تفاخر به یک طبقه اجتماعی
    سگ گردانی تا یک دهه پیش عجیب بود، این‌که در معابر و بوستانی فردی را همراه با حیوان خانگی‌اش می‌دیدیم احتمالا آن را با دست نشان می‌دادیم چرا که شاهد اتفاقی خلاف عرف معمول جامعه بودیم.
وجه تفاوت دیگر این موضوع، نسبت به این روزها تعلق این رفتار به یک طبقه اجتماعی خاص بود، واضح‌تر این‌که اساسا نگهداری از حیوانات خانگی بالاخص سگ تا مدت‌ها مخصوص طبقه برخوردار جامعه بود، آنقدر که این موضوع به یکی از نشانه‌های تعلق به این طبقه محسوب می‌شد. همین موضوع هم شاید یکی از دلایل اقبال به نگهداری از سگ در طول ده سال گذشته باشد، این‌که بهانه برخی از نگهداری سگ، تنها کندن از طبقه اجتماعی باشد که علاقه‌ای به آن نداشته‌اند.
حالا اما نگهداری از سگ را نمی‌توان متعلق به یک قشر خاص دانست، امروزه از جنوبی‌ترین مناطق شهر تا شمالی‌ترین آن مملو از افرادی است که صاحب حیوان خانگی‌اند. بررسی دلایل اقبال جامعه ایرانی به نگهداری از سگ موضوع این گزارش نیست اما هستند رفتارشناسانی که معتقدند اقبال به نگهداری از حیوانات به ویژه میان جوانان به دلیل «پر کردن خلا عاطفی» آنهاست.  این موضوع به گونه‌ای دیگر در حرف‌های دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر هم تکرار شد، هاشمی گلپایگانی هم گفته بود: «در حال حاضر، نگهداری از سگ جای ازدواج و فرزند را گرفته است». آنچه بدیهی به نظر می‌رسد این است که تجربه نشان داده اجبار به یک موضوع لزوما نتیجه دلخواه دولتمردان را به همراه نخواهد داشت. مخالفت‌های این روزها با ماجرای سگ‌گردانی پای استدلال‌های دیگری را هم به میان کشیده است، به عنوان مثال سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی نسبت به از دست رفتن تنوع زیستی در نتیجه افزایش بی‌رویه حیوانات خانگی و احتمال محدود شدن گونه‌های جانوری ایران طی چند سال‌آینده هشدار داده است.
 ناآگاهی صاحبان حیوانات خانگی
مروری بر اتفاقات هفته گذشته در این رابطه آورده‌های جالب توجهی به همراه دارد. نتایجی که نشان می‌دهد استدلال‌های هر دوسوی این ماجرا خالی از اشکال نیست. نه صاحبان حیوانات خانگی، اشرافی به نوع نگهداری از حیوانات‌شان دارند و نه از سوی دیگر قانونی برای ممنوعیت سگ‌گردانی وجود دارد. بر خلاف تصور صاحبان حیوانات خانگی در خارج از ایران قوانین سخت‌گیرانه‌ای در رابطه با نگهداری و سگ‌گردانی وجود دارد. به عنوان مثال بنابر قوانین دولت قطر به طور کلی سگ‌گردانی در مکان‌های عمومی از جمله پارک‌ها و سواحل ممنوع است و تنها در مکان‌های خاصی امکان سگ‌گردانی وجود دارد. حتی این کشور برای ورود نژادهای مختلف سگ هم محدودیت‌های بسیاری دارد و به عنوان مثال نگهداری از نژادهایی همچون بولداگ، شارپی و پیتبول در این کشور جرم و این در حالی است که هیچ محدودیتی در این رابطه در ایران وجود ندارد.
 برای نگهداری یک سگ در قطر باید از اداره دام، شهرداری و وزارت محیط‌زیست هم مجوز نگهداری اخذ شود که پرواضح است چنین روندی در ایران وجود ندارد. سوی دیگر این ماجرا قانونگذار قرار دارد. هر چند استناد پلیس برای برخورد با سگ‌گردانی «قانون»‌ است اما به آشکاری در این زمینه قانونی وجود‌ندارد.
 خلا قانونی برای سگ‌گردانی
10 سال پیش یعنی در اردیبهشت ۱۳۹۰ بود که برخورد با سگ‌گردانی به مجلس شورای اسلامی کشیده شد و نمایندگان به دنبال طرحی برای ممنوعیت داشتن سگ و جریمه صاحبان این حیوان بودند که به جایی نرسید.
