در وادی درد

در وادی درد

«در وادی درد» نوشته‌ آلفونس دوده شامل زندگینامه‌ اوست که نشر گمان آن را منتشر کرده است.

یادداشت‌نویسی و خاطرات مشخصا مربوط به دوران مدرن‌اند، یا لااقل تدقیق احوال آدم‌های مدرن است؛ مواجهه‌ مدام و مدید آدمی یکه با مرگ و ملال و فراموشی است و نوحه بر سیاهی فنای محتوم. وجه مشترک این نوشته‌ها این است که اساسا فرم یا ژانر مشخصی ندارند، حتی وقتی با احتمال چاپ یا واسپردن به وصی تحریر شده باشند؛ قواعد ابدی ندارند یعنی قالب و حدی ندارند: گاهی غیرشخصی و تأملاتی‌اند، گاهی رمزی و موجز؛ گاه شبیه برشی از داستانی و گاهی شاعرانه می‌شوند از سر بی‌حوصلگی. گاهی هم ترس و حزم، یا شرم، یادداشت‌های نویسنده‌ای را شاعرانه می‌کند؛ گاه گُزیدگی غلبه دارد، یعنی تمایل به نگفتن و گاهی هم گشودن قبض روحی رنجور شکل یادداشت می‌شود؛ حتی می‌شود یادداشت‌های آدمی یکدست نباشد، روزی طعنه‌زن و ملالت‌گر باشد، روز دیگر خودستایانه، گاهی افسوس بر زندگیِ رفته، گاهی شرح خوشی‌ها و روزهای در راه.  کتاب در وادی درد، گرچه ساختارمند است و ناگزیر از پیش‌بردنِ یک پیرنگِ مشخص، در نهایت از حد یک مجموعه یادداشت فراتر نمی‌رود؛ با این حال این الزاما عیبش نیست. یادداشت‌نویسی به نظر فرم مناسبی است برای سروکله زدن با مرگِ خود. فاصله‌ بین هر دو پاره یادداشت متضمنِ زمانی‌ است که در این بین به رنج سپری شده: پیشِ روی شما یک دهه و اندي عذاب است چکیده در هشتاد و خرده‌ای صفحه.