کنکور ۹۹؛  دو قدم مانده به حذف

در شرایطی که تلفات کرونا در ایران رکوردهای جدیدی را ثبت می‌کند احتمال لغو آزمون سراسری امسال قوت گرفته است

کنکور ۹۹؛ دو قدم مانده به حذف

كار كرونا در كشورمان دارد به جاهای باریك می‌كشد. دیروز ما بازهم ركورد زدیم و 235 فوتی كرونا را فرستادیم به سفر آخرت. در این اوضاع آشفته كه نظم و ترتیبِ ذهن مردم را به هم ریخته، ذهن و روح و روان یك جماعت -كه تعدادشان كم نیست- از بقیه آشفته‌تر است. كنكوری‌ها روزهاست حال و روز خوشی ندارند و درحالی كه مجبورند هر روز اخبار شیوع كرونا و فوتی‌هایش را دنبال كنند ناچارند با استرس ناشی از حرف‌های ضد و نقیض مسؤولان نیز بجنگند. این بدترین كنكوری است كه تا به حال در كشورمان وجود داشته،‌ بلاتكلیف‌ترین كنكوری هم هست كه تا امروز حافظه‌ها به یاد می‌آورد. طبق جدول زمان‌بندی سازمان سنجش،‌ همین پنجشنبه داوطلبان آزمون دكتری باید به حوزه‌های امتحانی بروند، ‌پنجشنبه، جمعه و شنبه هفته بعد هم داوطلبان كارشناسی ارشد. اما هنوز هیچ كدام از این دو گروه با قطع و یقین نمی‌دانند تكلیف‌شان چیست و آیا سرانجام كنكور برگزار می‌شود یا نه و اگر برگزار می‌شود تامین جانی دارند یا خیر. این دلهره به جان بسیاری از داوطلبان افتاده و خانواده‌های زیادی را گرفتار فكر و خیال كرده. برخی داوطلبان تصمیم دارند در كنكور شركت نكنند، برخی هم سعی دارند با رساندن مراتب نگرانی خود به گوش مسؤولان جلوی برگزاری كنكور را بگیرند. این عده در فضای مجازی هشتگ (#سلامت- دانشجو) راه انداخته، از وزیر بهداشت استمداد طلبیده و حتی با برخی نمایندگان مجلس تماس تلفنی برقرار كرده‌اند تا شاید بتوانند كنكور 99 را ملغی كنند كه البته تا امروز و تا این لحظه موفق نشده‌اند. بار روانی همه این اتفاقات اما بر روح و روان كنكوری‌ها سنگینی می‌كند و هر بار كه خبرهای ضد و نقیضی از ناحیه مسوولان منتشر می‌شود این فشار را تشدید می‌كند. 175 هزار داوطلب كنكور دكتری، 659 هزار داوطلب كنكور كارشناسی ارشد و یك میلیون داوطلب كنكور كارشناسی حالا درست بین یك دوراهی ایستاده‌اند كه یك طرف آن لغو كنكور و سر دیگرش برگزاری كنكور با همه نگرانی‌ها و دلشوره‌هاست.

