منفورهــــــای محــــــبوب

نگاهی به ضدقهرمان‌های ماندگار سریال‌های تلویزیونی

منفورهــــــای محــــــبوب

از قدیم‌الایام تا الان در قریب به اتفاق فیلم‌ها، داستان‌ها و سریال‌ها این قهرمان‌ها و ضدقهرمان‌ها هستند كه قصه‌ها را پیش می‌برند؛ اصلا شكست و پیروزی آنهاست كه اشكتان را درمی‌آورد و گاهی خنده را روی لب‌هایتان می‌نشاند. خلاصه آن‌كه به قول معروف د رگیری خیر و شر و گاهی شخصیت‌های خاكستری یا سیاه و سفیدهاست كه باعث می‌شود ماجراها به شكل جذابی ادامه پیدا كنند و شما را برای دقایقی با خود همراه سازند. در این بین در كنار قهرمان‌های خوب قصه، بدمن‌ها یا همان شخصیت‌های منفی ماجرا، گاهی آن قدر خوب از پس نقششان برمی‌آیند كه بعضی وقت‌ها دلتان می‌خواهد جریان به نفع آنها پیش برود یا آن قدر درگیر حس تنفر از آنها می‌شوید كه با خودتان می‌گویید امان از دست این منفورهای محبوب. به همین دلیل باوجود تعداد زیاد چنین شخصیت‌هایی، سراغ برخی از این چهره‌ها رفتیم، كسانی كه نقش‌هایی را بازی كرده‌اند كه در عین منفی بودن به شكلی توانایی بازیگری‌شان را به رخ كشیده‌اند و امروز شما هم خیلی از آنها را می‌شناسید

منفورهای محبوب

 شوكت
سریال: نرگس
بازیگر: حسن پورشیرزای
جذابیت:  پدری مستبد و سنتی كه از زورگویی‌های‌ او، خانواده و زیردستانش در عذاب بودند. همه از جذبه شوكت می‌ترسیدند و این قلدری در كلام و بازی هنرپیشه این نقش هم به خوبی جلوه‌گر شده بود. شوكت دوست داشت خانواده‌اش در همان مسیری حركت كنند كه او می‌خواهد. این شخصیت برای به كرسی نشاندن حرفش از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌كرد. بازی پورشیرازی و ویژگی‌های خاصی كه برای این شخصیت تعریف شده بود، او را به پدرخوانده‌ای بدل می‌كرد كه همچنان در ذهن‌ها مانده است.



 ناتاشا
سریال: خواب و بیدار
بازیگر: رویا نونهالی
جذابیت:  تصویر زن خلافكار آن هم در این ابعاد را پیش از او چندان در تلویزیون به خاطر نداریم. همین كافی است که ناتاشا با آن پوششی كه برای آن زمان كمی متفاوت به نظر می‌رسید و همچنین با جسارتی كه در اجرای حركات رزمی و ... داشت در ذهن مخاطبان بماند. او دقیق بود و نقشه‌هایش ردخور نداشت، همین ویژگی‌ها این شخصیت را در متن به یك منفی جذاب بدل می‌كرد و در اجرا هم با انتخاب بجای نونهالی باورپذیر از آب درآمده بود.


 آرش
سریال:  كیمیا
بازیگر:  پوریا پورسرخ
جذابیت:  مثلا نقش منفی بود. چرا مثلا؟ مخاطب برخلاف دیگر بدمن‌ها چندان از این شخصیت متنفر نمی‌شد، او را قربانی می‌دید و اتفاقا مقابل شخصیت‌های مثبت قصه كه مدام در حال تخطئه شخصیت او بودند، گارد می‌گرفت. این تضادی كه در شخصیت آرش وجود داشت و برخورد جالب مخاطبان با آن، این شخصیت را به یكی از آن خاكستری‌های جذاب بدل كرده است. او كه همیشه هدف برایش وسیله را توجیه می‌كرد چه در زندگی خانوادگی و چه در مسائل كاری و سیاسی همیشه منافع خود را ارجح می‌دانست و به سیاق پدرش با مسائل برخورد می‌كرد.



