همه‌چیز درباره نشست منامه و سیاست‌هایی كه شكست خورد
نسخه عربی «چماق و هویج» هم خریدار نداشت
همه‌چیز از یادداشت سفیر بحرین در آمریكا شروع شد. روزنامه واشنگتن‌تایمز نخستین آتش بیار معركه ائتلاف عربی- آمریكایی- صهیونیستی شد تا كار را برای فشار جدید به ایران اما این بار از سوی برخی كشورهای عربی آغاز كند.عبدا... بن راشد آل خلیفه با انتشار یادداشتش كه كاملاً مشخص بود از روی دست سعودی‌ها نگاه كرده، ارائه‌كننده نسخه عربی سیاست چماق و هویج علیه ایران شد. سفیر بحرین در آمریكا با انتشار یادداشتی ضد ایرانی در این روزنامه آمریكایی از مواضع كشورش درباره نشست امنیت دریانوردی بین‌المللی سخن گفت و از تهدیدات فزاینده ایران نوشت.
خط‌ونشان‌های قبل از اجلاس منامه
سفیر بحرین در آمریكا در شرایطی این یادداشت را منتشر كرد كه كشورش در آستانه برگزاری این نشست قرار داشت و قرار بود در روزهای۲۹ و ۳۰ مهر میزبان یك نشست با موضوع امنیت دریانوردی بین‌المللی باشد.
عبدا... بن راشد آل خلیفه در این یادداشت كه از واژه مجعولی به‌جای خلیج‌فارس استفاده كرد،نوشت: پادشاهی بحرین، متحد مهم ایالات‌متحده در جنگ با تروریسم است. ما مخالف تجاوزگری رژیم ایران هستیم و با شركایمان برای حفظ جریان آزاد تبادل كالاها در جهان همكاری می‌كنیم. هدف از نشست منامه، تقویت صلح و امنیت منطقه و جهان است. ما از استقرار و حضور ناوگان پنجم دریایی آمریكا در بحرین خرسندیم و از همكاری با آمریكا به‌منظور حفاظت از كشتیرانی در خلیج (فارس) و مهار رژیم خطرناك ایران، حمایت می‌كنیم.
سفیر بحرین در آمریكا در جای‌جای نوشته‌اش از ادبیاتی سخیف و ضد ایرانی استفاده كرد و ادامه داد: باید موضع واحد بین‌المللی در برابر تهدیدات فزاینده حكومت ستیزه‌جوی ایران در زمینه امنیت دریانوردی اتخاذ شود. بحرین متوجه تهدیدات ایران است و مانند رئیس‌جمهور ترامپ و مایك پمپئو،وزیر خارجه (آمریكا) این را می‌داند كه تمایز قائل شدن بین رژیم ایران و مردم ایران، یك موضوع مهم است.
سرپوش بر ناكامی‌های آمریكا
در خلیج‌فارس
ایـن نشســت بــا همــه حــــواشــــــی و حرف‌وحدیث‌هایش برگزار شد و با حواشی بسیار به پایان رسید. حواشی‌ای که همچنان ادامه دارد، خصوصا از سوی تحلیلگران بین‌المللی و اندیشمندان جهان عرب با واکنش مواجه است و این رویداد به یك نمایش سیاه‌بازی تشبیه شده كه تلاش كرد با ادامه ایران هراسی در جهان عرب بر ناكامی آمریكا در تشكیل ائتلاف دریایی در خلیج‌فارس سرپوش بگذارد.
ادبیات آشفته، بلاتكلیفی سیاسی
آشفتگی در ادبیات شركت‌كنندگان در این نشست هم قابل‌توجه بود. انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارات بار دیگر موضوع موشك‌های بالستیك ایران را پیش كشید و گفت: مساله موشك‌های بالستیك ایران باید از طریق دیپلماسی مشترك منطقه‌ای حل شود. طرح این موضوع در شرایطی است كه جمهوری اسلامی بارها اعلام كرده است كه موضوع موشكی غیرقابل‌مذاكره و خط قرمز ایران در مذاكرات بین‌المللی است.