جلسه وزیر در مجلس
وزارت علوم پس از آن كه شخص وزیر، لغو كنكور را غیرممكن دانست و گفت به هر ترتیب ممكن همه كنكورهای سال 99 برگزار می‌شود، دیگر هیچ اظهار نظری در این باره نكرد. تاكنون اما از ناحیه وزارت بهداشت حرف‌های زیادی درباره كنكور شنیده شده كه حالا پس از جلسه دوشنبه شب وزیر بهداشت با كمیسیون آموزش مجلس به اوج خود رسیده است.
راوی آنچه در این جلسه گذشت احمدنادری، نماینده عضو این كمیسیون است كه در گفت‌وگو با فارس حرف‌هایی زده كه اگر درست باشد و جامه عمل بپوشد، سندی است بر آشفته‌بازار كنكور امسال و تصدیقی است بر بلاتكلیفی كنكوری‌های 99.
نادری داوطلبان دكتری، كارشناسی ارشد و كارشناسی را از هم جدا كرده و سه وضعیت را برای آنها ترسیم كرد كه البته به قول او همگی منبعث از پروتكلی است كه وزیر بهداشت در این جلسه به نمایندگان ارائه داده است.
طبق این پروتكل، كنكور دكتری با همه دستورالعمل‌های بهداشتی در موعد مقرر برگزار می‌شود و اگر همه چیز طبق اصول باشد و سازمان سنجش از پس اداره اوضاع برآمد آن وقت كنكور كارشناسی ارشد نیز برگزار خواهد شد. اما اگر سازمان سنجش از پس اجرای پروتكل‌های بهداشتی برنیامد كنكور كارشناسی ارشد متوقف خواهد شد.
اولین برداشتی كه از گفته‌های این نماینده مجلس می‌شود سپر بلا بودن داوطلبان آزمون دكتری است كه البته خیلی قبل‌تر از این جلسه، برخی داوطلبان كنكور دكتری آن را بو كشیده و به آن واكنش نشان داده بودند. درفضای مجازی، داوطلبانی كه هم‌قسم شده‌اند تا علیه برگزاری كنكور توفان توییتری راه بیندازند، ‌گفته‌اند حاضر نیستند با شركت در كنكور دكتری از خطرات احتمالی استقبال كنند، بلكه آنقدر فشار می‌آورند، پیام می‌دهند و تماس می‌گیرند تا كنكور سرانجام لغو شود.



لغو كنكور كارشناسی
پروتكلی كه وزیر بهداشت به نمایندگان كمیسیون آموزش مجلس ارائه داده شاید در مرحله اول برای حدود 175 هزار داوطلب كنكور دكتری و سپس برای 659 هزار داوطلب آزمون كارشناسی ارشد خوشایند نباشد، ولی تا حدی كه احمد نادری درباره‌اش توضیح داده، حتما به مذاق طرفداران لغو كنكور كارشناسی خوش است.
ظاهرا شخص وزیر بهداشت با برگزاری كنكور كارشناسی مخالف است، مجلس هم گویا با وزیر همنواست و هر دو در موضعی مشترك باور دارند در شرایط فعلی برگزاری كنكور سراسری به صلاح نیست. این یعنی كه به احتمال فراوان یك میلیون نفری كه برای كنكور سراسری ثبت نام كرده‌، ماه‌ها برای موفقیت در آن كوشیده،‌ هزینه كرده و وقت گذاشته و خود را دانشجوی فصل پاییز دانشگاه‌ها مجسم كرده‌اند تا زمانی نامعلوم باید بلاتكلیف بمانند.
البته تا این لحظه درباره لغو یا برگزاری كنكور كارشناسی تصمیم نهایی اتخاذ نشده، ولی از ظاهر امر پیداست كه دراین باره میان تصمیم‌گیرندگان و افراد دخیل اتفاق نظر وجود ندارد. در واقع در حالی كه وزیر بهداشت و برخی نمایندگان مرتبط در مجلس از لغو كنكور و اولویت‌دادن به سلامت داوطلبان ابایی ندارند و مایل به این كار هستند، عده‌ای دیگر و از قضا در وزارت بهداشت با این كار مخالفند.
آخرین كسی كه آب پاكی را روی دست كنكوری‌ها ریخت و از لغو نشدن كنكور حرف زد، حسین قنبری مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت بود كه خطاب به همه كسانی كه خواهان لغو یا تعویق كنكورند، گفت به جای تلاش در این راه دنبال راهكارهایی برای برگزاری بهتر این آزمون‌ها باشید. بعد از این نصیحت نیز او توضیح داده كه علت لغو نشدن كنكور این است كه هیچ تصویر روشنی از ادامه روند شیوع كرونا در كشور وجود ندارد و بنابراین نمی‌شود هیچ كدام از آزمون‌های سال ۹۹ را به تعویق انداخت.
قنبری كه اجرای دقیق پروتكل‌های بهداشتی ظاهرا نقطه اتكای او برای برگزاری كنكور است، در عین حال تبعات برگزارنشدن كنكور را بیش از برگزار شدن آن می‌داند و می‌گوید فشارهای روانی‌ای كه پس از لغو كنكور به داوطلبان و خانواده‌ها وارد می‌شود بیشتر از فشاری است كه با برگزاری آزمون به افراد وارد می‌شود، بنابراین باید پذیرفت كنكور نیز بخشی از زندگی در شرایط كرونایی كشور است.
حرف‌های قنبری البته با این كه حاوی حقایقی است اما این نكته تلخ را در دلش دارد كه چرا در یك وزارتخانه واحد كه همه افراد باید در یك موضع باشند و صدایی واحد از آنها به گوش برسد، در عمل در دو سر یك طیف ایستاده‌اند و دو حرف متضاد می‌زنند؛‌ یكی خواهان توقف برگزاری كنكور و دیگری خواستار اجرای كنكور.



