دیدن این فیلم‌ها جرم نیست!

در سی‌و هفتمین جشنواره فیلم فجر با چه آثاری سروکار داریم؟

دیدن این فیلم‌ها جرم نیست!

ما گاهی مردمی عبرت‌ناپذیر می‌شویم و در تكرار تاریخ استاد. كم پیش می‌آید كه از اتفاقات ناخوشایند گذشته درس بگیریم و از آنها دستاوردی برای حال و آینده بسازیم. اما شاید بیشتر این تكرارهای ناگوار، ریشه در عشق و علاقه داشته باشد و در غیاب و حذف تعقل و منطق، چوب دلبستگی چشم و گوش بسته‌مان را می‌خوریم. این تقریبا حكایت ما و جشنواره فیلم فجر است كه باوجود خاطرات تقریبا ناخوشایند دوره و دوره‌های قبلی چه در زمینه فیلم دیدن و چه در دیگر بخش‌های اجرایی، عبرت نمی‌گیریم و عاشقانه و بی‌ملاحظه اعتماد می‌كنیم و دل می‌بندیم و باز هم در پایان جشنواره، از این غبن و خسران دوباره و چندباره، سرخورده می‌شویم. این حتما به خاطر جذابیت و سحر و جادوی سینماست كه این آلزایمر سالی یك بار و در حوالی جشنواره فیلم فجر سراغمان می‌آید و باعث می‌شود فراموش كنیم كه همین جشنواره با فیلم‌هایی اغلب دوست‌نداشتنی، چه دشنه‌ها كه به روح و روانمان هنگام تماشا فرو نكرد. اما عاشقیت ناتمام ما هر سال در نزدیكی جشنواره، بیشتر از قبل گل می‌كند و دیده خطاپوش ما شدت می‌گیرد و بار دیگر كنجكاوانه و با رویی باز، خودمان را مهیای حضور در ضیافت باشكوه فجر می‌كنیم. این بار اما احتمالا با درس سخت‌تری از تاریخ مواجه خواهیم بود، چون علی‌الظاهر فیلم‌های خوب و امیدواركننده‌ای در جشنواره امسال حاضر هستند. ولی یادمان نرود كه در دوره‌های قبلی این چند سال اخیر هم بارها پیش از جشنواره، برای آن نوشابه‌هایی باز كردند و كردیم كه پس از تماشای اغلب فیلم‌ها فهمیدیم كه گازشان بیشتر از گوارایی‌شان بود! با این حال همان عشق و علاقه همیشگی به فیلم و سینما باعث می‌شود این‌بار هم عبرت‌آموزی تاریخی را كنار بگذاریم و برای دیدن انبوه فیلم‌های جدید سینمای ایران، شوق تماشا داشته باشیم. وجود نام‌های معتبر و آشنا در میان فیلمسازان و بازیگران و دیگر عوامل فیلم‌های سینمایی این دوره و بازگشت بخش نگاه نو (فیلمسازان فیلم‌اولی)، از دلایل این مشتاقی و امتداد عاشقی هستند كه امیدواریم این بار دیگر گول زنك و فریبنده نباشند و واقعا تماشاگران از دیدن فیلم‌هایی استاندارد و جذاب لذت ببرند و آن شوق و ذوق عجالتا موجود، به دست فیلمسازان محترم كور نشود و مخاطبان فكر نكنند با دیدن این آثار، خدای ناكرده مرتكب جرم و گناهی نابخشودنی شده‌اند. ای كارگردان‌های عزیز سینمای ایران حاضر در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، ما روی فیلم‌های تازه شما حساب ویژه‌ای باز كرده‌ایم، بالاغیرتا كاری نكنید كه وقتی آخر شب، خسته از تماشای آثارتان به خانه برمی‌گردیم، تازه دست به دامان یك فیلم و سریال حال خوب كن آن‌ور آبی شویم تا همه آنچه در طول روز دیده‌ایم را بشورد و ببرد! ما خودمان را به تقدیر خود و كارواش روحمان را به دست باكفایت و هنرمندانه شمایان و فیلم‌های احتمالا خوبتان می‌سپاریم. پس به اعتماد ما مخاطبان و علاقه‌مندان سینمای ایران، پشت پا نزنید. بگذارید یك بار هم كه شده از درس تاریخ، 20 بگیریم.

آشفتگی 
كارگردان: فریدون جیرانی
بازیگران: بهــــرام رادان،  مــــــهناز افشار، مهران احمدی
مكث: جیرانی بعد از عبور از جاده خاكی‌هایی چون خواب زده‌ها و تعبیر وارونه یك رویا، با خفگی به مسیر درست خود برگشت. آشفتگی حاوی همان مضامین موردعلاقه جیرانی یعنی عشق و جنایت است. پس وقتی به سالن سینما رفتید، به صحنه جرم دست نزنید! 

