راهنمای دسترسی به سیستم آموزش از راه دور با حداقل بودجه
دسترسی به «شاد» با حداقل بودجه
امسال، باز شدن مدارس هم رنگ و بوی دیگری دارد. خبری از شلوغی بازارها، خرید و دویدن بچههای پرسروصدا در كوچهها و خیابانها نیست؛ فقط باز بودن مدارس و دیدن گاه و بیگاه دانشآموزانی كه در كلاسهای حضوری شركت میكنند، به شما یادآوری میكند این بار دو هفته زودتر فصل علمآموزی شروع شدهاست. هرچند این شروع زودهنگام آن هم بدون وجود برنامه مدون برای آموزش غیرحضوری دانشآموزان ــ كه با توجه به شرایط همهگیری، ضروریتر از هر كار دیگری است ــ نتیجه بهخصوصی جز به دردسر انداختن والدین نداشته است. سامانه اینترنتی شاد 2 با نسخه تحتوب و رایگان شدن اینترنت دانشآموزان برای استفاده از این سامانه را میتوان تلاشی در راستای كاهش نارساییها در حوزه آموزش غیرحضوری دانست. از طرف دیگر، تحریمها و مشكلات اقتصادی ناشی از همهگیری باعث افزایش نجومی قیمت سختافزار شده و تهیه تجهیزات لازم برای بسیاری از خانوادهها را غیرممكن كرده است. در چنین شرایطی كه گوشیهای معمولی سال گذشته بیشتر از پنج میلیون تومان قیمت دارند، تهیه سختافزار لازم برای حضور مؤثر دانشآموزان در فضای تحصیلی به چالشی جدی تبدیل شدهاست. به همین دلیل تلاش كردهایم با چند راهنمایی كلی، راههای جایگزین تامین نیاز دانشآموزان را به شما معرفی كنیم تا بهتر بتوانید با بودجهای محدود، سال تحصیلی را شروع كنید.
خشایار مریدپور / روزنامهنگار فناوری
با جدیتر شدن همهگیری كرونا و تصمیم به تعطیلی مدارس، شبكه آموزشی دانشآموز یا شاد در 16 فروردین امسال معرفی و در ابتدا كار خود را روی پیامرسانهای بومی مثل سروش و بله شروع كرد. هرچند نسخه اولیه بهزودی برای گوشیهای اندروید ارائه شد و طی همین مدت كوتاه حدود 70درصد دانشآموزان ایران را زیر چتر خود گرفت تا رسیدن به یك سامانه جامع و كاربردی آموزش آنلاین راه درازی باقی مانده بود. شاد نشاندهنده تلاش آموزش و پرورش برای ادامه روند آموزش با امكانات موجود بود، نارساییهای فراوان از جمله نیاز به داشتن گوشیهای با نسخههای اندروید بالا، نبود رابط كاربری مناسب، هزینههای اضافی تحمیلی برای پهنای باند مصرفی به دانشآموزان و معلمان و دهها مورد دیگر باعث شد كه این راهحل خود به یك مشكل تبدیل شود.
برای سال تحصیلی جدید، نسخه دوم این برنامه معرفی شده كه احتمالا قابلیتهای بسیار بهتری را در اختیار معلمان و دانشآموزان قرار خواهد داد. بهترین خبر این كه اپلیكیشن شاد 2 بهطور بومی برای اندروید توسعه یافته و با تمام گوشیهای دارای اندروید 4/4 و بالاتر سازگار است. در نتیجه نیازی به استفاده از برنامههای واسط نخواهد بود و امكان ارائه خدماتی مثل پهنای باند رایگان و نیز رابط كاربری و قابلیتهای كاربردی بیشتر فراهم شده است. خبر خوب دیگر، ارائه نسخه تحتوب این برنامه است كه به شما امكان میدهد از مرورگر یك سیستم رومیزی یا لپتاپ به شبكه شاد متصل شوید و از خدمات آموزشی مدنظر استفاده كنید.
