اولین گردهمایی فناورانه صنعت خودرو با استقبال بسیار خوب فناوران و جوانان با استعدادی كه به دنبال راه‌اندازی كسب‌وكار جدیدی بر مبنای دانش‌ و بر اساس نیازها و اولویت‌های كشور در حوزه خودروسازی بودند، مواجه شد. شركت‌های دانش‌بنیان متعدد آخرین دستاوردهای فناورانه خود را در زمینه‌های مختلف تجهیزات الكترونیكی، پوششی، قطعات فلزی، پلیمری، چراغ و روشنایی، صنایع بسته‌بندی، مكان‌یابی و عیب‌یابی و ... در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده بودند. دستاوردهایی كه شاید تا چند سال پیش عمده محصولات وارداتی صنایع خودروسازی را تشكیل می‌دادند.
نقطه قوتی كه در این گردهمایی به چشم می‌خورد تعامل دو سویه فناوران با صنعتگران بزرگ خودروسازی كشور بود. در كنار غرفه‌های متعدد شركت‌های نوپا و دانش‌بنیان، شركت‌های بزرگ خودروسازی نیز در كنار ارائه آخرین تجهیزات تولیدی‌شان، اقدام به ارائه فهرستی از قطعات فناورانه‌ای كرده بودند كه هنوز به صورت وارداتی برای ساخت خودروها مورد مصرف قرار می‌گیرند تا فناوران و پژوهشگران بتوانند بر اساس دانش‌فنی خود برای تولیدشان همكاری كنند. این اعلام نیاز و عرضه توانمندی در كنار هم به همراه حمایت‌های مالی و معنوی صندوق نوآوری و شكوفایی از فناوران و دانش‌بنیان‌ها و همچنین ارائه تسهیلات مناسب به صنعتگرانی كه از این محصولات دانش‌بنیان استفاده می‌كنند، فضای پویای اولیه‌ای را میان عرضه و تقاضا در حوزه فناوری‌های صنعت خودرو شكل داده بود. در این گردهمایی همچنین چند تفاهم‌نامه‌ها و قرارداد میان خودروسازان بزرگ و شركت‌های دانش‌بنیان فناور منعقد شد كه نویدبخش تحول صنعت‌خودروسازی به سمت هرچه بومی شدن است.


ای‌سی‌یو ایرانی برای خودروی ایرانی
در شرایط كنونی كشور كه صنایع خودروسازی با مشكلات زیادی برای واردات قطعات مواجه هستند، ساخت قطعات فناورانه الكترونیكی خودرو از مهم‌ترین دغدغه‌های خودروسازان به شمار می‌رود. مجموعه دانش‌بنیان «تجارت الكترونیك عرش گستر» از جمله شركت‌های دانش‌بنیان فعال در مقیاس صنعتی است كه توانسته در شرایط كنونی با به دست‌آوردن دانش‌فنی مورد نیاز برای طراحی بُردهای الكترونیكی خودرو كه آنها را با نام‌های ای‌سی‌یو و ای‌سی‌یو می‌شناسیم نیاز خودروسازان داخلی را تا حد زیادی برطرف كند.
مریم ارشادی، كارشناس این مجموعه در خصوص نحوه تولید این قطعات توضیح می‌دهد: با استفاده از پرتوهای ایكس توانسته‌ایم با لایه برداری از بردهای الكترونیكی، آنها را مهندسی معكوس كرده و به نقشه بُرد دست پیدا كنیم. از آنجا كه فرآیند تولید بُرد مدارچاپی فرآیند پیچیده‌ای است و به تجهیزات ویژه‌ای نیاز دارد كه هنوز در كشور به آنها دسترسی نداریم، پس از انجام طراحی بُردهای الكترونیكی سفارش ساخت مدار چاپی را به شركتی در چین می‌دهیم و سپس سایر قطعات الكتریكی را روی بُردهای چاپی سوار كرده و محصول نهایی را تولید می‌كنیم.
