گزارشی از وضعیت این روزهای مراکز تعویض پلاک که به‌خاطر محدودیت‌های کرونایی مراجعه‌کنندگان را با مشکلات فراوان مواجه کرده است
یک میلیون نفر در صف تعویض پلاک
«یک ماه برای ورود به سامانه تعویض پلاک و ثبت‌نام تلاش کردم.» این حرف دل بسیاری از مراجعان به مراکز تعویض پلاک است، مراکزی که این روزها شلوغ‌تر از گذشته هستند و در آنها خبری از رعایت شدن پروتکل‌های بهداشتی نیست، در سالن‌های این مراکز تا چشم کار می‌کند ازدحام است و مردمی که شانه به شانه هم ایستاده‌اند تا کارهای تعویض پلاک خودرویشان به سرانجام برسد. شهروندانی که می‌گویند اگر به‌دلیل کرونا این مراکز تعطیل شده‌است پس چرا این روزها پروتکل‌های بهداشتی در این مراکز رعایت نمی‌شود. اگر نوبت‌دهی برای جلوگیری از ازدحام است، چرا هنوز این مراکز با ازدحام روبه‌رو هستند. دل بسیاری از شهروندان این روزها از سامانه ثبت‌نام تعویض پلاک، خون است، خیلی‌ها می‌گویند قادر به ثبت‌نام نیستند و زمان لازم برای تعویض پلاک خودرویشان هم گذشته به همین دلیل مشمول جریمه شده‌اند. در ادامه به دو مرکز تعویض پلاک چیتگر و میثم در غرب تهران رفته‌ایم؛ مراکزی که مراجعان‌شان این سختی‌ها را تایید می‌کنند.
صفی از خودروها مقابل مرکز تعویض پلاک چیتگر، نرسیده به چهارراه ایران‌خودرو به چشم می‌خورد. مردی، راننده خودروها را راهنمایی می‌کند و از آنها زمان نوبت‌شان را می‌پرسد. ساعت 9 صبح است و او فقط رانندگانی را که ساعت 9 تا 10 نوبت دارند، به داخل محوطه راه می‌دهد. رانندگانی که زودتر آمده‌اند راهنمایی می‌شوند تا کمی جلوتر پارک کنند و بعد از نزدیک‌شدن به ساعت نوبت‌شان به داخل محوطه بروند؛ قبل از این اما شماره سریال ثبت‌نام و کارت خودرو چک می‌شود و بعد فرم تعویض پلاک و شماره نوبت‌دهی تحویل راننده می‌شود. بعد از آن ورود به ساختمانی در محوطه بزرگ، تنها گزینه پیش‌رو است، ساختمان تک طبقه‌ای که با سنگ‌های خاکستری پوشانده شده. وارد سالن که می‌شویم، هوا یکباره گرفته می‌شود؛ سالن مستطیل‌شکل بزرگ اولین صحنه‌ای است که دیده می‌شود، بعد اما صندلی‌های پر در سالن به چشم می‌آید. جمعیت زیادی در این سالن وجود دارد. همه منتظرند تا کارمندانی که در باجه‌ها مشغولند نوبت‌شان را اعلام کنند.
این سامانه مشکل‌ساز
حدود 200نفری که در سالن منتظر نوبت‌شان هستند، قبل از ورود به مرکز تعویض پلاک، در سامانه‌ای که برای تعویض پلاک در نظر گرفته شده ثبت‌نام کرده‌اند و بعد از موفقیت در ثبت‌نام، روز و ساعت نوبت‌شان مشخص شده‌است اما مشکل بسیاری از مراجعان از همین گام نخست شروع می‌شود. بسیاری از مراجعان هفته‌ها برای ورود به سامانه تلاش کرده‌اند. مرد میانسالی که تازه پلاکش را تحویل گرفته و خوشحال گام برمی‌دارد و از باجه دور می‌شود، می‌گوید: «برای این که بتوانم در سامانه ثبت‌نام کنم، حدود یک ماه تلاش کردم.» مرد می‌خندد و دور می‌شود. مرد جوانی که چشم به باجه‌ها دوخته و منتظر است تا نوبتش شود، می‌گوید که ثبت‌نام کردن در سامانه برای او دو هفته زمان برده است.