هر دو این ویژگیها خبر خوبی برای والدینی كه بودجه نامحدود برای خرید گوشی و لپتاپ ندارند، بهشمار میرود. به این ترتیب میتوانید با استفاده از دستگاههای قدیمیتر یا كامپیوترهای شخصی و تنها بهشرط داشتن یك سیمكارت یا خط ADSL فرزندانتان را غیرحضوری به مدرسه بفرستید. پس به فكر تهیه گوشی، لپتاپ یا تبلت جدید، آن هم با این قیمتهای فضایی نباشید. وقت آن شده كه گرد و خاك دستگاههای قدیمی را تكانده و آنها را برای ماموریت آخر آماده كنید.
قدیمی یعنی چقدر قدیمی؟
همانطور كه گفتیم، شاد 2 با تمام گوشیهای دارای اندروید نسخه 4/4 و بالاتر سازگار است، پس میتوانید با تمام گوشیهایی كه از سال 1392به بعد ساخته شدهاند از آن استفاده كنید. دریافت و نصب این اپلیكیشن با دریافت فایل نصب از طریق سایتهای داخلی و اجرای آن روی گوشی ممكن است، پس هزینه اضافه برای «نصب» این برنامه به كسی پرداخت نكنید.
گوشیهای قدیمی شما شاید توانایی رقابت با بهترین مدلهای روز را نداشته باشند، اما اكثرا از یك دوربین جلو با وضوح 2 تا 5مگاپیكسل و حافظه و رم كافی برای اجرای یك اپلیكیشن برخوردار هستند. پیشنهاد ما تهیه كپی از تمام اطلاعات مهم و بازگرداندن گوشی به شرایط تنظیمات كارخانه از طریق منوی تنظیمات گوشی است. اگر باتری گوشی خراب باشد، میتوانید با استفاده از یك پاوربانك یا شارژر مساله را حل كنید. همچنین بیشتر گوشیهای این سالها از كارت حافظه خارجی پشتیبانی میكنند، پس با خرید یك كارت حافظه 16 گیگابایتی میتوانید فضای ذخیرهسازی لازم برای دانلود و نگهداری درسها را كه در شاد 2 به فهرست قابلیتها اضافه شده، در اختیار فرزندتان قرار دهید. یادتان باشد، این گوشی تنها باید بتواند چند ساعت در روز یك اپلیكیشن نسبتا سبك را اجرا كند، نیازی به هزینههای میلیونی نیست.
وقتی تبلتها مفید میشوند
دروغ چرا، تبلتها در سالهای اخیر و با رسیدن اندازه صفحه گوشیها به اندازه صفحه نمایش تبلتهای اولیه، جایگاه خود را تقریبا بهطور كامل از دست دادهاند. تبلتها عملا چیزی برای عرضه ندارند و حتی محصولاتی مثل آیپد پرو را تنها میتوان در دستهبندی «جالب» قرار داد و كاربرد بهخصوصی برای آنها متصور نیست. اما شرایط فعلی شاید باعث احیای كاربرد تبلتها بین كاربران شود.
بسیاری از تبلتهای قدیمی و بلامصرف كه در برخی از خانهها پیدا میشوند، بهترین گزینه برای استفاده دانشآموزان هستند. اندازه بزرگتر صفحهنمایش این دستگاهها برای استفاده طولانی و حفاظت از بینایی كودكان بسیار بهتر است. بعلاوه اندازه بزرگتر، وزن بیشتر و مصرف انرژی بالاتر این دستگاهها همگی ایرادهایی هستند كه درصورت استفاده در منزل و دسترسی به یك میز و یك پریز برق، تقریبا بیمعنی میشوند. درست مثل گوشیهای قدیمی. میتوانید با كمی گشتن و با بودجهای نسبتا معقول یك تبلت سالم و دستدوم با سختافزار حداقلی تهیه كنید و از آن بهعنوان ابزار دسترسی دانشآموزتان به سامانه شاد یا دیگر سامانههای مورد استفاده توسط مدارس استفاده كنید.
تبلتها بهدلیل نداشتن مشتری زیاد، سالهاست پیشرفت فناوری قابلملاحظهای نداشتهاند و تفاوت چندانی بین مدلهای چند سال پیش و جدید وجود ندارد.
