۶ فناوری شكستخورده دهه گذشته
با پایان سال ۲۰۱۹ میلادی و آغاز سومین دهه قرن 21، بیتردید با حجم بیشتری از نوآوریها در دنیای دیجیتال روبهرو خواهیم شد. با این وجود، این دنیا همیشه روی خوشی به شركتهای فعال نشان نمیدهد. نگاهی به دهه میلادی گذشته نشان میدهد محصولات نوآورانه بسیاری از شركتها به دلایل مختلف شكست خوردند كه دلایل متعددی از جمله زمان نامناسب عرضه، توجه نكردن به نیازهای مشتریان یا وجود رقبای قوی، اصلیترین دلایل این ناكامی بودند. بیایید نگاهی به ۶ فناوری معروف شكستخورده دهه گذشته بیاندازیم.
ویندوز برای گوشی
در سالهای آغازین دهه میلادی گذشته، شركت مایكروسافت متوجه شد كه از بازاری پررونق جامانده است. اپل با آیفون به سرعت در حال رشد بود و اندروید هم تولیدكنندگان زیادی را به خود جلب میكرد، در حالی كه سیستمعامل مایكروسافت با نام ویندوز موبایل (Windows Mobile) طرفدار چندانی نداشت. اینجا بود كه مایكروسافت با هدف دستیابی به سهم بیشتری از بازار، سیستمعامل جدید خود یعنی ویندوزفون۷
(Windows Phone 7) را طراحی و روانه این بازار پرمشتری كرد. ظاهر آشنای این سیستمعامل و ساختار جدید كاشیطور اپلیكیشنها برای بسیاری از كاربران جذاب و خوشایند بود. با این وجود، ویندوزفون۷ هرگز نتوانست نظر شركتهای نرمافزاری را برای ارائه اپلیكیشنهای باكیفیت جلب كند. مایكروسافت پس از مدتی با ویندوزفون۸ به صورت جدیتر وارد بازار شد، اما سیستمعامل جدید سبب خشم كاربران ویندوز فون ۷ شد، چون امكان ارتقا نداشت! استقبال نكردن شركتهای تولیدكننده گوشی، عامل دیگری بود كه سد راه این سیستمعامل شد. برای همین بود كه مایكروسافت در نهایت نوكیا را خرید و گوشیهای ویندوز10 اختصاصی تولید کرد. با این حال، ظاهرا قرار نبود بازار رویخوشی به مایكروسافت نشان دهد، عرضه ویندوز موبایل ۱۰ در سال ۲۰۱۵ هم دردی دوا نكرد و در نهایت، حضور سیستمعامل مایكروسافت در دنیای گوشیهای همراه با شكست نهایی مواجه شد.
گوگل پلاس
با وجود اینكه گوگل توانسته به موفقیتهای زیادی در دنیای دیجیتال دست یابد، اما این شركت انبوهی از شكستها در زمینه عرضه خدمات و حتی گاهی محصولات جدید را نیز در كارنامه خود دارد. پروژههایی نظیر عینك گوگل، گوگل ریدر و نكسوسپلیر تنها بخشی از این فهرست طولانی شكستهاست. با این وجود، شاید كمتر شكستی همچون ماجرای گوگل پلاس (Google Plus) در خاطر كاربران مانده باشد. گوگل پلاس سال ۲۰۱۱ راهاندازی شد. گوگل در آن زمان میخواست سهمی از بازار گسترده شبكههای اجتماعی را به خود اختصاص دهد و بههمین دلیل، گوگل پلاس را به عنوان سامانهای كه قرار بود رقیب جدی فیسبوك باشد روانه بازار كرد. گوگل پلاس امكان تعریف حلقههایی از افراد را در اختیار كاربر قرار میداد تا به این ترتیب، اشتراكگذاری تصاویر و سایر فایلها راحتتر انجام شود. نگاهی به آمار كاربران در آن روزها نشان میداد كه گوگل پلاس در حال رشد است. اما واقعیت این بود كه بسیاری از كاربران صرفا برای دسترسی به خدمات دیگر گوگل در پلاس ثبتنام میكردند و هیچ فعالیتی در این شبكه اجتماعی نداشتند. تلاشهای پیوسته و پرهزینه گوگل برای بازطراحی پلاس هم نتیجهای نداد. گوگل در نهایت تسلیم شد و پلاس را به قبرستان خدمات ناموفق خود فرستاد!
