به‭ ‬نظر‭ ‬شما‭ ‬طراحی‭ ‬صحنه‭ ‬و‭ ‬انتخاب‭ ‬لوكیشن‭ ‬درست،‭ ‬چقدر‭ ‬در‭ ‬میزان‭ ‬موفقیت
یك‭ ‬اثر‭ ‬هنری‭ ‬در‭ ‬تلویزیون‭ ‬و‭ ‬سینما‭ ‬موثر‭ ‬است؟

در‭ ‬ابتدا‭ ‬باید‭ ‬به‭ ‬تعریفی‭ ‬در‭ ‬باره‭ ‬وظایف‭ ‬مدیر‭ ‬هنری‭ ‬برسیم‭. ‬

آیا‭ ‬مد‭ ‬نظرتان‭ ‬تعریف‭ ‬حرفه‌ای‭ ‬این‭ ‬شغل‭ ‬است؟

تعریف‭ ‬حرفه‌ای‭ ‬در‭ ‬بخش‌هایی‭ ‬متفاوت‭ ‬است‭. ‬محیط‭ ‬و‭ ‬تفكر‭ ‬حاكم‭ ‬در‭ ‬هر‭ ‬كاری‭ ‬در‭ ‬ارائه‭ ‬این‭ ‬تعریف‭ ‬تاثیرگذار‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬حرفه‌ای‭ ‬این‭ ‬شغل‭ ‬مقداری‭ ‬از‭ ‬نقش‭ ‬هنری‭ ‬و‭ ‬علمی‭ ‬آن‭ ‬متفاوت‭ ‬است‭. ‬نقش‭ ‬حرفه‌ای‭ ‬را‭ ‬انتظارات‭ ‬و‭ ‬ظرف‭ ‬و‭ ‬ظرفیت‭ ‬عناصر‭ ‬تشكیل‌دهنده‭ ‬تعیین‭ ‬می‌كند‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬علمی‭ ‬و‭ ‬هنری‭ ‬بحث‭ ‬مطلقی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬بستر‭ ‬واقعیت‭ ‬به‌صورت‭ ‬نسبی‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬می‌رسیم‭. ‬در‭ ‬نتیجه‭ ‬از‭ ‬نظرهنری‭ ‬نباید‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬بحث‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬هم‭ ‬قیاس‭ ‬كرد‭. ‬در‭ ‬اینجا‭ ‬می‌خواهم‭ ‬به‭ ‬تعریف‭ ‬علمی‭ ‬و‭ ‬هنری‭ ‬بپردازم‭. ‬تعریفش‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬طراح‭ ‬باید‭ ‬جهان‭ ‬متناسبی‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬عناصر‭ ‬بصری‭ ‬متكی‭ ‬به‭ ‬اجراییات‭ ‬در‭ ‬صحنه‭ ‬كشف‭ ‬و‭ ‬طراحی‭ ‬و‭ ‬اجرا‭ ‬كند‭. ‬این‌كه‭ ‬این‭ ‬جهان‭ ‬چگونه‭ ‬به‌دست‭ ‬می‌آید‭ ‬هم‭ ‬جای‭ ‬بحث‭ ‬و‭ ‬گفت‌وگو‭ ‬دارد‭.‬

رسیدن‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬جهان‭ ‬با‭ ‬همفكری‭ ‬با‭ ‬كارگردان‭ ‬اثر‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬می‌آید؟

آدم‌ها‭ ‬براساس‭ ‬توانایی‭ ‬و‭ ‬ظرفیت‭ ‬خودشان‭ ‬سهم‭ ‬متناسبی‭ ‬در‭ ‬خلق‭ ‬جهان‭ ‬مورد‭ ‬نظر‭ ‬دارند‭. ‬طبیعی‭ ‬است‭ ‬سینما‭ ‬و‭ ‬تلویزیون‭ ‬یك‭ ‬كار‭ ‬گروهی‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬شكل گیری‭ ‬جهان‭ ‬از‭ ‬نگارش‭ ‬متن‭ ‬توسط‭ ‬نویسنده‭ ‬شروع‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬تخیل‭ ‬كارگردان‭ ‬از‭ ‬اثرش‭ ‬تداوم‭ ‬پیدا‭ ‬می‌كند‭. ‬در‭ ‬ادامه‭ ‬این‭ ‬طراح‭ ‬هنری‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬وارد‭ ‬این‭ ‬پروسه‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬می‌تواند‭ ‬راهنما‭ ‬و‭ ‬چراغ‭ ‬راهی‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬حتی‭ ‬در‭ ‬دیدگاه‭ ‬كارگردان‭ ‬و‭ ‬نویسنده‭ ‬بتواند‭ ‬تغییراتی‭ ‬به‌وجود‭ ‬آورد‭. ‬بنابراین‭ ‬اگر‭ ‬طراح‭ ‬هنری‭ ‬در‭ ‬كارش‭ ‬توانایی‭ ‬و‭ ‬بینش‭ ‬و‭ ‬درك‭ ‬زیبا‭ ‬شناسی‭ ‬بالایی‭ ‬داشته‭ ‬باشد،‭ ‬می‌تواند‭ ‬در‭ ‬خلق‭ ‬این‭ ‬جهان‭ ‬موثر‭ ‬و‭ ‬گسترده‌تر‭ ‬عمل‭ ‬می‌كند‭. ‬

