تماس‌های متعدد پمپئو با کشورهای مختلف پس از عملیات تروریستی آمریکا نشانه چیست؟
پیام استیصال پمپئو
مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات‌متحده آمریکا، متعاقب عملیات تروریستی این کشور در بغداد -که به شهادت مظلومانه سردار سپهبد سلیمانی، ابومهدی المهندس و هشت نفر دیگر از فرزندان محور مقاومت انجامید- رایزنی‌های گسترده‌ای را به‌صورت آشکار و مخفیانه با همتایان خود در دیگر کشورهای دنیا صورت داده است. نکته حائز اهمیت این‌که تنها روایتگر این مکالمات تلفنی، وزارت خارجه آمریکا و بیانیه‌های رسمی صادر شده از سوی این وزارتخانه است و کشورهای طرف مشورت و مکالمه، ترجیح می‌دهند بیانیه‌ای در خصوص تماس با پمپئو و مقامات کاخ سفید منتشر نکنند. گویا طرف‌های مشورت و متعاقباً مهره‌های ایالات‌متحده در منطقه و جهان نیز نسبت به افشای محتوای مکالمات خود با پمپئو رغبتی ندارد. زیرا هزینه هم‌پیمانی و حتی سخن گفتن با مقامات آمریکایی در شرایط بغرنج فعلی بسیار بالاست! در اینجا مروری بر تماس‌های تلفنی آشکار وزیر خارجه آمریکا و همتایان وی در دیگر کشورهای دنیا، پس از شهادت سردار سلیمانی خواهیم داشت.
چین؛ تعجیل برای انتقال پیام
وزیر خارجه آمریکا پس از شهادت سردار سپهبد سلیمانی با یانگ جیئچی، عضو کمیته سیاستگذاری حزب کمونیست چین تماس گرفت و تأکید کرد ایالات‌متحده آمریکا قصد ندارد با ایران وارد تنش و منازعه شود. عدم مکالمه تلفنی وانگ‌ایی، وزیر خارجه چین با پمپئو در خصوص این مسأله، خود نکته‌ای قابل‌تأمل بوده و نشان‌دهنده عجله ایالات‌متحده برای انتقال پیام خود به مقامات چینی( فارغ از پروتکل‌های دیپلماتیک) دارد.
آلمان؛ نگرانیم
مایک پمپئو، در تماس با هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نیز عملیات صورت گرفته در بغداد-که منجر به شهادت سردار سلیمانی و ابو مهدی المهندس شد را برای وی تشریح کرد. درعین‌حال وزیر خارجه آمریکا در این تماس نسبت به واکنش جمهوری اسلامی ایران و شیوه آن، ابراز نگرانی کرده است.
انگلیس؛ از بریتانیا ممنونیم
در بیشتر بیانیه‌های وزارت خارجه در خصوص تماس‌های تلفنی اخیر پمپئو، شاهد تکرار این جمله کوتاه و کلیشه‌ای هستیم. بر اساس این بیانیه‌ها، پمپئو در صحبتی که با دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس انجام داد از حمایت همیشگی لندن از ایالات‌متحده، به‌خصوص در حوزه سیاست‌های منطقه‌ای در غرب آسیا قدردانی کرده است.
فرانسه؛ روایتی کوتاه از مکالمه‌ای طولانی!
مایک پمپئو در حساب کاربری رسمی خود در توییتر درباره گفت‌وگوی تلفنی اخیر خود با ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز نوشته است: «امروز با ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه درباره تصمیم دونالد ترامپ برای ترور [سردار] قاسم سلیمانی گفت‌وگو کردم. مقابله با رفتارهای شرورانه ایران، اولویت مشترک ما و متحدان اروپایی‌مان است. عزم ما برای حفاظت از مردم و منافع‌مان تزلزل‌ناپذیر است.» این در حالی است که فرانسوی‌ها در نخستین موضعگیری خود در قبال تحولات اخیر در بغداد اعلام کردند ترور (شهادت) سردار قاسم سلیمانی همان چیزی بوده که پاریس قبلاً نسبت به آن نگران بوده و هم‌اکنون رخ‌داده است. مقامات فرانسوی حاضر نشده‌اند در خصوص جزئیات مکالمه نسبتاً طولانی پمپئو و لودریان، توضیحی ارائه کنند.
