آمریکا وزیر خارجه ایران را که نماد دیپلماسی است، تحریم کرد؛ پیام این اقدام چیست؟
تحریم مذاکره
حدود یك ماه پس از اعلام وزارت خزانهداری آمریكا مبنی بر تحریم وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در آیندهای نزدیك، آمریكاییها بامداد پنجشنبه این تصمیم خود را عملی كردند. این تصمیم آمریكا موجی از واكنشها را در داخل ایران و عرصه بینالملل به همراه داشت و حتی نزدیكترین متحدان آمریكا از جمله كشورهای اروپایی اعلام كردند حاضر به تبعیت از این تصمیم كاخ سفید نیستند اما آنچه بیش از همه در واكنشها جلب توجه میكرد، اجماع بینالمللی درباره متناقض بودن رفتار و گفتار مقامات آمریكایی بود چرا كه آمریكاییها از یكطرف دائم بر آمادگی كشورشان برای مذاكره با ایران تاكید میكنند از سوی دیگر فردی را كه اگر قرار باشد مذاكرهای صورت بگیرد با او خواهد بود، تحریم میكنند. رئیسجمهور كشورمان در مطلبی در صفحه شخصی خود در توییتر به همین مساله اشاره كرد و نوشت: «اگر آنها در مورد مذاكره جدی هستند، چه كسی جز ظریف میتواند طرف صحبت آنها باشد؟ » اما این مسالهای نبود كه تنها مورد اشاره رئیسجمهوری اسلامی ایران باشد بلكه در مواضعی كه از مقامات كشورهای مختلف صورت گرفت به نوعی به بیصداقتی آمریكاییها در موضعگیریهایشان اشاره شده بود. بهعنوان مثال در بیانیهای كه از سوی وزارت خارجه آلمان در این زمینه صادر شد از تحریم ظریف بهعنوان نفی راههای دیپلماتیك یاد شد. وندی شرمن، مذاكرهكننده پیشین هستهای آمریكا نیز در مطلبی نوشت: «تحریم كردن ظریف، نشان میدهد كه درخواست دونالد ترامپ برای مذاكره بدون پیششرط، دروغ است.»
خودداری کشورها از همراهی با آمریکا
اتحادیه اروپا: یك سخنگوی اتحادیه اروپا اعلام كرد این اتحادیه بهرغم تحریم آمریكا، با این دیپلمات ایرانی همچنان همكاری خواهد كرد.
آلمان: وزارت خارجه آلمان، اقدام آمریكا در تحریم ظریف را
نفی راهحلهای دیپلماتیك دانست و تاكید كرد: ما این اقدام ایالات متحده را نادرست میدانیم. وزارت خارجه آلمان افزود: در شرایط كنونی مهم است كه كانالهای ارتباطی را حفظ و از تشدید تنشها جلوگیری كنیم و بر همین اساس وزرای خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس به طور منظم با محمدجواد ظریف در تماس هستند و به این كار خود ادامه خواهند داد.
فرانسه: دولت فرانسه با ابراز نگرانی نسبت به اقدام آمریكا در وضع تحریم علیه وزیر خارجه ایران اعلام كرد به همراه دولتهای انگلیس و آلمان با این تصمیم واشنگتن مخالف است. وزارت خارجه فرانسه افزود: ما میدانیم مجاری دیپلماتیك باید گشوده بماند، به ویژه در شرایط افزایش تنشها.
انگلیس: یك سخنگوی وزارت خارجه انگلیس گفت دولت لندن از قراردادن رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در فهرست تحریمهای آمریكا حمایت نمیكند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه: تنها چیزی كه دیپلماسی آمریكایی بلد هست، اعمال تحریم است. اگر از الفاظ دیپلماتیك استفاده نكنیم و شرایط را آنطور كه هست تفسیر كنیم، ایالات متحده دارد خودش را به بن بست میكشاند. آمریكاییها خودشان مانع استفاده خودشان از یك خط وسیع منابع و ابزارهای دیپلماتیك برای حل موضوعات و مشكلات مختلف شدند؛ با باقی گذاشتن تنها یك ابزار در قالب تحریم. این ابزار كار نمیكند، هیچ جا خودش را نشان نداده و همه جا هم خودش را بیاعتبار كرده و هم آن كسانی را كه به تبعیت آن پرداخته بودند.
آنتونیو گوترش، دبیركل سازمان ملل متحد: از همه میخواهم در تمامی سطوح از خود نهایت خویشتنداری را نشان دهند. من بهصورت عمومی و خصوصی، این پیام را برای سران كشورها ارسال كردهام.
خورخه آریزا، وزیر خارجه ونزوئلا: دولت آمریكا باور دارد كه با اعمال تحریمهای نامشروع علیه ظریف میتواند صدای وی را خاموش كند. آمریكا هیچوقت مذاكره و دیپلماسی را نمیپذیرد. شأن ملت ایران و سایر مردم آزاده جهان تنزلناپذیر است.
وندی شرمن، نماینده ارشد آمریكا در مذاكرات برجام: تحریم كردن ظریف، نشان میدهد كه درخواست دونالد ترامپ برای مذاكره بدون پیششرط، دروغ است. این به وضوح چیزی بود كه پس از تمدید معافیت تحریمهای هستهای به مدت 90 روز، برای جلوگیری از شكایت تندروها [دولت آمریكا] انجام شد. تحریم كردن ظریف هیچگاه به دیپلماسی كمكی نمیكند.
ریچارد نفیو، مسؤول تحریمهای ایران در دوره اوباما: اقدام دولت ترامپ برای تحریم وزیر خارجه ایران، مضحكترین اقدامی است كه تاكنون دیدهام. این اقدام بر دیپلماسی ظریف تاثیری نخواهد گذاشت و تاثیر زیادی از لحاظ ایجاد دردسر برای او یا توقیف اموال نخواهد داشت. این اقدام فقط دیگر سران جهان را به خشم میآورد.
واكنش ایران چه باید باشد؟
تحریم وزیر خارجه ایران از سوی آمریكا واكنشهای زیادی به همراه داشت، اما این سوال مطرح است كه آیا در میان واكنشهایی كه احتمالا ادامه خواهد داشت ممكن است واكنشی عملی هم از سوی ایران صورت بگیرد؛ مشابه آنچه در قبال تحریم سپاه از سوی آمریكا صورت گرفت و ایران نیز نیروهای آمریكایی حاضر در منطقه را تروریست قلمداد كرد.
سیدامیرحسین قاضیزادههاشمی، عضو هیات رئیسه مجلس در گفتوگو با جامجم در پاسخ به اینكه ایران چه واكنشی به اقدام اخیر آمریكا میتواند داشته باشد، گفت: به لحاظ
سیاسی ما هیچ گونه روابط دیپلماتیك با آمریكا نداریم و امكان سفر و حضور مقامات دولتی آمریكا در ایران وجود ندارد، بنابراین طبعا ما اقدام مشابهی را
نمیتوانیم انجام بدهیم.
وی بیان كرد: از سوی دیگر باید به این نكته هم توجه داشت که این اقدام آنقدر سخیف است كه اساسا انتظار واكنش همتراز برای پاسخگویی به آمریكا چندان شایسته به نظر نمیرسد. نمیتوان در قبال كاری كه با عرف بینالملل فاصله زیادی دارد اقدام متقابل انجام داد. اما در عین حال میتوان همان پیشنهادی كه سابقا از سوی برخی نمایندگان مجلس برای انتقال مقر سازمان ملل از آمریكا به كشوری دیگر مطرح شد دوباره مطرح و پیگیری كرد.
قاضیزادههاشمی افزود: این كار آمریكا آن قدر احمقانه است كه حتی شركای اروپایی ایالات متحده هم به آن اعتراض كردند. در عرف بینالملل تحریم وزیر خارجه یك كشور كه رسمیتی بینالمللی دارد و عضو سازمان ملل است و همچنین در بسیاری از سازمانهای جهانی عضویت دارد هیچ وجاهت حقوقی ندارد و شاید در عرصه سیاسی بتوان آن را بهعنوان اقدامی بیسابقه در نظر گرفت.
منطق آمریكایی
دفتر كنترل داراییهای خارجی خزانهداری آمریكا دلیل تحریم محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران را تبعیت مستقیم یا غیر مستقیم از رهبر معظم انقلاب اسلامی اعلام كرده است.
استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریكا هم بیان كرده است: جواد ظریف، بیپروا دستورات رهبر عالی ایران را اجرا میكند و سخنگوی اصلی رژیم ایران در سراسر جهان است.
