صفا رستگاری دهیار جوان روستای باقرآباد است؛ روستایی در ده كیلومتری بافق و 125 كیلومتری یزد؛ یك روستای قدیمی و زیبا كه حالا به یك مقصد گردشگری هم تبدیل شده است؛ اتفاقی كه به مدد اجرای طرح مرمت و احیای قلعه قدیمی روستا اتفاق افتاده؛ قلعه‌ای كه مردم روستا تا یاد دارند همیشه بوده، خیلی قبل‌تر از آنها و پدرانشان... درست در دل روستای باقرآباد. اهالی روستا هر روز صبح چشم كه باز می‌كردند دیوارهای گلی بلندش را می‌دیدند و برج و بارویش را و شب چشم روی زیبایی‌های همین قلعه می‌بستند. اگر مسیر گردشگری هم به روستایشان می‌افتاد، دستش را می‌گرفتند و می‌بردند داخل قلعه، اتاق‌های تو در تو و دالان‌های پیچ در پیچ را یكی یكی نشانش می‌دادند. این اما داستان قلعه آریز بود تا سال گذشته، یعنی تا زمانی كه هنوز تصمیمی برای بازسازی و احیایش گرفته نشده بود. رستگاری به ما می‌گوید: قلعه قدیمی روستای ما براساس یك طرح گردشگری با مشاركت دهیاری و بخش خصوصی و در مدت یك سال تكمیل و به بهره‌برداری رسید و در حال حاضر بعد از مرمت و احیا به عنوان یك هتل سنتی یا اقامتگاه بومگردی مورد استفاده قرار گرفته و اتفاقا با 54 اتاق بزرگ‌ترین بومگردی كل كشور هم است.»
رستگاری در توضیح بیشتر می‌گوید: «ما وقتی تصمیم به احیای قلعه و توجه به بحث گردشگری درآن گرفتیم، یكی از اهدافمان درآمدزایی بود اما هدف دیگری هم داشتیم و آن هم احیای قلعه بود، چرا كه با این اتفاق قلعه از آن حالت مخروبه‌ای كه داشت درآمد و به انشعاب آب، برق و گاز مجهز شد و الان گردشگرهای زیادی فقط برای دیدن و سكونت در این قلعه به روستای ما می‌آیند.»
رمز رونق یك روستا
برای بازگرداندن رونق اشتغال به روستاهای كشور، روستاهایی كه درگیر مشكلات ریز و درشت اقتصادی هستند، راه كم نیست، اهالی روستای باقرآباد یكی از این راه‌ها را رفته‌اند و از داشته‌های‌شان بهترین سود را برده‌اند.
با این‌كه این طرح به تازگی در روستای باقرآباد به بهره‌برداری رسیده اما دهیار این روستا به ما می‌گوید، اجرای آن در همین مدت كوتاه هم برای درآمدزایی روستا بی تاثیر نبوده: «تصمیم گرفته‌ایم با توجه به استقبالی كه گردشگران چه ایرانی و چه خارجی از اقامت در این قلعه قدیمی داشته‌اند، نزدیك قلعه در بافت خود روستا یك بازارچه صنایع‌دستی برپا كنیم تا زنان روستا محصولات تولیدی‌شان را در این بازارچه عرضه كنند. به‌ویژه صنایع‌دستی حصیربافی كه هنر بومی روستای ماست و تقریبا همه زنان روستا آن را بلدند و با توجه به محبوبیت كارهای حصیری بین گردشگرها، این اتفاق می‌تواند یك منبع درآمد خوب برای استقلال مالی زنان روستای ما باشد.» این البته همه فعالیت‌های دهیاری در این زمینه نیست و رستگاری در توضیح بیشتر می‌گوید: «از آنجا كه روستای ما الان به عنوان یك دهكده گردشگری شناخته می‌شود، تصمیم گرفتیم روی نمای بقیه خانه‌های روستا هم كار كنیم. چراكه در سال‌های اخیر با توجه به ساخت و سازهایی كه در روستا انجام شده، نمای خانه‌ها از یك شكل بودن خارج شده بود و بیشتر حالت سیمانی و شهری داشتند. درحالی كه روستای ما یك بافت كاهگلی زیبا دارد و با همین هدف روی یكسان‌سازی نما و آجرفرش كردن كوچه‌های روستا هم تمركز كرده‌ایم، البته روستای ما ظرفیت‌های گردشگری خوبی دارد، ما قنات‌های قدیمی زیادی داریم كه متاسفانه به خاطر لایروبی نشدن استفاده‌ای از آنها نمی‌شود، در حالی كه با احیای این قنات‌ها هم می‌شود به درآمدی پایدار برای روستا رسید.»