گاهی به نعل، گاهی به میخ
عادل الجبیر، وزیر مشاور دولت عربستان در امور خارجه نیز با سیاست گاهی به نعل و گاهی به میخ زدن با طرح مجدد ادعای واهی حمله ایران به تأسیسات آرامكو از امكان گفت‌وگوی مجدد با تهران صحبت كرد. او در این نشست گفت: سیاست جلب رضایت ایران كارساز نیست و نباید به ایران اجازه داد به سیاست خارجی خود ادامه دهد. بعد از حمله به تأسیسات نفتی آرامكو در ۱۴ سپتامبر اكنون منطقه با گزینه انتخاب میان خیر و شر روبه‌روست. عربستان مخالف گفت‌وگو با تهران نیست، اما بازدارندگی همچنان باید ادامه داشته باشد. كاملا روشن است كه حملات ۱۴ سپتامبر با سلاح ایرانی انجام شد و این حملات از سمت شمال بود، نه جنوب. ایرانی‌ها نمی‌توانند خود را از این مساله كنار بكشند و ریاض منتظر نتایج تحقیقات بین‌المللی در این زمینه است.
بازی‌سازی بحرینی
خالد بن‌احمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین هم برای كامل كردن این سیاه بازی، ماجرای رابطه ایران با حوثی‌ها را پیش گرفت و گفت:ایران، حوثی‌ها را ایجاد و از آنها حمایت كرد. ما نیازمند یك برنامه جامع برای توقف دخالت‌های ایران در منطقه هستیم، ما 40 سال است كه از دخالت‌های ایران رنج می‌بریم، اما خواهان تغییر نظام ایران نبوده و نیستیم. برای ازسرگیری همكاری با ایران بی‌اعتماد هستیم.
تغییر ادبیات فرانسه
اما در این میان اظهارات فلورانس پارلی، وزیر دفاع فرانسه از همه جالب‌توجه‌تر است. دولت فرانسه در هفته‌های گذشته تلاش كرد تا بتواند زمینه مذاكره آمریكا با ایران را فراهم كند و در وضعیت برجام تغییر صورت دهد، اما ناكام ماند و حالا با تند شدن ادبیاتش آن‌هم در جمع شیخ‌نشینان عرب، غیرقابل‌اعتماد بودن اروپایی‌ها را بیش از گذشته نشان داد. او در این نشست گفت: همچنان به مذاكره با ایران ادامه خواهیم داد، اما از این‌كه آمریكا در امور منطقه بیش از این مداخله و با ایران مقابله نمی‌كند، انتقاد داریم.
مشكلات خودساخته را به ایران نسبت ندهند
دستگاه دیپلماسی خارجی ما نیز در برابر نشست منامه سكوت نكرد و واكنش نشان داد. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه كشورمان در واكنش به اظهارات واهی و اتهام‌های دروغین از سوی برخی شركت‌كنندگان در اجلاس گفت‌وگوی منامه در بحرین، ضمن بی‌ارزش خواندن این اظهارات، اتهامات وارده به كشورمان را مردود خواند.
سخنگوی وزارت خارجه كشورمان تصریح كرد: كشورهایی كه خود مولد و مروج تروریسم و افراط‌گرایی بوده و با زیر پا گذاشتن اصل حسن‌همجواری در امور داخلی دیگران مداخله کرده و امنیت منطقه را به‌واسطه جلب نیروهای بیگانه تضعیف كرده‌اند، نمی‌توانند با فرافكنی مشكلات خودساخته را به جمهوری اسلامی ایران نسبت دهند.
نمایش خیابانی عربستان
تحلیلگران جهان عرب معتقدند،عربستان سعودی بازیگر دیگر این نشست تلاش كرد با ادامه اتهام زنی به ایران ماجرای حملات گسترده به تأسیسات نفتی آرامكو را بار دیگر متوجه ایران كند تا بلكه راه فراری برای افتضاح سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود بیابد و جالب ماجرا این كه در نشست منامه علاوه بر موضعگیری‌های خصمانه كشورهای امارات، بحرین و عربستان علیه ایران از آمادگی شیخ‌نشینان برای گفت‌وگو با تهران سخن گفته شد. سیاست چماق و هویجی كه امتحانش را در برابر سیاست‌های قاطع بین‌المللی جمهوری اسلامی پس داده و بیشتر به یك نمایش خیابانی شبیه است.
امارات یكی از بازندگان اصلی
در ماجرای نشست منامه، امارات یكی از بازندگان اصلی بود. شیخ‌نشینی كه بعد از حملات آرامكو تلاش كرد با رفع كدورت به ایران نزدیك شود تا بلكه سرمایه‌گذاران ایران دوباره به امارات برگردند و با رونق تبادلات اقتصادی ارزش كالاهای اساسی برای امارات كاهش پیدا كند،اما این بار هم فریفته شد و در زمین عربستان و آمریكا بازی كرد و مسیر گفت‌وگویش را با ایران دشوار كرد.