نگرانی از مصاحبهها و مواضع توییتری ظریف هم ظاهرا بخشی دیگر از دلایل آمریكا برای تحریم وزیر خارجه كشورمان بوده است. وزیر خزانهداری آمریكا در همین زمینه گفته است: جواد ظریف، وزیر خارجه، تبلیغات دروغین رژیم و اطلاعات غلط را از طریق رسانهها در سراسر جهان میگستراند.
ادعای تلاش وزارت خارجه ایران برای دخالت در انتخابات سایر كشورها و همچنین تلاش وزارت خارجه برای آزادسازی دو نیروی سپاه قدس از یك كشور خارجی، از دیگر دلایل مطرح شده در بیانیه وزارت خزانهداری آمریكا برای تحریم ظریف است.
مایك پمپئو، وزیر خارجه آمریكا هم از تصمیم تحریم ظریف استقبال كرد و گفت: امروز آمریكا محمدجواد ظریف رئیس توجیهگران را تحریم كرد. او به همان اندازه در رفتار غیرقانونی رژیم دخیل است كه سایر مافیا دخالت دارند.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریكا هم در واكنش به تحریم ظریف توسط واشنگتن گفت: به گمانم رئیسجمهور، تصمیم خیلی بزرگی اتخاذ كرده است. ما یك ماه پیش اعلام كردیم ظریف را تحریم خواهیم كرد و در حال حاضر نیز این كار را كردهایم. این پیامی به جمهوری اسلامی است كه ما وزیر خارجه محمدجواد ظریف را سخنگوی نامشروع ایران میدانیم.
واکنشهای داخلی به تحریم ظریف
متحد در حمایت از نماینده ایران
حسن روحانی، رئیسجمهور: اقدام كودكانه آنها به روشنی نشان میدهد تمام اركان كاخ سفید از منطق و سخن یك انسان دانشمند و دیپلمات آگاه به لرزه
در آمده است. آنها با ابراز عصبانیت از مصاحبه دكتر ظریف، مصاحبه وی را موجب انحراف افكار عمومی كشورشان دانسته و ادعا میكنند این مصاحبه افكار عمومی آنها را منحرف میكند و با واقعیت منطبق نیست. كاخ قدرتشان در حالی كه ادعای آزادی بیان و دموكراسی دارند از منطق یك عالم مقتدر ایرانی به لرزه درآمده است. آنان در اقدامی بسیار كودكانه از یك سو برای مذاكره اعلام آمادگی میكنند و از سوی دیگر وزیر خارجه كشورمان را تحریم میكنند و اینگونه اقدامات آنها بیانگر عظمت و عزت دولت و ملت ایران است.
ظریف: حقیقت واقعا این قدر دردناک است؟ این اقدام تاثیری روی من یا
خانوادهام ندارد، چون من دارایی یا منافعی خارج از ایران ندارم. از شما تشکر میکنم که مرا به عنوان چنین تهدید بزرگی برای اهدافتان محسوب می کنید.
وزارت خارجه: وزارت خارجه كشورمان با صدور بیانیهای، تحریم ظریف را نشانه روشن استیصال و درماندگی دولت آمریكا دانست و تاكید كرد: اعمال تحریم اخیر بر وزیر خارجه هیچ تاثیری بر تلاشها و اقدامات مجموعه وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه بهعنوان مسؤول سیاست خارجی كشور در اثبات حقانیت ملت ایران، دفاع از منافع ملی و مبارزه با تروریسم اقتصادی دولت آمریكا نخواهد داشت و همچنان با تمام توان و باور قلبی به انجام ماموریت و رسالت خود ادامه خواهد داد.
ستاد كل نیروهای مسلح: ایالات متحده آمریكا كه این روزها بیش از هر زمانی در منطقه و جهان تحقیر و منزوی شده و اعتبار خود را حتی نزد متحدانش
از دست رفته میبیند به برخی رفتارها و اقدامات ماجراجویانه روی آورده است كه نتیجهای جز شكست در پی نخواهد داشت و ادعاهای دروغین و فریبكارانه حاكمان این كشور و نشان دادن چهره طرفدار گفتوگو و مذاكره را بیش از پیش برملا ساخت.