از آنجا كه هر آنچه در طول سال تحصیلی در دست دانشآموزتان باشد، بهاحتمال قریب به یقین سال آینده را نخواهد دید، پرداخت هزینه گزاف خرید یك تبلت نو و مدل سال توجیهی ندارد. یك خبر خوشحالكننده برای صاحبان تبلتهای قدیمی اپل این كه اعلام شده نسخه iOS شاد نیز بهزودی عرضه خواهد شد، پس احتمالا میتوانید منتظر كاربردی واقعی برای تبلتهای بدون كاربرد قدیمی ولی زیبای اپل باشید. هرچند این تنها راه استفاده از دستگاههای اپل برای اتصال به شاد نیست.
همیشه راهی هست
فرض میكنیم هیچ گوشی یا تبلت قدیمی دست دومی در دسترس شما نیست. گزینه بعدی برای فرزند شما، استفاده از لپتاپ یا سیستم رومیزی خانگی خواهد بود. اندروید، مثل هر سیستمعامل دیگری برای كار كردن نیاز به رم، پردازنده و حافظه دائمی دارد. تمام اینها درکامپیوترهای خانگی هم وجود دارند و بههمین دلیل میتوانید با استفاده از شبیهسازهای اندروید، این سیستمعامل را روی کامپیوترتان هم بالا بیاورید.
نرمافزارهای متعددی برای این كار توسعه یافتهاند كه اغلب رایگان قابل دریافت هستند. شبیهسازهای معروفی مثل LDPlayer، BlueStacks، MEmu
وNox برای سیستمهای مبتنی بر ویندوز وجود دارند كه در اصل برای بازیهای اندرویدی توسعه یافتهاند، ولی میتوانند هر برنامهای را اجرا كنند. این شبیهسازها در سالهای اخیر تجربه كاربری بهتری پیدا كردهاند و دیگر كند و آزاردهنده نیستند. مهمتر از همه اینكه شما را از خرید یك گوشی یا تبلت اندرویدی جدید بینیاز میكنند.
اگر دوست ندارید دانشآموزتان با هربار اجرای شبیهساز اندروید روی سیستم یك منوی گسترده از بازیهای وسوسهانگیز ببیند، نگران نباشید. شبیهسازهای اندروید تخصصی متمركز بر بهرهوری مثلARChon وBliss هم هستند كه باز هم برای كاربرانPC ارائه شدهاند و میتوانید نسخه رسمی و رایگان آنها را از اینترنت دریافت كنید. برای دریافت هریك از این شبیهسازها كافی است اسم آنها را در اینترنت جستوجو كرده و نسخه رایگان و رسمی آنها را از سایتهای سازندگانشان دانلود كنید.
مزیت اساسی این كار، نیاز نداشتن به تهیه پاوربانك، تعمیر گوشی قدیمی یا پرداخت هزینه اضافی برای اینترنت است. كار كردن با این شبیهسازها خیلی با كار كردن با گوشی تفاوتی ندارد و امكان استفاده از ماوس و كیبورد احتمالا باعث افزایش بهرهوری دانشآموز هم خواهد شد.
بعلاوه کامپیوترها مشكلی با ساعتها كاركرد مداوم ندارند و احتمال اینكه در اواسط سال تحصیلی مجبور به خرید یكی دیگر شوید خیلی كمتر است. هر یك از این شبیهسازهای اندرویدی خصوصیات ویژهای دارند كه احتمالا بعدا در یك مطلب جداگانه به آنها خواهیم پرداخت.
اما بهطور كلی كار كردن با آنها نیاز به آموزش خاصی ندارد و فقط باید یك بار با مراجعه به بخش راهنما خودتان را با كلیدها و نحوه انجام كارها در آن آشنا كنید.
همچنین تمام این شبیهسازها تنظیماتی برای تعیین مقدار رم، حافظه و پردازنده اختصاصی خود هستند و نیازی نیست نگران پر شدن حافظه سیستم خود، یا تصرف تمام آن توسط شبیهساز باشید. البته تمام اینها در صورتی است كه به هر دلیل اصرار بر استفاده از نسخه اندرویدی این برنامه داشته باشید.