وی در ادامه توضیح می‌دهد: با توجه به تحقیقاتی كه برای توسعه دانش‌فنی در مجموعه ما در حال انجام است، به نظر می‌رسد در آینده نزدیك قادر خواهیم بود كه طراحی بردهای الكترونیكی خودرو را به طور مستقیم انجام دهیم.» ارشادی با اشاره به ظرفیت تولید 20 هزار بُرد در ماه در این شركت می‌افزاید: «در حال حاضر آمادگی داریم تا حد زیادی نیاز تولیدكنندگان داخلی خودرو را به بردهای الكترونیكی با استانداردهای بین‌المللی برطرف كنیم.»


نانوپوشش‌های نفوذناپذیر
بسته‌بندی قطعات و تجهیزات مورد استفاده در صنایع گوناگون از جمله قطعات مورد نیاز در تولید خودرو همواره از مهم‌ترین بخش‌های تولید به‌شمار می‌رود. بسته‌بندی نامناسب می‌تواند خسارت‌های سنگینی را به بازار قطعات صنعتی وارد كند. استفاده از بسته‌بندی‌های نفوذناپذیر نسبت به رطوبت و هوا در انبارداری و حمل‌ونقل این قطعات در شرایط آب‌وهوایی گوناگون می‌تواند تضمین‌كننده سالم‌ ماندن قطعات از زنگ‌زدگی و خوردگی باشد. شركت دانش‌بنیان نوپای «برنا پلیمر پاك پاسارگاد» در ابتدای كار خود را با واردات فیلم‌های وی‌سی‌آی برای بسته‌بندی قطعات صنعتی و تجهیزات نظامی آغاز كرده و طی زمان با بومی‌سازی دانش ‌فنی مورد نیاز برای تولید این پلیمرهای مقاوم، اكنون به یكی از جدی‌ترین تولیدكنندگان داخلی برای بسته‌بندی‌های مقاوم تبدیل شده است.
هانیه بختیاری، كارشناس فنی این شركت دانش‌بنیان درخصوص نحوه تولید این بسته‌بندی‌ها به جام‌جم می‌گوید: «دانش‌ فنی مورد نیاز برای تولید مواد پلیمری مورد نیاز برای فیلم‌های بسته‌بندی با روش مهندسی معكوس
در مجموعه ما بومی‌سازی شده است. در ساخت این فیلم‌ها از نوعی ماده فعال گازی در مقیاس نانو استفاده می‌شود كه پس از انجام بسته‌بندی قطعه با پوشش پلیمری این ماده آزاد می‌شود و بسته‌بندی را نسبت به هوا و رطوبت نفوذناپذیر می‌كند و به این ترتیب قطعه یك تا سه سال از خوردگی و زنگ‌زدگی در امان خواهد بود. این فیلم‌ها در ابعاد و ضخامت‌های مختلف بنا به نیاز مشتری تهیه می‌شود.» بسته‌بندی‌های مقاوم به ویژه برای تولیدكنندگانی كه قصد صادرات قطعات خود را دارند بسیار مهم است و با بومی‌شدن این محصول، امكان تهیه آن بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر خواهد بود.