ایده اصلی 
كارگردان: آزیتا موگویی
بازیگران: بهرام رادان، مریلا زارعی، هانیه توسلی، پژمان جمشیدی، مهرداد صدیقیان
مكث: اگر فیلم مهجور اما قابل تامل تراژدی، اثر قبلی موگویی را با بازی رادان دیدید و دوست داشتید، حتما كنجكاو فیلم تازه او هم هستید. ظاهرا برگ برنده فیلم، بازی جمشیدی است. او آمده تا همان اندك خنده‌های تلخ سال گذشته جشنواره را هنگام معرفی اسمش به عنوان نامزد جایزه بازیگری را هم از بین ببرد.

23 نفر
كارگردان: مهدی جعفری
بازیگران: رضا نوری، مجید پتكی، عبدالحلیم تقبلی
مكث: از فیلم‌های مهم جشنواره فیلم فجر و از معدود آثاری كه متناسب با دهه فجر، نسبتی با انقلاب و جنگ دارد. فیلم كه به دلیل بحث مالكیت، محل مناقشه سازمان اوج و علیرضا رئیسیان بود، نگاهی دارد به ماجرای واقعی 23 نوجوان كه به اسارت عراقی‌ها درآمدند.

سال دوم دانشكده من
كارگردان: رسول صدرعاملی
بازیگران: سها نیاستی، فرشته ارسطویی و علی مصفا
مكث: صدرعاملی با رجوع به روایت قصه دختران جوان، انگار می‌خواهد موفقیتش را در دختری با كفشهای كتانی، من ترانه 15 سال دارم و دیشب باباتو دیدم آیدا تكرار كند. اگر این اتفاق بیفتد، پسران جوان و دبیرستانی و دانشجو دیگر كلا از صدرعاملی قطع امید می‌كنند!

غلامرضا تختی
كارگردان: بهرام توكلی
بازیگران: محــــــــــــسن تختی، شاهرخ شهبازی، علیرضا گودرزی و ماهور الوند
مكث: چالشی دشوار برای بهرام توكلی و سعید ملكان (به ترتیب كارگردان و تهیه‌كننده فیلم تحسین شده تنگه ابوقریب) كه به جای استراحت در ساحل امن و آرام موفقیت این اثر دفاع مقدسی و جنگی، به جنگ دیگری رفتند؛ یعنی روایت زندگی پرفراز و نشیب و دراماتیك و البته پر از ابهام و سوال جهان‌پهلوان تختی. سال‌ها پیش زنده‌یاد علی حاتمی سراغ ساخت فیلمی درباره قهرمان محبوب و پرآوازه كشتی ایران و جهان رفت، اما بیماری و مرگ به او امان نداد تا فیلم را به سرانجامی برساند. فیلم چند سال بعد بهروز افخمی هم روایت نامتعارفی داشت و مقبول مردم نیفتاد. اما ظاهرا توكلی این چالش را به جان خریده كه در این زمینه، گامی رو به جلو بردارد، هرچند این حركت روی لبه تیغ، ممكن است به ثمر ننشیند و تماشاگر ترجیح دهد این اسطوره و تك گل باغ پهلوانی را تنها روی تشك كشتی و در دنیای واقعیت به یاد بیاورد، نه بر پرده سینما.
هر چه هست امروز و در نخستین رونمایی از فیلم در پردیس سینمایی ملت (سینمای رسانه) و سینماهای مردمی، حرف و حدیث‌ها و گمانه‌زنی‌ها درباره فیلم تختی به پایان می‌رسد و تكلیف این فیلم مهم و كنجكاوی برانگیز تا حدودی روشن می‌شود.

متری شش و نیم
كارگردان: سعید روستایی
بازیگران: فرهاد اصلانی، پیمان معادی، نوید محمدزاده و پریناز ایزدیار
مكث: یك فیلم كنجكاوی‌برانگیز؛ هم به دلیل تجربه موفق قبلی سعید روستایی و هم به دلیل تركیب بازیگران كه البته باز برخی از آنها در ابد و یك روز هم همكاری درخشانی با هم داشتند.
 اینجا هم البته مثل آن فیلم با موضوع اعتیاد و مواد مخدر روبه‌روییم، هرچند تكراری است، اما روستایی در فیلم قبلی كاری كرده که ما دور از جان، خمار تماشای این یكی هم باشیم!