سپاه پاسداران: شاید در گذشته خود آمریكاییها هم اعمال تحریمهایی از این جنس را در شأن كشوری با داعیه ابرقدرتی نمیدانستند، اما امروز كه هیمنه پوشالی آنان فرو ریخته و فهرستی از شكستهای واقعی از انقلاب و ملت ایران در میادین گفتمانی و عملیاتی برابر آنهاست، برای جبران بخشی از استیصال، واماندگی و ضعف خود ناچارند به این اقدامات متوسل شوند.
سپاه پاسداران از هماوردی و تلاش دكتر ظریف در جنگ رسانهای و تبلیغاتی علیه دشمن و همراهی و همدلی در سایر عرصههای اقتدار بخشی نظام به ویژه مبارزه با تروریسم در منطقه قدردانی میكند. این گونه اقدامات خللی در عزم و اراده راسخ و استوار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در پیگیری اهداف و آرمانهای بلند خود ایجاد نكرده و ملت ایران مسیر عزتآفرینی و تمدنسازی را كه پایههای مستحكم آن با هدایتهای مقام معظم رهبری و فرماندهی كل قوا امام خامنهای (مدظلهالعالی) بنا نهاده شده است با قدرت و قوت دنبال خواهند كرد.
حجتالاسلاموالمسلمین حاجعلیاكبری، امام جمعه موقت تهران: اقدام آمریكا در تحریم وزیر خارجه ایران رفتاری سبك، كودكانه و خندهآور است و برای وزیر امور خارجه و دستگاه دیپلماسی باعث افتخار است كه تحریم شوند.
حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی: مردم به آقای ظریف اعتماد دارند و با وجود ادعاهای بیاساس دولتمردان آمریكا، همگان میدانند كه ایشان مسؤول اصلی سیاست خارجی ایران هستند و تاكنون نیز آن را بهخوبی پیش برده است.
مجتبی ذوالنور، رئیس كمیسیون امنیت ملی: كسانی كه پیش از این فكر میكردند با آمریكا میشود مذاكره كرد، امروز با تحریم وزیر خارجه كشورمان باید به این باور رسیده باشند كه به گرگ و دزد نمیتوان اعتماد كرد.
مجید تختروانچی، نماینده ایران در سازمان ملل: تحریم رئیس دستگاه و فرمانده دیپلماسی ایران مهمترین دلیل بر عدم صداقت مقامات آمریكایی برای مذاكره با ایران است. تحریمها نمیتوانند زبان گویا و مستدل ظریف را خاموش كنند.
سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه: نه تیر دشمن و نه بند تحریمها، نه طعنه دوست و نه چیز دیگر، ما را از پیشبرد منافع ملی این كشور و این مردم بازنخواهد داشت.
عباسعلی كدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان: تحریم وزیر امور خارجه ایران یعنی دروغ بودن همه گفتههای دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریكا و دیگر سران رژیم او برای تمایل به گفتوگو و مذاكره؛ تحریم ظریف یعنی كذب بودن آزادی بیان مورد ادعای آمریكا. تحریم ظریف یعنی سقوط مجسمه آزادی.
حسامالدین آشنا، مشاور رسانهای رئیسجمهور: اگر خواستار مصالحهاید با ظریف طرف هستید؛ سردار سلیمانی هم پشتیبان اوست. اگر خواستار مبارزهاید با سردار سلیمانی طرف هستید؛ ظریف هم پشتیبان اوست. میدانید چرا؟ چون ملت ایران فقط یك رهبر، یك رئیسجمهور و یك ستاد كل نیروهای مسلح دارد. در ایران از تیم ب خبری نیست. خیالتان راحت.
-
ما خیلی خوبیم!
-
همه چیز از خانواده شروع میشود
-
پاسخ به سعودی، هشدار به امارات
-
«صندوق توسعه» چاه نفت نیست
-
عجــایب شــهـــر
-
تحریم مذاکره
-
که عشق آسان نمود اول...
-
مردان لی لی پوتی تلویزیون
-
وداع با وارث مؤذنزاده
-
صندوق توسعه ملی، صندوق رفع كسری بودجه دولت نیست
-
رهبر انقلاب: گفتمان جهادی باید به یك گفتمان عمومی تبدیل شود
-
بازنده اصلی تحریم ظریف، آمریكاست
-
خیالپردازیهای جدید ترامپ
-
فارین پالیسی: ایران اكنون مالك خلیجفارس است
-
کرزای: آمریکا نتیجه انتخابات را در افغانستان تعیین می کند