برای مرد سالمندی که گوشش نمی‌شنود و چشم‌هایش با کمک عینک توان دیدن دارد هم ثبت‌نام در سیستم سخت بوده‌است. او می‌گوید نه خودش که دخترش بارها برای ثبت‌نام تلاش کرده‌است. بعد از یک هفته اما دخترش موفق به ثبت‌نام شده‌است. از ثبت‌نام که می‌گوید قیافه پیروزمندانه‌ای به خود می‌گیرد انگار که موفق به فتح سرزمینی شده باشد.
خطر کرونا هنوز باقی است
درست است که ثبت‌نام در سامانه تعویض پلاک، اولین مشکل افرادی است که قصد تعویض پلاک دارند اما بعد از موفقیت در خوان اول، یعنی ثبت‌نام در سامانه، این زمان نوبت‌دهی است که مشکلات بعدی را ایجاد می‌کند. این‌طور که برخی مراجعان می‌گویند، سامانه روند مشخصی برای اعلام زمان تعویض پلاک ندارد. سامانه به یک مراجعه‌کننده، چهار روز بعد از ثبت‌نام و به فرد دیگری، یک هفته بعد از ثبت‌نام نوبت داده است. مرد میانسالی که در سالن به انتظار نشسته و مراجعان را نگاه می‌کند، می‌گوید: «در سامانه که ثبت‌نام کردم، بعد از پنج روز نوبتم شد.» همه اما مانند این مرد میانسال خوش‌شانس نیستند. بانوی جوانی که سرش در گوشی‌اش است و بازی می‌کند، توضیح می‌دهد بعد از دو‌هفته تلاش برای ثبت‌نام، یک هفته بعد از روز ثبت‌نام به او برای مراجعه نوبت دادند. سامانه اما 10روز دیگر به مرد جوانی نوبت داده و نوبت مردی که گوشه سالن ایستاده، شش روز بعد از ثبت‌نام نوبت‌دهی شده است.
مردم میانسال دیگری که دو ماسک به چهره زده از این گلایه دارد که نمی‌توان به‌درستی در این محل شلوغ پروتکل‌ها را رعایت کرد. او می‌گوید: «این مراکز به دلیل کرونا تعطیل شده بودند اما هنوز اینجا احتمال ابتلا به کرونا وجود دارد.»
مرکز بزرگ، مشکلات بزرگ‌تر
صف طولانی از خودروها جلوی در مرکز خودروی تعویض پلاک میثم، نرسیده به وردآورد تشکیل شده است. نگهبان جلوی در مرکز یک فیش نوبت‌دهی به افراد می‌دهد. در محوطه‌ای وسیع، خودروهای زیادی پارک شده و پنج سالن هم در محوطه وجود دارد. یک سالن برای انجام کارهای تعویض پلاک، یک سالن انبار و سالن‌های دیگر هم برای پرداخت عوارض شهرداری، خلافی و احراز محل سکونت است. هر مراجعه‌کننده برای انجام کارهای اداری تعویض پلاکش باید به هر کدام از سالن‌ها سر بزند.
مرد سالمندی، نفس‌نفس‌زنان از یک سالن به سالن دیگر می‌رود. او که خسته شده است، می‌گوید: «اینجا خیلی بزرگ است و سالن‌ها هم از هم فاصله دارند.» به جز این اما او از پله‌های بلند هر کدام از سالن‌ها هم شکایت می‌کند، از این که به سختی می‌تواند از پله‌ها بالا برود.
خودروی نو در پارکینگ
همه پنج سالن مرکز تعویض پلاک میثم، شلوغ و پرتردد است. بسیاری از مراجعین با مشکل ثبت‌نام در سامانه دست‌وپنجه نرم کرده‌اند، برخی از آنها راه‌های متنوعی را برای رفع مشکل انتخاب کرده‌اند. خانم جوانی از راز موفقیت‌اش پرده برمی‌دارد و می‌گوید که چند روز سعی کرده تا با گوشی موبایلش در سامانه ثبت‌نام کند، بعد اما خیلی اتفاقی متوجه شده که باید با کامپیوتر ثبت‌نام کند. مرد جوانی که مشغول تماشای تلویزیون داخل سالن است، توضیح می‌دهد که دوستش که در اداره مخابرات کار می‌کند، ساعت 7 صبح و با اینترنت پرسرعت توانسته او را در سامانه ثبت‌نام کند. برای مرد و زن میانسال نیز مشکل با مراجعه به کافی‌نت حل شده است.