بحرین، پلیس بد جدید منطقه
در این میان نقش بحرین قابل‌توجه و تحلیل است. این روزها بحرین تلاش دارد با اجرای نقش پلیس بد خودی در منطقه نشان دهد.
از سوی دیگر بحرین مدتی است كه به محلی برای برگزاری نشست‌های ضد ایرانی و لابیگری آمریكا و صهیونیست‌ها تبدیل‌شده و رفت‌وآمد شخصیت‌های سیاسی و نظامی رژیم اشغالگر قدس با افزایش چشمگیری روبه‌رو شده است تا آنجا كه بسیاری به‌طعنه می‌گویند «بحرین حرم امن صهیونیست‌ها شده است» خوش‌خدمتی‌ای كه بعید است عاقبت روشنی برای آل خلیفه داشته باشد.
بحرین در بدترین شرایط ممكن دست دوستی با رژیم اشغالگر قدس را داده است.در زمانی كه صهیونیست‌ها با بحران‌های جدی اقتصادی، نظامی و سیاسی مواجه هستند و تلاش دارند با چنگ زدن به كشورهای عربی منطقه راه نجاتی برای برون‌رفت از این بحران پیدا كنند.
از سوی دیگر، بحرین دچار یك اشتباه جدی محاسباتی شده و در ایامی همه سیب‌هایش را در سبد آمریكایی‌ها چیده است كه مشكلات جدی در فروش تسلیحات نظامی توسط آمریكا در منطقه او را به یك برده تسلیحاتی تبدیل خواهد كرد و به‌زودی با فهرست بلند‌بالایی از تسلیحات نظامی آمریكایی مواجه خواهد شد كه چاره‌ای جز خرید آنها ندارد.
از سوی دیگر سرعت تحولات منطقه به‌قدری شتاب گرفته است كه بعید به‌نظر می‌رسد در تحولات آتی خلیج‌فارس بحرین بتواند از فرصت‌‌هایی كه برای نیل به آن برنامه‌ریزی كرده، انتفاعی از سوی آمریكا و رژیم صهیونیستی نصیبش شود.
كنفرانس منامه با حجم بالای تبلیغاتی و رسانه‌ای غرب به دنبال ایجاد فضای مذاكره با ایران تحت سیاست فشار حداكثری بود. هرچند شیخ‌نشینان عرب امیدوار بودند آمریكا از این نشست در بالاترین شكل ممكن حمایت كند،اما فرانسه فقط به حضوری ضعیف در این نشست كفایت كرد.
سفیر بحرین در آمریكا در شرایطی این یادداشت را منتشر كرد كه كشورش در آستانه برگزاری این نشست قرار داشت و قرار بود در روزهای۲۹ و ۳۰ مهر میزبان یك نشست با موضوع امنیت دریانوردی بین‌المللی باشد.
عبدا... بن راشد آل خلیفه در این یادداشت كه از واژه مجعولی به‌جای خلیج‌فارس استفاده كرد،نوشت: پادشاهی بحرین، متحد مهم ایالات‌متحده در جنگ با تروریسم است. ما مخالف تجاوزگری رژیم ایران هستیم و با شركایمان برای حفظ جریان آزاد تبادل كالاها در جهان همكاری می‌كنیم. هدف از نشست منامه، تقویت صلح و امنیت منطقه و جهان است. ما از استقرار و حضور ناوگان پنجم دریایی آمریكا در بحرین خرسندیم و از همكاری با آمریكا به‌منظور حفاظت از كشتیرانی در خلیج (فارس) و مهار رژیم خطرناك ایران، حمایت می‌كنیم.
سفیر بحرین در آمریكا در جای‌جای نوشته‌اش از ادبیاتی سخیف و ضد ایرانی استفاده كرد و ادامه داد: باید موضع واحد بین‌المللی در برابر تهدیدات فزاینده حكومت ستیزه‌جوی ایران در زمینه امنیت دریانوردی اتخاذ شود. بحرین متوجه تهدیدات ایران است و مانند رئیس‌جمهور ترامپ و مایك پمپئو،وزیر خارجه (آمریكا) این را می‌داند كه تمایز قائل شدن بین رژیم ایران و مردم ایران، یك موضوع مهم است.
