انقلاب‌علمی در 4دهه جمهوری اسلامی

گزارش «جام‌جم» از پیشرفت های علمی ایران در آستانه چهل و چهارمین سال پیروزی انقلاب

انقلاب‌علمی در 4دهه جمهوری اسلامی

بدون شک از معیارهای اصلی توسعه‌یافتگی جوامع و کشورها، جایگاه و میزان تأثیرگذاری علمی کشور در جوامع بین‌المللی است. به همین جهت طی چهار دهه انقلاب اسلامی همواره پیشرفت و مرجعیت علمی چه در سطح منطقه و چه در سطح جهانی از اولویت‌های اصلی سیاست‌گذاری‌های کلان کشور بوده است. رهبر انقلاب نیز همواره در دیدارهای‌شان با مسئولان و نخبگان کشور بر لزوم توجه ویژه به توسعه علمی و ارتقای جایگاه علمی کشور، تأکید داشته‌اند. براساس آخرین آمارهای منتشر‌شده از دستاوردهای علمی کشور به نظر می‌رسد که این روند گرچه با سرعت مورد انتظار محقق نشده اما تا حد قابل‌قبولی موجب شناساندن نام کشور در میان مجامع معتبر علمی شده است. در ادامه به اختصار برخی از آخرین دستاوردهای علمی کشور را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

تولیدات علمی کشور
%35‌ با مشارکت بین‌المللی        
65‌% بر مبنای پژوهش‌های داخلی

تعداد دانشگاه‌ها و مراکزعلمی
ابتدای انقلاب: 27           
در حال حاضر: 350 

تعداد اعضای هیات علمی
ابتدای انقلاب: 4000عضو   30‌% زنان       
در حال حاضر: 100هزار عضو  70‌%  مردان

تعداد دانشجویان
ابتدای انقلاب: 170هزار نفر     
 در حال حاضر: 3 میلیون و 200 هزار

دانشمندان یک‌درصد برتر ایران
تا سال 83: 4 دانشمند         
در حال حاضر: 840 نفر

تعداد نشریات نمایه شده
21 هزار و 340 نشریه نمایه‌شده   
نشریات علوم اجتماعی:6600     
نشریات علمی:12هزارو800     
نشریات هنر و علوم انسانی: 3000

تعداد مقالات علمی پژوهشی
بیش از 100هزار

تعداد مقالات ‌ISI
ابتدای انقلاب:  390(معادل 0.015%  کل مقالات دنیا)   
در حال حاضر: بیش از 65 هزار (معادل 1.89%  کل مقالات دنیا)

تعداد اسناد علمی  منتشر شده
در سال 2021 بیش از 78 هزار سند علمی     

تعداد پارک‌های علم و فناوری
 54 پارک

تعداد شغل دانش‌بنیان
112 هزار شغل دانش‌بنیان - با نرخ رشد 50‌درصد

تعداد هسته‌های فناور
 11 هزار هسته

شاخص نوآوری
در سال 2014: رتبه 120 جهانی   
 در سال 2021: رتبه 60 جهانی     
در سال 2022: رتبه 53 جهانی

اولویت‌های پنج‌گانه وزارت علوم در سال آینده
مرجعیت و دیپلماسی علمی
فناوری و نوآوری 
نوآوری فرهنگی و فرهنگ نوآوری 
آموزش، پژوهش و برونداد هدفمند   
شاگرد، فناوری و نوآور پروری     
تولید، خدمت، ثروت و سرمایه