شرکت دانشبنیان «تجیران» عایق‌های حرارتی خودرو را با یک سوم قیمت نمونه وارداتی در کشور تولید می‌کند
تولید عایق خودرو با فناوری تجیران
صنعت خودروسازی ظرایف زیادی دارد و شرکت‌های تولیدکننده باید بتوانند با دقت بالایی نسبت به تولید قطعات آن اقدام کنند. تا سال‌ها پیش، ایران تنها واردکننده و مصرف‌کننده این قطعات به حساب می‌آمد. اما چند سالی است به لطف تحریم‌ها و شرایط دشواری که پیش روی صنایع داخلی قرار گرفته، تولیدکنندگان داخلی دست به کار شده و اقدام به رفع نیاز کشور کرده‌اند. یکی از این نیازمندی‌ها «عایق‌های حرارتی» هستند که با قیمت بالایی وارد کشور می‌شوند. در این میان شرکت کارشناسان دانشبنیان «تجیران» در تولید این قطعه به خودکفایی رسیده و در برخی خودروها تا 100 درصد قطعه را تولید می‌کنند.
شرکت «تجیران» از سال 53 با صادرات و واردات انواع هویه و قلع‌کش و لوازم لحیم‌کاری در تهران تأسیس شد. پس از آن در سال 62 بود که مهندس احمد منصوری طهرانی مقدم، مؤسس شرکت، با توجه به نیاز به صنعتی‌شدن کشور تصمیم گرفت شرکتی را در سمنان تأسیس و امور وارداتی را در داخل تولید کند. در نتیجه، زمین شرکت با سند شماره یک شهرک صنعتی سمنان خریداری و سال 64 با کاربری تولید هویه و قلع‌کش ساخته و راه‌اندازی شد. بعد از گذشت چند سال، در سال 79 با توجه به رشد تولید صنعت خودرو در کشور و نیاز صنایع خودروسازی، مدیران شرکت تصمیم گرفتند روند تولید شرکت را به سمت صنایع خودرو تغییر دهند و البته در کنار آن همچنان تولیدات قبلی خود را هم داشتند.
دکتر سید محسن افتخاری، مدیرعامل شرکت «تجیران» می‌گوید: «در کنار تولید انواع هویه، به طور تخصصی وارد فاز تولید انواع عایق‌های حرارتی خودرو شدیم. همچنان هم با بسیاری از خودروسازان به‌طور مستقیم مشغول کار هستیم و حدود 40 قطعه فعال داریم. در سال 94 تصمیم گرفتیم یکی از قطعات خودروی 206 به نام قطعه محافظ منیکول را تولید کنیم که تا آن زمان وارداتی بود، آن را داخلی‌سازی کردیم و به‌خاطر تولید 8 قطعه خاص، توانستیم دانشبنیان شویم. بعد از آن هم قطعات دیگری را معرفی کردیم. در حال حاضر بخشی از قطعات تولیدی شرکت در فهرست قطعات دانشبنیان قرار دارد.»
همان‌طور که گفتیم، شرکت «تجیران» 40 قطعه تولیدشده در صنعت خودرو دارد که بیشتر آنها عایق‌های حرارتی برای خودروهای مختلف هستند و در کنار آن، بخشی هم براکت‌های بدنه و موتور را شامل می‌شود. عایق حرارتی موتور پژو 206، سمند، موتور توربوشارژ، عایق‌های حرارتی خودروی شاهین که متشکل از چهار عایق حرارتی است، پراید و انواع براکت خودرو جزو بخشی از محصولاتی است که این شرکت دانشبنیان به طور تخصصی روی تولید آنها کار می‌کند.