سرپوش بر ناكامی‌های آمریكا
در خلیج‌فارس
ایـن نشســت بــا همــه حــــواشــــــی و حرف‌وحدیث‌هایش برگزار شد و با حواشی بسیار به پایان رسید. حواشی‌ای که همچنان ادامه دارد، خصوصا از سوی تحلیلگران بین‌المللی و اندیشمندان جهان عرب با واکنش مواجه است و این رویداد به یك نمایش سیاه‌بازی تشبیه شده كه تلاش كرد با ادامه ایران هراسی در جهان عرب بر ناكامی آمریكا در تشكیل ائتلاف دریایی در خلیج‌فارس سرپوش بگذارد.
ادبیات آشفته، بلاتكلیفی سیاسی
آشفتگی در ادبیات شركت‌كنندگان در این نشست هم قابل‌توجه بود. انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارات بار دیگر موضوع موشك‌های بالستیك ایران را پیش كشید و گفت: مساله موشك‌های بالستیك ایران باید از طریق دیپلماسی مشترك منطقه‌ای حل شود. طرح این موضوع در شرایطی است كه جمهوری اسلامی بارها اعلام كرده است كه موضوع موشكی غیرقابل‌مذاكره و خط قرمز ایران در مذاكرات بین‌المللی است.
گاهی به نعل، گاهی به میخ
عادل الجبیر، وزیر مشاور دولت عربستان در امور خارجه نیز با سیاست گاهی به نعل و گاهی به میخ زدن با طرح مجدد ادعای واهی حمله ایران به تأسیسات آرامكو از امكان گفت‌وگوی مجدد با تهران صحبت كرد. او در این نشست گفت: سیاست جلب رضایت ایران كارساز نیست و نباید به ایران اجازه داد به سیاست خارجی خود ادامه دهد. بعد از حمله به تأسیسات نفتی آرامكو در ۱۴ سپتامبر اكنون منطقه با گزینه انتخاب میان خیر و شر روبه‌روست. عربستان مخالف گفت‌وگو با تهران نیست، اما بازدارندگی همچنان باید ادامه داشته باشد. كاملا روشن است كه حملات ۱۴ سپتامبر با سلاح ایرانی انجام شد و این حملات از سمت شمال بود، نه جنوب. ایرانی‌ها نمی‌توانند خود را از این مساله كنار بكشند و ریاض منتظر نتایج تحقیقات بین‌المللی در این زمینه است.
بازی‌سازی بحرینی
خالد بن‌احمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین هم برای كامل كردن این سیاه بازی، ماجرای رابطه ایران با حوثی‌ها را پیش گرفت و گفت:ایران، حوثی‌ها را ایجاد و از آنها حمایت كرد. ما نیازمند یك برنامه جامع برای توقف دخالت‌های ایران در منطقه هستیم، ما 40 سال است كه از دخالت‌های ایران رنج می‌بریم، اما خواهان تغییر نظام ایران نبوده و نیستیم. برای ازسرگیری همكاری با ایران بی‌اعتماد هستیم.
تغییر ادبیات فرانسه
اما در این میان اظهارات فلورانس پارلی، وزیر دفاع فرانسه از همه جالب‌توجه‌تر است. دولت فرانسه در هفته‌های گذشته تلاش كرد تا بتواند زمینه مذاكره آمریكا با ایران را فراهم كند و در وضعیت برجام تغییر صورت دهد، اما ناكام ماند و حالا با تند شدن ادبیاتش آن‌هم در جمع شیخ‌نشینان عرب، غیرقابل‌اعتماد بودن اروپایی‌ها را بیش از گذشته نشان داد. او در این نشست گفت: همچنان به مذاكره با ایران ادامه خواهیم داد، اما از این‌كه آمریكا در امور منطقه بیش از این مداخله و با ایران مقابله نمی‌كند، انتقاد داریم.
مشكلات خودساخته را به ایران نسبت ندهند
دستگاه دیپلماسی خارجی ما نیز در برابر نشست منامه سكوت نكرد و واكنش نشان داد. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه كشورمان در واكنش به اظهارات واهی و اتهام‌های دروغین از سوی برخی شركت‌كنندگان در اجلاس گفت‌وگوی منامه در بحرین، ضمن بی‌ارزش خواندن این اظهارات، اتهامات وارده به كشورمان را مردود خواند.
