نقش رسانه در شكلگیری سبک زندگی سالم
دكتر صدیقه اعتمادسعید مدیر رادیو سلامت
امروز نقش و جایگاه رسانهها در حدی است كه نمیتوان زندگی را بیحضور آنها قابل تصور دانست. بررسیهای روانشناسی اجتماعی در زمینه نقش و قدرت رسانهها نشان میدهد رسانههای گروهی، چنان قدرتی دارند كه میتوانند نسلی تازه در تاریخ انسان پدید آورند؛ نسلی كه با نسلهای پیشین از جهت فرهنگ، ارزشها، هنجارها و آرمانها، بسیار متفاوت است.
رسانهها از طریق ارائه هنجارهای خاص اجتماعی، به افراد تلقین میكنند كه رفتار ارائهشده در رسانهها، رفتار «مناسب اجتماعی» است. به این ترتیب، رسانهها، با ارائه الگوها و هنجارهای خاص و با پیوستگی پیام، باعث ایجاد همنوایی در افراد میگردند. «استوارت هال» به عنوان یكی از پسامدرنیستهای مطرح، اعتقاد دارد كه «هویتها، پیوستهای موقت و گذرایی هستند كه كنشهای پراكندهای را برای ما به ارمغان میآورند.»
این تعریف به این معناست كه در حقیقت نمیتوان از هویتهای ثابت حرف زد. فهم هویت متضمن توجه به دو معنای اصلی آن است: اولین معنای آن بیانگر مفهوم «تشابه مطلق» و معنای دیگر آن به مفهوم «تمایز» است. آنچه هویت اشخاص و جوامع را میسازد، اغلب درك تفاوتها و تمایزات میان افراد و دیگری است كه این درك، ایجاد سبكی برای زندگی میكند. سبك زندگی، از جمله مفاهیم رایج در علوم اجتماعی است كه در مقام معرفی برخی از واقعیتهای فرهنگی جامعه به كار میرود. تلقی «سبك» به عنوان شیوه، الگو، آیین، راه و رسم، نظم، قاعده و به تعبیر برخی داستان زندگی در فرآیندهای جاری زندگی است. سبك در مقام تحقق امری ترجیحی، تعینی، تجربی، تراكمی، نهادینه، تاریخی و میان نسلی است. در مقام استقرار و برای نسلهایی كه بدان ارجاع میدهند، ماهیت قاعدهای، هنجاری، توصیهای و مناسكی دارد. در سطح فردی و روانشناختی، گاه از آن به منش، تیپ روانی و شخصیتی و عادتواره تعبیر میشود. در هر جامعه، معمولا تنوعی از سبكها و خردهسبكها به اعتبارات مختلف رواج دارد. برخی سبكها به دلیل عمومیت و ارجاع جمعی، كلان الگو شمرده میشوند. یكی از سبكهای مهم درجامعه سبك زندگی سالم مبتنی برفرهنگ اسلامی ایرانی است كه به مردم این امكان را میدهد تا به عنوان اقدامی پیشگیرانه، بر سلامت خود در چهار حوزه سلامت جسم، روان، اجتماع و معنوی كنترل و مراقبت بیشتری داشته باشند. امروزه رسانههای جمعی، یكی از مجاری مهم و در مواردی بیبدیل، در فرآیند انتقال، تثبیت، تغییر، توجیه و حتی تولید سبك زندگی سالم شمرده میشوند. رسانه ملی از طریق گفتمانسازی، ارزشگذاری و هنجارسازی به تربیت ذائقه پرداخته و با تغییر سلیقه مخاطبان و الگوپردازی صحیح در ترویج سبك زندگی سالم ایفای نقش میکند اگر رسانه ملی قصد داشته باشد برای انسان امروزی الگویی از سبك زندگی سالم مبتنی برفرهنگ اسلامی ایرانی ترسیم كند و آن را در سطحی فراگیر نهادینه سازد، باید بكوشد با تصرف حس زیباییشناسی الگوهای رفتاری مناسب ارائه کند. همینطور از طریق كردارهای زبانی و غیرزبانی بهكار رفته شده در رسانه، گرهگشای مشكلات سبك زندگی سالم در میان جامعه باشد، علاوهبر آن، با افزایش سرمایه اجتماعی هنجارهای ایجادشده را نهادینه كند.
تیتر خبرها
-
از رقابت در تیمملی هراسی ندارم
-
احسا س تغییر
-
در جلسه اقتصاددانان با رئیسی چه گذشت؟
-
فرار نخلها!
-
آمریکا منهای تگزاس؟
-
طلوع آفتاب در بلندای الوند
-
من رودخانه هستم
-
قلمروی ۴۷ متری
-
توافق سران قوا برای صرفهجویی در هزینهها و مخارج دستگاهها
-
هادی العامری خطاب به ترکیه: همه نیروهای خارجی باید از عراق خارج شوند
-
نقش رسانه در شكلگیری سبک زندگی سالم
-
زمان برای بازگشت کوتاه است...
-
افزایش امید به نهاد دولت