تغذیه در سالمندی
دوران سالمندی، از 65 سال به بالا آغاز می‌شود. بسیاری از سالمندان به اضافه وزن، چربی خون بالا، فشار خون بالا و قندخون مبتلا هستند كه تنها راه كنترل تمام این مشكلات تغذیه سالم است. مصرف نمك و روغن به‌ویژه روغن جامد، كمتر به سالمندان توصیه می‌شود. علاوه بر این، سالمندان باید روزانه پنج واحد میوه مصرف كنند.
 مصرف پروتئین هم باید بیشتر شود و از مصرف چربی‌های اشباع‌شده پرهیز كرد. افزایش مصرف ویتامین‌ها، كلسیم، آهن و روی، ضروری است. سالمندان باید روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشند (به استثناء بیماران قلبی و كلیوی) حتی در شرایطی كه تشنه نباشند. 
داشتن تغذیه سالم می‌تواند كلسترول تام (Total cholesterol)  را تا 10 درصد و خطر بیماری‌های قلبی را تا 30 درصد كاهش دهد. علاوه بر این، فشار خون تا شش میلی‌متر جیوه كاهش می‌یابد و خطر سكته مغزی تا 40‌درصد كمتر خواهد شد.

تمرینات بدنی را نادیده نگیرید
نیاز به انرژی كلی در سالمندان كمتر است ولی فعالیت بدنی باید وجود داشته باشد. یك فرمول كلی برای این مساله وجود دارد به طوری‌كه در مردان، وزن ایده‌آل به صورت 49 كیلوگرم به ازای 153 سانتی‌متر به علاوه یك كیلوگرم به ازای هر سانتی‌متر، محاسبه می‌شود. یعنی اگر مردی 173 سانتی‌متر قد داشته باشد، باید آن را از عدد 153 كم كرد و عدد باقی مانده را با 49 جمع زد كه عدد 66 به دست می‌آید؛ یعنی وزن ایده‌آل برای این مرد سالمند 69 كیلوگرم است. برای خانم‌ها هم فرمول به همین شكل است با این تفاوت كه به جای عدد 49 كیلوگرم، باید عدد 45 كیلوگرم را جایگزین كرد. فعالیت بدنی برای سالمندان بسیار ضروری است و به بهبود وضعیت جسمی آنها كمك می‌كند.  حركات سنگین به افراد سالمند توصیه نمی‌شود و فعالیت بدنی باید با گروه همسالان انجام شود. برای داشتن فعالیت بدنی، معده نباید خالی باشد البته بلافاصله بعد از غذا هم نباید فعالیت بدنی انجام داد. معمولا دو ساعت قبل از غذا برای انجام تمرینات مناسب است. بعد از 20 دقیقه فعالیت بدنی باید آب با دمای محیط نوشید. فعالیت بدنی در ارتفاعات برای افرادی كه مشكل ریوی دارند، 
ممنوع است.  علاوه بر این، مبتلایان به دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی فشار خون بالا، باید با مشورت پزشك ورزش كنند. در صورت بروز علائمی چون گیجی، تنگی نفس، درد قفسه سینه، تهوع، استفراغ و درد شدید در اندام، باید فعالیت بدنی را متوقف و به پزشك مراجعه‌كرد.

مراقبت از استخوان مفاصل
در سنین سالمندی، كمردرد و زانو درد شایع است و افزایش سن منجر به تغییراتی در استخوان می‌شود، همچنین پشت افراد سالمند خمیده خواهد شد و شكم به سمت جلو برجسته می‌شود. علاوه بر این، گودی كمر نیز افزایش می‌یابد و در صورتی كه مراقبت صورت نگیرد، احتمال آسیب زیاد خواهد شد.
 اصلاح نحوه خوابیدن به صورتی كه یك بالشت كوتاه زیر سر گذاشته شود، تشك سفت باشد و ناحیه كمر در آن فرو نرود، مواردی هستند كه سالمندان باید به آن توجه كنند. خوابیدن باید به صورت طاق باز یا به پهلو باشد. اگر قرار است فرد سالمند به شكل طاق باز بخوابد، باید برای راحتی بیشتر زیر زانوی خود یك بالشت كوچك قرار بدهد. هنگام خوابیدن به پهلو بهتر است كه یك پا به سمت بالا و پای دیگر به سمت پایین قرار بگیرد به طوری كه پای بالا كمی جمع شود.  نشستن به مدت طولانی توصیه نمی‌شود و هر 20 دقیقه یك‌بار در حدود یك دقیقه باید كمی راه رفت. صاف نشستن و تكیه دادن به صندلی هنگام نشستن ضروری است و برای راحتی باید یك بالشت كوچك در پشت گودی كمر گذاشت. ارتفاع صندلی باید به گونه‌ای باشد كه زانو در وضعیت 90 درجه نسبت به كف زمین قرار بگیرد. صندلی دسته‌دار بدون چرخ برای سالمندان مناسب است.