ماجرای نیمروز: رد خون
كارگردان: محمدحسین مهدویان
بازیگران: هادی حجازی فر، جواد عزتی، بهنوش طباطبایی، مهدی زمین‌پرداز
مكث: یكی از مهم‌ترین فیلم‌های این دوره جشنواره كه به‌دلیل موضوع حساس و ملتهب عملیات مرصاد، خیلی‌ها علاقه‌مند و كنجكاو تماشای آن هستند. خاطره خوشی هم كه تماشاگران از قسمت اول فیلم دارند، این اشتیاق برای تماشا را بیشتر هم می‌كند.

خون خدا 
كارگردان: مـــــــــــرتضی علی عباس‌میرزایی
بازیگران: رضا اخلاقی‌راد، فرید سجادی‌حسینی و سعید داخ
مكث: انزوا، فیلم قبلی عباس میرزایی از برخی جهات امیدواركننده بود و به دلیل قهرمان داشتن به معنای كلاسیكش، قابلیت پیگیری قصه را داشت. شخصیت اصلی خون خدا هم یك معتاد كارتن‌خواب است.

شبی كه ماه كامل شد
كارگردان: نرگس آبیار
بازیگران: الناز شاكردوست، هوتن شكیبا و فرشته صدرعرفایی
مكث: یكی از مهم‌ترین و ملتهب‌ترین فیلم‌های این دوره جشنواره كه قصه زندگی عبدالحمید ریگی، یكی از تروریست‌های سال‌های اخیر كشور را روایت می‌كند. طبق شنیده‌ها شكیبا بهترین حضور سینمایی‌اش را تا اینجا تجربه كرده است، اما گویا خانم شاكردوست ...

طلا
كارگردان: پرویز شهبازی
بازیگران: هومن سیدی، نگار جواهریان و طناز طباطبایی 
مكث: هنوز نیش مالاریا، فیلم قبلی شهبازی التیام نیافته، اما امیدواریم طلا فیلمی در حال و هوای اثر دوست‌داشتنی نفس عمیق باشد. اگر نه دست كم به اندازه قصه عیار 14، قابلیت پیگیری داشته باشد.

سمفونی نهم
كارگردان: محمدرضا هنرمند
بازیگران: حمید فرخ‌نژاد، ساره بیات و محمدرضا فروتن
مكث: محمدرضا هنرمند را فقط در فلاش‌بك‌های سینمایی‌مان به یاد می‌آوردیم. اما او بالاخره سال‌ها بعد از فیلم ناموفق عزیزم من كوك نیستم، پشت دوربین رفت و معجونی ساخته با حضور حافظ و هیتلر!

جمشیدیه
كارگردان: یلدا جبلی
بازیگران: سارا بهرامی
حامد كمیلی و پانته‌آ پناهی‌ها
مكث: فیلم، قصه زوج جوانی است كه درگیر حادثه‌ای می‌شوند. فقط امیدواریم فیلم دوم جبلی، آن كرختی فیلم اولش «داره صبح می‌شه» را نداشته باشد. كمیلی و بهرامی قبلا در ایتالیا ایتالیا همكاری خوبی داشتند. در ضمن آقای كیومرث پوراحمد هم در فیلم بازی می‌كند.

درخونگاه
كارگردان: سیاوش اسعدی
بازیگران: امین حیایی، جمشید هاشم‌پور، ژاله صامتی و مهراوه شریفی‌نیا
مكث: سومین فیلم كارگردان «حوالی اتوبان» و «جیب برخیابان جنوبی» كه خلاصه قصه‌اش این است: «ظهری می‌آید، تا بسازد! اگر نبازد...!» پس بیایید برای نباختن امین حیایی در نقش قهرمان قصه دعا كنیم.

تیغ و ترمه
كارگردان: كیومرث پوراحمد
بازیگران: دیبا زاهدی، پژمان بازغی، لاله اسكندری، مهران رجبی
مكث: دو فیلم قبلی پوراحمد، «كفشهایم كو؟» و «50 قدم آخر»، توفیقی در گیشه و در مواجهه با مردم و منتقدان نداشتند و به‌ویژه در سالن سینمای رسانه، موردعنایت مخاطبان قرار گرفتند! امیدواریم تیغ و ترمه به‌عنوان یك «درام اجتماعی ملتهب زنانه»، برای كارگردان قصه‌های مجید آبروداری كند.

