شمارش معکوس  برای نام‌نویسی

2 روز مانده به آغاز ثبت‌نام کاندیداها در فضای سیاسی کشور چه می‌گذرد

شمارش معکوس برای نام‌نویسی

در فاصله دو روز مانده به آغاز ثبت‌نام از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 1400 جریانات سیاسی در قالب سازوکارهای انتخاباتی خود به دنبال رسیدن به یک نامزد واحد برای این دوره از انتخابات هستند و تکاپوی انتخاباتی کاندیداهای رسمی و هواداران سایر کاندیداهایی که هنوز به صورت رسمی حضور خود را اعلام نکرده‌اند بیشتر شده است.
اردوگاه اصولگرایان
در میان اصولگرایان هنوز از سید ابراهیم رئیسی به عنوان اصلی‌ترین گزینه که مورد اجماع اکثر حزب‌ها و گروه‌های سیاسی است یاد می‌شود و البته هنوز اظهار نظر قطعی از سوی رئیسی در این باره مطرح نشده است. با این حال اصولگرایان معتقدند در صورت حضور وی در عرصه رقابت‌های انتخاباتی احتمال اجماع میان این طیف بسیار بالا خواهد رفت و در این راستا حتی برخی کاندیداهای اصولگرا اعلام نامزدی خود را منوط به ثبت‌نام‌نکردن رئیسی کرده‌اند.
در همین زمینه شاهد دعوت‌ افراد و گروه‌های مختلف از رئیسی برای حضور در انتخابات بوده‌ایم و بعد از این‌که چندی قبل بیش از 200نفر از نمایندگان در نامه‌ای به رئیس قوه‌قضاییه خواستار ورود او به عرصه انتخابات شده بودند دیروز هم پویش مردمی دعوت از آیت‌ا... رئیسی برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.البته طی روزهای اخیر اخبار بیشتری از رئیسی منتشر می‌شود اخباری که شاید بتوان آن را نشانه جدی تری برای حضور رئیس دستگاه قضا در عرصه رقابت‌های انتخاباتی ارزیابی کرد. برخی چهره‌های سیاسی هم به نقل از منابع آگاه و مطلع اعلام می‌کنند تصمیم رئیسی برای حضور در انتخابات قطعی شده و احتمالا در ایام عید فطر و شاید روز جمعه برای ثبت نام به ستاد انتخابات وزارت کشور خواهد رفت. با وجود این خبرها اما هیچ گزارش تایید‌شده‌ای در این زمینه وجود ندارد.
منوچهر متکی، سخنگوی شورای وحدت اصولگرایان هم با بیان این‌که گزینه قطعی این تشکیلات، ابراهیم رئیسی است از نشانه‌هایی مبنی بر قطعی‌شدن تمایل وی برای حضور در انتخابات می‌گوید؛ البته پرویز سروری دبیر شورای ائتلاف نیروهای انقلاب از عدم قطعیت حضور رئیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری گفته: در روزهای اخیر درخواست‌های فراوانی برای دعوت از حجت‌الاسلام رئیسی برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری به شورای ائتلاف واصل شده است. با‌این‌حال هنوز خبری که بر قطعی‌شدن حضور ایشان دلالت کند، در دست نیست و آنچه در این باب در فضای مجازی منتشر شده، صرفا جنبه گمانه‌زنی دارد.
از سوی دیگر غلامرضا مصباحی‌مقدم، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز و عضو شورای وحدت معتقد است که رئیسی برای کاندیداتوری منتظر اذن رهبری است.
محمدباقر قالیباف هم اگر چه همواره به عنوان یکی از کاندیداهای بالقوه اصولگرایان مطرح بوده است اما اخباری که از سوی نزدیکان او منتشر می‌شود، حکایت از این دارد که قالیباف، تصمیم‌گیری درباره کاندیداتوری را به بعد از مشخص شدن تصمیم سید ابراهیم رئیسی موکول کرده است. مجتبی توانگر، نماینده تهران در مجلس چندی قبل اعلام کرده بود قالیباف قصد رقابت با رئیسی در انتخابات را ندارد.
ابراهیم رسولی، سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب هم درباره برخی گمانه‌زنی‌ها درمورد حضور قالیباف در انتخابات گفت: به نظر می‌رسد قالیباف تصمیم خود را در ایام ثبت‌نام داوطلبان خواهد گرفت.