ادامه مراقبت‌ها را بدانید
افراد سالمند تا جای ممكن باید از بلند كردن اجسام سنگین خودداری كنند و حتی برای برداشتن جسم سبك هم دقت كافی داشته باشند تا آسیب نبینند. برای بلند كردن اجسام، گردن باید در وضعیت صاف قرار بگیرد و شكم به سمت داخل برود. برای بلند كردن جسم باید در كنار آن نشست سپس با نزدیك كردن جسم به سمت بدن، آن را به آرامی از روی زمین برداشت تا فشار كمتری به ستون فقرات وارد شود. برای پیشگیری از آسیب به زانوها باید به وزن مناسب رسید و آن را حفظ كرد. داشتن اضافه وزن، فشار زیادی به زانوها وارد می‌كند.  عدم جا به جایی اجسام سنگین در پیشگیری از آسیب به زانو اهمیت زیادی دارد. افراد سالمند نباید به صورت دو زانو یا چهار زانو بنشینند و بهتر است از صندلی استفاده كنند. كاهش رفت و آمد از پله‌ها برای این دسته از افراد ضروری محسوب می‌شود و پایین آمدن از پله فشار بیشتری به زانو وارد خواهد كرد. این دسته از افراد باید تا حد امكان از توالت فرنگی استفاده كنند.

سالمندی و پوكی استخوان
با افزایش سن، به مرور میزان كلسیم استخوان كم می‌شود و به طور كلی بروز پوكی استخوان در خانم‌های یائسه بیشتر است كه این مساله با تغییرات هورمونی می‌تواند مرتبط باشد. یكی دیگر از عواملی كه در بروز پوكی استخوان نقش دارد، كم تحركی و نداشتن فعالیت ورزشی مستمر است. 
علاوه بر این، مصرف كم لبنیات و استفاده از الكل می‌تواند سبب پوكی استخوان شود. پوكی استخوان در آن دسته از خانم‌هایی كه فاصله زایمان اول و دوم‌شان كمتر از سه سال باشد، شایع‌تر است. از آنجا كه شربت‌های كاهنده اسید معده، جذب كلسیم را كم می‌كنند، از مصرف خودسرانه و غیرضروری آنها باید پرهیز كرد. 
مصرف ویتامین D، در پیشگیری از پوكی استخوان نقش دارد از همین روی افراد باید زیر نظر پزشك از این ویتامین استفاده كنند. مصرف لبنیات به‌ویژه شیر، به افراد سالمند توصیه می‌شود ولی باید به این نكته توجه داشت كه اضافه كردن چای، پودر نسكافه و قهوه، مانع جذب كلسیم می‌شود.

حواس‌تان به‌پاهای‌تان هست؟
خشكی پوست، ترك پاشنه پا، عفونت قارچی در بین انگشتان و... برخی از مشكلاتی هستند كه سالمندان می‌توانند به آن دچار شوند. مراقبت از پاها در دوران سالمندی ضروری است از همین رو شست‌وشوی پاها به‌ویژه بین انگشتان با آب ولرم توصیه می‌شود. كوتاه كردن ناخن‌ها به صورتی كه لبه ناخن‌ها گرد نشوند، كار دیگری است كه باید مورد توجه قرار بگیرد. برای پیشگیری از ترك پا در این سنین می‌توان از وازلین یا كرم‌های نرم‌كننده مخصوص پا استفاده كرد. سالمندان باید از جورابی استفاده كنند كه بالاتر از قوزك پا باشد و مچ را بگیرد.  این دسته از افراد باید كفشی انتخاب كنند كه پای‌شان داخل آن سر نخورد، ضمن این‌كه پا نیز در آن عرق نكند. علاوه بر این، بین نوك انگشت شست و نوك كفش باید یك سانتی‌متر فاصله وجود داشته باشد. پوشیدن كفش با پاشنه پهن كه بلندی آن بیشتر از 2 سانتی‌متر نباشد، ضروری است.  این دسته از افراد نباید دمپایی لا انگشتی و ابری بپوشند. ماساژ دادن پا برای افراد سالمند مزایای زیادی دارد و توصیه می‌شود سالمندان از این مساله غافل نشوند.

