قصه‌های شهرخاطره

گزارش ویژه «جام‌جم» از شهرک غزالی که همچنان قلب تپنده سینما و تلویزیون است

قصه‌های شهرخاطره

شاید اگر مرحوم علی حاتمی زنده بود، در 6 شهریور یادی از اولین سکانسی می‌کرد که برای تولید هزار دستان جلوی دوربین برد و حالا 44 سال بعد، قد و قواره جایی که اولین سکانس را گرفت، بزرگ‌تر شده و مکانی مثل شهرک غزالی را شکل داده است. یادگار مرحوم حاتمی به مرور بزرگ شد و سازه‌ها و دکورهای بیشتری در داخل آن شکل گرفت تا تلویزیون و سینمای ایران را تغذیه کند. شهرک غزالی امروز فراتر از رویای مرحوم حاتمی شده و توانسته مجموعه‌های بسیاری را در دل خود جای دهد که هرکدام قصه‌ای متفاوت برای مخاطب به تصویر می‌کشاند.

از« مهیار عیار»، «طوبا» و «تلما» تا «سلمان» و «تنها گریه کن» که هرکدام به فراخور نیاز خود، دکورهای قدیم را بازآفرینی کرده یا از دکورهای جدید ساخته خود بهره می‌برند. 6 شهریور اولین روزی بود که سریال هزاردستان کلید خورد و از همان زمان، فکر تاسیس بنایی مثل شهرک غزالی شکل گرفته بود. هفت سال طول کشید تا کار ساخت هزاردستان تمام شود و دکورهای اولیه این شهرک پا بگیرد. امروز که 44 سال از آن روز می‌گذرد، شهرک غزالی به یک تکه از تاریخ تبدیل شده که با ساخت دکورهای ماندگار، تولید فیلم و سریال را تسهیل کرده است. در گزارش پیش رو و به بهانه سالروز شکل گرفتن شهرک غزالی، جزئیات تازه‌ای از مجموعه‌های در حال تولید را در گفت‌وگو با مدیر شهرک غزالی مرور کردیم و سیاست‌های تازه این شهرک سینمایی را از زبان بهروز مفید، تهیه‌کننده مجموعه «مهیار عیار» مورد بررسی قرار دادیم. 
به گزارش جام‌جم، شهرک سینمایی غزالی حالا بعد از گذشت این همه سال از ساخت اولین مجموعه تلویزیونی، شاهد تصویربرداری مجموعه‌های بسیاری است که برخی‌شان با ترمیم دکور و برخی با ساخت دکور جدید فعالیت می‌کنند. مهدی میرچی، مدیر شهرک سینمایی غزالی‌ در خصوص مجموعه‌های تازه که در حال فعالیت در شهرک غزالی هستند به جام‌جم می‌گوید: روز‌های آخر فصل اول سریال رحیل در حال تصویربرداری در شهرک غزالی است. این سریال بدون ساخت دکور جدید، از داشته‌های شهرک مثل خانه وزیری، میدان منیریه، خانه‌های ساخته شده برای حکایت‌های کمال و... استفاده می‌کند. مجموعه دیگر تلما کار سعید سعدی است که حدود ۱۰تا۱۵ روز دیگر تصویربرداری آن در شهرک آغاز می‌شود. «نامیرا»، کار محسن علی اکبری هم مجموعه دیگری است که در حال آماده‌سازی دکور است و حدود ۲۰تا۲۵ روز دیگر فیلمبرداری آن شروع می‌شود. «تنها گریه کن» هم که کار آقای حاجی پروانه است در حال اتمام ساخت دکور است و در همین روز‌ها تصویربرداری خود را آغاز می‌کند تا روایت تهران قدیم در دهه ۵۰ و ۶۰ باشد. مجموعه «مهیار عیار» هم در حال ضبط است. این مجموعه دکور‌های ماندگار بسیاری را در داخل شهرک بازآفرینی کرده است. مثلا کاخی با نام هارون‌الرشید داشتیم که الان به یک عمارت صفوی تبدیل شده و سال‌ها قابل استفاده برای دیگر پروژه‌های شهرک غزالی خواهد بود. سریال طوبا که کار سیدحامد حسینی و محصول سیمافیلم است هم در حال ساخت دکور است و از دکور‌های ماندگار استفاده خواهد کرد. به‌زودی کار «گوی طلایی» برنامه تلویزیونی شبکه آموزش و «دیدی نو» برنامه تلویزیونی شبکه نسیم هم شروع به تصویربرداری خواهند کرد. 
وی ادامه می‌دهد: تصویربرداری سلمان در بخش ایران باستان در حال انجام است. فعلا تصویربرداری در کاروانسرای مرمر ادامه دارد. طبق فرمایش تهیه کننده سلمان، آقای طاهری، بیش از دوماه تصویربرداری در کاروانسرای مرمر خواهند داشت. بعد از آن، آتشکده و مجموعه ماربین هم قرار است ساخته شود تا ضبط بخش‌هایی از سریال در آن صورت گیرد. مجموعه «کاخ‌های تیسفون» و «عمارت بدخشان» هم بعدتر در داخل شهرک ساخته خواهند شد.
میرچی با اشاره به تاکید شهرک سینمایی غزالی بر استفاده از مواد و متریال ماندگار، عنوان می‌کند: بر اساس آیین‌نامه شهرک و تاکید رئیس مرکز تولید و فنی سیما برای سازه‌های ماندگار در شهرک، هر تولیدکننده‌ای بخواهد دکور ماندگار نسازد و فقط به شکل دکوراتیو کار کند، در زمان تحویل باید دکور را تخریب کند و تحویل شهرک بدهد. با این حال، الان اولویت ما پروژه‌هایی است که با متریال واقعی و استاندارد‌های به‌روز مهندسی باشند. هدف‌مان این است که با این کار آورده‌ای برای شهرک سینمایی داشته باشیم. وی ادامه می‌دهد: شهرک غزالی پشتیبانی لازم را از مجموعه‌های در حال ساخت انجام داده تا به سمت استفاده از متریال ماندگار بروند. شاید به ظاهر این متریال ماندگار هزینه مضاعف به پروژه‌ها تحمیل کند اما به واسطه ماندگاری مواد استفاده شده در سال‌های آینده هم برای شهرک قابل استفاده خواهند بود تا با یک تغییر کلی، قابل بهره‌برداری باشد. برخی لوکیشن‌ها بدون تخریب، براساس طرح تفضیلی شهرک، جابه‌جا می‌شود. در واقع تخریب فقط در صورت فرسودگی خواهد بود. مجموعه تفریحی هم که قرار است در کنار شهرک ساخته شود در حال بررسی طرح‌ها برای رسیدن به مرحله نهایی است. 