بانوی سالمندی که تنها روی صندلی نشسته است، از مشکلاتی که پسرش برای ثبت‌نام داشته می‌گوید، از این که دو هفته برای ثبت‌نام تلاش کرده است؛ این اما تنها مشکل او نیست. او می‌گوید که یک ماه پیش خودرویش را از کارخانه باید تحویل می‌گرفت اما به دلیل تعطیلی دو هفته‌ای، خودرو در پارکینگ مانده است. او می‌گوید: «ما خودرویمان را خریده‌ایم اما به خاطر هزارتا مشکل دیگر نمی‌توانیم از آن استفاده کنیم.» او از این که برای رفت‌وآمد باید هم هزینه تاکسی بدهد و هم پول پارکینگ کارخانه سازنده را پرداخت کند، ناراحت است.
جریمه به دلیل پلاک
مرد میانسال بیرون سالن ایستاده و از بالای پله‌ها به محوطه شلوغ و پرتردد نگاه می‌کند. او می‌گوید که همه کارهای اداری دریافت پلاکش را انجام داده و باید پلاکش را دریافت کند، مشکل او اما پلاکی است که پیش از این در شهر دیگری داشته است و باید آن پلاک را باطل کند. مشکلی که به دلیل منع رفت‌وآمد در شهری که پلاک آنجا صادر شده، یعنی مازندران، بیشتر هم شده است.
برای دختری که روز دیگر باید به شهرش برگردد اما مشکل، شکل دیگری است. او دو روز می‌شود که به مرکز رفت‌وآمد می‌کند اما چون روز گذشته برق‌های مرکز قطع شده، کارهای او عقب افتاده است. این دختر جوان توضیح می‌دهد کارهای اداری‌اش طولانی شده کرده و مرکز برای انجام زودتر کارهایش تلاشی نمی‌کند. برای مردی که خودروی خود را از شهر دیگری جز تهران خریده است و حالا در مرکز تعویض پلاک نشسته، مشکلات زیادی وجود دارد. او از یک ماه تلاش‌اش برای ثبت‌نام در سامانه می‌گوید، از این که در مدت زمان تعطیلی پایتخت و منع رفت‌وآمد، هر روز به دلیل ورود خودرویی که پلاک شهرستان دارد، جریمه شده است.
غافلگیری ادامه دارد
مرد کلافه است، مدام از روی صندلی بلند می‌شود و بعد دوباره می‌نشیند. چند دقیقه بعد اما سر می‌چرخاند و به ساعت بزرگی که در انتهای سالن است، نگاه می‌کند و بعد دوباره بلند می‌شود و دوباره می‌نشیند. می‌گوید که ساعت 9صبح را برای انجام کارهایش انتخاب کرده است و برنامه‌ریزی هم کرده تا نیم ساعت کارش زمان ببرد، حالا اما یک ساعت است در سالن به انتظار نشسته است. می‌گوید فقط دو‌ساعت مرخصی گرفته است و یک ساعت دیگر باید از غرب‌تهران خود را به شرق تهران برساند. او ازاین گلایه دارد که به دلیل سوءمدیریت دوباره غافلگیر شده است. حرف‌های مرد که تمام می‌شود، بانوی سالمند هم به حرف می‌آید و از انتظار طولانی‌اش می‌گوید. از این که یک ساعت و نیم است منتظر نشسته و کسی شماره‌اش را صدا نکرده است. زن سالخورده دستانش می‌لرزد و رنگ‌و روی زردی دارد. می‌گوید نشستن در سالنی که هوای کمی هم در آن جریان دارد، برایش سخت است. او از این می‌ترسد که در این گیر و دار به کرونا مبتلا‌شود.
