سرزدن به خانه مشاهیر

سرزدن به خانه مشاهیر

بازدید از خانه مشاهیر همواره جذابیت خاصی برای گردشگران داشته است. دیدن فضایی که نویسنده، شاعر، نقاش، دانشمند و حتی سیاستمداران پیشین در آن می‌زیسته‌اند، به کار و حرفه تخصصی‌شان می‌پرداخته‌اند و حتی در آن محیط پذیرای مشاهیر دیگری نیز بوده‌اند، هیجان‌انگیز است و حتی در مواردی می‌تواند حس همذات‌پنداری فرد را نیز برانگیزد.

آنچه از خانه و کاشانه مشاهیر در ایران برجای مانده، بیشتر متعلق به دوره معاصر و دوره‌های تاریخی نزدیک به این زمان است.  در این بین تهران با پیشینه پایتختی تقریبا 200 ساله خویش، مجموعه غنی از این خانه‌ها را در خود جای داده است. خانه استاد ابوالحسن صبا، خانه عین‌الدوله خانه مستوفی‌الممالک، عمارت مسعودیه و خانه وثوق از خانه‌های معروف مشاهیر در تهران هستند که در بین آنها عمارت مسعودیه که محل سکونت مسعود میرزا ملقب به ظل‌السلطان فرزند ارشد ناصرالدین‌شاه بوده بعدها سرگذشت عجیب و متفاوتی را تجربه کرد. در ابتدا مدت کوتاهی به عنوان دانشکده افسری از آن استفاده شد. بعد وزارت آموزش و پرورش از سال 1302 تا 1376 در این مجموعه قرار‌داشت. سپس حق استفاده از مجموعه ساختمان‌های عمارت مسعودیه به سازمان میراث فرهنگی کشور واگذار شد و یک سال بعد در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

خانه نیما یوشیج - مازندران
خانه علی اسفندیاری ملقب به نیما یوشیج، شاعر تاثیرگذار عصر حاضر در روستای یوش واقع شده است. این خانه که در سال 1207 ه.ق و براساس معماری قاجاری ساخته شده است، با آجرکاری‌ و گچکاری‌های ظریف و زیبا تزئین شده است و به سبب نوع معماری، وسعت و گستردگی پلان بنا و تزئینات خاص آن یکی‌از جاذبه‌های استان مازندران محسوب می‌شود. این بنا در سال 1375 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. نیما یوشیج در این خانه چشم به جهان گشود و 34‌سال پس از مرگش، پیکر پدر شعر نو را بر طبق وصیتش در همین خانه به خاک سپردند. بازدید از این خانه برای عموم آزاد است.

خانه رئیسعلی دلواری - بوشهر
رئیسعلی دلواری مشروطه‌طلب و رهبر قیام جنوب در تنگستان و بوشهر در جریان جنگ جهانی اول و حمله انگلیسی‌ها بود که از خود رشادت های فراوان نشان داد و سرانجام به شهادت رسید. خانه این قهرمان ملی در جنوب‌شرقی شهر دلوار و 45کیلومتری شهر بوشهر واقع شده است. معماری این بنا متعلق به اواخر قاجار بوده و در سال1376 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خانه رئیسعلی دلواری به موزه بدل شده و می‌توان از طریق آنچه از او به یادگار مانده با این سردار رشید ایرانی بیشتر آشنا شد. یکی از بخش‌های این موزه به نگهداری از اسناد تاریخی نبرد جنبش دشتستان و همچنین سلاح‌های جنگی آنان مربوط می‌شود، بخش دیگری نیز مربوط به تندیس‌های رئیسعلی دلواری و یارانش است.

خانه مشیرالدوله - تهران
خانه مشیرالدوله که در خیابان منوچهری واقع شده از بناهای مشهور دوره قاجار است. این بنا در زمان ناصرالدین‌شاه ساخته شد و محل سکونت صدراعظم «حسن پیرنیا» ملقب به مشیرالدوله بود. حسن پیرنیا، سیاستمدار، تاریخدان و حقوقدان اهل تبریز بود که در 10 سال آخر عمرش اغلب به کارهای فرهنگی و علمی اشتغال داشت و آثار باارزشی چون تاریخ ایران باستان، داستان‌های ایران قدیم و حقوق بین‌الملل را نوشته است. خانه مشیرالدوله به جهت گچبری‌ها و کاشیکاری‌های زیبا و ظریف، از جمله بناهای شاخص دوره قاجار محسوب شده و در فهرست آثار ملی نیز به ثبت 
رسیده است. 

خانه دکتر حسابی - تهران
خانه پروفسور محمود حسابی با قدمتی نزدیک به صد سال، در ابتدا به همت همسر استاد و پس از فوت ایشان به کوشش فرزندشان ایرج، به همان سبک و سیاق سنتی خود باقی مانده است. دکتر حسابی به عنوان پدر علم فیزیک و مهندسی نوین ایران، یکی از مهم‌ترین مفاخر علمی و فرهنگی کشور محسوب می‌شوند. این بنا که امروزه به عنوان موزه (گنجینه) پروفسور حسابی پذیرای گردشگران است، علاوه برآن که مرتبه بالای علمی استاد را تداعی کرده، هر گردشگری را شیفته منش افتادگی و مهربانی استاد می‌کند. در این موزه وسایل شخصی، مدارک علمی و تحصیلی، نشان‌ها، تقدیرنامه‌ها، عکس‌های قدیمی، متن سخنرانی‌ها و نوشته‌ها به نمایش گذاشته شده است. این موزه در نزدیکی تجریش قرار دارد.