كینكت مایكروسافت
شركت مایكروسافت در سال ۲۰۱۰، محصول جدید خود یعنی كینكت (Kinect) را همراه كنسول اكسباكس روانه بازار كرد. كینكت از میكروفنهای قدرتمند، حسگرهای پیشرفته و دوربینهای فروسرخ استفاده میكرد، میتوانست موقعیت بدن كاربر را بهخوبی شناسایی كند و به فرمانهای صوتی هم پاسخ دهد. برای استفاده از كینكت باید فضای جلوی آن را كه احتمالا در وسط سالن پذیرایی یا اتاق خواب بود، خالی میكردیم.
مایكروسافت چند بازی خانوادگی را هم همراه كینكت به دست مشتریان میداد كه البته چندان پیشرفته و جذاب نبود. با وجود اینكه سختافزار مورد استفاده در این گجت بسیار پیشرفته بوده، شرایط استفاده از آن طوری نبود كه برای كاربر بیدردسر باشد. مایكروسافت پس از مدتی متوجه عدم استقبال بازار شد و از سال 2014 به این سو، كینكت را بهصورت مجزا به فروش رساند. با این وجود، تداوم استقبال مشتریان سبب شد مایكروسافت در سال ۲۰۱۷، بالاخره دكمه توقف تولید این محصول را بفشارد!
تلویزیونهای پلاسما
با عرضه تلویزیونهای تخت و باریك به بازار، بساط تلویزیونهای دارای لامپ تصویر بهتدریج به پایان رسید، اما این تلویزیونهای جدید خودشان در دو دسته اصلی یعنی تلویزیونهای پلاسما و دیگری تلویزیونهای السیدی/ الدیدی قرار میگرفتند. اگر كسی خواستار بهترین كیفیت ممكن بود، سراغ تلویزیونهای پلاسمای عرضه شده توسط پاناسونیك میرفت. ارائه بهتر رنگ مشكی، زاویه دید بهتر، پردازش سریعتر و همچنین كنتراست و تركیب رنگ بهتر از مزیتهای فناوری پلاسما بود. تلویزیونهای السیدی و الایدی از روشنایی بیشتری برخوردار بودند و برق كمتری هم مصرف میكردند. با این وجود، كیفیت بهترین تلویزیونهای الایدی حتی به گرد پای تلویزیونهای پلاسما هم نمیرسید، اما چرا تلویزیونهای پلاسما در سال ۲۰۱۴ به آخر خطر رسیدند؟ دلیل اصلی این مساله هیچ ربطی به مسائل فنی نداشت، بلكه ریشه در بازار داشت. تولید انبوه تلویزیونهای الایدی سبب شد هزینههای آن بهشدت كاهش یابد. به همین دلیل، دیگر كمتر كسی تمایل به پرداخت مبلغی گزاف برای خرید تلویزیونهای پلاسما داشت. پلاسما از جمله فناوریهایی بود كه بساطش به خاطر یك فناوری سطح پایینتر جمع شد. البته پس از گذشت چند سال، فناوری OLED توانست كیفیتی همپای پلاسما را ارائه دهد.