با این حال احیای قلعه قدیمی روستا، به گفته رستگاری اتفاقی بوده كه با همكاری خوب بخش خصوصی و شورای روستا با دهیاری به نتیجه رسیده، موضوعی که علی عسگری یكی از اعضای شورای روستای باقرآباد هم درباره‌اش به ما می‌گوید: «قلعه روستای ما زبانزد خاص و عام بود و قبلا هم به خاطر قدمتش و ساختار معماری خاصش بازدیدكننده داشت، اما این اتفاق به یك درآمد پایدار برای روستا منجر نمی‌شد. به عنوان مثال اعضای قبلی شورا هر سال در ایام نوروز، اقدام به جذب گردشگر می‌كردند و این موضوع فقط در حد بازدید از قلعه بود و درآمد حاصله هم خرج روستا می‌شد اما واقعا چشمگیر نبود. به همین علت بود كه به فكر یك درآمد پایدار برای روستا افتادیم و این بار بنای قلعه با یك بازسازی اصولی احیا شد.»
احیای یك اثر ملی
قلعه روستای باقرآباد، یعنی همین بنایی كه حالا با اجرای یك طرح گردشگری احیا شده، سال 1384 با شماره 13000 در فهرست آثار ملی هم به ثبت رسیده است. می‌گویند این قلعه قدیمی به دستور عبدالرحیم خان، فرزند محمدتقی خان بافقی ساخته شده و بنای آن با قدمتی 240 ساله به دوره اواخر زندیه می‌رسد.
طبق اسناد موجود البته این قلعه در سه مرحله بنا شده، ابتدا برج شمالی بنا شده و بعد قسمت جنوبی برج به فاصله ده سال بعد ساخته شده است. سال 1298 یعنی صد سال پیش هم به خاطر هرج و مرجی كه وجود داشت، توسط خود مردم روستا حصاركشی شده و به این ترتیب قلعه اریز با مصالح خشت و گلی‌اش به میراثی برای اهالی روستای باقرآباد تبدیل شده است.
برج شمالی قلعه با ارتفاع هشت متر دارای دو طبقه، سه سنگ‌انداز و ده جایگاه تیرانداز است و برج دوم قلعه كه در قسمت جنوبی آن قرار دارد، به صورت هشت ضلعی با ارتفاع 11 متر در دو طبقه، دارای 16 روزن تیرانداز و چهار سنگ‌انداز است. قلعه دارای 45 اتاق با اندازه‌های متفاوتی است. سه راهرو در درون قلعه وجود دارد كه راهروی اول برج جنوبی را به برج شمالی متصل می‌كند و دو راهروی دیگر در دو طرف راهروی اول قرار دارد و دسترسی به اتاق‌های قلعه را برای گردشگران امكان‌پذیر می‌كند. قلعه‌ای كه حالا یك اسم خاص دارد؛ بوم قلعه آریز!