احتمال ائتلاف کاندیداهای نظامی
در همین حال سه کاندیدا که سابقه فعالیت‌های نظامی دارند در این روزها با یکدیگر دیدارهایی داشته‌اند و برخی خبرها از احتمال ائتلاف این سه چهره یعنی محسن رضایی، سعید محمد و رستم قاسمی می‌گوید. سعید محمد روز گذشته در یک نشست خبری گفته قبل از انتخابات بخشی از کابینه خود را معرفی خواهد کرد و در عین حال گفت: «پدیده آقازاده‌ها، برادرها، فامیل‌ها و... همه این مسائل مردم را ناراحت می‌کند و مردم از انقلاب گلایه ندارند، بلکه از کارگزاران گلایه دارند، اگر اصل اسلام اجرا شود مردم شیفته آن می‌شوند.»
محمد همچنین در این نشست در پاسخ به سوالی در مورد شفاف‌سازی اموال خود گفت: «من عضو سپاه هستم که در آنجا یک پرداخت حقوقی هماهنگ وجود دارد و در همه جای سپاه مشخص است، همچنین عضو هیات علمی دانشگاه امام حسین (ع) هم هستم که حقوقم در کل ۱۲ میلیون است که اگر ماموریت بروم یا اضافه کار داشته باشم به حقوقم اضافه می‌شود که البته زیاد نیست، اموال خاصی ندارم؛ یک مسکن و خودرو در حد نیازمندی اولیه که اعلام خواهم کرد.» یکی از نکات قابل توجه درباره سعید محمد این‌که در روزهای اخیر و پس از انتشار مصوبه شورای نگهبان درباره شرایط کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در برخی سایت‌ها اعلام شد که با توجه به حداقل سابقه مدیریتی مندرج در مصوبه شورای نگهبان، سعید محمد نمی‌تواند کاندیدا شود اما وی دیروز در نشست خبری گفته: «من بیش از هشت سال است که جایگاه سرلشکری دارم که با این حساب مشکلی از نظر مصوبه اخیر شورای نگهبان ندارم.»
البته همان طور که گفته شد پس از توییت چند روز قبل محسن رضایی و عکسی که از جلسه سه‌نفره با رستم قاسمی و سعید محمد منتشر کرد برخی این گمانه را مطرح کردند که این سه چهره با یکدیگر ائتلاف خواهند کرد. رضایی در این مطلب نوشت: «در نگرش اسلامی - ایرانی به مدیریت، «داوطلبی برای مسوولیت» با «تلاش برای کسب قدرت» کاملاً متفاوت است. در انتخابات ۱۴۰۰ فارغ از هر نتیجه‌ای، قرار است ‎برادرانه و ‎همه با هم ایران را بسازیم.»
اردوگاه اصلاح‌طلبان
در اردوگاه اصلاح‌طلبان نیز همانند اصولگرایان هنوز درباره کاندیدای اصلی بحث‌ها و گمانه‌زنی‌هایی مطرح است، در این میان نیز برخی به صورت رسمی از کاندیداتوری خود گفته‌اند و برخی همچنان منتظر تغییر شرایط در این ارتباط هستند. البته در این طیف موضوعی نیز مطرح می‌شود مبنی بر این‌که اعلام نامزدهای اصلی را باید منوط به تعیین تکلیف احراز صلاحیت‌ها کرد.
طی روزهای گذشته، جبهه اصلاحات ایران -که تقریبا مجمع تازه تاسیسی میان اصلاح‌طلبان است- 14 کاندیدای خود را برای انتخابات اعلام کرد که در این میان طبق آنچه در اخبار منتشر شده، محمدجواد ظریف، اسحاق جهانگیری و مصطفی تاج‌زاده بیشترین اقبال را از سوی احزاب داشتند. سخنگوی جبهه اصلاحات نیز از کاندیداهای اعلام شده دعوت کرده که برنامه‌های خودشان را ارائه دهند. البته در این میان نمی‌توان فایل صوتی مصاحبه ظریف را که چندی قبل منتشر شد و حاشیه‌های فراوانی ایجاد کرد نادیده گرفت، چرا که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، انتشار این فایل احتمال کاندیداتوری وزیرخارجه را تقریبا منتفی کرده است.
در میان اصلاح‌طلبان یکی دیگر از افرادی که طی ماه‌های اخیر همچنان از او به عنوان نامزد این جریان نام برده می‌شود محمد رضا عارف رئیس بنیاد امید ایرانیان است. وی هفته گذشته به صورت تلویحی از احتمال نامزدی خود در انتخابات۱۴۰۰ خبر داد و در توییتر نوشت: «بارها اعلام کرده‌ام در انتخابات ریاست‌جمهوری اگر احساس کنم فردی مناسب‌تر از من حضور دارد به او کمک می‌کنم اگر شرایط کشور به حضور من نیاز داشت با رویکرد همگرایی و وحدت ابایی برای حضور ندارم.»