پیامرسانهای فوری
برای كسانی كه در دهه سوم یا چهارم زندگی خود هستند، پیامرسانهایی نظیر یاهو مسنجر، خاطرات زیادی به همراه دارند. در آن روزها، نرمافزارهایی نظیر یاهو مسنجر كه بهعنوان پیامرسانهای فوری شناخته میشدند، ابزارهایی محبوب در میان نوجوان و جوانان بودند. به جز یاهو مسنجر، نرمافزار دیگری به نام بیبیام (BBM) از سوی شركت بلكبری (كه سازنده تلفن همراه بود) نیز به بازار آمد كه امكان تماس صوتی یا تصویری را نیز داشت، اما پس از مدتی و با ورود رقبای جدی، بازار این سامانهها حسابی كساد شد. مایكروسافت سال ۲۰۱۲ شركت اسكایپ را خرید و به كار پیامرسان فوری خود یعنی اماسان (MSN) پایان داد. با كاهش محبوبیت گوشیهای بلكبری نیز بیبیام به تدریج به فراموشی سپرده شد. امروزه پیامرسانهای ویژه گوشیهای هوشمند، پادشاهان بیرقیب این قلمرو به شمار میروند.
امپیتری پلیر
عرضه امپیتری پلیر (MP3 Player) و آیپاد سبب شد دنیای موسیقی با تحولی جدی روبهرو شود. در روزگاری كه امكان گوشدادن به موسیقی دلخواه فقط از طریق ضبطصوت یا دستگاههای پخش سیدی امكانپذیر بود، امپیتری پلیرها با ابعاد كوچك و ظرفیت بالا، تحولی جدی در این زمینه ایجاد كردند. آیپاد در كنار آیتونز به اپل كمك كرد به یكی از بازیگران اصلی دنیای موسیقی تبدیل شود. همچنین بهاشتراكگذاری موسیقی هم سادهتر شد. این بار هم مایكروسافت تلاش كرد یك بار دیگر وارد میدان شود و محصولی به نام زون (Zune) را برای رقابت با آیپاد وارد میدان كرد كه در سال ۲۰۰۹ با شكست سنگینی روبهرو شد. آیپاد همچنان میداندار بود و هیچ كسی فكر نمیكرد كه محصول بعدی اپل (یعنی آیفون) نقش فرشته مرگ را برای این پخشكننده محبوب موسیقی بازی كند! با عرضه گوشیهای هوشمند، آخرین میخها بر تابوت امپیتری پلیرها كوبیده شد و البته شاهد ظهور كسبوكارهای جدیدی نظیر اسپاتیفای شدیم كه تجربه گوشدادن به موسیقی را به مراتب سادهتر میكرد.
در سالهای آغازین دهه میلادی گذشته، شركت مایكروسافت متوجه شد كه از بازاری پررونق جامانده است. اپل با آیفون به سرعت در حال رشد بود و اندروید هم تولیدكنندگان زیادی را به خود جلب میكرد، در حالی كه سیستمعامل مایكروسافت با نام ویندوز موبایل (Windows Mobile) طرفدار چندانی نداشت. اینجا بود كه مایكروسافت با هدف دستیابی به سهم بیشتری از بازار، سیستمعامل جدید خود یعنی ویندوزفون۷
(Windows Phone 7) را طراحی و روانه این بازار پرمشتری كرد. ظاهر آشنای این سیستمعامل و ساختار جدید كاشیطور اپلیكیشنها برای بسیاری از كاربران جذاب و خوشایند بود. با این وجود، ویندوزفون۷ هرگز نتوانست نظر شركتهای نرمافزاری را برای ارائه اپلیكیشنهای باكیفیت جلب كند. مایكروسافت پس از مدتی با ویندوزفون۸ به صورت جدیتر وارد بازار شد، اما سیستمعامل جدید سبب خشم كاربران ویندوز فون ۷ شد، چون امكان ارتقا نداشت! استقبال نكردن شركتهای تولیدكننده گوشی، عامل دیگری بود كه سد راه این سیستمعامل شد. برای همین بود كه مایكروسافت در نهایت نوكیا را خرید و گوشیهای ویندوز10 اختصاصی تولید کرد. با این حال، ظاهرا قرار نبود بازار رویخوشی به مایكروسافت نشان دهد، عرضه ویندوز موبایل ۱۰ در سال ۲۰۱۵ هم دردی دوا نكرد و در نهایت، حضور سیستمعامل مایكروسافت در دنیای گوشیهای همراه با شكست نهایی مواجه شد.