در‭ ‬حین‭ ‬كار‭ ‬چقدر‭ ‬باید‭ ‬تعامل‭ ‬و‭ ‬همفكری‭ ‬میان‭ ‬طراح‭ ‬هنری‭ ‬و‭ ‬كارگردان‭ ‬وجود‭ ‬داشته‭ ‬باشد؟

هر‭ ‬كارگروهی‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬هستی‭ ‬بدون‭ ‬تعامل‭ ‬شكل‭ ‬نمی‌گیرد‭. ‬

البته‭ ‬برخی‭ ‬هنرمندان‭ ‬و‭ ‬طراحان‭ ‬هنری‭ ‬به‭ ‬داشتن‭ ‬نگاه‭ ‬مستقل‭ ‬و‭ ‬انفرادی‭ ‬در‭ ‬اثرشان‭ ‬اعتقاد‭ ‬دارند‭.‬

بله،‭ ‬این‭ ‬نگاه‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭. ‬طبیعی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬هنرمندان‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬ذاتی‭ ‬یك‭ ‬خودباوری‭ ‬همراه‭ ‬با‭ ‬یك‭ ‬خودمحوری‭  ‬ذاتی‭ ‬دارند،‭ ‬اما‭ ‬طراحی‭ ‬هنری‭ ‬در‭ ‬سینما‭ ‬و‭ ‬تلویزیون‭ ‬
یك‭ ‬شغل‭ ‬كاملا‭ ‬متفاوت‭ ‬است‭ ‬زیرا‭ ‬ظرفیت‭ ‬بخش‭ ‬صنعتی‌اش‭ ‬آن‌قدر‭ ‬خودش‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬بخش‭ ‬هنری‭ ‬تحمیل‭ ‬می‌كند‭ ‬كه‭ ‬طراح‭ ‬باید‭ ‬قابلیت‭ ‬بخش‭ ‬صنعتی‭ ‬را‭ ‬بیشتر‭ ‬مورد‭ ‬توجه‭ ‬قرار‭ ‬بدهد‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬تلفیقش‭ ‬در‭ ‬كار‭ ‬گروهی‭ ‬بتواند‭ ‬بهترین‭ ‬حركت‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬سیستم‭ ‬تولید‭ ‬فیلم‭ ‬و‭ ‬سریال‭ ‬ایجاد‭ ‬كند‭.‬

شما‭ ‬طراحی‭ ‬هنری‭ ‬را‭ ‬یك‭ ‬شغل‭ ‬می‌دانید‭ ‬یا‭ ‬یك‭ ‬كار‭ ‬هنری‭ ‬و‭ ‬خلاقانه؟