سال 98 هم کارگروه فرهنگ و هنر رسانه قرار بود جلسه‌ای پیرامون این موضوع  برگزار کند که سرانجامی نیافت. به تازگی اما شورای شهر تهران یک فوریت طرحی با موضوع جداسازی محل بازی کودکان از محل گردش حیوانات را در صحن شورا به تصویب رسانده است.
حقوقدانان معتقدند قانونی در رابطه با نحوه نگهداری از حیوانات خانگی وجود ندارد. یکی از معدود اشاره‌های قانونی مربوط به ماده۳ آیین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌هاست که می‌گوید همه شرکای یک ساختمان مجازند از فضای مشترک ساختمان
استفاده کنند.
 تبصره همین قانون هم تأکید می‌کند گذاشتن میز و صندلی و هر نوع اشیای دیگر و نگهداری حیوانات در قسمت‌های مشترک ساختمان ممنوع است‌.
ماده ۵۰۱ قانون مجازات اسلامی که سال۱۳۹۲ مصوب شده هم  این‌طور تفسیر شده که اگر سگ تربیت‌شده‌ای که قلاده هم داشت، با تحریک صاحبش به انگیزه شوخی یا ترساندن به سمت فردی برود و فرد وحشت‌زده شود یا صدمه ببیند، می‌تواند شکایت کند و صاحب سگ باید جبران خسارت کند. به جز اینها هیچ اشاره‌ای به ماده قانونی برای ممنوعیت سگ‌گردانی یا نگهداری از حیوانات خانگی وجود ندارد.  علی نجفی‌توانا، حقوقدان، معتقد است باید قانون مشخصی برای نگهداری حیوانات تعریف شود و این الزامی است که زندگی امروزی ایجاب می‌کند. او به جام‌جم می‌گوید: «قانون ممنوعیتی برای نگهداری از حیوانات ندارد، ولی قوانینی داریم که براساس آنها حیوانات خانگی نباید مزاحمتی برای همسایه‌ها ایجاد کنند. قانون به نگهداری حیوانات خانگی در همین حد  پرداخته‌ است».




پلیس معتقد است در این زمینه خلأ قانونی وجود ندارد.   رئیس پلیس تهران بزرگ اعلام کرده روزانه ده‌ها تماس با مرکز فوریت‌های پلیسی ۱۱۰ برقرار می‌شود که شامل گزارش سگ‌گردانی، مزاحمت‌های ناشی از آن و ترس و وحشت مردم در پارک‌ها، معابر عمومی و حتی آپارتمان‌ها و محله‌هاست.  فرمانده انتظامی تهران بزرگ اما گفته است؛ «در قانون اجازه حیوان‌گردانی به کسی داده نشده است.» این موضوعی است که مورد اختلاف برخی از حقوقدانان است. آنها می‌گویند به لحاظ حقوقی بدیهی است که اصل بر مجاز بودن افعال شهروندان است مگر قانون ممنوعیتی ایجاد کند و این ممنوعیت در قانون وجود ندارد. در موارد مشابه پیش از این هم اشاره‌هایی به خلأهای قانونی این موضوع وجود دارد. به عنوان مثال چند سال پیش حاجی‌رضا شاکرمی، دادستان پیشین کرج به صراحت اعلام کرده بود؛ «سگ‌گردانی تنها در مواردی که سگ‌ها در مکان‌های عمومی موجب مزاحمت شوند جرم است و در سایر موارد حضور سگ‌های دارای قلاده در کنار صاحبان در مکان‌های عمومی و خودرو جرم نیست.». البته که پلیس می‌تواند بنا به مطالبه شهروندان از همان قانون‌های موجود هم در راستای حفظ امنیت اجتماعی استفاده کند اما آنچه آشکار است این‌که در نظام حقوقی ایران تاکنون قانون مشخصی برای حفاظت از امنیت و بهداشت عمومی در مقابل پدیده نگهداری از حیوانات تدوین نشده است. در این زمینه باید به عرف‌ها و مسؤولیت‌های اجتماعی هم اشاره کنیم، ‌این‌که درست است قانونی برای ممنوعیت سگ‌گردانی وجود ندارد اما بنا به عرف جامعه آشکار است که نباید سگ‌ها را بدون قلاده به مکان‌های عمومی برد. در مصداقی مشابه قوانینی مبنی بر ممنوعیت استفاده از دخانیات در فضای سربسته وجود ندارد اما واضح است که این کار خلاف عرف و به نوعی تضییع حقوق دیگران است.