روسیه؛ ناموفق و بی‌نتیجه
پمپئو در توییتی دیگر، از تماس تلفنی خود با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه خبر داده است. وزیر خارجه آمریکا در این خصوص می‌نویسد:«شامگاه جمعه ( شنبه صبح به‌وقت ایران) با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه تلفنی گفت‌وگو کردم. سرگئی لاوروف و من درباره اقدام دفاعی قاطع ترامپ در بغداد در حمایت از جان آمریکایی‌ها صحبت کردیم. من تأکید می‌کنم کاهش تنش، هدف اصلی ایالات‌متحده است.» اما روایت روسیه از این مکالمه تلفنی، تفاوت بسیار عمیقی با روایت پمپئو از این مکالمه تلفنی دارد. روسیه تنها کشوری بوده است که در یک بیانیه رسمی که توسط وزارت خارجه این کشور منتشر شد، به‌صراحت از ناکامی پمپئو در دیپلماسی تلفنی پرده برداشته است: «لاوروف در این تماس تلفنی تأکید کرده است اقدام هدفمندانه یک کشور عضو سازمان ملل برای حذف یک مقام رسمی کشور دیگر عضو سازمان ملل در قلمرو کشور ثالث بدون اطلاع آن کشور، نقص آشکار قوانین بین‌المللی و شایسته محکومیت است. این اقدام آمریکا پیامدهای سختی را برای امنیت و ثبات منطقه به همراه دارد و به تلاش‌هایی برای یافتن راه‌حل‌هایی برای مسائل پیچیده انباشته شده در خاورمیانه کمک نمی‌کند و برعکس منجر به موج جدید تشدید تنش‌ها می‌شود.»
عربستان؛ حواستان باشد که متحد ما هستید
مکالمه تلفنی مایک پمپئو و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، از جمله رایزنی‌های دیگری بود که وزیر خارجه ایالات‌متحده در این مدت کوتاه صورت داده است. منابع آمریکایی صرفا تأکید کرده‌اند که در این مکالمه، آخرین تحولات عراق و عملیات اخیر در بغداد مورد بحث و بررسی قرارگرفته است. با این حال منابع منطقه‌ای آگاه اعلام کرده‌اند در این تماس، پمپئو از بن سلمان و دیگر مقامات سعودی بابت همکاری با کاخ سفید ستایش و تأکید کرده است که کماکان به این رویکرد و رفتار خود پایبند باقی بمانند.
عراق؛ آزاد و مستقل!
وزیر خارجه ایالات‌متحده آمریکا در تماس تلفنی دیگر خود، با رئیس مجلس عراق گفت‌وگو کرد. روایت وزارت خارجه آمریکا از این مکالمه تلفنی نیز بسیار ناقص و این بار در حد یک جمله است: «پمپئو در این تماس تلفنی با الحلبوسی گفته است که آمریکا خواستار عراقی آزاد، مستقل و دارای حق حاکمیت است...!»
سوئیس؛ به دنبال میانجی
تقدیم پیام سفارت سوئیس در تهران به وزارت خارجه کشورمان (به‌عنوان دفتر حفاظت منافع آمریکا) و سفر وزیر خارجه قطر به ایران نیز متعاقب تماس‌های فشرده‌ای بوده است که میان مایک پمپئو و همتایان قطری و سوئیسی وی (پس از ماجرای شهادت سردار سلیمانی) صورت گرفته است. تعجیل پمپئو برای انتقال این پیام‌ها به ایران، نشان از سردرگمی راهبردی و رو به افزایش دارد که سراسر کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا را فرا گرفته است. در پیامی که سفیر سوئیس در تهران به وزارت خارجه مخابره کرده است، مقامات آمریکایی با ترکیبی از «هشدار نسبت به پاسخگویی ایران» و «ترغیب به مذاکرات جدید و توافق با ایران» نشان داده‌اند که در این روزها و ساعات خاص، از ثبات رفتاری و حتی گفتاری خاصی در قبال ایران برخوردار نیستند.
وزیر خارجه آمریکا پس از شهادت سردار سپهبد سلیمانی با یانگ جیئچی، عضو کمیته سیاستگذاری حزب کمونیست چین تماس گرفت و تأکید کرد ایالات‌متحده آمریکا قصد ندارد با ایران وارد تنش و منازعه شود. عدم مکالمه تلفنی وانگ‌ایی، وزیر خارجه چین با پمپئو در خصوص این مسأله، خود نکته‌ای قابل‌تأمل بوده و نشان‌دهنده عجله ایالات‌متحده برای انتقال پیام خود به مقامات چینی( فارغ از پروتکل‌های دیپلماتیک) دارد.
آلمان؛ نگرانیم
مایک پمپئو، در تماس با هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نیز عملیات صورت گرفته در بغداد-که منجر به شهادت سردار سلیمانی و ابو مهدی المهندس شد را برای وی تشریح کرد. درعین‌حال وزیر خارجه آمریکا در این تماس نسبت به واکنش جمهوری اسلامی ایران و شیوه آن، ابراز نگرانی کرده است.
انگلیس؛ از بریتانیا ممنونیم
در بیشتر بیانیه‌های وزارت خارجه در خصوص تماس‌های تلفنی اخیر پمپئو، شاهد تکرار این جمله کوتاه و کلیشه‌ای هستیم. بر اساس این بیانیه‌ها، پمپئو در صحبتی که با دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس انجام داد از حمایت همیشگی لندن از ایالات‌متحده، به‌خصوص در حوزه سیاست‌های منطقه‌ای در غرب آسیا قدردانی کرده است.
فرانسه؛ روایتی کوتاه از مکالمه‌ای طولانی!