ناصر
سریال: خط قرمز
بازیگر:  شهرام حقیقت‌دوست
جذابیت: رفیق ناباب بودن، اعتیاد داشتن، دروغگویی و دزدی همه ویژگی‌های منفی است كه می‌تواند از یك شخص، بدمن تمام عیار بسازد. نقش ناصر در سریال خط قرمز واجد تمام این ویژگی‌‌ها بود، اما در عین بد بودن پیوستگی با مخاطب ایجاد می‌كرد كه ناشی از گذشته تلخ او بود. در واقع ناصر، قربانی شرایط خانوادگی و تنهایی محضی بود كه با آن دست و پنجه نرم می‌كرد و به همین دلیل بسیاری از بیننده‌ها برای او كه مسبب بسیاری از بدبختی‌ها در زندگی شخصیت‌های سریال بود، دل می‌سوزاندند.



  پیمان
سریال:  تب سرد
بازیگر:  كامبیز دیرباز
جذابیت:  پیمان، بچه دزد و معتاد بود. از آن خلافكارهای لمپن كه به خاطر طبقه اجتماعی كه آن را نمایندگی می‌كرد، بیان خاصی هم داشت. همین بیان و به كار بردن تكیه‌كلام‌هایی مثل بچه‌پاستوریزه و... باعث شد، پیمان در ذهن بسیاری بماند. این نقش دیرباز را بیش از پیش، به عرصه تصویر معرفی كرد و تا مدت‌ها با نقش منفی در ذهن مخاطبان جا انداخت. 



فرخ
سریال:  پس از باران
بازیگر: رحیم نوروزی
جذابیت: زخم‌خورده بود، زخم‌هایش روی هم تلنبار شد و او را به بمب عقده‌ای تبدیل كرد كه هر آن امكان انفجارش بود. در نهایت هم بار كینه‌هایی او بر سر خانواده‌اش آوار می‌شود. فرخ، یك بدمن واقعی بود كه پله‌پله از معصومیت وجودش، فاصله گرفت و با سرعت به منتهای بدی رسید. او به‌ویژه در سال‌های جوانی شخصیت منفی جذاب‌تری بود و به واقعیت نزدیكی بیشتری داشت.



مایکل هاشمیان
سریال: گاندو
بازیگر:  پیام دهكردی
جذابیت: هاشمیان كه به عنوان یك جاسوس معروف در گاندو حضور داشت، این نقش را آن قدر شبیه شخصیت واقعیش ایفا كرد كه برای مخاطبان جالب و جذاب بود، به‌ویژه لحن و سادگی ظاهری كه او از خود بروز می‌داد و در باطن ماجرای دیگری در جریان بود.



 آتقی
سریال: آینه عبرت
بازیگر:  جواد گلپایگانی
جذابیت:  معروف‌ترین و دیرینه‌ترین شخصیت معتاد تلویزیون همین آتقی سریال آینه عبرت است. سریال آینه عبرت هنوز هم برای بسیاری خاطره‌انگیز است و خیلی‌ها شخصیت متفاوتی كه گلپایگانی با لحن معتادگونه و قامت خمیده برای آتقی خلق كرده بود را به خاطر می‌آورند. آتقی را البته نمی‌توان جزو آن بدذات‌ها دسته‌بندی كرد، او به این راه كشیده شد اما همچنان انسانیت در وجودش بیدار بود.


غلام
سریال:  سفر سبز
بازیگر:  مصطفی طاری
جذابیت:  غلام از آن نقش‌هایی است كه یك شخصیت منفی همه چیز تمام را به تصویر كشیده است. او ابتدا باعث جدا شدن فرزند یك خانواده از آنها می‌شود و بعد از بازگشت آن بچه، بازهم به دنبال سودجویی خودش است. این شخصیت در زندگی خانوادگی‌اش هم در بدی كم نمی‌گذارد و دست بزن، اعتیاد و هرچه بدی است را یك جا دارد.