کارکرد عایق‌های حرارتی
در خودرو
زمانی که در موتور خودرو عمل احتراق انجام می‌شود، بین 400 تا 600 درجه سانتی‌گراد حرارت در موتور و منیفولد دود ایجاد می‌شود. در منیفولد دود که کارش خارج‌کردن دود از موتور است، مقدار حرارت بالایی ایجاد می‌شود. عایق حرارتی موجود روی قطعات داغ شامل منیفولد، لوله اگزوز یا کاتالیست قرار می‌گیرد تا این حرارت به قطعات جانبی آسیب نرساند. درواقع، این پوشش حرارتی، حرارت بالای 600 درجه را به 100 درجه کاهش داده و مانع از آسیب وارده به قطعات جانبی می‌شود. به طورکلی عایق‌های حرارتی به دو دسته تقسیم می‌شود که یکی روی منیفولد و کاتالیست نصب می‌شود و با توجه به سه لایه بودنشان، حرارت بالایی را تحمل می‌کنند. دسته دیگر روی لوله و منبع اگزوز نصب می‌شود و تک‌لایه بوده و حرارت کمتری را تحمل می‌کنند. این شرکت دانشبنیان قابلیت تولید تمام انواع عایق‌های حرارتی را دارد به‌طوری‌که برای خودروی شاهین عایق‌های تک‌لایه و برای سایر خودروها عایق‌های سه‌لایه تولید می‌کنند. در حال حاضر هم روی داخلی‌سازی عایق حرارتی خودروی هاینو فعالیت می‌کنند که قطعه‌ای وارداتی است. شرکت «تجیران» با شرکت‌های خودروسازی مختلفی مانند پیمان خودرو، ساپکو، سازه‌گستر، مگا موتور، شرکت‌های زیرمجموعه و همکار مپنا که دیزل‌ساز هستند و شرکت‌های طراحی موتور برای سایپا و ایران خودرو همکاری کرده و عایق‌های حرارتی موردنیاز آنها را تولید می‌کند.
طراحی در کنار تولید
مدیرعامل «تجیران» اشاره می‌کند: «پیش از ورود شرکت تجیران به عرصه تولید عایق‌های حرارتی خودرو، شرکت‌های دیگری هم در این زمینه فعالیت می‌کردند؛ برای مثال در زمینه تولید عایق حرارتی موتور خودروی پژو 405 فعالیت داشتیم و همچنین برای اولین بار روی عایق‌های حرارتی خودروی پژو 206 کار کردیم و تنها تولیدکننده عایق‌های حرارتی خودروی توربوشارژ هستیم که در سال جدید، شرکت دیگری هم وارد شده است. در تولید عایق‌های حرارتی خودروی سمند هم دومین تولیدکننده بوده‌ایم و در خودروی شاهین هم تنها تولیدکننده هستیم که در این خودرو، از طراحی تا ساخت عایق‌های حرارتی را انجام داده‌ایم. ما گواهی تحقیق و توسعه از وزارت صنایع را هم کسب کرده‌ایم و علاوه بر تولید، کار طراحی را هم با توجه به فعال بودن واحد R&D انجام می‌دهیم.»
مواد اولیه جایگزین و صادرات
مواد اصلی به کار رفته در عایق‌های حرارتی خودرو که وارداتی هستند، از ورق آلومینایز است که پوشش‌ها و آلیاژهای خاصی دارد. کارشناسان شرکت «تجیران» این پوشش‌ها را با ورق‌های آلومینیوم و با انجام فرآیندی که روی آن صورت می‌گیرد، جایگزین کرده‌اند. آنها به‌دلیل تحریم‌های موجود به‌طور مستقیم موفق به صادرات محصول نشده‌اند و از طریق شرکت‌های خودروسازی، قطعات را به‌طور غیرمستقیم به کشورهایی مانند عراق صادر کرده‌اند. مدیرعامل «تجیران» می‌گوید: «زمانی که خودروسازان فرانسوی شامل پژو و سیتروئن وارد شدند و قراردادی را برای تولید خودرو امضا کردند، مواردی هم مطرح شد که پس از تولید قطعات برای تولید داخل، این قطعات به برزیل صادر شود. تا آن زمان این قطعات عایق حرارتی برای خودروهای کشور برزیل از چین تأمین می‌شد و قرار بر آن شد که قطعات برزیل هم از طریق کشور ما تأمین شود که با توجه به بحث تحریم‌ها، این قرارداد همچنان نیمه‌تمام باقی‌مانده است.»