بنفشه آفریقایی
كارگردان: مونا زندی حقیقی
بازیگران: فاطمه معتمدآریا، رضا بابك و سعیدآقاخانی
مكث: زندی حقیقی، سال‌ها پس از ساخت فیلم سینمایی تحسین‌شده عصرجمعه و بعد از فعالیت در زمینه سینمای مستند، با بنفشه آفریقایی به سینمای داستانی برگشت؛ فیلمی كه فضای كنجكاوی‌برانگیزی دارد و قصه زنی را روایت می‌كند كه باوجود زندگی با همسر دومش، به دلیل انسانی همسر سابقش را هم به خانه می‌آورد!

قسم 
كارگردان: محسن تنابنده
بازیگران: مهناز افشار، سعید آقاخانی، حسن پورشیرازی
مكث: تنابنده یك روی خوش و خندان و بانمك دارد كه گل سرسبد آن نقی معمولی پایتخت است و روی دیگر آن هم نقش‌هایی آغشته به تلخی و رنج. او بعد از ساخت فیلم گینس كه تجربه كمدی متفاوت اما نه چندان دوست داشتنی بود، در قسم، آن وجه تلخ و رنجورش در بازیگری را در كارگردانی به كار گرفته است، تا نتیجه چه باشد.

قصر شیرین
كارگردان: سیدرضا میركریمی
بازیگران: حامد بهداد، ژیلا شاهی، اكبر آیین
مكث: همكاری حامد بهداد و رضا میركریمی كنجكاوی برانگیز است. بهداد در مدت فیلمبرداری این فیلم در یاسوج، چند باری عكس‌هایی از خود را در پشت صحنه فیلم در صفحه شخصی خود در اینستاگرام منتشر كرد و نشان داد زمان بازی در این فیلم و در نقش جلال مرادی حال خوشی داشته است.

مردی بدون سایه
كارگردان: علیرضا رئیسیان
بازیگران: لیلا حاتمی، امیر آقایی، فرهاد اصلانی، علی مصفا
مكث: كارگردان 40سالگی و دوران عاشقی، یكی از فیلم‌های مهم و كنجكاوی‌برانگیز این دوره جشنواره فیلم فجر را ساخته است؛ فیلمی كه بخشی از آن در اسپانیا فیلمبرداری شده و تركیب بازیگران هم، رای به اولویت تماشا می‌دهد. ضمن این‌كه چون به هر حال نگارنده، خود قرعه این فیلم در سینمای رسانه را از گوی خارج كرد، اجازه كمی پارتی بازی هم به ما بدهید!

پالتوشتری
كارگردان: مهدی علی میرزایی
بازیگران: سام درخشانی، بهاره كیان‌افشار، لیندا كیانی 
مكث: یكی از معدود فیلم‌های كمدی جشنواره امسال كه می‌تواند یكی از اولویت‌های تماشا در سینماهای مردمی باشد. درضمن فیلم حتما به قدری خوب بوده كه همراه مسخره‌باز، یكی از دو فیلم نگاه نوست كه به بخش اصلی (سودای سیمرغ) هم راه پیدا كرده است.

سرخپوست
كارگردان: نیما جاویدی
بازیگران: نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار و مانی حقیقی
مكث: گریم محمدزاده به نقش نعمت جاهد، رئیس یك زندان در سال 1347 به تنهایی برای تماشا وسوسه انگیز است. اگر فیلم نفسگیر ملبورن از نیما جاویدی را هم دوست داشتید، دیگر فقط باید به تماشای سرخپوست بروید. اسم دیگر فیلم می‌تواند «ایستاده با نوید» باشد!

مسخره‌باز
كارگردان: همایون غنی‌زاده
بازیگران: علی نصیریان، هدیه تهرانی، صابر ابر، بابك حمیدیان و رضا كیانیان
مكث: اگر از تجربیات كارگردانی غنی زاده در تئاتر آگاه باشید و از تماشای «كالیگولا» و «ددالوس و ایكاروس»، «در انتظار گودو» و «می‌سی‌سی‌پی نشسته می‌میرد»، لذت برده اید، پس واقعا درنگ برای تماشای مسخره‌باز جایز نیست.

ناگهان درخت
كارگردان: صفی یزدانیان
بازیگران: پیمان معادی، مهناز افشار، شقایق دهقان 
مكث: بعد از فیلم كالت «در دنیای تو ساعت چند است؟» توقعات علاقه‌مندان از یزدانیان بسیار بالا رفت. آنهایی كه این كارگردان، نویسنده، مترجم و منتقد را می‌شناسند به ذوق و دانش و عشق سینمایی او اعتماد دارند و در ضمن به پشتوانه فیلم اولش هم امیدوارند «ناگهان درخت» انتظارات آنها را برآورده كند.