 اصغر كُپك
سریال:  خواب و بیدار
بازیگر:  مهدی فخیم‌زاده
جذابیت:  لحن و چهره  اصغر كپك جزو ماندگارترین نقش‌هایی است كه در گروه ضدقهرمان‌ها قرار می‌گیرد. فخیم‌زاده در خواب و بیدار علاوه بر لحن و حس ویژه‌ای كه دارد، با چهره‌اش به اصغر جان بخشید و او را به یكی از منفورهای محبوب تبدیل كرد.




شیاطین


 الیاس
سریال: اغما
بازیگر: حامد كمیلی
جذابیت: الیاس جزو اولین نقش‌هایی بود كه در این فضا به عنوان شیطان حضور پیدا كرد، شخصیتی كه ورود آن به داستان و صحبتش از خدا و ایمان باعث می‌شد تا در ادامه بیننده را با نمایش شخصیت واقعی‌اش به‌شدت غافلگیر كند.



فرشته
سریال: او یك فرشته بود
بازیگر: بهاره افشاری
جذابیت: افشاری در این سریال ابتدا به مخاطب نزدیك شد و بعد كم‌كم ذات واقعی نقشش را به تصویر كشید. منفی بودن او هم از اول چندان مشخص نبود و در ادامه آشكار شدن شیطان بودن او، باعث می‌شد تا بیننده یك لحظه جا بخورد و بعد هم با این وجه از او همراه شود.


 نیما
سریال: سقوط یك فرشته
بازیگر: مهرداد صدیقیان
جذابیت: نیما تداعی‌گر شیطان در این سریال بود؛ شخصیتی كه دختر مذهبی را با خود همراه کرده و او را وادار به انجام بسیاری از گناهان می‌كند. تیپ شخصیتی نیما هم جذابیتی داشت كه در آن مقطع مخاطبان زیادی را با خود همراه كرد و به‌واسطه همان شخصیت بیننده کمتر غافلگیر  می‌شد.




قدیمی‌ها

قاضی شارع
سریال: سربداران
بازیگر:  علی نصریان
جذابیت:  او نقش قاضی را داشت كه در سال‌های دور در سریال سربداران، اغلب با احكامش با مغولان همراه می‌شد و نفع خود را می‌برد. اما ویژگی‌ای كه باعث جذابیت نقش او می‌شد، مهارتش در سخنوری و پیچاندن ماجرا به نحوی بود كه حتی شاكیان و مخاطبان هم متوجهش نمی‌شدند و او با رندی كارش را پیش می‌برد.


 پهلوان اسد
سریال: پهلوانان نمی‎میرند
بازیگر: هادی مرزبان
جذابیت: قاتلی در سیاهی عنوان خوبی برای شخصیت پهلوان اسد است. او كه نام پهلوان را یدك می‌كشید از مرام پهلوانی به دور بود و با آزی كه داشت، خون رفقایش را می‌ریخت و می‌خواست به جایگاهی بالاتر از آنچه داشت برسد. این شخصیت تا پایان قصه چهره‌ اصلی‌اش رو نشد و مخاطب را غافلگیر كرد. مرموز بودن پهلوان اسد، آن سبیل‌های بناگوش دررفته و چشمان پرخونش، او را به یكی از لعنتی‌های جذاب تبدیل كرد.



شعبان استخوانی
سریال: هزاردستان
بازیگر:  محمدعلی كشاورز
جذابیت:  لاتی كه همه از او حساب می‌بردند، این یكی از شاخصه‌های شعبان استخوانی است كه كشاورز با ایفای نقش او و بی‌كلگی‎هایی كه داشت، به آن جان چندباره بخشید. این نقش كه اشاره‌هایی به شخصیت شعبان بی‌مخ كه در دهه 30 بود هم داشت، جزو ماندگارترین شخصیت‌هایی است كه با وجود منفی بودن آن، هنوز كه هنوز است دوست‌داشتنی است.