برچسب قیمت یک سوم نمونه وارداتی
دکتر افتخاری عنوان می‌کند عایق‌های حرارتی با قیمت دو دلار وارد کشور می‌شد که در حال حاضر با ارز 25 هزار تومانی حدود 50 هزار تومان قیمت دارد و در حال حاضر، ما آن را به قیمت 16 هزار تومان به خودروسازان می‌فروشیم که حدود یک سوم نمونه وارداتی است. اگر قرار بر صادرات این محصول باشد، همین قطعه پژو206 که ما موفق به تولید آن شده‌ایم، در سایت‌های انگلیس حدود 26 پوند به فروش می‌رسد که حدود 600 هزار تومان قیمت دارد. این شرکت دانشبنیان به طور متوسط 50 درصد عایق‌های حرارتی خودروهای معمولی مانند 206، سمند و تیبا را تولید می‌کند اما در خودروهای خاصی مانند شاهین توربوشارژ، از آنجا که تأمین‌کننده دیگری وجود ندارد، به طور 100 درصد این قطعه از سوی «تجیران» تأمین می‌شود.
مزیت‌های رقابتی تجیران
دکتر افتخاری در برشمردن مزیت‌های رقابتی شرکت تجیران نسبت به رقبا تصریح می‌کند: «در فاز نخست، بحث داخلی‌سازی محصولات مطرح می‌شود. در سال 94، این عایق‌های حرارتی از کره و آلمان وارد کشور می‌شد و این شرکت دانشبنیان با تحقیق و توسعه‌ای که داشت، آنها را داخلی‌سازی کرد و عایق‌هایی را که برای پژو 206 ساخته بود، به دیگر قطعات هم تعمیم داد. در فاز بعدی، تغییر فرآیند به سمت داخلی‌سازی اتفاق افتاد برای مثال، در آلمان، ربات‌ها و دستگاه‌های پیچیده‌ای تولید می‌شد و با طراحی داخلی و با استفاده از دستگاه‌های داخلی و قالب‌هایی که در داخل کشور وجود داشت، این فرآیند هم داخلی‌سازی شد؛ در حالی که شرکت‌های دیگر، توان این تغییرات را نداشتند.»
مدیرعامل این شرکت دانشبنیان می‌افزاید: «در فاز بعدی نسبت به ارزان‌سازی قطعات اقدام کردیم، به طوری که مواد اولیه جایگزین را در بحث عایق‌های حرارتی معرفی کردیم که تمام تست‌ها را با موفقیت پشت سرگذاشت. در حال حاضر هم در حال تغییر مواد اولیه عایق‌های حرارتی هستیم که به طورکلی وارداتی بوده و از کشورهای کره و لوگزامبورگ وارد ایران می‌شود. اما یک سال و نیم است که با انجام کارهای تحقیقاتی، تلاش می‌کنیم بتوانیم از مواد اولیه جایگزین استفاده کنیم.»
دکتر سید محسن افتخاری، مدیرعامل شرکت «تجیران» می‌گوید: «در کنار تولید انواع هویه، به طور تخصصی وارد فاز تولید انواع عایق‌های حرارتی خودرو شدیم. همچنان هم با بسیاری از خودروسازان به‌طور مستقیم مشغول کار هستیم و حدود 40 قطعه فعال داریم. در سال 94 تصمیم گرفتیم یکی از قطعات خودروی 206 به نام قطعه محافظ منیکول را تولید کنیم که تا آن زمان وارداتی بود، آن را داخلی‌سازی کردیم و به‌خاطر تولید 8 قطعه خاص، توانستیم دانشبنیان شویم. بعد از آن هم قطعات دیگری را معرفی کردیم. در حال حاضر بخشی از قطعات تولیدی شرکت در فهرست قطعات دانشبنیان قرار دارد.»
