وزیر محترم ارشاد هم داده شده است. واقعیتش را بخواهید سؤال اصلی این است كه چرا باید یارانه دولتی برای محتواهایی پرداخت شود كه سهم چندانی در رشد و ارتقای فرهنگی افكار عمومی ندارند؟