گوگل پلاس
با وجود اینكه گوگل توانسته به موفقیتهای زیادی در دنیای دیجیتال دست یابد، اما این شركت انبوهی از شكستها در زمینه عرضه خدمات و حتی گاهی محصولات جدید را نیز در كارنامه خود دارد. پروژههایی نظیر عینك گوگل، گوگل ریدر و نكسوسپلیر تنها بخشی از این فهرست طولانی شكستهاست. با این وجود، شاید كمتر شكستی همچون ماجرای گوگل پلاس (Google Plus) در خاطر كاربران مانده باشد. گوگل پلاس سال ۲۰۱۱ راهاندازی شد. گوگل در آن زمان میخواست سهمی از بازار گسترده شبكههای اجتماعی را به خود اختصاص دهد و بههمین دلیل، گوگل پلاس را به عنوان سامانهای كه قرار بود رقیب جدی فیسبوك باشد روانه بازار كرد. گوگل پلاس امكان تعریف حلقههایی از افراد را در اختیار كاربر قرار میداد تا به این ترتیب، اشتراكگذاری تصاویر و سایر فایلها راحتتر انجام شود. نگاهی به آمار كاربران در آن روزها نشان میداد كه گوگل پلاس در حال رشد است. اما واقعیت این بود كه بسیاری از كاربران صرفا برای دسترسی به خدمات دیگر گوگل در پلاس ثبتنام میكردند و هیچ فعالیتی در این شبكه اجتماعی نداشتند. تلاشهای پیوسته و پرهزینه گوگل برای بازطراحی پلاس هم نتیجهای نداد. گوگل در نهایت تسلیم شد و پلاس را به قبرستان خدمات ناموفق خود فرستاد!
كینكت مایكروسافت
شركت مایكروسافت در سال ۲۰۱۰، محصول جدید خود یعنی كینكت (Kinect) را همراه كنسول اكسباكس روانه بازار كرد. كینكت از میكروفنهای قدرتمند، حسگرهای پیشرفته و دوربینهای فروسرخ استفاده میكرد، میتوانست موقعیت بدن كاربر را بهخوبی شناسایی كند و به فرمانهای صوتی هم پاسخ دهد. برای استفاده از كینكت باید فضای جلوی آن را كه احتمالا در وسط سالن پذیرایی یا اتاق خواب بود، خالی میكردیم.
مایكروسافت چند بازی خانوادگی را هم همراه كینكت به دست مشتریان میداد كه البته چندان پیشرفته و جذاب نبود. با وجود اینكه سختافزار مورد استفاده در این گجت بسیار پیشرفته بوده، شرایط استفاده از آن طوری نبود كه برای كاربر بیدردسر باشد. مایكروسافت پس از مدتی متوجه عدم استقبال بازار شد و از سال 2014 به این سو، كینكت را بهصورت مجزا به فروش رساند. با این وجود، تداوم استقبال مشتریان سبب شد مایكروسافت در سال ۲۰۱۷، بالاخره دكمه توقف تولید این محصول را بفشارد!