سخنگوی وزارت خارجه كشورمان تصریح كرد: كشورهایی كه خود مولد و مروج تروریسم و افراط‌گرایی بوده و با زیر پا گذاشتن اصل حسن‌همجواری در امور داخلی دیگران مداخله کرده و امنیت منطقه را به‌واسطه جلب نیروهای بیگانه تضعیف كرده‌اند، نمی‌توانند با فرافكنی مشكلات خودساخته را به جمهوری اسلامی ایران نسبت دهند.
نمایش خیابانی عربستان
تحلیلگران جهان عرب معتقدند،عربستان سعودی بازیگر دیگر این نشست تلاش كرد با ادامه اتهام زنی به ایران ماجرای حملات گسترده به تأسیسات نفتی آرامكو را بار دیگر متوجه ایران كند تا بلكه راه فراری برای افتضاح سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود بیابد و جالب ماجرا این كه در نشست منامه علاوه بر موضعگیری‌های خصمانه كشورهای امارات، بحرین و عربستان علیه ایران از آمادگی شیخ‌نشینان برای گفت‌وگو با تهران سخن گفته شد. سیاست چماق و هویجی كه امتحانش را در برابر سیاست‌های قاطع بین‌المللی جمهوری اسلامی پس داده و بیشتر به یك نمایش خیابانی شبیه است.
امارات یكی از بازندگان اصلی
در ماجرای نشست منامه، امارات یكی از بازندگان اصلی بود. شیخ‌نشینی كه بعد از حملات آرامكو تلاش كرد با رفع كدورت به ایران نزدیك شود تا بلكه سرمایه‌گذاران ایران دوباره به امارات برگردند و با رونق تبادلات اقتصادی ارزش كالاهای اساسی برای امارات كاهش پیدا كند،اما این بار هم فریفته شد و در زمین عربستان و آمریكا بازی كرد و مسیر گفت‌وگویش را با ایران دشوار كرد.
بحرین، پلیس بد جدید منطقه
در این میان نقش بحرین قابل‌توجه و تحلیل است. این روزها بحرین تلاش دارد با اجرای نقش پلیس بد خودی در منطقه نشان دهد.
از سوی دیگر بحرین مدتی است كه به محلی برای برگزاری نشست‌های ضد ایرانی و لابیگری آمریكا و صهیونیست‌ها تبدیل‌شده و رفت‌وآمد شخصیت‌های سیاسی و نظامی رژیم اشغالگر قدس با افزایش چشمگیری روبه‌رو شده است تا آنجا كه بسیاری به‌طعنه می‌گویند «بحرین حرم امن صهیونیست‌ها شده است» خوش‌خدمتی‌ای كه بعید است عاقبت روشنی برای آل خلیفه داشته باشد.
بحرین در بدترین شرایط ممكن دست دوستی با رژیم اشغالگر قدس را داده است.در زمانی كه صهیونیست‌ها با بحران‌های جدی اقتصادی، نظامی و سیاسی مواجه هستند و تلاش دارند با چنگ زدن به كشورهای عربی منطقه راه نجاتی برای برون‌رفت از این بحران پیدا كنند.
از سوی دیگر، بحرین دچار یك اشتباه جدی محاسباتی شده و در ایامی همه سیب‌هایش را در سبد آمریكایی‌ها چیده است كه مشكلات جدی در فروش تسلیحات نظامی توسط آمریكا در منطقه او را به یك برده تسلیحاتی تبدیل خواهد كرد و به‌زودی با فهرست بلند‌بالایی از تسلیحات نظامی آمریكایی مواجه خواهد شد كه چاره‌ای جز خرید آنها ندارد.
از سوی دیگر سرعت تحولات منطقه به‌قدری شتاب گرفته است كه بعید به‌نظر می‌رسد در تحولات آتی خلیج‌فارس بحرین بتواند از فرصت‌‌هایی كه برای نیل به آن برنامه‌ریزی كرده، انتفاعی از سوی آمریكا و رژیم صهیونیستی نصیبش شود.
كنفرانس منامه با حجم بالای تبلیغاتی و رسانه‌ای غرب به دنبال ایجاد فضای مذاكره با ایران تحت سیاست فشار حداكثری بود. هرچند شیخ‌نشینان عرب امیدوار بودند آمریكا از این نشست در بالاترین شكل ممكن حمایت كند،اما فرانسه فقط به حضوری ضعیف در این نشست كفایت كرد.