برای زن جوانی که روی صندلی نشسته اما کارهای تعویض پلاک خیلی زود و بدون هیچ مشکلی حل شده است. او تعریف می‌کند در زمانی که انتخاب کرده است، یعنی ساعت 8 صبح وارد سالن شده و بعد کارهای اداری‌اش به‌موقع انجام شده است. در مرکز تعویض پلاک میثم قانونی برای کسانی که مدت زمان وکالتنامه یا قولنامه‌شان تمام شده است، وجود دارد. در این مرکز اما اجازه رئیس مرکز لازم است. او مدارک مراجعان را بررسی می‌کند و با اجازه او می‌توان تعویض پلاک را بدون ثبت‌نام انجام داد.
همراهی برای حل مشکل
مرد مستاصل و نگران از یک باجه به باجه دیگر می‌رود. مرد می‌گوید در سامانه ثبت‌نام کرده است و سامانه به او نوبت سه روز دیگر را داده و مشکلش هم از همین جا شروع شده است. از این که مالک خودرویی که او از آن خرید کرده، برای انجام کارهای اداری به او وکالتنامه داده است و بعد به سفر خارج از کشور رفته و دیگر برنمی‌گردد و یک روز دیگر هم تاریخ این وکالتنامه تمام می‌شود. مرد حالا می‌خواهد کارمندان مرکز تعویض پلاک، کارهای او را انجام دهند. هیچ‌کدام از کارمندان مرکز شعبه اما به او توجهی نمی‌کنند. مرد حتی به رئیس شعبه هم مراجعه می‌کند اما او نمی‌تواند برای تاریخ انقضای وکالتنامه کاری انجام دهد. با وجود این اما مرکز چیتگر کارش را انجام می‌دهد.
این سامانه مشکل‌ساز
حدود 200نفری که در سالن منتظر نوبت‌شان هستند، قبل از ورود به مرکز تعویض پلاک، در سامانه‌ای که برای تعویض پلاک در نظر گرفته شده ثبت‌نام کرده‌اند و بعد از موفقیت در ثبت‌نام، روز و ساعت نوبت‌شان مشخص شده‌است اما مشکل بسیاری از مراجعان از همین گام نخست شروع می‌شود. بسیاری از مراجعان هفته‌ها برای ورود به سامانه تلاش کرده‌اند. مرد میانسالی که تازه پلاکش را تحویل گرفته و خوشحال گام برمی‌دارد و از باجه دور می‌شود، می‌گوید: «برای این که بتوانم در سامانه ثبت‌نام کنم، حدود یک ماه تلاش کردم.» مرد می‌خندد و دور می‌شود. مرد جوانی که چشم به باجه‌ها دوخته و منتظر است تا نوبتش شود، می‌گوید که ثبت‌نام کردن در سامانه برای او دو هفته زمان برده است.
برای مرد سالمندی که گوشش نمی‌شنود و چشم‌هایش با کمک عینک توان دیدن دارد هم ثبت‌نام در سیستم سخت بوده‌است. او می‌گوید نه خودش که دخترش بارها برای ثبت‌نام تلاش کرده‌است. بعد از یک هفته اما دخترش موفق به ثبت‌نام شده‌است. از ثبت‌نام که می‌گوید قیافه پیروزمندانه‌ای به خود می‌گیرد انگار که موفق به فتح سرزمینی شده باشد.
خطر کرونا هنوز باقی است
درست است که ثبت‌نام در سامانه تعویض پلاک، اولین مشکل افرادی است که قصد تعویض پلاک دارند اما بعد از موفقیت در خوان اول، یعنی ثبت‌نام در سامانه، این زمان نوبت‌دهی است که مشکلات بعدی را ایجاد می‌کند. این‌طور که برخی مراجعان می‌گویند، سامانه روند مشخصی برای اعلام زمان تعویض پلاک ندارد. سامانه به یک مراجعه‌کننده، چهار روز بعد از ثبت‌نام و به فرد دیگری، یک هفته بعد از ثبت‌نام نوبت داده است. مرد میانسالی که در سالن به انتظار نشسته و مراجعان را نگاه می‌کند، می‌گوید: «در سامانه که ثبت‌نام کردم، بعد از پنج روز نوبتم شد.» همه اما مانند این مرد میانسال خوش‌شانس نیستند. بانوی جوانی که سرش در گوشی‌اش است و بازی می‌کند، توضیح می‌دهد بعد از دو‌هفته تلاش برای ثبت‌نام، یک هفته بعد از روز ثبت‌نام به او برای مراجعه نوبت دادند. سامانه اما 10روز دیگر به مرد جوانی نوبت داده و نوبت مردی که گوشه سالن ایستاده، شش روز بعد از ثبت‌نام نوبت‌دهی شده است.