حضرت والا
سریال:  بانوی عمارت
بازیگر:  صالح میرزا آقایی
جذابیت: حضرت والا در این سریال ابتدا نقش شخصیتی را ایفا كرد كه حس خانواده‌دوستی و یك فرد حامی را به بیننده منتقل می‌كرد اما رفته‌رفته حسادت او به پسرعمویش كه به شازده معروف بود باعث شد تا حضرت والا بخش سیاه نقش و شخصیتش را بروز دهد و در ادامه بیننده را با شخصیت دوگانه‌ای مواجه می‌كند كه بین وجه مثبت و منفی او می‌ماند.



حسام‌بیگ
سریال:  روزی روزگاری
بازیگر: محمود پاك‌نیت
جذابیت:  یک راهزن خوش‌زبان، این شاید اولین تعبیری است که می‌شود در وصف حسام‌بیگ گفت. او در روزی روزگاری راهزنی بود كه تكیه‌كلام معروفش یعنی «گوشتو می‌برم میذارم كف دستت» تا مدت‌ها بین مردم می‌چرخید و استفاده می‌شد.
 پاك‌نیت آنچنان از پس این نقش برآمد كه خیلی‌ها هنوز كه هنوز است او را به اسم حسام‌بیگ صدا می‌كنند.



قوم الظالمین
از بازیگری كه نقش منفی را در فیلمی مرتبط با واقعه كربلا بازی كرده بود، شنیده‌ایم كه می‌گفت می‌خواستم آنچنان این نقش را بازی كنم كه مخاطب نسبت به آن حس انزجار داشته باشد. هنر در بازی كردن نقش اشقیا و اشرار همین است و ما در تاریخ تلویزیون از این نقش‌های منفوری كه با توانایی بازیگر و قلم نویسنده به‌خوبی از آب درآمدند، زیاد داریم.
نمونه‌اش را می‌توان در شخصیت‌های سیاه سریال‌های مذهبی یافت؛ به‌ویژه آثار خوش‌ساخت داوود میرباقری كه پر است از بازی‌های خوب. نظیر بازی صدرالدین حجازی در نقش خولی‌، مهدی فخیم‌زاده ایفاگر نقش عمرسعد،‌ انوش معظمی بازیگر حرمله و... .


عمروعاص
سریال:  امام علی (ع)
بازیگر:  مهدی فتحی
جذابیت: چه كسی است كه بازی قدرتمند مهدی فتحی در عمروعاص را از خاطر برده باشد؟ بازی‌ای كه در جلوه‌گری زیركی و آب‌زیركاهی این شخصیت نقش بسزایی داشت.
 این بازیگر با فن بیان فوق‌العاده‌اش دیالوگ‌های آهنگین میرباقری را باصلابت و قدرت بیان می‌كرد و با بازی در این نقش، بهترین اثر كارنامه‌اش را خلق و ماندگار كرد.



شمر
سریال: مختارنامه
بازیگر:  محمد فیلی
جذابیت:  شاید شنیده باشید كه فیلی بازیگر این نقش گفته است فرزندان او بعد از دیدن بازی پدرشان در هیات شمر برای مدتی با او حرف نمی‌زدند. این یعنی بازیگر كارش را به‌درستی به انجام رسانده و تصویر باورپذیری از این شخصیت منفور تاریخ مذهبی ما ارائه کرده است.
 او با ایفای صحیح این نقش پلیدی، شقاوت و بدذاتی را كه همیشه از شمر در ذهنمان داشتیم، مقابل چشمان به نمایش گذاشت و بازی در این نقش را خاطره‌ها ثبت كرد.