دغدغه حفظ جان
كنكور كارشناسی امسال -كه از چهارشنبه 29 مرداد آغاز می‌شود و پس از چهار روز، شنبه اول شهریور خاتمه می‌یابد- اگر با عینك موافقان نگاه شود باید حتما برگزار شود، چون اگر نشود سیستم آموزشی كشور برای ترم آینده دچار اخلال می‌شود. فرض كنید دانشگاه‌ها برای ترم مهر خود هیچ دانشجوی جدیدی نداشته باشند و در سال تحصیلی پیش رو هیچ ورودی جدیدی وجود نداشته باشد. مسلما این وضعیت امورات دانشگاه‌ها را مختل می‌كند و مثل یك دومینو،‌ ترم‌های آینده دانشگاه‌ها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
از این موضوع گذشته، به خود كرونا و روالی كه این ویروس در كشورمان در پیش گرفته اگر نگاه كنیم فعلا چشم‌انداز امیدواركننده‌ای پیش رو نیست. حتی مسوولان وزارت بهداشت می‌گویند شاید شهریور و پاییز اوضاع از این هم بدتر شود و چه بهتر كه همه آزمون‌های سراسری 99 در تاریخ‌های تعیین شده برگزار شود؛ چرا كه معلوم نیست در ماه‌های پیش رو چه اتفاقی رخ دهد.
در واقع موافقان لغو یا تعویق كنكور شاید به این نكته توجه نمی‌كنند و فرض را بر بهترشدن اوضاع در ماه‌های آینده می‌گذارند، فرضی كه آمارهای رو به تزاید كرونا در كشور خط بطلانی بر آن می‌كشد.
از سوی دیگر برحسب این فرضیه كه باید دم را غنیمت شمرد و تا اوضاع بدتر از این نشده كنكور را برگزار كرد،‌ باید به این سوال نیز پاسخ داد كه آیا برای حفظ سلامت داوطلبان در حوزه‌های امتحانی فكری شده است. منظورمان نوشتن پروتكل نیست، بلكه اجرای پروتكل است كه از زمان شیوع كرونا در كشور تقریبا در هیچ مكانی نظارت درستی بر آن نبوده است.
پروتكل‌های بهداشتی برای برگزاری كنكور روی كاغذ دقیق است؛‌ همه باید ماسك بزنند، محلول ضدعفونی‌كننده داشته باشند، محیط باید كاملا گندزدایی شده باشد، مراقبان باید گان و ماسك و شیلد بپوشند و فاصله‌ها باید حداقل 5/1 متر باشد اما آیا درعمل نظارتی بر اجرای این پروتكل‌ها هست؟
داوطلبانی كه تصاویر مربوط به یكی از باجه‌های رفع نقص كارت آزمون دكتری را این روزها میان خود دست به دست می‌كنند و به جمعیتی كه با ماسك و بدون ماسك، شانه به شانه هم داده و برای جلو افتادن از دیگران فاصله‌های فیزیكی را زیر پا گذاشته‌اند، خیره می‌شوند این را مشت نمونه خروار رعایت موازین بهداشتی در جلسه كنكور قلمداد می‌كنند. در واقع داوطلبان نگران سلامت خود، به عبارتی نگران جان خود هستند و نمی‌خواهند آزمون‌دادن‌شان آنها را به یكی از مبتلایان روزانه یا یكی از فوتی‌های روزانه كرونا تبدیل كند.