در مقابل بابک‌آذرباد دبیر جبهه اصلاح‌طلبان ایران معتقد است: «آقای عارف مسیری جدا از نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان برای این دوره از انتخابات ریاست جمهوری دنبال خواهد کرد و در نخستین روز ثبت‌نام نامزدها در وزارت کشور حضور و نام‌نویسی خواهد کرد.» وی گفته که نام دولت آقای عارف «دولت زندگی» و رنگ تبلیغات انتخاباتی وی همچون سال 92 سفید رنگ خواهد بود.حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران هم اسحاق جهانگیری، محمدجواد ظریف و محسن هاشمی را به عنوان نامزدهای مورد نظر معرفی‌شده کارگزاران به جبهه اصلاحات دانسته است.
نامه‌نگاری‌های انتخاباتی
طی چند روز گذشته بازار نامه‌نگاری نامزدهای انتخاباتی اصولگرایان نیز گرم شده و در این میان امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس در نامه‌ای از سایر داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری خواستار هم پیمان‌شدن آنها در خدمت به مردم و نظام و همچنین پرهیز از تخریب و توهین و سیاه‌نمایی و بداخلاقی شد. سعید محمد هم در نامه‌ای خطاب به رقبای احتمالی خود از آنها خواسته که بنای رقابت‌های انتخاباتی را نه دعوا و مناقشه و مجادله، بلکه صمیمیت و صداقت و برادری مخلصانه قرار دهند.


مصوبه تاثیرگذار شورای نگهبان
در این دوره با توجه به مصوبه هفته گذشته شورای نگهبان باید در انتظار تحولی در نام‌نویسی کاندیداها باشیم چرا که با توجه به شرایط حداقلی داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری که از سوی شورای نگهبان به وزارت کشور ابلاغ شده دیگر شاهد آن آشفته‌بازار ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری که در هر دوره شاهد آن بودیم نخواهیم بود و این موضوع تا حدودی سامان می‌یابد.
شرایط جدیدی که شورای نگهبان برای ثبت نام داوطلبان این دوره در نظر گرفته این است که از این پس داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری برای ثبت‌نام باید در بازه سنی40تا 75سال باشند، حداقل دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل‌ آن باشند و سابقه تصدی حداقل چهار ساله در سمت‌های مدیریتی کشور را که به‌طور کامل مصادیق آن ذکرشده داشته باشند. همچنین وزرا، استانداران، شهرداران شهرهای بالای دو میلیون نفر جمعیت، فرماندهان عالی نیروهای مسلح با جایگاه سرلشکری و بالاتر می‌توانند کاندیدا شوند. تمام نامزدها باید عدم سوءپیشینه ارائه دهند و سابقه محکومیت کیفری نداشته باشند.
اعضای شورای نگهبان در کنار این ابلاغیه جدید، در روزهای گذشته توصیه‌های جداگانه‌ای هم به نامزدهای انتخاباتی داشته‌اند. مثلا عباسعلی کدخدایی سخنگوی این شورا گفته کسانی که قبلا صلاحیت‌شان تایید نشده در انتخابات ثبت نام نکنند.
وی در پاسخ به این سوال که آنهایی که قبلا صلاحیت‌شان احراز نشده می‌توانند برای انتخابات ثبت‌نام کنند، گفت: ما قانونا این افراد را نمی‌توانیم از ثبت‌نام منع کنیم ولی خب هزینه‌ای برای وزارت کشور و دوستان اجرایی خواهد بود. از طرف دیگر ما باید دوباره بررسی کنیم و نتیجه همان می‌شود.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: اگر کسی وضعیت خودش را می‌داند و قبلا یکی دو نوبت صلاحیتش تائید نشده است، پس چرا مجددا می‌آید؟
هادی طحان نظیف عضو حقوقدان شورای نگهبان هم در اظهارنظری گفته حتی اگر در خلال مناظرات مشخص شود که فردی صلاحیت نداشته یا صلاحیت داشته اما الان اتفاقی پیش آمده که صلاحیت خود را از دست داده است شورای نگهبان تا لحظات آخر هم می‌تواند صلاحیت را مورد بررسی و تجدید نظر قرار دهد.