خواص جدید با شعله‌های سرد
استفاده از فناوری پلاسمای سرد این روزها به یكی از پركاربردترین فناوری‌های پیشرو در حوزه‌های گوناگون از صنایع سنگین تا حتی صنایع غذایی تبدیل شده است. شركت دانش‌بنیان «كاوش‌یاران فن پویا» از جمله مجموعه‌های دانش‌بنیانی است كه در مقیاس صنعتی توانسته تجهیزات مورد نیاز برای ایجاد پوشش پلاسمایی در صنایع گوناگون از جمله صنعت خودروسازی را در كشور تولید كند. مهدی روح‌نواز، كارشناس این مجموعه دانش‌بنیان در مورد كاربردهای این فناوری برای خودروسازان به جام‌جم می‌گوید: «پلاسما ظاهری مشابه شعله دارد، اما با این تفاوت كه دمای آن پایین است. از جمله كاربردهای پلاسمای سرد برای قطعات خودرو، فعال‌سازی سطوح پلیمری و فلزی برای رنگ‌پذیری یا چسبندگی بهتر است. برای مثال از این فناوری می‌توان برای اتصال قطعات تشكیل‌دهنده چراغ خودرو كه معمولا با چسب‌های بسیار قوی نیز به خوبی متصل نمی‌شوند، آب‌گریز كردن سطوحی مانند صندلی خودرو برای جلوگیری از آلودگی و رشد میكروب‌ها یا افزایش قابلیت رنگ‌پذیری قطعات پلیمری سپر خودرو استفاده كرد.» در حال حاضر، این مجموعه دانش‌بنیان در مرحله عقد قرارداد با یكی از تولیدكنندگان چراغ خودرو قرار دارد اما برای كاربردهای دیگر هنوز از سوی خودروسازان و قطعه‌سازان اعلام نیاز نشده است.


خودروهای برقی و هیبریدی همچنان در سایه
تولید خودروها و اتوبوس‌های هیبریدی موضوعی است كه در سال‌های اخیر با توجه به مشكلات عمده آلودگی هوا در كلان‌شهرهای كشور بسیار ضروری است اما همت و جدیت كافی برای دستیابی به آن هنوز در نهادهای تصمیم‌گیرنده مشاهده نمی‌شود. زمانی كه پای صحبت این پژوهشگران می‌نشینیم معمولا از نبود دغدغه استفاده از وسایل‌نقلیه برقی و هیبریدی میان مسؤولان و قیمت پایین حامل‌های انرژی فسیلی ابراز نارضایتی می‌كنند. شركت دانش‌بنیان مدیریت انرژی نوآور افق كه در پارك علم و فناوری دانشگاه تهران مشغول فعالیت است توانسته به دانش‌فنی مورد نیاز برای تولید اتوبوس‌های هیبرید دست پیدا كند.
رضا موسوی، كارشناس این شركت دانش‌بنیان در خصوص فناوری‌های مورد استفاده در این اتوبوس توضیح می‌دهد: «قطعات مختلف اتوبوس هیبریدی شامل سامانه تأمین قوای محركه اتوبوس، باتری‌ها و سامانه الكترونیكی تبدیل ولتاژ برق به ولتاژ موردنیاز تجهیزات داخلی اتوبوس‌های برقی به صورت كامل در این مجموعه طراحی و تولید می‌شود. این اتوبوس دارای موتور احتراق داخلی برای مواردی است كه باتری‌ها به شارژ نیاز دارند.» به گفته موسوی، طراحی این اتوبوس از حدود 15 سال پیش آغاز شده و طی این سال‌ها چند نسل آن توسعه یافته است اما از آنجا كه هنوز ضرورت استفاده از این اتوبوس‌ها در كشور احساس نمی‌شود، همچنان به مرحله تولید نرسیده است و شركت‌های خودروسازی سنگین ابراز تمایلی برای تولید تعداد بالای این اتوبوس‌ها نكرده‌اند.وی در ادامه می‌افزاید: «اخیرا جلساتی با صندوق نوآوری و شكوفایی برای حمایت از پروژه تولید اتوبوس هیبریدی داشته‌ایم و امیدواریم به‌زودی شاهد اتفاقات بهتری در حوزه وسایل‌نقلیه هیبریدی و برقی كشور باشیم.»


