اگر بخواهیم داخل جعبه‌ای دربسته‌ و قفل شده را ببینیم یا از درون آن چیزی برداریم، باید قفل را بشكنیم و در آن را باز كنیم. این تصور اولیه و منطقی در مورد درمان بسیاری از بیماری‌های مغز است. سال‌هاست برای درمان بیماری‌هایی مثل تومورهای مغزی برشی روی پوست سر داده، قسمتی از جمجمه برداشته، پرده‌های اطراف مغز باز و سپس برداشتن تومور آغاز می‌شود. پس از پایان جراحی لازم است از تمام این مسیر برگردیم و بافت‌های باز شده را ترمیم كنیم. طبیعی است كه آسیب بافتی حین عمل با درد پس از جراحی و مشكلات ترمیم زخم و حتی عوارضی در مورد ظاهر و زیبایی فرد همراه باشد. برای پرهیز و كاهش این جنبه‌های ناخوشایند جراحی تلاش بسیاری شد تا بدون شكستن قفل جعبه و فقط با ایجاد یك سوراخ در جدار آن بتوانیم به داخل این جعبه دسترسی پیدا كنیم و همین ایده به عنوان تئوری اولیه در اختراع آندوسكوپ به كار رفت.
آندوسكوپ دستگاهی پیچیده است كه از اجزای مختلف ساخته شده، اما مهم‌ترین قسمت آن لوله‌ای باریك است كه در آن یك عدسی تعبیه شده و تصویر را از یك انتها به سمت دیگر انتقال می‌دهد. به این ترتیب می‌توان با ایجاد سوراخی كوچك، داخل جمجمه را دید و ابزارهای ظریفی برای انجام جراحی داخل جمجمه در كنار آندوسكوپ به كار برد.
در نگاه كلی انتظار بر این می‌رود كه بتوان بسیاری از عمل‌های جراحی مغز را از طریق آندوسكوپ با كاهش آسیب بافتی به نتیجه بهتری رساند، اما واقعیت كمی متفاوت است؛ از یك‌‌سو آندوسكوپی قاعده جمجمه از طریق بینی خصوصا برای دسترسی به هیپوفیز و عناصر اطراف آن پیشرفت بسیاری كرده و نتایج این جراحی‌ها را بهبود بخشیده و از سوی دیگر كاربرد آندوسكوپی مغز غیر از قاعده جمجمه به نتیجه حیرت‌انگیزی دست نیافته است. آندوسكوپی مغز با ورود به داخل بطن‌ها برای درمان هیدروسفالی یا تجمع مایع مغزی نخاعی، نمونه‌برداری از برخی تومورها و تخلیه و درمان كیست‌های مادرزادی روشی مفید و كم‌تهاجمی تلقی می‌شود، اما بیشتر تومورهای مغزی با توجه به نیاز به ظرافت زیاد و كنترل كافی روی عناصر عصبی در جراحی‌های باز كم‌خطرتر و موفق‌تر درمان می‌شوند. در مجموع باید گفت آندوسكوپ به عنوان ابزاری برای نفوذ به داخل جمجمه بدون آسیب وسیع استخوانی به كار رفته و می‌رود، اما شناخت صحیح قابلیت‌ها و محدودیت‌های آن لازمه استفاده به موقع و موثر از این فناوری است و اصرار به انجام جراحی آندوسكوپی در بیماری كه خطر جراحی باز در او كمتر و موفقیت آن بیشتر است، امكان دارد عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد.