مدیریت پارك جنگلی متفاوت است

مدیریت پارك جنگلی متفاوت است


در میانه‌های دهه 40 وقتی وزارت منابع طبیعی تصمیم به توسعه فضای سبز تهران گرفت پارك چیتگر به‌عنوان تنفسگاه شهر تهران در غرب پایتخت متولد شد. این كار به واسطه توسعه فضای سبز و البته تلطیف هوای تهران و جلوگیری از تخریب و توسعه ساختمانی صورت گرفت. اما متاسفانه در طول این سالها این بوستان دستخوش تغییرات مخربی شد و قسمت‌های باقیمانده آن هم همچنان دچار مشكلات عدیده‌ای است. یكی از این دلایل، توسعه بی‌رویه و بدون برنامه و بارگذاری بیش از حد روی تهران است. به‌طوری‌که بارگذاری بیش از ظرفیت در تهران دامن پارك چیتگر -كه یكی از بزرگ‌ترین پارك‌های جنگلی پایتخت است - را هم گرفته است. این از جهتی مهم است كه بدانیم به واسطه قرارگرفتن این پارك در غرب و از آنجا كه باد غالب معمولا از غرب به شرق است به نوعی جلوی تنفس تهران را گرفته است. بسیاری از این دخل و تصرفات در این منطقه باعث ضربه زدن به شبكه آبیاری این بوستان هم شده است، چرا كه چیتگر از همان زمان احداث با یك شبكه آبرسانی مهندسی شده‌  كار می‌كرده است.
به‌واسطه رسانه‌ای شدن بسیاری از مشكلات چیتگر حالا اغلب از وضعیت آن آگاه هستند، اما باید بدانیم كه سیستم مدیریت پارك‌های جنگلی با مدیریت پارك‌های شهری متفاوت است. به این مفهوم كه با چمن‌كاری و آبرسانی فواره‌ای نمی‌توان پارك جنگلی را حفظ و مدیریت كرد. هر پاركی تعریف خود را دارد و مدیریت خاص خودش را می‌طلبد. پارك‌های جنگلی همان‌طور كه از اسم آن مشخص است جایی برای رفتن و اتراق و ماندن نیست. اگر بخواهیم پارك‌های جنگلی را به صورت پارك‌های شهری جایی برای تفرج قرار بدهیم و اجازه بدهیم بیش از ظرفیتش از آن استفاده شود قطعا به این پارك آسیب زده‌ایم.
یكی از پایه‌های اصلی حفظ منابع پایه و منابع طبیعی كه از جمله همین پارك چیتگر بوده نیروی انسانی كارآزموده و علاقه‌مند است. این هم از مشكلاتی است كه در مدیریت این بوستان دیده می‌شود. به این مفهوم كه مشكلات پارك چیتگر تنها همان‌هایی نیست كه عنوان می‌شود، بلكه مجموعه مشكلاتی است كه دست‌به‌دست‌هم داده‌ تا وضعیت پارك چیتگر به‌شكل كنونی درآید. تخریب پارك چیتگر به همه مجموعه عواملی كه ذكر شد طعمه آماده‌ای است برای افرادی كه چشم طمع به این منطقه دارند و می‌توانند از تخریب این تنفسگاه تهران سوءاستفاده كنند. درباره پوشش گیاهی این بوستان هم ‌نظراتی وجود دارد، این را ‌كه برخی معتقدند پوشش گیاهی چیتگر تهران تناسبی با اقلیم پایتخت ندارد نمی‌شود به‌عنوان گزاره قطعی پذیرفت، چرا كه ما باید برگردیم به زمان احداث این پارك،تصمیم به كاشت درخت كاج در زمان تاسیس این پارك اگر هم تصمیم درستی نبوده تصمیم نامناسبی هم به‌نظر نمی‌رسد. هر پدیده‌ای را باید در زمان خودش بررسی كرد.