در‭ ‬خلق‭ ‬اثر‭ ‬هنری‭ ‬هیچ‭ ‬بحث‭ ‬صرفا‭ ‬نظری‭ ‬وجود‭ ‬ندارد‭. ‬زیرا‭ ‬یك‭ ‬نقاش‭ ‬هم‭ ‬در‭ ‬زمان‭ ‬خلق‭ ‬اثرش‭ ‬از‭ ‬تكنیك،‭ ‬ابزار‭ ‬و‭ ‬امكانات‭ ‬واقعی‭ ‬بهره‭ ‬می‌گیرد‭ ‬تا‭ ‬
یك‭ ‬تولید‭ ‬صنعتی‭ ‬انجام‭ ‬بدهد‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬ظرفیت‌های‭ ‬درونی‭ ‬كه‭ ‬اسمش‭ ‬هنر‭ ‬است‭ ‬تركیب‭ ‬می‌شود‭. ‬البته‭ ‬از‭ ‬بحث‭ ‬اصلی‭ ‬درباره‭ ‬تاثیر‌گذاری‭ ‬طراحی‭ ‬صحنه‭ ‬در‭ ‬موفقیت‭ ‬یك‭ ‬فیلم‭ ‬و‭ ‬سریال‭ ‬دور‭ ‬شدیم‭ ‬و‭ ‬باید‭ ‬متذكر‭ ‬شوم‭ ‬موقعی‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬ضرورت‭ ‬خلق‭ ‬اثر‭ ‬جهان‭ ‬رسیدید‭ ‬میزان‭ ‬اثر‌گذاری‭ ‬مشخص‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬فرآیند‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬طراح‭ ‬هنری‭ ‬آگاهی‭ ‬می‌یابد‭ ‬كه‭ ‬چیزی‭ ‬را‭ ‬باید‭ ‬بسازد‭ ‬یا‭ ‬تغییر‭ ‬بدهد‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬میان‭ ‬بحث‌های‭ ‬اقتصادی‭ ‬و‭ ‬زمانی‭ ‬هم‭ ‬سهم‭ ‬دارند‭. ‬اگر‭ ‬طراح‭ ‬در‭ ‬پیدا‭ ‬كردن‭ ‬مکان‭ ‬و‭ ‬فضای‭ ‬مورد‭ ‬نظر‭ ‬موفق‭ ‬نباشد‭ ‬به‭ ‬جهان‭ ‬اثر‭ ‬لطمه‭ ‬وارد‭ ‬می‌كند‭. ‬به‭ ‬تعبیر‭ ‬دیگر‭ ‬شما‭ ‬نمی‌توانید‭ ‬یك‭ ‬قصه‭ ‬را‭ ‬آن‌طور‭ ‬كه‭ ‬لازم‭ ‬است‭ ‬به‭ ‬مخاطب‭ ‬منتقل‭ ‬كنید‭ ‬مگر‭ ‬آن‌كه‭ ‬در‭ ‬بستر‭ ‬درست‭ ‬ارائه‌اش‭ ‬كرده‭ ‬باشید‭.‬

با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬تجارب‭ ‬طراحی‭ ‬هنری‭ ‬شما‭ ‬در‭ ‬سینما‭ ‬و‭ ‬تلویزیون‭ ‬آیا‭ ‬كاركردن‭ ‬در‭ ‬این
‭ ‬دو‭ ‬عرصه‭ ‬تفاوت‌های‭ ‬زیادی‭ ‬با‭ ‬یكدیگر‭ ‬دارد؟

فاصله‭ ‬میان‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬مدیوم‭ ‬در‭ ‬بحث‭ ‬طراحی‭ ‬هنری‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬البته‭ ‬هیچ‌كدام‭ ‬اهمیت‭ ‬و‭ ‬جایگاه‭ ‬بهتر‭ ‬و‭ ‬بیشتری‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬یكدیگر‭ ‬ندارند‭. ‬برخی‌ها‭ ‬فكر‭ ‬می‌كنند‭ ‬طراحی‭ ‬صحنه‭ ‬برای‭ ‬تلویزیون‭ ‬همان‭ ‬ویژگی‌های‭ ‬طراحی‭ ‬صحنه‭ ‬برای‭ ‬سینما‭ ‬با‭ ‬ارزش‭ ‬كمتری‭ ‬را‭ ‬دارد‭ ‬كه‭ ‬تفكر‭ ‬نادرستی‭ ‬است‭. ‬تفاوت‭ ‬میان‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬جهان‭ (‬سینما‭ ‬و‭ ‬تلویزیون‭) ‬نكته‭ ‬مهم‭ ‬و‭ ‬قابل‭ ‬بحثی‭ ‬است‭. ‬جهانی‭ ‬كه‭ ‬ایجاز‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬چه‭ ‬نقشی‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬جهان‭ ‬دیگری‭ ‬كه‭ ‬شاید‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬ایجاز‭ ‬احتیاج‭ ‬نداشته‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬روایت‭ ‬نقش‭ ‬دیگری‭ ‬به‌عهده‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭. ‬مدیوم‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬جهان‭ ‬هم‭ ‬قابل‭ ‬بحث‭ ‬است‭. ‬موقعی‭ ‬كه‭ ‬شما‭ ‬در‭ ‬یك‭ ‬جهان‭ ‬موجزی‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬عناصر‭ ‬انتزاعی‭ ‬بیشتری‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭ ‬ورود‭ ‬پیدا‭ ‬می‌كنید‭ ‬باید‭ ‬خیلی‭ ‬در‭ ‬كارتان‭ ‬دقت‭ ‬داشته‭ ‬باشید‭. ‬