یك مشاركت خانوادگی  برای اداره روستا
با این‌كه سابقه حضور صفا رستگاری در دهیاری روستای باقرآباد كمتر از یك سال است اما آشنایی او با مشكلات روستا و دهیاری‌اش بیشتر از اینهاست. دلیل این اتفاق را كه می‌پرسیم می‌فهمیم، دهیار قبلی روستا یعنی مرتضی رنجبر همسر اوست: «به‌واسطه آشنایی و اعتمادی كه مردم و بزرگان روستا به همسرم داشتند، بعد از اجرای طرح بازنشستگی و بازنشسته شدن ایشان، از همسرم خواستند كه یكی از نزدیكانش را برای دهیاری پیشنهاد بدهد، به این ترتیب من جایگزین همسرم شدم و با این‌كه از قبل به واسطه فعالیت‌های وی نسبت به مشكلات و نیازهای روستا اشراف داشتم اما الان كه در بطن این كار هستم، بیشتر به عمق مشكلات و موانعی كه سر راه رونق روستاهای ما وجود دارد، پی برده‌ام و با این حال همیشه از تجربیات همسرم در اداره امور روستا استفاده می‌كنم و می‌توانم بگویم الان كار به صورت مشاركتی بین ما انجام می‌شود.»
موانع و مشكلاتی كه رستگاری از آن صحبت می‌كند، تقریبا بین همه روستاها مشترك است، از مشكلات اقتصادی گرفته تا عمرانی و خدماتی و فرهنگی. همین موضوع باعث شده هر هفته در مسجد روستای باقرآباد جلسه‌ای مشترك با حضور بزرگان روستا، از دهیاری گرفته تا شورا تشكیل شود، جلسه‌ای كه در آن به معضلات ریز و درشت روستا پرداخته می‌شود: «از آنجا كه جمعیت روستای ما سیار است و بیشتر جمعیت آن بین بافق و باقرآباد در رفت و آمد هستند، مشكلات خاصی هم دارد. این جمعیت در حالت سیار 540 نفر است اما اگر بخواهیم آمار جمعیت ثابت را بگوییم می‌شود بین ده تا 12 نفر. برای مثال بحث اوقات فراغت جوانان روستا یكی از مشكلاتی بود كه به آن پرداختیم. ما همیشه می‌دیدیم برای جوانان و نوجوانان همین جمعیت سیار وقتی به روستا برمی گردند هیچ تفریحی وجود ندارد. زمین چمن روستا با همین هدف راه‌اندازی شد.»
انتخاب صفا رستگاری به عنوان دهیار روستای باقرآباد، برای زنان این روستا هم بدون فایده نبوده و او كه با سابقه هنری پا به دهیاری گذاشته بوده، محور فعالیت‌هایش را برای بهبود وضعیت زنان روستا، روی اموزش كارهای هنری و توانمندسازی آنها در این عرصه گذاشته است و نتیجه این اتفاق برگزاری كارگاه‌ها و كلاس‌های هنری برای زنان روستاست؛ فعالیتی كه در فروردین‌ماه امسال به برگزاری یك جشنواره صنایع‌دستی و هنری در روستای باقرآباد رسید.

دکتر های دهیار
فعالیت حدود 2500 دهیار زن در سطح كشور، آماری است كه ما در ابتدای گزارش از قول فریبا نظری مشاور وزیر كشور در امور زنان و خانواده نقل كردیم؛ فعالیتی كه با هدف آبادانی روستاها انجام می‌شود. نظری با اشاره به همین موضوع می‌گوید: طبق آمارها ،7/35درصد دهیاران  زن هستند و به گفته نظری استان كرمان با 273 دهیار زن، بالاترین آمار این فهرست را دارد و پایین ترین آمار هم استان قم رسیده است. مشاور وزیر كشور در امور زنان و خانواده در توضیح بیشتر می‌گوید: اكثر دهیاران زن در سطح كشور دارای مدرك تحصیلی دانشگاهی هستند؛ به نحوی كه بیشتر آنها دارای مدارك تحصیلی فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دكتری هستند. به گفته این مقام مسؤول، درحال حاضر پنج دهیار زن با مدرك دكتری به روستاییان خدمت می‌كنند كه چهار نفر از آنها در استان مازندران مشغول به خدمت هستند و بالاترین آمار مدرك تحصیلی فوق لیسانس در دهیاران زن هم مربوط به استان‌های خراسان رضوی و مازندران است.