ترمیم دکورهای قدیمی
رویکرد تازه شهرک غزالی، استفاده از مواد و متریال ماندگار برای ساخت دکور است تا دیگر شاهد دکورهای فرسوده نباشیم. آن‌طور که برخی تهیه‌کنندگان می‌گویند، استفاده از دکورهای قدیمی با بازسازی زیادی صورت می‌گیرد. چیزی که لزوم ساخت دکورهای ماندگار را بیشتر می‌کند. بهروز مفید که این روزها سریال «مهیار عیار» را در شهرک غزالی مقابل دوربین برده هم درباره ساخت دکورهای ماندگار به جام‌جم می‌گوید: تاکنون بیشتر دکور‌های ساخته شده در شهرک غزالی موقت بوده و از متریالی استفاده می‌شده که بعد از پنج تاشش‌ماه عملا قابل استفاده نبود. بیشتر دکور‌هایی هم که استفاده می‌کردیم، شکل دکور‌های قبلی بوده که در برخی موارد فقط۳۰درصد آن باقی مانده بود. برای سریال مهیار عیار، تیمچه را کامل بازسازی کردیم، چراکه فقط ۱۰تا ۱۵ درصد دکور ساخته شده برای کلاه پهلوی در این بخش باقی مانده بود. ناچار بودیم باقیمانده دکور را ترمیم کنیم. حتی در ترمیم تیمچه نزدیک ۷۰ کامیون نخاله از آنجا خارج کردیم. یعنی چیزی در حدود ۵۰تا۷۰ درصد ترمیم شکل‌های اولیه دکور‌های قبلی بوده است.وی ادامه می‌دهد: اتفاق‌خوبی که با مدیریت جدید شهرک غزالی صورت گرفته، اصرار برای استفاده از متریالی است که ماندگاری و عمر بالاتری دارند. درست است که این کار هزینه‌های ساخت را بالا می‌برد اما به مصلحت سازمان است و می‌تواند عمر دکور‌ها را بیشتر کند.البته باید این مسأله را هم در نظر داشت که فضای خود شهرک محدودیت‌های خود را دارد و امکان ساخت و ساز مستقل را نداریم. برای سریال مهیار عیار که این روز‌ها در شهرک غزالی در حال تصویربرداری است، کل دیوار‌ها و در و پنجره بازارچه(تیمچه) را ترمیم کردیم و به تناسب قصه، در پنج،شش خانه دیگر ساخته شده در شهرک هم ضبط داشتیم.

سپیده اشرفی - گروه رسانه