در‭ ‬كشورهای‭ ‬صاحب‭ ‬صنعت‭ ‬سینما‭ ‬و‭ ‬تلویزیون‭ ‬به‌خصوص‭ ‬در‭ ‬اروپا‭ ‬شهرك‌های‭ ‬سینمایی‭ ‬و‭ ‬تلویزیونی‭ ‬وجود‭ ‬دارند‭ ‬كه‭ ‬سوای‭ ‬استفاده‭ ‬در‭ ‬سینما‭ ‬و‭ ‬تلویزیون‭ ‬به‭ ‬بخش‭ ‬درآمدزایی‭ ‬و‭ ‬جلب‭ ‬تماشاگر‭ ‬برای‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬بخش‌های‭ ‬مختلف‭ ‬آن‭ ‬توجه‭ ‬دارند‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬درآمدزایی‭ ‬هم‭ ‬می‌پردازند‭. ‬در‭ ‬ایران‭ ‬هم‭ ‬شهرك‭ ‬سینمایی‭ ‬غزالی‭ ‬كم‭ ‬و‭ ‬بیش‭ ‬سوای‭ ‬رسالت‭ ‬هنری‌‌اش‭ ‬در‭ ‬بحث‭ ‬تفریح‭ ‬و‭ ‬اوقات‭ ‬فراغت‭ ‬مردم‭ ‬هم‭ ‬نقشی‭ ‬به‌عهده‭ ‬دارد‭. ‬ساختن‭ ‬چنین‭ ‬شهرك‌هایی‭ ‬چه‭ ‬تاثیر‭ ‬اقتصادی‭ ‬مثبتی‭ ‬می‌تواند‭ ‬در‭ ‬تلویزیون‭ ‬داشته‭ ‬باشد؟

در‭ ‬این‭ ‬بحث‭ ‬و‭ ‬موفقیت‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬نیاز‭ ‬به‭ ‬كارهای‭ ‬زیربنایی‭ ‬داریم‭ ‬و‭ ‬اولین‭ ‬نكته‭ ‬مهم‭ ‬بحث‭ ‬مكان‌یابی‭ ‬درست‭ ‬برای‭ ‬احداث‭ ‬چنین‭ ‬شهرك‌هایی‭ ‬است‭. ‬بنابراین‭ ‬باید‭ ‬اول‭ ‬كار‭ ‬مطالعاتی‭ ‬انجام‭ ‬بدهیم‭ ‬و‭ ‬این‌كه‭ ‬در‭ ‬هر‭ ‬بخش‭ ‬چه‭ ‬سرویس‌هایی‭ ‬برای‭ ‬مراجعه‌كنندگان‭ ‬به‭ ‬شهرك‭ ‬ایجاد‭ ‬كنیم‭ ‬و‭ ‬بنابراین‭ ‬صرف‭ ‬ساخت‭ ‬یك‭ ‬شهرك‭ ‬سینمایی‭ ‬و‭ ‬تلویزیونی‭ ‬نمی‌تواند‭ ‬راهگشا‭ ‬باشد‭. ‬این‭ ‬كارهای‭ ‬مهم‭ ‬به‭ ‬طرح‌های‭ ‬جامع‭ ‬و‭ ‬تفضیلی‭ ‬مطالعاتی‭ ‬نیاز‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬باید‭ ‬از‭ ‬آدم‌های‭ ‬متخصص‭ ‬و‭ ‬كار‭ ‬بلد‭ ‬استفاده‭ ‬شود‭.‬

در‭ ‬حوزه‭ ‬طراحی‭ ‬صحنه‭ ‬در‭ ‬تلویزیون‭ ‬بیشتر‭ ‬علاقه‭ ‬دارید‭ ‬در‭ ‬چه‭ ‬ژانری‭ ‬كار‭ ‬كنید؟

برای‭ ‬من‭ ‬نكته‭ ‬مهم‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬كارم‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬بستر‭ ‬چه‭ ‬داستان‭ ‬و‭ ‬فیلمنامه‌ای‭ ‬انجام‭ ‬بدهم‭ ‬و‭ ‬این‌كه‭ ‬این‭ ‬داستان‭ ‬چه‭ ‬كاركردی‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬تعبیری‭ ‬در‭ ‬جهت‭ ‬تامین‭ ‬منافع‭ ‬ملی‭ ‬باشد‭. ‬تاریخی،‭ ‬رئال‭ ‬و‭ ‬كمدی‭ ‬بودن‭ ‬ژانر‭ ‬اثر‭ ‬در‭ ‬درجه‭ ‬بعدی‭ ‬اهمیت‭ ‬قرار‭ ‬دارد‭. ‬