افزایش سلامت فضای كار صنعتی
روان‌كننده‌ها و روغن‌های صنعتی یكی از پایه‌ای‌ترین نیازهای صنایع و ماشین‌آلات صنعتی است. استفاده از روان‌كننده‌های بر پایه آب در ماشین‌آلات مشكلاتی را از جمله آلودگی‌های قارچی و میكروبی به دنبال دارد. به همین جهت بسیاری از شركت‌های تولیدكننده روان‌كننده‌ها در كنار تولید این محصولات، محصولات ضدمیكروبی نیز تولید می‌كنند كه موجب افزایش هزینه نگهداری ماشین‌آلات صنعتی می‌شد. شركت دانش‌بنیان «كیمیاگران بهزیست» با كمك دانش فنی فناورانه‌ای توانسته نوعی روان‌كننده را با روش مهندسی معكوس از روی نمونه‌ سوئیسی تولید كند كه بر پایه مواد زیستی است و علاوه بر این كه دوستدار محیط‌زیست است دارای خواص ضد میكروبی نیز هست.
سودابه كیانی كارشناس فنی این شركت دانش‌بنیان درخصوص ویژگی‌های منحصر به فرد این محصول به جام‌جم می‌گوید: «این روان‌كننده بر پایه آب دارای خاصیت خودبازیابی است و به همین دلیل طول عمر مصرفی بالاتری نسبت به سایر محصولات مشابه دارد. از سوی دیگر خاصیت ضدمیكروبی این محصول آن را به محصولی ایمن برای كاربران تجهیزات صنعتی تبدیل كرده است.» این محصول در حال حاضر نمونه مشابهی در داخل كشور ندارد و دارای تأییدیه‌هایی از كشورهای اروپایی و همچنین گواهی ثبت اختراع داخلی و بین‌المللی است. كیانی با اشاره به استقبال صنایع خودروسازی از این محصول می‌افزاید: «شركت‌های بزرگ خودروسازی كشور در حال حاضر برای خرید این محصول اقدام كرده‌اند. همچنین صنایع بزرگ دیگر كشور مانند فولاد مباركه نیز از این محصول دانش‌بنیان استفاده می‌كنند.»


نانوگرافن برای افزایش مقاومت قطعات
نانوذرات گرافن با توجه به خواص ویژه‌ای مانند افزایش مقاومت مكانیكی، كششی، سایشی، مقاومت به خوردگی  كه از خود نشان می‌دهند، كاربردهای وسیعی در صنایع گوناگون از جمله تولید قطعات لاستیكی، تركیبات پلیمری و رنگ و پوشش‌های صنعتی دارند. شركت دانش‌بنیان «نانو آلتین كربن» اولین شركتی است كه با دستیابی به دانش‌فنی مورد نیاز برای تولید مشتقات نانوذرات گرافن توانسته پودر تركیبات نانوگرافن را در مقیاس صنعتی برای صنایع مختلف تولید كند. حسین امانی، مدیرعامل این مجموعه دانش‌بنیان ضمن ابراز خرسندی از استقبال قطعه‌سازان برای بررسی این محصول تصریح می‌كند: «در حال حاضر قابلیت تولید تركیبات اولیه مورد نیاز صنایع وابسته به لاستیك‌سازی و پوشش‌های ضدخش خودرو را داریم. تاكنون با چند شركت نیز مذاكراتی داشته‌ایم و محصولمان را برای بررسی‌های بیشتر در اختیارشان قرار داده‌ایم و به‌زودی به مرحله عقد قرارداد خواهیم رسید.» امانی مزیت رقابتی این محصول را قیمت تمام‌شده بسیار كمتر- حدود یك صدم نمونه‌های موجود در بازار- از نمونه‌های موجود در بازار می‌داند و می‌افزاید: «استفاده از خواص نانوذرات گرافن برای افزایش مقاومت سازه‌ها و قطعات گوناگون صنعتی در برابر آسیب‌های محیطی به اثبات رسیده است، ما با توسعه روشی نوین برای تولید این نانوذرات توانسته‌ایم هزینه تولید را به طور چشمگیری كاهش دهیم و استفاده از این تركیب را برای تولیدكنندگان مقرون به صرفه كنیم.»