یبوست در سنین بالا
یكی دیگر از مشكلاتی كه افراد سالمند می‌توانند به آن دچار شوند، یبوست است. یبوست به دلیل افزایش سن به وجود نمی‌آید ولی از آنجا كه سالمندان تحرك كافی ندارند و كمتر از میوه و سبزی استفاده می‌كنند، بیش از سایر افراد مستعد ابتلا به یبوست هستند. خوردن خوراكی‌های حاوی فیبر به افراد سالمند توصیه می‌شود.  به عنوان مثال، گلابی، آلو، توت، انگور، گوجه فرنگی و كاهو برای سالمندان مفید است. همچنین نان جو و به طوركلی نان‌های سبوس‌دار، به دلیل داشتن فیبر بالا مانع یبوست می‌شوند. نوشیدن شش تا هشت لیوان آب در افراد سالمندی كه ممنوعیتی برای مصرف این میزان آب ندارند، ضروری است و به عملكرد بهتر روده كمك می‌كند و مانع یبوست خواهد شد. نوشیدن شیر كم‌چرب دو ساعت قبل از خواب یكی دیگر از مواردی است كه سالمندان می‌توانند از آن برای پیشگیری از یبوست بهره ببرند، ضمن این‌كه نوشیدن شیر، باعث خواب بهتر خواهد شد.  برای پیشگیری از یبوست باید تا جای ممكن زمان خاصی را به اجابت مزاج (مثلا بعد از خوردن صبحانه) اختصاص داد. استفاده از توالت فرنگی باید با گذاشتن یك زیرپایی به ارتفاع 15 سانتی‌متر در زیر پاها باشد تا در بدن فرم خمیده ایجاد شود و دفع راحت‌تر صورت بگیرد. با دیدن علائمی چون خون در مدفوع، درد هنگام اجابت مزاج، سیاه شدن رنگ مدفوع و تغییرات ناگهانی در دفع باید به پزشك مراجعه كرد.

بی‌اختیاری ادرار
تحمل نگه داشتن ادرار در سنین بالا كمتر می‌شود، به همین دلیل باید تدابیری اندیشید كه احتمال بروز بی‌اختیاری ادرار كم شود.  ضعف در عضلات كف لگن می‌تواند به بی‌اختیاری ادرار منجر شود. چنانچه بی‌اختیاری ادرار ناشی از ضعف عضلات كف لگن باشد، می‌توان با مشورت پزشك و انجام برخی تمرینات خاص، به تقویت عضلات كف لگن كمك كرد. در صورتی كه بی‌اختیاری در ادرار ناشی از بیماری خاصی نباشد، می‌توان با مشورت پزشك فواصل دفع ادرار را به مرور زیاد كرد تا بدین شكل مثانه تقویت شود. 
گاهی بی‌اختیاری ادرار در سالمندان می‌تواند ناشی از عفونت یا سنگ كلیه و مجاری ادراری باشد كه تشخیص این مساله بر عهده پزشك است. سالمندان باید توجه داشته باشند مصرف مایعات را در شب به‌ویژه از ساعت 8 شب به بعد محدود كنند.

فراموشكار هستید؟
بسیاری از افراد با افزایش سن، از فراموشی و ابتلا به آلزایمر نگران هستند كه گاهی این نگرانی‌ها بی‌مورد است. افرادی كه به فراموشی دچار می‌شوند، معمولا حوادث اخیر را به یاد نمی‌آورند در حالی‌كه گذشته‌های خیلی دور را به خوبی به یاد دارند. 
افراد سالمند در صورتی كه احتمال می‌دهند موضوعاتی را دائم فراموش می‌كنند یا اسم اطرافیان نزدیك را از یاد می‌برند، باید اطرافیان خود را از این مساله آگاه كنند و در صورت لزوم مورد بررسی پزشك قرار بگیرند. اگر مشكل جدی مطرح نباشد، می‌توان با انجام كارهایی از فراموشی‌های معمول جلوگیری كرد.
 برای مثال، قرار دادن وسایلی چون كلید، عینك و... در ظرفی كه جای ثابتی دارد می‌تواند مانع فراموشی شود. انجام كارهایی چون خطاطی، زدن ساز، خواندن روزنامه، حل جدول، گوش دادن به اخبار و رادیو، یادگیری مطالب جدید، خواندن كتاب و به‌طور كلی مطالعه می‌تواند احتمال بروز آلزایمر را كاهش دهد. علاوه بر این، انجام بازی شطرنج، نوشتن خاطرات، یادداشت برداری و...، نیز در این راستا  می‌تواند مفید باشد.