ابن زیاد
سریال: مختارنامه
بازیگر:  فرهاد اصلانی
جذابیت:  ابن زیاد از آن شخصیت‌هایی است كه خباثت را به حد اعلا دارد. این شخصیت تاریخی كه از هر نظر یك ضدقهرمان تمام عیار است، در نهایت مكر و پلشتی‌‌اش به خود او بازمی‌گردد و به بدترین شكل كشته می‌شود.
بازی در چنین نقشی با وجود تمام نفرتی كه می‌تواند در دل مخاطب ایجاد كند، برای هر بازیگری فرصت ارزنده‌ای است.
فرصتی برای دیده شدن و به رخ كشیدن توانایی‌هایش در ایفای نقش منفی كه اغلب برای هنرپیشه جای كار بیشتری دارد. این شخصیت از قدرت و بی‌رحمی به ذلت و بیماری می‌رسد و به همین خاطر بازی در این خط پرنوسان برای اصلانی فرصت بود و او این نقش را با توانایی تمام به تصویر كشید. پیش از او هم داریوش فرهنگ در «معصومیت از دست رفته» این نقش را به خوبی ایفا كرده بود.


امین
سریال:  ولایت عشق
بازیگر:  رامبد جوان
جذابیت:  انتخاب جوان برای بازی در نقش امین دور از ذهن بود اما فخیم‌زاده در سریال ولایت عشق این ریسك را كرد و نتیجه خوبی هم گرفت. بازیگری كه بیشتر با شیطنت‌ها و جست‌وخیزهایش در آثار نمایشی و به ویژه‌ كمدی‌ها شناخته می‌شد در این سریال مذهبی – تاریخی یك نقش كاملا جدی و منفی را بازی می‌كرد كه اگر بیننده آن سریال بوده‌اید، خنده‌های هراس‌آور او با آن ظاهر متفاوتش را به خاطر دارید و شخصیت امین با بازی رامبد جوان برای همیشه در یادتان مانده است.



معاویه
سریال: امام علی (ع)
بازیگر:  بهزاد فراهانی
جذابیت: یكی از آشكارترین ویژگی‌های فراهانی در این نقش، نمایش خباثت و حیله‌گری معاویه به یكی از بهترین اشكال ممكن بود. البته كه صدا، لحن و مهارت او در فن بیان هم برای این امر به كمكش آمد.



سنان ابن انس
سریال: مختارنامه
بازیگر: رضا خندان
جذابیت: شخصیت سنان در سریال مختارنامه علاقه فراوانی به خوردن شراب دارد و آن حالت مستی، عصبی بودن و شقاوت را رضا خندان جوری در مقابل دوربین میرباقری بازآفرینی كرد كه همیشه تحسین میرباقری را به همراه داشت.



 مامون
سریال: ولایت عشق
بازیگر: محمد صادقی
جذابیت: یکی از پراهمیت‌ترین ویژگی‌های ایفای شخصیت‌های تاریخی انتقال درست واقعیت‌هاست.
  محمد صادقی در این نقش توانسته بود زیركی مامون را كه در تاریخ هم از آن گفته شده، به خوبی به بیننده منتقل كند. باورپذیر درآوردن آن هم بخش دیگری است كه در انعكاس درست شخصیت مأمون بی‌تأثیر‌نبود.



قطام
سریال:  امام علی (ع)
بازیگر: ویشكا آسایش
جذابیت: به آثار میرباقری از رعنا تا معصومیت از دست رفته و مختارنامه كه نگاه می‌كنیم، می‌بینیم زن‌ در آثار او جایگاه ویژه‌ای دارد. یكی از نخستین شخصیت‌های منفور اما ماندگاری كه او خلق كرده، قطام است. این شخصیت كه در سریال امام علی (ع) نقش پررنگ و متفاوتی داشت، زنی كینه‌توز و خودرای بود كه دستور قتل امام را صادر كرد. این سریال ویشكا آسایش را به دنیای تصویر معرفی كرد تا جایی كه همچنان او برای بسیاری با همین نقش و نام شناخته می‌شود.