تلویزیونهای پلاسما
با عرضه تلویزیونهای تخت و باریك به بازار، بساط تلویزیونهای دارای لامپ تصویر بهتدریج به پایان رسید، اما این تلویزیونهای جدید خودشان در دو دسته اصلی یعنی تلویزیونهای پلاسما و دیگری تلویزیونهای السیدی/ الدیدی قرار میگرفتند. اگر كسی خواستار بهترین كیفیت ممكن بود، سراغ تلویزیونهای پلاسمای عرضه شده توسط پاناسونیك میرفت. ارائه بهتر رنگ مشكی، زاویه دید بهتر، پردازش سریعتر و همچنین كنتراست و تركیب رنگ بهتر از مزیتهای فناوری پلاسما بود. تلویزیونهای السیدی و الایدی از روشنایی بیشتری برخوردار بودند و برق كمتری هم مصرف میكردند. با این وجود، كیفیت بهترین تلویزیونهای الایدی حتی به گرد پای تلویزیونهای پلاسما هم نمیرسید، اما چرا تلویزیونهای پلاسما در سال ۲۰۱۴ به آخر خطر رسیدند؟ دلیل اصلی این مساله هیچ ربطی به مسائل فنی نداشت، بلكه ریشه در بازار داشت. تولید انبوه تلویزیونهای الایدی سبب شد هزینههای آن بهشدت كاهش یابد. به همین دلیل، دیگر كمتر كسی تمایل به پرداخت مبلغی گزاف برای خرید تلویزیونهای پلاسما داشت. پلاسما از جمله فناوریهایی بود كه بساطش به خاطر یك فناوری سطح پایینتر جمع شد. البته پس از گذشت چند سال، فناوری OLED توانست كیفیتی همپای پلاسما را ارائه دهد.
پیامرسانهای فوری
برای كسانی كه در دهه سوم یا چهارم زندگی خود هستند، پیامرسانهایی نظیر یاهو مسنجر، خاطرات زیادی به همراه دارند. در آن روزها، نرمافزارهایی نظیر یاهو مسنجر كه بهعنوان پیامرسانهای فوری شناخته میشدند، ابزارهایی محبوب در میان نوجوان و جوانان بودند. به جز یاهو مسنجر، نرمافزار دیگری به نام بیبیام (BBM) از سوی شركت بلكبری (كه سازنده تلفن همراه بود) نیز به بازار آمد كه امكان تماس صوتی یا تصویری را نیز داشت، اما پس از مدتی و با ورود رقبای جدی، بازار این سامانهها حسابی كساد شد. مایكروسافت سال ۲۰۱۲ شركت اسكایپ را خرید و به كار پیامرسان فوری خود یعنی اماسان (MSN) پایان داد. با كاهش محبوبیت گوشیهای بلكبری نیز بیبیام به تدریج به فراموشی سپرده شد. امروزه پیامرسانهای ویژه گوشیهای هوشمند، پادشاهان بیرقیب این قلمرو به شمار میروند.
امپیتری پلیر
عرضه امپیتری پلیر (MP3 Player) و آیپاد سبب شد دنیای موسیقی با تحولی جدی روبهرو شود. در روزگاری كه امكان گوشدادن به موسیقی دلخواه فقط از طریق ضبطصوت یا دستگاههای پخش سیدی امكانپذیر بود، امپیتری پلیرها با ابعاد كوچك و ظرفیت بالا، تحولی جدی در این زمینه ایجاد كردند. آیپاد در كنار آیتونز به اپل كمك كرد به یكی از بازیگران اصلی دنیای موسیقی تبدیل شود. همچنین بهاشتراكگذاری موسیقی هم سادهتر شد. این بار هم مایكروسافت تلاش كرد یك بار دیگر وارد میدان شود و محصولی به نام زون (Zune) را برای رقابت با آیپاد وارد میدان كرد كه در سال ۲۰۰۹ با شكست سنگینی روبهرو شد. آیپاد همچنان میداندار بود و هیچ كسی فكر نمیكرد كه محصول بعدی اپل (یعنی آیفون) نقش فرشته مرگ را برای این پخشكننده محبوب موسیقی بازی كند! با عرضه گوشیهای هوشمند، آخرین میخها بر تابوت امپیتری پلیرها كوبیده شد و البته شاهد ظهور كسبوكارهای جدیدی نظیر اسپاتیفای شدیم كه تجربه گوشدادن به موسیقی را به مراتب سادهتر میكرد.