مردم میانسال دیگری که دو ماسک به چهره زده از این گلایه دارد که نمی‌توان به‌درستی در این محل شلوغ پروتکل‌ها را رعایت کرد. او می‌گوید: «این مراکز به دلیل کرونا تعطیل شده بودند اما هنوز اینجا احتمال ابتلا به کرونا وجود دارد.»
مرکز بزرگ، مشکلات بزرگ‌تر
صف طولانی از خودروها جلوی در مرکز خودروی تعویض پلاک میثم، نرسیده به وردآورد تشکیل شده است. نگهبان جلوی در مرکز یک فیش نوبت‌دهی به افراد می‌دهد. در محوطه‌ای وسیع، خودروهای زیادی پارک شده و پنج سالن هم در محوطه وجود دارد. یک سالن برای انجام کارهای تعویض پلاک، یک سالن انبار و سالن‌های دیگر هم برای پرداخت عوارض شهرداری، خلافی و احراز محل سکونت است. هر مراجعه‌کننده برای انجام کارهای اداری تعویض پلاکش باید به هر کدام از سالن‌ها سر بزند.
مرد سالمندی، نفس‌نفس‌زنان از یک سالن به سالن دیگر می‌رود. او که خسته شده است، می‌گوید: «اینجا خیلی بزرگ است و سالن‌ها هم از هم فاصله دارند.» به جز این اما او از پله‌های بلند هر کدام از سالن‌ها هم شکایت می‌کند، از این که به سختی می‌تواند از پله‌ها بالا برود.
خودروی نو در پارکینگ
همه پنج سالن مرکز تعویض پلاک میثم، شلوغ و پرتردد است. بسیاری از مراجعین با مشکل ثبت‌نام در سامانه دست‌وپنجه نرم کرده‌اند، برخی از آنها راه‌های متنوعی را برای رفع مشکل انتخاب کرده‌اند. خانم جوانی از راز موفقیت‌اش پرده برمی‌دارد و می‌گوید که چند روز سعی کرده تا با گوشی موبایلش در سامانه ثبت‌نام کند، بعد اما خیلی اتفاقی متوجه شده که باید با کامپیوتر ثبت‌نام کند. مرد جوانی که مشغول تماشای تلویزیون داخل سالن است، توضیح می‌دهد که دوستش که در اداره مخابرات کار می‌کند، ساعت 7 صبح و با اینترنت پرسرعت توانسته او را در سامانه ثبت‌نام کند. برای مرد و زن میانسال نیز مشکل با مراجعه به کافی‌نت حل شده است.
بانوی سالمندی که تنها روی صندلی نشسته است، از مشکلاتی که پسرش برای ثبت‌نام داشته می‌گوید، از این که دو هفته برای ثبت‌نام تلاش کرده است؛ این اما تنها مشکل او نیست. او می‌گوید که یک ماه پیش خودرویش را از کارخانه باید تحویل می‌گرفت اما به دلیل تعطیلی دو هفته‌ای، خودرو در پارکینگ مانده است. او می‌گوید: «ما خودرویمان را خریده‌ایم اما به خاطر هزارتا مشکل دیگر نمی‌توانیم از آن استفاده کنیم.» او از این که برای رفت‌وآمد باید هم هزینه تاکسی بدهد و هم پول پارکینگ کارخانه سازنده را پرداخت کند، ناراحت است.
جریمه به دلیل پلاک
مرد میانسال بیرون سالن ایستاده و از بالای پله‌ها به محوطه شلوغ و پرتردد نگاه می‌کند. او می‌گوید که همه کارهای اداری دریافت پلاکش را انجام داده و باید پلاکش را دریافت کند، مشکل او اما پلاکی است که پیش از این در شهر دیگری داشته است و باید آن پلاک را باطل کند. مشکلی که به دلیل منع رفت‌وآمد در شهری که پلاک آنجا صادر شده، یعنی مازندران، بیشتر هم شده است.