مایک پمپئو در حساب کاربری رسمی خود در توییتر درباره گفت‌وگوی تلفنی اخیر خود با ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز نوشته است: «امروز با ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه درباره تصمیم دونالد ترامپ برای ترور [سردار] قاسم سلیمانی گفت‌وگو کردم. مقابله با رفتارهای شرورانه ایران، اولویت مشترک ما و متحدان اروپایی‌مان است. عزم ما برای حفاظت از مردم و منافع‌مان تزلزل‌ناپذیر است.» این در حالی است که فرانسوی‌ها در نخستین موضعگیری خود در قبال تحولات اخیر در بغداد اعلام کردند ترور (شهادت) سردار قاسم سلیمانی همان چیزی بوده که پاریس قبلاً نسبت به آن نگران بوده و هم‌اکنون رخ‌داده است. مقامات فرانسوی حاضر نشده‌اند در خصوص جزئیات مکالمه نسبتاً طولانی پمپئو و لودریان، توضیحی ارائه کنند.
روسیه؛ ناموفق و بی‌نتیجه
پمپئو در توییتی دیگر، از تماس تلفنی خود با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه خبر داده است. وزیر خارجه آمریکا در این خصوص می‌نویسد:«شامگاه جمعه ( شنبه صبح به‌وقت ایران) با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه تلفنی گفت‌وگو کردم. سرگئی لاوروف و من درباره اقدام دفاعی قاطع ترامپ در بغداد در حمایت از جان آمریکایی‌ها صحبت کردیم. من تأکید می‌کنم کاهش تنش، هدف اصلی ایالات‌متحده است.» اما روایت روسیه از این مکالمه تلفنی، تفاوت بسیار عمیقی با روایت پمپئو از این مکالمه تلفنی دارد. روسیه تنها کشوری بوده است که در یک بیانیه رسمی که توسط وزارت خارجه این کشور منتشر شد، به‌صراحت از ناکامی پمپئو در دیپلماسی تلفنی پرده برداشته است: «لاوروف در این تماس تلفنی تأکید کرده است اقدام هدفمندانه یک کشور عضو سازمان ملل برای حذف یک مقام رسمی کشور دیگر عضو سازمان ملل در قلمرو کشور ثالث بدون اطلاع آن کشور، نقص آشکار قوانین بین‌المللی و شایسته محکومیت است. این اقدام آمریکا پیامدهای سختی را برای امنیت و ثبات منطقه به همراه دارد و به تلاش‌هایی برای یافتن راه‌حل‌هایی برای مسائل پیچیده انباشته شده در خاورمیانه کمک نمی‌کند و برعکس منجر به موج جدید تشدید تنش‌ها می‌شود.»
عربستان؛ حواستان باشد که متحد ما هستید
مکالمه تلفنی مایک پمپئو و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، از جمله رایزنی‌های دیگری بود که وزیر خارجه ایالات‌متحده در این مدت کوتاه صورت داده است. منابع آمریکایی صرفا تأکید کرده‌اند که در این مکالمه، آخرین تحولات عراق و عملیات اخیر در بغداد مورد بحث و بررسی قرارگرفته است. با این حال منابع منطقه‌ای آگاه اعلام کرده‌اند در این تماس، پمپئو از بن سلمان و دیگر مقامات سعودی بابت همکاری با کاخ سفید ستایش و تأکید کرده است که کماکان به این رویکرد و رفتار خود پایبند باقی بمانند.
عراق؛ آزاد و مستقل!
وزیر خارجه ایالات‌متحده آمریکا در تماس تلفنی دیگر خود، با رئیس مجلس عراق گفت‌وگو کرد. روایت وزارت خارجه آمریکا از این مکالمه تلفنی نیز بسیار ناقص و این بار در حد یک جمله است: «پمپئو در این تماس تلفنی با الحلبوسی گفته است که آمریکا خواستار عراقی آزاد، مستقل و دارای حق حاکمیت است...!»
سوئیس؛ به دنبال میانجی
تقدیم پیام سفارت سوئیس در تهران به وزارت خارجه کشورمان (به‌عنوان دفتر حفاظت منافع آمریکا) و سفر وزیر خارجه قطر به ایران نیز متعاقب تماس‌های فشرده‌ای بوده است که میان مایک پمپئو و همتایان قطری و سوئیسی وی (پس از ماجرای شهادت سردار سلیمانی) صورت گرفته است. تعجیل پمپئو برای انتقال این پیام‌ها به ایران، نشان از سردرگمی راهبردی و رو به افزایش دارد که سراسر کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا را فرا گرفته است. در پیامی که سفیر سوئیس در تهران به وزارت خارجه مخابره کرده است، مقامات آمریکایی با ترکیبی از «هشدار نسبت به پاسخگویی ایران» و «ترغیب به مذاکرات جدید و توافق با ایران» نشان داده‌اند که در این روزها و ساعات خاص، از ثبات رفتاری و حتی گفتاری خاصی در قبال ایران برخوردار نیستند.