کنکور از پنجره چشم داوطلبان
به خاطر کرونا، کنکورهای سراسری سال 99 در کشور چند بار تغییر تاریخ داد و به تعویق افتاد که این تعویق به مذاق عده‌ای خوش‌آمد و به مذاق عده‌ای ناخوش . بستگی دارد به تعویق افتادن کنکور را چه کسی و از چه زاویه‌ای ببیند، چون بسته به زاویه نگاه و اغراض هر فرد، برداشت‌ها و نتیجه‌گیری‌ها نیز فرق دارد.
مثلا سید امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی که دخترش امسال کنکوری است در صفحه توئیتری اش نوشته این تعویق برای خانواده او استرس زا بوده.  او حتی وضعیت خانوادگی خود را به دیگران نیز تعمیم داده و اعلام کرده تعویق کنکور به بهانه سلامت افراد، اتفاقا برای سلامت روح و روان جوانان مخرب و خطرناک است.
از کنجی که او نشسته و به موضوع نگاه می‌کند تعویق کنکور باعث افزایش سرسام آور تقاضا نیز می‌شود که این در نهایت به نفع مافیای کنکور  و به ضرر متقاضیان است.
همچنین طبق تحلیل او عده‌ای از کسانی که برای به عقب افتادن کنکور دامن می‌زنند، همان‌هایی هستند که در فضای مجازی اکانت‌های فیک می‌سازند و به اسم داوطلبان واقعی، تعویق کنکور را سازماندهی می‌کنند. ‏با فاصله از کنجی که این نماینده مجلس در آن نشسته و قضایا را تحلیل می‌کند، اما داوطلبان واقعی حضور دارند که هر کدام به سبک خویش به ماجرای کنکور و تبعات کرونا بر آن نگاه می‌کنند. خلاصه نظرات آنها که ما توانسته‌ایم جمع بندی اش کنیم، این است:
در شرایطی که برگزاری تجمعات عقلاً و منطقا پذیرفته نیست، این موضوع برای برگزاری کنکور هم صدق می‌کند و ممکن است جان جوانان را به خطر بیندازد.
تعویق‌های پی در پی، برنامه‌ریزی‌های شخصی و درسی افراد را به هم می‌ریزد و تاثیر منفی بر عملکرد آنها می‌گذارد. پس بهتر بود تاریخ کنکور از ابتدا دستکاری نمی‌شد.
جابه‌جا شدن زمان کنکور در یکی دو مرحله اول قابل درک بود اما تداوم آن، استرس زیادی را به همراه دارد و فردی که از ابتدای مهرماه مطالعه و درس خواندن را آغاز کرده و در کنار آن استرس کنکور را داشته یکباره وقتی آزمون چندین بار به تعویق می‌افتد، زندگی اش تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
زمانی که برای اولین بار کنکور به تعویق افتاد، خوشحال بودم، زیرا می‌توانستم وقت بیشتری برای درس خواندن داشته باشم تا نقاط ضعف خود را جبران کنم. اکنون هم هر چه می‌گذرد و کنکور به تعویق می‌افتد هنوز باز هم برای من خوشحال کننده است، چون می توانم بیشتر درس بخوانم.
با توجه به این که در اسفندماه به کرونا مبتلا شدم و به گفته پزشک اگر بار دیگر مبتلا شوم، وضعیت ریه‌هایم بدتر می‌شود، از برگزاری کنکور نگران هستم. تصور این که برای آزمون باید چندساعت را در فضایی سربسته بگذرانم، استرس زیادی به من وارد می‌کند. خوب می شد اگر کنکور در فضای باز برگزار می‌شد.
 اگر کنکور با رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی برگزار شود، مشکلی ندارم به شرط این که فاصله‌ای که وزیر بهداشت و نماینده مجلس در جلسه مشترک خود با هم داشتند برای داوطلبان هم فراهم شود، یعنی چیزی حدود چهار متر.