برای دختری که روز دیگر باید به شهرش برگردد اما مشکل، شکل دیگری است. او دو روز می‌شود که به مرکز رفت‌وآمد می‌کند اما چون روز گذشته برق‌های مرکز قطع شده، کارهای او عقب افتاده است. این دختر جوان توضیح می‌دهد کارهای اداری‌اش طولانی شده کرده و مرکز برای انجام زودتر کارهایش تلاشی نمی‌کند. برای مردی که خودروی خود را از شهر دیگری جز تهران خریده است و حالا در مرکز تعویض پلاک نشسته، مشکلات زیادی وجود دارد. او از یک ماه تلاش‌اش برای ثبت‌نام در سامانه می‌گوید، از این که در مدت زمان تعطیلی پایتخت و منع رفت‌وآمد، هر روز به دلیل ورود خودرویی که پلاک شهرستان دارد، جریمه شده است.
غافلگیری ادامه دارد
مرد کلافه است، مدام از روی صندلی بلند می‌شود و بعد دوباره می‌نشیند. چند دقیقه بعد اما سر می‌چرخاند و به ساعت بزرگی که در انتهای سالن است، نگاه می‌کند و بعد دوباره بلند می‌شود و دوباره می‌نشیند. می‌گوید که ساعت 9صبح را برای انجام کارهایش انتخاب کرده است و برنامه‌ریزی هم کرده تا نیم ساعت کارش زمان ببرد، حالا اما یک ساعت است در سالن به انتظار نشسته است. می‌گوید فقط دو‌ساعت مرخصی گرفته است و یک ساعت دیگر باید از غرب‌تهران خود را به شرق تهران برساند. او ازاین گلایه دارد که به دلیل سوءمدیریت دوباره غافلگیر شده است. حرف‌های مرد که تمام می‌شود، بانوی سالمند هم به حرف می‌آید و از انتظار طولانی‌اش می‌گوید. از این که یک ساعت و نیم است منتظر نشسته و کسی شماره‌اش را صدا نکرده است. زن سالخورده دستانش می‌لرزد و رنگ‌و روی زردی دارد. می‌گوید نشستن در سالنی که هوای کمی هم در آن جریان دارد، برایش سخت است. او از این می‌ترسد که در این گیر و دار به کرونا مبتلا‌شود.
برای زن جوانی که روی صندلی نشسته اما کارهای تعویض پلاک خیلی زود و بدون هیچ مشکلی حل شده است. او تعریف می‌کند در زمانی که انتخاب کرده است، یعنی ساعت 8 صبح وارد سالن شده و بعد کارهای اداری‌اش به‌موقع انجام شده است. در مرکز تعویض پلاک میثم قانونی برای کسانی که مدت زمان وکالتنامه یا قولنامه‌شان تمام شده است، وجود دارد. در این مرکز اما اجازه رئیس مرکز لازم است. او مدارک مراجعان را بررسی می‌کند و با اجازه او می‌توان تعویض پلاک را بدون ثبت‌نام انجام داد.
همراهی برای حل مشکل
مرد مستاصل و نگران از یک باجه به باجه دیگر می‌رود. مرد می‌گوید در سامانه ثبت‌نام کرده است و سامانه به او نوبت سه روز دیگر را داده و مشکلش هم از همین جا شروع شده است. از این که مالک خودرویی که او از آن خرید کرده، برای انجام کارهای اداری به او وکالتنامه داده است و بعد به سفر خارج از کشور رفته و دیگر برنمی‌گردد و یک روز دیگر هم تاریخ این وکالتنامه تمام می‌شود. مرد حالا می‌خواهد کارمندان مرکز تعویض پلاک، کارهای او را انجام دهند. هیچ‌کدام از کارمندان مرکز شعبه اما به او توجهی نمی‌کنند. مرد حتی به رئیس شعبه هم مراجعه می‌کند اما او نمی‌تواند برای تاریخ انقضای وکالتنامه کاری انجام دهد. با وجود این اما مرکز چیتگر کارش را انجام می‌دهد.