همانطور كه گفتیم، احتمالا بهدلیل تمام مزایای یاد شده برای استفاده از کامپیوتر برای اتصال به شاد، توسعهدهندگان این برنامه یك نسخه تحتوب از آن را هم بهصورت رسمی عرضه كردهاند كه حتی نیاز به استفاده از شبیهساز اندروید را هم از بین خواهد برد.
نسخه تحتوب برخلاف شبیهساز اندروید میتواند روی سیستمهای خیلی قدیمیتر هم كار كند و این نكتهای است كه شما را از داشتن یك سیستم کامپیوتری نسبتا جدید بینیاز میكند.
داستان غمانگیز بازار
متاسفانه، تنها چیزی كه باعث دشوار و حتی ناممكن شدن خرید سختافزارهای جدید شده تحریم و ركود اقتصادی ناشی از بیماری كرونا نیست. جای خالی سیاستگذاریهای حسابشده و اثرگذار در حوزه واردات و توزیع محصولات دیجیتال بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. قوانین دستوپاگیر رجیستری كه در عمل تنها باعث تنش بیشتر در بازار گوشیهای هوشمند شده، كار را به جایی رسانده كه قیمت یك مدل گوشی بسته به نوع گارانتی و شده بودن یا نبودن میتواند از چند صد هزار تا چند میلیون تومان تفاوت داشته باشد. این تنها باعث سردرگمی مشتری، نارضایتی مصرفكننده و فروشنده و عدم دسترسی مطلوب مردم و بهویژه دانشآموزان به زیرساختهای ارتباطی و آموزشی شده است. اتخاذ تدابیر مناسبتر میتواند در كنار بهبود وضعیت آموزش غیرحضوری و دسترسی همه دانشآموزان با كاهش نیاز به حضور در مدارس از فشار بیامان فعلی روی كادر درمانی كشور نیز بكاهد.
شادی تحت وب
ارائه نسخه تحتوب شاد 2 یكی از بهترین كارهایی بود كه میشد در راستای افزایش دسترسی دانشآموزان به این سیستم انجام داد. با استفاده از نسخه تحتوب علاوه بر کامپیوترهای شخصی، میتوانید با دستگاههای اپل هم از این سامانه استفاده كنید. نسخه تحتوب با استفاده از هر مرورگری قابل دسترسی است، پس كافی است سیستمی داشته باشید كه بتواند ویندوز 10 را اجرا كند و به اینترنت هم متصل باشد. خوشبختانه ویندوز 10 سازگارترین و روانترین نسخه ویندوز تا امروز است، پس خیلی نباید نگران تهیه یك سیستم روزآمد و البته گرانقیمت باشید. هر سیستمی كه بتواند كروم یا هر مرورگر دیگری را با سرعت قابل قبول اجرا كند برای كار شما كافی است.
این مشخصات تمام سیستمهای تولید شده در ده سال اخیر را شامل میشود، یعنی هر سیستمی با پردازنده تولید سال 2010 به بعد كه یك وبكم، بیشتر از 2 گیگابایت رم و یك حافظه 128 گیگابایتی داشته باشد. نسخه تحتوب نیازی به كارت گرافیكی هم ندارد و همان گرافیك یكپارچه سیستمهای ارزانقیمت هم جوابگوی تمام نیازهای شما خواهد بود. پیدا كردن لپتاپ یا سیستم رومیزی قدیمی با این مشخصات خیلی دشوار نیست و مسلما از بودجه لازم برای خرید هرگونه سختافزار جدید، كمتر خواهد بود. هرچند اگر بتوانید كمی برای خرید یك حافظه حالت جامد و ارتقای رم سیستم قدیمیتان هزینه كنید، احتمالا از تواناییهای نهفته سیستم قدیمیتان شگفتزده خواهید شد. اگر میخواهید سیستم دستدوم تهیه كنید، مراقب باشید از جایی خرید كنید كه حداقل از خدمات پس از فروش را به شما ارائه كند و تضمینی بابت سلامت و عملكرد دستگاه تا مدت مشخص به شما بدهد.