از وقف که حرف میزنیم از چه حرف میزنیم
تاریخ وقف به دوران زندگی رسول اکرم(ص) برمیگردد که در زمان حیات خودشان نسبت به انجام این امر دغدغه بسیاری داشتند؛ موضوعی که البته در طول تاریخ ضربات سنگینی به آن وارد شد، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بار دیگر این سنت در کشور احیا شد.
حجتالاسلام عبدالهی، جامعهشناس درباره وقف میگوید: «وقف یک صدقه جاریه است که آثار درونی برای واقف و از آن مهمتر، آثاری اجتماعی دارد.» آنقدر که امروز بخش قابلتوجهی از هزینه بهداشت و درمان در کشور بر عهده موقوفات است و بخش زیادی از تجهیزات مورد نیاز درمان از محل موقوفات تامین میشود: «مردم نباید تصور کنند که اگر در زمینه وقف اقدامی انجام دهند، آثار و برکات آن تنها در آخرت نصیب آنها خواهد شد؛ درواقع وقف آن چیزی است که میتوان برای همیشه روی آن حساب کرد.» آبخوریهای وقفشده در برخی مناطق را دیدهاید؟ تا زمانی که کسی جرعهای آب از آن مینوشد و تشنهای سیراب میشود، حسنات وقف برای واقف ادامه دارد و خب چه چیزی از این بهتر؟
امام صادق(ع) میفرماید: شش چیز است که پس از وفات مؤمن به او میرسد: فرزندى که براى او طلب آمرزش کند، کتاب یا قرآنى که پس از او بهجاى ماند، نهالى که آن را برنشاند، چاهی که براى بهره بردن مردم از آبش آن را حفر کند، صدقهاى که آن را جریان بخشد و سنتى که پس از او به کار گرفته شود.
از طرف دیگر، بسیاری از عالمان دین از برکات معنوی وقف در تکتک افراد جامعه میگویند: «فکر کنید فردی نیازمند دچار بیماری شده و نیاز به درمان خیلی سریع دارد و در بیمارستانی بستری میشود که وقف یکی از خیرین روزگار قدیم است. حالا چه اتفاقی میافتد؟ بیمار بهبود پیدا میکند و تا همیشه اثرات وقف را در زندگی خودش میبیند.» حالا چنین اتفاق و نتیجهای را به دیگر جنبههای زندگی بسط دهید؛ آموزش، خوراک و پوشاک و ... که هرکدام میتواند بهتنهایی در زندگی تکتک افراد جامعه موثر باشد.
اما در این میان، چیزی که بسیار اهمیت دارد، ادامهدار بودن برکات وقف پس از مرگ است: «پس از مرگ، دست انسان از مال و داراییهاش کوتاه میشود و فقط زمانی از داراییهایش بهرهمند میشود که آنها علاوهبر جنبههای شخصی، رنگ و بویی الهی گرفته باشند؛ و چه راهی بهتر از وقف برای چنین هدفی؟»