همان‌طور که گفتیم، شرکت «تجیران» 40 قطعه تولیدشده در صنعت خودرو دارد که بیشتر آنها عایق‌های حرارتی برای خودروهای مختلف هستند و در کنار آن، بخشی هم براکت‌های بدنه و موتور را شامل می‌شود. عایق حرارتی موتور پژو 206، سمند، موتور توربوشارژ، عایق‌های حرارتی خودروی شاهین که متشکل از چهار عایق حرارتی است، پراید و انواع براکت خودرو جزو بخشی از محصولاتی است که این شرکت دانشبنیان به طور تخصصی روی تولید آنها کار می‌کند.
کارکرد عایق‌های حرارتی
در خودرو
زمانی که در موتور خودرو عمل احتراق انجام می‌شود، بین 400 تا 600 درجه سانتی‌گراد حرارت در موتور و منیفولد دود ایجاد می‌شود. در منیفولد دود که کارش خارج‌کردن دود از موتور است، مقدار حرارت بالایی ایجاد می‌شود. عایق حرارتی موجود روی قطعات داغ شامل منیفولد، لوله اگزوز یا کاتالیست قرار می‌گیرد تا این حرارت به قطعات جانبی آسیب نرساند. درواقع، این پوشش حرارتی، حرارت بالای 600 درجه را به 100 درجه کاهش داده و مانع از آسیب وارده به قطعات جانبی می‌شود. به طورکلی عایق‌های حرارتی به دو دسته تقسیم می‌شود که یکی روی منیفولد و کاتالیست نصب می‌شود و با توجه به سه لایه بودنشان، حرارت بالایی را تحمل می‌کنند. دسته دیگر روی لوله و منبع اگزوز نصب می‌شود و تک‌لایه بوده و حرارت کمتری را تحمل می‌کنند. این شرکت دانشبنیان قابلیت تولید تمام انواع عایق‌های حرارتی را دارد به‌طوری‌که برای خودروی شاهین عایق‌های تک‌لایه و برای سایر خودروها عایق‌های سه‌لایه تولید می‌کنند. در حال حاضر هم روی داخلی‌سازی عایق حرارتی خودروی هاینو فعالیت می‌کنند که قطعه‌ای وارداتی است. شرکت «تجیران» با شرکت‌های خودروسازی مختلفی مانند پیمان خودرو، ساپکو، سازه‌گستر، مگا موتور، شرکت‌های زیرمجموعه و همکار مپنا که دیزل‌ساز هستند و شرکت‌های طراحی موتور برای سایپا و ایران خودرو همکاری کرده و عایق‌های حرارتی موردنیاز آنها را تولید می‌کند.
طراحی در کنار تولید
مدیرعامل «تجیران» اشاره می‌کند: «پیش از ورود شرکت تجیران به عرصه تولید عایق‌های حرارتی خودرو، شرکت‌های دیگری هم در این زمینه فعالیت می‌کردند؛ برای مثال در زمینه تولید عایق حرارتی موتور خودروی پژو 405 فعالیت داشتیم و همچنین برای اولین بار روی عایق‌های حرارتی خودروی پژو 206 کار کردیم و تنها تولیدکننده عایق‌های حرارتی خودروی توربوشارژ هستیم که در سال جدید، شرکت دیگری هم وارد شده است. در تولید عایق‌های حرارتی خودروی سمند هم دومین تولیدکننده بوده‌ایم و در خودروی شاهین هم تنها تولیدکننده هستیم که در این خودرو، از طراحی تا ساخت عایق‌های حرارتی را انجام داده‌ایم. ما گواهی تحقیق و توسعه از وزارت صنایع را هم کسب کرده‌ایم و علاوه بر تولید، کار طراحی را هم با توجه به فعال بودن واحد R&D انجام می‌دهیم.»
مواد اولیه جایگزین و صادرات
مواد اصلی به کار رفته در عایق‌های حرارتی خودرو که وارداتی هستند، از ورق آلومینایز است که پوشش‌ها و آلیاژهای خاصی دارد. کارشناسان شرکت «تجیران» این پوشش‌ها را با ورق‌های آلومینیوم و با انجام فرآیندی که روی آن صورت می‌گیرد، جایگزین کرده‌اند. آنها به‌دلیل تحریم‌های موجود به‌طور مستقیم موفق به صادرات محصول نشده‌اند و از طریق شرکت‌های خودروسازی، قطعات را به‌طور غیرمستقیم به کشورهایی مانند عراق صادر کرده‌اند. مدیرعامل «تجیران» می‌گوید: «زمانی که خودروسازان فرانسوی شامل پژو و سیتروئن وارد شدند و قراردادی را برای تولید خودرو امضا کردند، مواردی هم مطرح شد که پس از تولید قطعات برای تولید داخل، این قطعات به برزیل صادر شود. تا آن زمان این قطعات عایق حرارتی برای خودروهای کشور برزیل از چین تأمین می‌شد و قرار بر آن شد که قطعات برزیل هم از طریق کشور ما تأمین شود که با توجه به بحث تحریم‌ها، این قرارداد همچنان نیمه‌تمام باقی‌مانده است.»
برچسب قیمت یک سوم نمونه وارداتی
دکتر افتخاری عنوان می‌کند عایق‌های حرارتی با قیمت دو دلار وارد کشور می‌شد که در حال حاضر با ارز 25 هزار تومانی حدود 50 هزار تومان قیمت دارد و در حال حاضر، ما آن را به قیمت 16 هزار تومان به خودروسازان می‌فروشیم که حدود یک سوم نمونه وارداتی است. اگر قرار بر صادرات این محصول باشد، همین قطعه پژو206 که ما موفق به تولید آن شده‌ایم، در سایت‌های انگلیس حدود 26 پوند به فروش می‌رسد که حدود 600 هزار تومان قیمت دارد. این شرکت دانشبنیان به طور متوسط 50 درصد عایق‌های حرارتی خودروهای معمولی مانند 206، سمند و تیبا را تولید می‌کند اما در خودروهای خاصی مانند شاهین توربوشارژ، از آنجا که تأمین‌کننده دیگری وجود ندارد، به طور 100 درصد این قطعه از سوی «تجیران» تأمین می‌شود.
مزیت‌های رقابتی تجیران
دکتر افتخاری در برشمردن مزیت‌های رقابتی شرکت تجیران نسبت به رقبا تصریح می‌کند: «در فاز نخست، بحث داخلی‌سازی محصولات مطرح می‌شود. در سال 94، این عایق‌های حرارتی از کره و آلمان وارد کشور می‌شد و این شرکت دانشبنیان با تحقیق و توسعه‌ای که داشت، آنها را داخلی‌سازی کرد و عایق‌هایی را که برای پژو 206 ساخته بود، به دیگر قطعات هم تعمیم داد. در فاز بعدی، تغییر فرآیند به سمت داخلی‌سازی اتفاق افتاد برای مثال، در آلمان، ربات‌ها و دستگاه‌های پیچیده‌ای تولید می‌شد و با طراحی داخلی و با استفاده از دستگاه‌های داخلی و قالب‌هایی که در داخل کشور وجود داشت، این فرآیند هم داخلی‌سازی شد؛ در حالی که شرکت‌های دیگر، توان این تغییرات را نداشتند.»
مدیرعامل این شرکت دانشبنیان می‌افزاید: «در فاز بعدی نسبت به ارزان‌سازی قطعات اقدام کردیم، به طوری که مواد اولیه جایگزین را در بحث عایق‌های حرارتی معرفی کردیم که تمام تست‌ها را با موفقیت پشت سرگذاشت. در حال حاضر هم در حال تغییر مواد اولیه عایق‌های حرارتی هستیم که به طورکلی وارداتی بوده و از کشورهای کره و لوگزامبورگ وارد ایران می‌شود. اما یک سال و نیم است که با انجام کارهای تحقیقاتی، تلاش می‌کنیم بتوانیم از مواد اولیه جایگزین استفاده کنیم.»
ضمیمه قفسه کتاب
